Με τους Τούρκους φίλους μας, θέλουμε να βλέπουμε τη Λιβύη όχι πλέον ως προβληματική περιοχή, αλλά ως σημαντικό μέρος στη Μεσόγειο... ανέφερε ο Ιταλός υπουργός Εξωτερικών
Βελτιώνουμε συνεχώς τις σχέσεις μας με την Τουρκία.
Θέλουμε να διατηρήσουμε και να ενισχύσουμε έναν διάλογο που είναι ειλικρινής και θα βασίζεται στα αμοιβαία συμφέροντά μας ανέφερε ο υπουργός εξωτερικών της Ιταλίας Luigi Di Maio.
Να σημειωθεί ότι η Ιταλία είναι μέλος της MED7 του forum των 7 Μεσογειακών χωρών που είχαν συναντηθεί πριν λίγες εβδομάδες για να επιβάλλουν κυρώσεις στην Τουρκία.
Ενώ η Ελλάδα πόνταρε στην στήριξη της Ιταλίας, το Ιταλικό υπουργείο εξωτερικών έτεινε χείρα φιλίας στην Τουρκίας, οι τούρκοι είναι φίλοι μας ανέφεραν χαρακτηριστικά.
Όπως προκύπτει η Ιταλία επιδιώκει στενή συνεργασία με την Τουρκία.
Μάλιστα κατά την συνάντηση που είχε ο Luigi Di Maio με τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών Çavuşoğlu ο οποίος επισκέφθηκε την Ιταλία στις 2 Οκτωβρίου τονίστηκε ότι «Ιταλία, Τουρκία ενθαρρύνουν ευρύτερα τον διάολογο μεταξύ της ΕΕ.
Έχουμε πολλούς τομείς συνεργασίας, η συμφωνία μετανάστευσης που κάναμε το 2016 είναι ένας από αυτούς.
Η Άγκυρα είναι ο βασικός αποδέκτης της ΕΕ για την ασφάλεια και τη μετανάστευση.
Επίσης μεταξύ Τουρκίας και Ιταλίας, η συνεργασία στην Λιβύη είναι ζωτικής σημασίας.
Με τους Τούρκους φίλους μας, θέλουμε να βλέπουμε τη Λιβύη όχι πλέον ως προβληματική περιοχή, αλλά ως σημαντικό μέρος στη Μεσόγειο, τόσο όσον αφορά την ασφάλεια όσο και τις ευκαιρίες που μπορούμε να προσφέρουμε στον Λιβυκό λαό.
Μια αναφορά του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών ανέφερε ότι η ημερήσια διάταξη της συνάντησης καλύπτει τις προετοιμασίες για την τρίτη Διακυβερνητική Σύνοδο Κορυφής Τουρκίας-Ιταλίας, τις διμερείς σχέσεις Τουρκίας-Ιταλίας και την ενταξιακή διαδικασία της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Τρεις πλατφόρμες είναι αφιερωμένες στην ανταλλαγή απόψεων για διάφορες διαστάσεις των σχέσεων Τουρκίας-Ιταλίας:
1)Η Διακυβερνητική Διάσκεψη Κορυφής Τουρκίας-Ιταλίας,
2)Το Τουρκικό-Ιταλικό Φόρουμ και
3)το Τουρκικό-Ιταλικό Φόρουμ μέσων ενημέρωσης.
Η δεύτερη διακυβερνητική σύνοδος κορυφής Τουρκίας-Ιταλίας πραγματοποιήθηκε στη Ρώμη στις 8 Μαΐου 2012.
Το όγδοο τουρκικό-ιταλικό φόρουμ και το τρίτο τουρκικό-ιταλικό φόρουμ μέσων ενημέρωσης διοργανώθηκαν στην Κωνσταντινούπολη στις 24-25 Νοεμβρίου 2011 και στις 4 Ιουλίου 2010, αντίστοιχα.
Αυτές οι πλατφόρμες συμβάλλουν επίσης στη θεσμοθέτηση διμερών σχέσεων.
Τον περασμένο μήνα, ο Çavuşoğlu και ο Di Maio συζήτησαν τηλεφωνικά θέματα για τη Λιβύη και την Ανατολική Μεσόγειο.
Οι εντάσεις έχουν κλιμακωθεί πρόσφατα λόγω του ζητήματος της εξερεύνησης της ενέργειας στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η Ελλάδα αμφισβήτησε τις δυνατότητες της Τουρκίας για έρευνες στην περιοχή, προσπαθώντας να περιορίσει το τουρκικό θαλάσσιο έδαφος με βάση τα μικρά ελληνικά νησιά στις τουρκικές ακτές.
Ο Γάλλος πρόεδρος Macron παρενέβη υποστηρίζοντας την Ελλάδα, παρά την έλλειψη ακτογραμμής της ηπειρωτικής Ελλάδος στην Ανατολική Μεσόγειο.
Κατά την Daily Sabah η Τουρκία - η χώρα με τη μεγαλύτερη ακτογραμμή στην Ανατολική Μεσόγειο – έστειλε πλοία έρευνας στην υφαλοκρηπίδα της, λέγοντας ότι τόσο η Τουρκία όσο και η Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου (TRNC) έχουν δικαιώματα στην περιοχή.
Προκειμένου να μειωθεί η ένταση, η Τουρκία ζήτησε διάλογο για τη διασφάλιση δίκαιης κατανομής των πόρων.
Ο κρυφός ρόλος της Ιταλίας στην τουρκική προκλητικότητα σε Αιγαίο και Μεσόγειο - Πως το επιχειρηματικό λόμπι καθορίζει τις γεωπολιτικές ισορροπίες
Τον ρόλο της ιταλικής κυβέρνησης, αλλά και του επιχειρηματικού λόμπι της χώρας στις κινήσεις της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο αναλύσει το doguakdenizpolitik (δείτε εδώ), επαινώντας μάλιστα τη γείτονα χώρα για τους χειρισμούς της.
Όπως αναφέρει η Ιταλία, η οποία έχει μια από τις μεγαλύτερες ακτές της Μεσογείου, εξακολουθεί να είναι η ήρεμη δύναμη της Μεσογείου με την κεντρική της θέση να κυριαρχεί στην περιοχή.
Η συχνά περίπλοκη πορεία που ακολουθεί η χώρα στην εξωτερική πολιτική της εξηγεί και εκφράζεται όταν εξεταστούν τα εδάφη που εκτείνονται μέχρι την Αφρική, τα Βαλκάνια και ακόμη και την Ανατολική Μεσόγειο.
Όταν αναλύεται το ζήτημα της Ανατολικής Μεσογείου και της Λιβύης, που είναι από τα πιο καυτά θέματα της παγκόσμιας ατζέντας, υπό την ευρωπαϊκή δυναμική, φαίνεται ότι η θέση που έλαβε η Ιταλία περιέχει αξιοσημείωτες λεπτομέρειες.
Ένωση επιχειρήσεων Τουρκίας-Ιταλίας
Όταν εξετάζουμε την παρουσία και τις σχέσεις στη Μεσόγειο, η Τουρκία και η Ιταλία, ιστορικά αναδύονται ως μεσογειακή δύναμη.
Για δεκαετίες συνεργάζονται στη νότια πλευρά του ΝΑΤΟ.
Έχουν ένα ισορροπημένο διμερές εμπόριο αξίας περίπου 20 δισ. δολαρίων.
Επιπλέον, έχουν πολλές κοινές επενδύσεις, ενώ η Ιταλία είναι μια χώρα που έχει σημασία για την οικονομική συνεργασία λόγω των οικονομικών συμφερόντων της Τουρκίας στην Ευρώπη.
Η θετική τάση που παρατηρήθηκε τα τελευταία χρόνια στις διμερείς σχέσεις, καθώς και στις πολιτικές και οικονομικές εξελίξεις μεταξύ Τουρκίας και Ιταλίας, εμφανίζεται στην ανάπτυξη των σχέσεων με την ΕΕ και τη Μεσόγειο.
Η Τουρκία και η Ιταλία έχουν συνεργασία και στη Λιβύη, ενώ είναι προφανές ότι αποτρέπεται η ροή προσφύγων στην ιταλική χερσόνησο.
Για παράδειγμα, πρόσφατα, πολλές ναυτικές ασκήσεις που πραγματοποιήθηκαν από τουρκικά και ιταλικά ναυτικά στο ΝΑΤΟ ή στη Μεσόγειο, συμπεριλαμβανομένων των λιβυκών υδάτων, πραγματοποιήθηκαν υπό το φως αυτής της συνεργασίας.
Επιπλέον, η θετική πορεία στις σχέσεις μεταξύ Ρώμης και Άγκυρας ήταν παράλληλη με την προσπάθεια της Γαλλίας να κάνει την παρουσία της στην Ανατολική Μεσόγειο πιο ορατή, ειδικά μέσω της Κύπρου.
Δραστηριότητες γεώτρησης της ENI
Το 2018 η Κύπρος συμφώνησε με τη γαλλική Total, την ιταλική Eni και την αμερικανική Exxon Mobil να διερευνήσουν για εκμετάλλεση το τεμάχιο 7 της ΑΟΖ.
Το Νοέμβριο του ίδιου χρόνου η Total και η Eni υπέβαλαν αίτηση για άδεια γεωτρήσεων υδρογονανθράκων.
Όμως το τεμάχιο 7 βρίσκεται στα νοτιοδυτικά του νησιού της Κύπρου στην Ανατολική Μεσόγειο.
Ένα μέρος αυτού η Τουρκία υποστηρίζει ότι είναι στην υφαλοκρηπίδα της.
Στην πραγματικότητα, το τρυπάνι Yavuz και δύο φρεγάτες μεταφέρθηκαν στην περιοχή προς αυτή την κατεύθυνση.
Έτσι, ο Claudio Descalzi, Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας ENI, δήλωσε ότι εάν φτάσουν τα πολεμικά πλοία στην περιοχή, δεν θα ξεκινήσουν δραστηριότητες γεώτρησης και δεν θέλουν να συμμετέχουν σε οποιαδήποτε ένταση μπορεί να προκύψει στην περιοχή.
Ενώ υπάρχει σοβαρό πρόβλημα στην κοινή χρήση των ΑΟΖ ή των ηπειρωτικών τεμαχίων στην Ανατολική Μεσόγειο, η συμμετοχή των εταιρειών σε διαγωνισμούς που άνοιξε η Νότια Κύπρος και η απόκτηση αδειών γεωτρήσεων δεν μπορεί να εξηγηθεί αποκλειστικά με οικονομικούς όρους.
Έργο East-Med
Η τελετή υπογραφής της συμφωνίας για τον αγωγό East-Med, που σχεδιάζεται να μεταφέρει φυσικό αέριο από την Ανατολική Μεσόγειο στην Ευρώπη, πραγματοποιήθηκε από τους υπουργούς ενέργειας της Ελλάδας, του Ισραήλ και της Κύπρου στις 2 Ιανουαρίου 2020 στην Αθήνα.
Σύμφωνα με το έργο, το φυσικό αέριο που θα εξαχθεί από το Ισραήλ θα φτάσει πρώτα στη Νότια Κύπρο μέσω υποβρύχιων σωλήνων και στη συνέχεια θα φτάσει στο νησί της Κρήτης.
Μετά την Κρήτη, θα φτάσει στην Ευρώπη μέσω Ελλάδας και Ιταλίας.
Ο κύριος στόχος του έργου είναι μάλλον να υιοθετήσει τα τουρκικά χωρικά ύδατα με οποιονδήποτε τρόπο.
Η διαδρομή East-Med που καθορίστηκε για το έργο έρχεται σε σύγκρουση με τη συμφωνία για τις περιοχές θαλάσσιας δικαιοδοσίας, έτσι αποτέλεσε αντικείμενο διπλωματικών εντάσεων.
Συμφωνία Τουρκίας-Λιβύης με ιταλική επιρροή
Λόγω της ιστορίας της, η Ιταλία βλέπει την πρώην αποικία της, τη Λιβύη, ως μέρος της σφαίρας επιρροής της.
Η τρέχουσα κατάσταση της Λιβύης σχετίζεται σε μεγάλο βαθμό με τα ιταλικά συμφέροντα και η Ιταλία έχει πολλαπλές σχέσεις με αυτήν τη χώρα.
Για το λόγο αυτό, η Ιταλία παρενέβη στο ζήτημα από τη στιγμή που υπήρξε η σύγκρουση στη Λιβύη.
Δεδομένου ότι η Ιταλία γνώριζε την εσωτερική πολιτική δομή της Λιβύης πολύ καλύτερα από άλλες ευρωπαϊκές χώρες, ενήργησε ώστε να υπογράψουν συμφωνία για την προώθηση της οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης του νότου της Λιβύης.
Δεν είναι δύσκολο να δούμε ότι στη ρίζα όλων αυτών είναι το ζήτημα των προσφύγων, το οποίο είναι το πιο θεμελιώδες πρόβλημα μεταξύ της Λιβύης και της Ιταλίας.
Με μια συμφωνία που υπεγράφη με τον πρωθυπουργό της Λιβύης Fayiz es-Serrac το 2017, η Ιταλία είχε ως στόχο να αποτρέψει τους πρόσφυγες από τη Λιβύη.
Σε αυτό το πλαίσιο, η Ιταλία, η οποία παρέχει υποστήριξη στη Λιβύη, δεν μπορούσε να λάβει την υποστήριξη που ήθελε από την ΕΕ ως προς αυτό.
Η Τουρκία ασχολείται επίσης με τη λιβυκή υπόθεση, μετέφερε τα θέματα ασφάλειας στην Ανατολική Μεσόγειο και στο ενεργειακό πλαίσιο.
Ήδη στην περιοχή λαμβάνοντας υπόψη την Τουρκία και την «πολιτική ενεργού παρακολούθησης», η Ιταλία συνέδεσε και τις δραστηριότητες υδρογονανθράκων στην περιοχή.
Αυτή η πρωτοβουλία της Ιταλίας, η οποία θέλει να είναι πιο ενεργή στα θέματα της Ανατολικής Μεσογείου και της ενέργειας, δεν απέδωσε το επιθυμητό αποτέλεσμα λόγω των κινήσεων της Ελλάδας και του Ισραήλ.
Με τις προαναφερθείσες πρωτοβουλίες να μετατρέπονται σε επίδειξη δύναμης από την Ελλάδα, η Ιταλία δεν παρευρέθηκε στην τελετή υπογραφής του έργου East-Med που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα στις 2 Ιανουαρίου, παρά το γεγονός ότι ήταν μία εκ των πρωτεργατών.
Μια συμφωνία που αποκλείει την Ιταλία στην περιοχή και την Τουρκία να προσπαθεί να αποφύγει την παρέμβαση, εξετάστηκε η απόσυρση της ιταλικής ENI στις δραστηριότητές της στην Ανατολική Μεσόγειο.
Ωστόσο, με τη συμφωνία ΑΟΖ που υπεγράφη μεταξύ Ιταλίας και Ελλάδας στις 9 Ιουνίου, η Ιταλία, η οποία ήθελε να φαίνεται αποτελεσματική και ουδέτερη, δεν μπορούσε να υπερβεί την υποστήριξη των πολιτικών της Ελλάδας στην Ανατολική Μεσόγειο.
Ομοίως, η Ελλάδα έδειξε αργότερα τη συμφωνία που είχε συνάψει με την Ιταλία ως νομικό προηγούμενο της συμφωνίας που είχε συνάψει με την Αίγυπτο.
Συμφωνία ΑΟΖ Ελλάδας-Ιταλίας
Η συμφωνία ΑΟΖ υπεγράφη μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας στις 9 Ιουνίου 2020 στο Ιόνιο Πέλαγος.
Η εν λόγω συμφωνία όμως δείχνει τα όρια.
Δείχνει ότι η Ελλάδα παραιτείται από τους ισχυρισμούς της ότι τα νησιά έχουν πλήρεις ΑΟΖ.
Η διοίκηση των Αθηνών, αντιδρώντας στην εφαπτομένη ΑΟΖ που καθορίστηκε από την Άγκυρα, ισχυρίστηκε ότι στην εν λόγω περιοχή συμπεριλαμβανόταν στην ΑΟΖ της.
Με αυτήν τη συμφωνία, η Ελλάδα δέχθηκε ότι τα νησιά δεν έχουν το δικαίωμα στην ηπειρωτική χώρα.
Μεσογειακές ασκήσεις της Ιταλίας
Το ναυτικό της Τουρκίας και της Ιταλίας πραγματοποίησε κοινή εκπαίδευση στην Ανατολική Μεσόγειο στις 25 Αυγούστου 2020.
Οι δύο χώρες, που έχουν υπογράψει σύμφωνο συνεργασίας στον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας, αυξάνουν αυτήν τη συνεργασία σε πολλούς τομείς στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ και των διμερών σχέσεων.
Η κοινή εκπαίδευση στην Ανατολική Μεσόγειο θεωρήθηκε ως μήνυμα «συμμαχίας».
Η Ιταλία έχει επίσης συντονίσει την κίνηση με την Τουρκία στη Λιβύη.
Το αποτέλεσμα;
Αν και συνάντησαν Τούρκους στην Ευρώπη υπό διαφορετικές γεωπολιτικές συνθήκες, οι Ιταλοί δημιούργησαν μια μεσογειακή σχέση με τους Τούρκους της Ανατολίας.
Η σχέση των Τούρκων με τους Ιταλούς ήταν μέσω της θάλασσας.
Η θεμελιώδης σχέση μεταξύ των δύο λαών και των κυβερνήσεών τους.
Είναι ένας μακροχρόνιος αγώνας για κυριαρχία στη Μεσόγειο και στις ξεχωριστές θάλασσες της Μεσογείου.
Το "Geography is Destiny", μια διάσημη αρχή του Ibn Khaldun, υπήρξε επίσης το κλειδί για τις τουρκο-ιταλικές σχέσεις στη σύγχρονη εποχή.
Βλέποντας όλα αυτά, η Ελλάδα έχει την αντίληψη ότι εάν θέσει το πρόβλημα της ΑΟΖ στην Ιταλία στην Ανατολική Μεσόγειο και το πρόβλημα της ΑΟΖ στο Ιόνιο Πέλαγος, οι σχέσεις της μπορεί να επιδεινωθούν με τρόπο που δεν μπορεί να αλλάξει.
Η Τουρκία ενισχύεται οικονομικά και στρατιωτικά καθώς η Ελλάδα μπορεί να καθίσει στο τραπέζι στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.
Πρώτα απ 'όλα, η Ιταλία και η Τουρκία ξεχωρίζουν ως ιστορικά και σημαντικά κράτη από γεωγραφική άποψη στην ανατολική Μεσόγειο.
Στην περίπτωση του φυσικού αερίου και του πετρελαίου στη Μαύρη Θάλασσα και τη Μεσόγειο, οι συνεργασίες με την Ιταλία για την εξόρυξη και τη μεταφορά αυτών των πόρων θα αλλάξουν σημαντικά τις συνθήκες στην περιοχή.
Σε αυτό το πλαίσιο, η Ιταλία μπορεί να παίξει έναν από τους βασικούς ρόλους στην ασφάλεια της Μεσογείου με την ήρεμη και προσεκτική δύναμή της.
Η αλλαγή και η επέκταση της Ιταλίας, η οποία μετατοπίζεται γρήγορα από την ευρωπαϊκή ιδέα, θα επηρεάσει αισθητά την περιοχή επιρροής της.
Η ορθολογική συνεργασία θα καθοριστεί από τη στρατηγική διάταξη της Τουρκίας και της Ιταλίας στη Βόρεια Αφρική και τη Μεσόγειο.
Οι υπουργοί Cavusoglu και Luigi Di Maio σε κοινή συνέντευξη Τύπου που πραγματοποιήθηκε μετά τις συνομιλίες τον Μάιο, δήλωσαν ότι συνεργάζονται για την ειρήνη και την ευημερία.
www.bankingnews.gr
Θέλουμε να διατηρήσουμε και να ενισχύσουμε έναν διάλογο που είναι ειλικρινής και θα βασίζεται στα αμοιβαία συμφέροντά μας ανέφερε ο υπουργός εξωτερικών της Ιταλίας Luigi Di Maio.
Να σημειωθεί ότι η Ιταλία είναι μέλος της MED7 του forum των 7 Μεσογειακών χωρών που είχαν συναντηθεί πριν λίγες εβδομάδες για να επιβάλλουν κυρώσεις στην Τουρκία.
Ενώ η Ελλάδα πόνταρε στην στήριξη της Ιταλίας, το Ιταλικό υπουργείο εξωτερικών έτεινε χείρα φιλίας στην Τουρκίας, οι τούρκοι είναι φίλοι μας ανέφεραν χαρακτηριστικά.
Όπως προκύπτει η Ιταλία επιδιώκει στενή συνεργασία με την Τουρκία.
Μάλιστα κατά την συνάντηση που είχε ο Luigi Di Maio με τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών Çavuşoğlu ο οποίος επισκέφθηκε την Ιταλία στις 2 Οκτωβρίου τονίστηκε ότι «Ιταλία, Τουρκία ενθαρρύνουν ευρύτερα τον διάολογο μεταξύ της ΕΕ.
Έχουμε πολλούς τομείς συνεργασίας, η συμφωνία μετανάστευσης που κάναμε το 2016 είναι ένας από αυτούς.
Η Άγκυρα είναι ο βασικός αποδέκτης της ΕΕ για την ασφάλεια και τη μετανάστευση.
Επίσης μεταξύ Τουρκίας και Ιταλίας, η συνεργασία στην Λιβύη είναι ζωτικής σημασίας.
Με τους Τούρκους φίλους μας, θέλουμε να βλέπουμε τη Λιβύη όχι πλέον ως προβληματική περιοχή, αλλά ως σημαντικό μέρος στη Μεσόγειο, τόσο όσον αφορά την ασφάλεια όσο και τις ευκαιρίες που μπορούμε να προσφέρουμε στον Λιβυκό λαό.
Μια αναφορά του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών ανέφερε ότι η ημερήσια διάταξη της συνάντησης καλύπτει τις προετοιμασίες για την τρίτη Διακυβερνητική Σύνοδο Κορυφής Τουρκίας-Ιταλίας, τις διμερείς σχέσεις Τουρκίας-Ιταλίας και την ενταξιακή διαδικασία της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Τρεις πλατφόρμες είναι αφιερωμένες στην ανταλλαγή απόψεων για διάφορες διαστάσεις των σχέσεων Τουρκίας-Ιταλίας:
1)Η Διακυβερνητική Διάσκεψη Κορυφής Τουρκίας-Ιταλίας,
2)Το Τουρκικό-Ιταλικό Φόρουμ και
3)το Τουρκικό-Ιταλικό Φόρουμ μέσων ενημέρωσης.
Η δεύτερη διακυβερνητική σύνοδος κορυφής Τουρκίας-Ιταλίας πραγματοποιήθηκε στη Ρώμη στις 8 Μαΐου 2012.
Το όγδοο τουρκικό-ιταλικό φόρουμ και το τρίτο τουρκικό-ιταλικό φόρουμ μέσων ενημέρωσης διοργανώθηκαν στην Κωνσταντινούπολη στις 24-25 Νοεμβρίου 2011 και στις 4 Ιουλίου 2010, αντίστοιχα.
Αυτές οι πλατφόρμες συμβάλλουν επίσης στη θεσμοθέτηση διμερών σχέσεων.
Τον περασμένο μήνα, ο Çavuşoğlu και ο Di Maio συζήτησαν τηλεφωνικά θέματα για τη Λιβύη και την Ανατολική Μεσόγειο.
Οι εντάσεις έχουν κλιμακωθεί πρόσφατα λόγω του ζητήματος της εξερεύνησης της ενέργειας στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η Ελλάδα αμφισβήτησε τις δυνατότητες της Τουρκίας για έρευνες στην περιοχή, προσπαθώντας να περιορίσει το τουρκικό θαλάσσιο έδαφος με βάση τα μικρά ελληνικά νησιά στις τουρκικές ακτές.
Ο Γάλλος πρόεδρος Macron παρενέβη υποστηρίζοντας την Ελλάδα, παρά την έλλειψη ακτογραμμής της ηπειρωτικής Ελλάδος στην Ανατολική Μεσόγειο.
Κατά την Daily Sabah η Τουρκία - η χώρα με τη μεγαλύτερη ακτογραμμή στην Ανατολική Μεσόγειο – έστειλε πλοία έρευνας στην υφαλοκρηπίδα της, λέγοντας ότι τόσο η Τουρκία όσο και η Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου (TRNC) έχουν δικαιώματα στην περιοχή.
Προκειμένου να μειωθεί η ένταση, η Τουρκία ζήτησε διάλογο για τη διασφάλιση δίκαιης κατανομής των πόρων.
Ο κρυφός ρόλος της Ιταλίας στην τουρκική προκλητικότητα σε Αιγαίο και Μεσόγειο - Πως το επιχειρηματικό λόμπι καθορίζει τις γεωπολιτικές ισορροπίες
Τον ρόλο της ιταλικής κυβέρνησης, αλλά και του επιχειρηματικού λόμπι της χώρας στις κινήσεις της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο αναλύσει το doguakdenizpolitik (δείτε εδώ), επαινώντας μάλιστα τη γείτονα χώρα για τους χειρισμούς της.
Όπως αναφέρει η Ιταλία, η οποία έχει μια από τις μεγαλύτερες ακτές της Μεσογείου, εξακολουθεί να είναι η ήρεμη δύναμη της Μεσογείου με την κεντρική της θέση να κυριαρχεί στην περιοχή.
Η συχνά περίπλοκη πορεία που ακολουθεί η χώρα στην εξωτερική πολιτική της εξηγεί και εκφράζεται όταν εξεταστούν τα εδάφη που εκτείνονται μέχρι την Αφρική, τα Βαλκάνια και ακόμη και την Ανατολική Μεσόγειο.
Όταν αναλύεται το ζήτημα της Ανατολικής Μεσογείου και της Λιβύης, που είναι από τα πιο καυτά θέματα της παγκόσμιας ατζέντας, υπό την ευρωπαϊκή δυναμική, φαίνεται ότι η θέση που έλαβε η Ιταλία περιέχει αξιοσημείωτες λεπτομέρειες.
Ένωση επιχειρήσεων Τουρκίας-Ιταλίας
Όταν εξετάζουμε την παρουσία και τις σχέσεις στη Μεσόγειο, η Τουρκία και η Ιταλία, ιστορικά αναδύονται ως μεσογειακή δύναμη.
Για δεκαετίες συνεργάζονται στη νότια πλευρά του ΝΑΤΟ.
Έχουν ένα ισορροπημένο διμερές εμπόριο αξίας περίπου 20 δισ. δολαρίων.
Επιπλέον, έχουν πολλές κοινές επενδύσεις, ενώ η Ιταλία είναι μια χώρα που έχει σημασία για την οικονομική συνεργασία λόγω των οικονομικών συμφερόντων της Τουρκίας στην Ευρώπη.
Η θετική τάση που παρατηρήθηκε τα τελευταία χρόνια στις διμερείς σχέσεις, καθώς και στις πολιτικές και οικονομικές εξελίξεις μεταξύ Τουρκίας και Ιταλίας, εμφανίζεται στην ανάπτυξη των σχέσεων με την ΕΕ και τη Μεσόγειο.
Η Τουρκία και η Ιταλία έχουν συνεργασία και στη Λιβύη, ενώ είναι προφανές ότι αποτρέπεται η ροή προσφύγων στην ιταλική χερσόνησο.
Για παράδειγμα, πρόσφατα, πολλές ναυτικές ασκήσεις που πραγματοποιήθηκαν από τουρκικά και ιταλικά ναυτικά στο ΝΑΤΟ ή στη Μεσόγειο, συμπεριλαμβανομένων των λιβυκών υδάτων, πραγματοποιήθηκαν υπό το φως αυτής της συνεργασίας.
Επιπλέον, η θετική πορεία στις σχέσεις μεταξύ Ρώμης και Άγκυρας ήταν παράλληλη με την προσπάθεια της Γαλλίας να κάνει την παρουσία της στην Ανατολική Μεσόγειο πιο ορατή, ειδικά μέσω της Κύπρου.
Δραστηριότητες γεώτρησης της ENI
Το 2018 η Κύπρος συμφώνησε με τη γαλλική Total, την ιταλική Eni και την αμερικανική Exxon Mobil να διερευνήσουν για εκμετάλλεση το τεμάχιο 7 της ΑΟΖ.
Το Νοέμβριο του ίδιου χρόνου η Total και η Eni υπέβαλαν αίτηση για άδεια γεωτρήσεων υδρογονανθράκων.
Όμως το τεμάχιο 7 βρίσκεται στα νοτιοδυτικά του νησιού της Κύπρου στην Ανατολική Μεσόγειο.
Ένα μέρος αυτού η Τουρκία υποστηρίζει ότι είναι στην υφαλοκρηπίδα της.
Στην πραγματικότητα, το τρυπάνι Yavuz και δύο φρεγάτες μεταφέρθηκαν στην περιοχή προς αυτή την κατεύθυνση.
Έτσι, ο Claudio Descalzi, Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας ENI, δήλωσε ότι εάν φτάσουν τα πολεμικά πλοία στην περιοχή, δεν θα ξεκινήσουν δραστηριότητες γεώτρησης και δεν θέλουν να συμμετέχουν σε οποιαδήποτε ένταση μπορεί να προκύψει στην περιοχή.
Ενώ υπάρχει σοβαρό πρόβλημα στην κοινή χρήση των ΑΟΖ ή των ηπειρωτικών τεμαχίων στην Ανατολική Μεσόγειο, η συμμετοχή των εταιρειών σε διαγωνισμούς που άνοιξε η Νότια Κύπρος και η απόκτηση αδειών γεωτρήσεων δεν μπορεί να εξηγηθεί αποκλειστικά με οικονομικούς όρους.
Έργο East-Med
Η τελετή υπογραφής της συμφωνίας για τον αγωγό East-Med, που σχεδιάζεται να μεταφέρει φυσικό αέριο από την Ανατολική Μεσόγειο στην Ευρώπη, πραγματοποιήθηκε από τους υπουργούς ενέργειας της Ελλάδας, του Ισραήλ και της Κύπρου στις 2 Ιανουαρίου 2020 στην Αθήνα.
Σύμφωνα με το έργο, το φυσικό αέριο που θα εξαχθεί από το Ισραήλ θα φτάσει πρώτα στη Νότια Κύπρο μέσω υποβρύχιων σωλήνων και στη συνέχεια θα φτάσει στο νησί της Κρήτης.
Μετά την Κρήτη, θα φτάσει στην Ευρώπη μέσω Ελλάδας και Ιταλίας.
Ο κύριος στόχος του έργου είναι μάλλον να υιοθετήσει τα τουρκικά χωρικά ύδατα με οποιονδήποτε τρόπο.
Η διαδρομή East-Med που καθορίστηκε για το έργο έρχεται σε σύγκρουση με τη συμφωνία για τις περιοχές θαλάσσιας δικαιοδοσίας, έτσι αποτέλεσε αντικείμενο διπλωματικών εντάσεων.
Συμφωνία Τουρκίας-Λιβύης με ιταλική επιρροή
Λόγω της ιστορίας της, η Ιταλία βλέπει την πρώην αποικία της, τη Λιβύη, ως μέρος της σφαίρας επιρροής της.
Η τρέχουσα κατάσταση της Λιβύης σχετίζεται σε μεγάλο βαθμό με τα ιταλικά συμφέροντα και η Ιταλία έχει πολλαπλές σχέσεις με αυτήν τη χώρα.
Για το λόγο αυτό, η Ιταλία παρενέβη στο ζήτημα από τη στιγμή που υπήρξε η σύγκρουση στη Λιβύη.
Δεδομένου ότι η Ιταλία γνώριζε την εσωτερική πολιτική δομή της Λιβύης πολύ καλύτερα από άλλες ευρωπαϊκές χώρες, ενήργησε ώστε να υπογράψουν συμφωνία για την προώθηση της οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης του νότου της Λιβύης.
Δεν είναι δύσκολο να δούμε ότι στη ρίζα όλων αυτών είναι το ζήτημα των προσφύγων, το οποίο είναι το πιο θεμελιώδες πρόβλημα μεταξύ της Λιβύης και της Ιταλίας.
Με μια συμφωνία που υπεγράφη με τον πρωθυπουργό της Λιβύης Fayiz es-Serrac το 2017, η Ιταλία είχε ως στόχο να αποτρέψει τους πρόσφυγες από τη Λιβύη.
Σε αυτό το πλαίσιο, η Ιταλία, η οποία παρέχει υποστήριξη στη Λιβύη, δεν μπορούσε να λάβει την υποστήριξη που ήθελε από την ΕΕ ως προς αυτό.
Η Τουρκία ασχολείται επίσης με τη λιβυκή υπόθεση, μετέφερε τα θέματα ασφάλειας στην Ανατολική Μεσόγειο και στο ενεργειακό πλαίσιο.
Ήδη στην περιοχή λαμβάνοντας υπόψη την Τουρκία και την «πολιτική ενεργού παρακολούθησης», η Ιταλία συνέδεσε και τις δραστηριότητες υδρογονανθράκων στην περιοχή.
Αυτή η πρωτοβουλία της Ιταλίας, η οποία θέλει να είναι πιο ενεργή στα θέματα της Ανατολικής Μεσογείου και της ενέργειας, δεν απέδωσε το επιθυμητό αποτέλεσμα λόγω των κινήσεων της Ελλάδας και του Ισραήλ.
Με τις προαναφερθείσες πρωτοβουλίες να μετατρέπονται σε επίδειξη δύναμης από την Ελλάδα, η Ιταλία δεν παρευρέθηκε στην τελετή υπογραφής του έργου East-Med που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα στις 2 Ιανουαρίου, παρά το γεγονός ότι ήταν μία εκ των πρωτεργατών.
Μια συμφωνία που αποκλείει την Ιταλία στην περιοχή και την Τουρκία να προσπαθεί να αποφύγει την παρέμβαση, εξετάστηκε η απόσυρση της ιταλικής ENI στις δραστηριότητές της στην Ανατολική Μεσόγειο.
Ωστόσο, με τη συμφωνία ΑΟΖ που υπεγράφη μεταξύ Ιταλίας και Ελλάδας στις 9 Ιουνίου, η Ιταλία, η οποία ήθελε να φαίνεται αποτελεσματική και ουδέτερη, δεν μπορούσε να υπερβεί την υποστήριξη των πολιτικών της Ελλάδας στην Ανατολική Μεσόγειο.
Ομοίως, η Ελλάδα έδειξε αργότερα τη συμφωνία που είχε συνάψει με την Ιταλία ως νομικό προηγούμενο της συμφωνίας που είχε συνάψει με την Αίγυπτο.
Συμφωνία ΑΟΖ Ελλάδας-Ιταλίας
Η συμφωνία ΑΟΖ υπεγράφη μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας στις 9 Ιουνίου 2020 στο Ιόνιο Πέλαγος.
Η εν λόγω συμφωνία όμως δείχνει τα όρια.
Δείχνει ότι η Ελλάδα παραιτείται από τους ισχυρισμούς της ότι τα νησιά έχουν πλήρεις ΑΟΖ.
Η διοίκηση των Αθηνών, αντιδρώντας στην εφαπτομένη ΑΟΖ που καθορίστηκε από την Άγκυρα, ισχυρίστηκε ότι στην εν λόγω περιοχή συμπεριλαμβανόταν στην ΑΟΖ της.
Με αυτήν τη συμφωνία, η Ελλάδα δέχθηκε ότι τα νησιά δεν έχουν το δικαίωμα στην ηπειρωτική χώρα.
Μεσογειακές ασκήσεις της Ιταλίας
Το ναυτικό της Τουρκίας και της Ιταλίας πραγματοποίησε κοινή εκπαίδευση στην Ανατολική Μεσόγειο στις 25 Αυγούστου 2020.
Οι δύο χώρες, που έχουν υπογράψει σύμφωνο συνεργασίας στον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας, αυξάνουν αυτήν τη συνεργασία σε πολλούς τομείς στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ και των διμερών σχέσεων.
Η κοινή εκπαίδευση στην Ανατολική Μεσόγειο θεωρήθηκε ως μήνυμα «συμμαχίας».
Η Ιταλία έχει επίσης συντονίσει την κίνηση με την Τουρκία στη Λιβύη.
Το αποτέλεσμα;
Αν και συνάντησαν Τούρκους στην Ευρώπη υπό διαφορετικές γεωπολιτικές συνθήκες, οι Ιταλοί δημιούργησαν μια μεσογειακή σχέση με τους Τούρκους της Ανατολίας.
Η σχέση των Τούρκων με τους Ιταλούς ήταν μέσω της θάλασσας.
Η θεμελιώδης σχέση μεταξύ των δύο λαών και των κυβερνήσεών τους.
Είναι ένας μακροχρόνιος αγώνας για κυριαρχία στη Μεσόγειο και στις ξεχωριστές θάλασσες της Μεσογείου.
Το "Geography is Destiny", μια διάσημη αρχή του Ibn Khaldun, υπήρξε επίσης το κλειδί για τις τουρκο-ιταλικές σχέσεις στη σύγχρονη εποχή.
Βλέποντας όλα αυτά, η Ελλάδα έχει την αντίληψη ότι εάν θέσει το πρόβλημα της ΑΟΖ στην Ιταλία στην Ανατολική Μεσόγειο και το πρόβλημα της ΑΟΖ στο Ιόνιο Πέλαγος, οι σχέσεις της μπορεί να επιδεινωθούν με τρόπο που δεν μπορεί να αλλάξει.
Η Τουρκία ενισχύεται οικονομικά και στρατιωτικά καθώς η Ελλάδα μπορεί να καθίσει στο τραπέζι στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.
Πρώτα απ 'όλα, η Ιταλία και η Τουρκία ξεχωρίζουν ως ιστορικά και σημαντικά κράτη από γεωγραφική άποψη στην ανατολική Μεσόγειο.
Στην περίπτωση του φυσικού αερίου και του πετρελαίου στη Μαύρη Θάλασσα και τη Μεσόγειο, οι συνεργασίες με την Ιταλία για την εξόρυξη και τη μεταφορά αυτών των πόρων θα αλλάξουν σημαντικά τις συνθήκες στην περιοχή.
Σε αυτό το πλαίσιο, η Ιταλία μπορεί να παίξει έναν από τους βασικούς ρόλους στην ασφάλεια της Μεσογείου με την ήρεμη και προσεκτική δύναμή της.
Η αλλαγή και η επέκταση της Ιταλίας, η οποία μετατοπίζεται γρήγορα από την ευρωπαϊκή ιδέα, θα επηρεάσει αισθητά την περιοχή επιρροής της.
Η ορθολογική συνεργασία θα καθοριστεί από τη στρατηγική διάταξη της Τουρκίας και της Ιταλίας στη Βόρεια Αφρική και τη Μεσόγειο.
Οι υπουργοί Cavusoglu και Luigi Di Maio σε κοινή συνέντευξη Τύπου που πραγματοποιήθηκε μετά τις συνομιλίες τον Μάιο, δήλωσαν ότι συνεργάζονται για την ειρήνη και την ευημερία.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών