Αν αυτό που συμβαίνει στις ΗΠΑ είναι περισσότερο μια 'πιστωτική συμπίεση', υπάρχει ο κίνδυνος ότι, αν αφεθεί ανεξέλεγκτη, θα μπορούσε να μετατραπεί σε κάτι ευρύτερο
Τέσσερις μήνες αφότου μπήκε το 2023, οι φόβοι επικεντρώνονται τώρα γύρω από μια πιθανή πιστωτική κρίση μετά την κατάρρευση της Silicon Valley Bank και της Signature Bank τον Μάρτιο.
Διακεκριμένοι σχολιαστές, όπως ο οικονομολόγος "Dr. Doom" Nouriel Roubini, ο Bill Gross και ο Jeffrey Gundlach, έχουν προειδοποιήσει ότι επίκειται πιστωτική κρίση - και ότι αυτό θα μπορούσε τελικά να προκαλέσει ύφεση στις ΗΠΑ.
Οι Αμερικανοί αισθάνονται ήδη την πίεση.
Μια έρευνα καταναλωτικών προσδοκιών της Ομοσπονδιακής Τράπεζας της Νέας Υόρκης διαπίστωσε ότι ένας αυξανόμενος αριθμός αμερικανικών νοικοκυριών πιστεύει ότι η πρόσβασή τους σε πιστώσεις έχει επιδεινωθεί, με το ποσοστό των ερωτηθέντων να σημειώνει νέο υψηλό.
"Η κληρονομιά της έξαρσης της χρηματοπιστωτικής αστάθειας και των πιέσεων στον τραπεζικό τομέα είναι πιθανό να είναι αυστηρότερες πιστωτικές συνθήκες.
Αναμένουμε πιο αυστηρά πρότυπα δανεισμού στο μέλλον", δήλωσε στο Bussiness Insider ο Daniele Antonucci, επικεφαλής οικονομολόγος της Quintet.
"Το αν αυτό μπορεί να χαρακτηριστεί ως μια ολοκληρωμένη "πιστωτική κρίση" μένει να το δούμε.
Αν και θα το περιγράφαμε περισσότερο ως 'πιστωτική συμπίεση' σε αυτή τη συγκυρία, υπάρχει ο κίνδυνος ότι, αν αφεθεί ανεξέλεγκτη, θα μπορούσε να μετατραπεί σε κάτι ευρύτερο", πρόσθεσε.
Η πιστωτική στενότητα αναφέρεται σε μια δραματική μείωση του δανεισμού από τις τράπεζες προς τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις, πράγμα που σημαίνει ότι τα δάνεια γίνονται δυσκολότερα και ακριβότερα.
Τι οδηγεί λοιπόν στους φόβους για πιστωτική κρίση;
Τραπεζική αναταραχή
Η πρόσφατη κατάρρευση της Silicon Valley Bank και της Signature Bank λόγω ενός παλιρροϊκού κύματος αναλήψεων έχει προκαλέσει φόβους ότι οι περιφερειακές τράπεζες των ΗΠΑ θα μπορούσαν επίσης να αντιμετωπίσουν προβλήματα.
Οι καταθέτες έσπευσαν να μεταφέρουν τα κεφάλαιά τους από τις περιφερειακές τράπεζες σε αμοιβαία κεφάλαια, τα οποία συνήθως προσφέρουν μεγαλύτερες αποδόσεις και θεωρούνται ασφαλέστερα από τις ανασφάλιστες καταθέσεις.
Περίπου 120 δισεκατομμύρια δολάρια σε καταθέσεις αποσύρθηκαν από μικρές τράπεζες την εβδομάδα που έληξε στις 15 Μαρτίου, αφήνοντας έναν απολογισμό 5,46 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, όπως έδειξαν τα στοιχεία της Ομοσπονδιακής Τράπεζας.
Η εκροή καταθέσεων έχει υποδαυλίσει την ανησυχία των επενδυτών ότι οι περιφερειακές τράπεζες θα μπορούσαν να πληγούν από "bank run" και οι επιφυλακτικοί δανειστές θα μπορούσαν να αποσυρθούν για να βεβαιωθούν ότι δεν είναι πολύ εκτεθειμένοι, οδηγώντας σε πιστωτική κρίση.
"Έχουμε καταθέσεις που φεύγουν από τις τράπεζες και πηγαίνουν σε αμοιβαία κεφάλαια και έχουμε τη διοίκηση της τράπεζας να σκέφτεται: "Εντάξει, πώς θα επιβιώσουμε τώρα;".
Λοιπόν, μάλλον δεν το κάνουμε με δανεισμό", δήλωσε ο Ian Shepherdson, επικεφαλής οικονομολόγος της Pantheon Macroeconomics, σε συνέντευξή του στο CNBC.
Υψηλότερα επιτόκια
Τα αυξημένα επιτόκια είναι ένας διττός καταλύτης για την πιστωτική κρίση στις ΗΠΑ.
Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ αύξησε τα επιτόκια στο 5% από σχεδόν μηδενικά πριν από 12 μήνες - το πιο απότομο άλμα στο κόστος δανεισμού των ΗΠΑ από τη δεκαετία του 1980 - για να συγκρατήσει τον καλπάζοντα πληθωρισμό.
Τα υψηλότερα επιτόκια - τα οποία έπαιξαν ρόλο στην πτώση της SVB μειώνοντας την αξία του χαρτοφυλακίου ομολόγων της - έχουν αναζωπυρώσει τους φόβους ότι και άλλες μεσαίου και μικρότερου μεγέθους τράπεζες αντιμετωπίζουν παρόμοιους κινδύνους, προκαλώντας φυγή καταθέσεων.
Περίπου 1 τρισ. δολάρια σε καταθέσεις έχουν αποσυρθεί από τις "πιο ευάλωτες τράπεζες των ΗΠΑ" από τότε που η Fed άρχισε να αυξάνει τα επιτόκια τον Μάρτιο του 2022, σύμφωνα με την JPMorgan.
Αυτό θα μπορούσε να μεταφραστεί σε τράπεζες που θα αυστηροποιήσουν τα πρότυπα δανεισμού τους.
Οι "βασιλιάδες των ομολόγων" Gross και Gundlach επανέλαβαν αυτή την άποψη, σημειώνοντας ότι τα υψηλότερα επιτόκια έχουν ψαλιδίσει την αξία των ομολόγων και άλλων περιουσιακών στοιχείων των τραπεζών και έχουν εκθέσει τις τράπεζες σε μεγαλύτερο κίνδυνο αθέτησης των δανείων, ειδικά στον τομέα των εμπορικών ακινήτων.
"450 μονάδες βάσης και περισσότερες αυξήσεις επιτοκίων σε 12 μήνες είναι βέβαιο ότι θα επηρεάσουν τους ισολογισμούς που χρησιμοποιούν σωστή λογιστική - τη διάρκεια και την πίστωση επίσης", δήλωσε ο Gross.
Ταυτόχρονα, τα υψηλότερα επιτόκια έχουν αυξήσει το κόστος δανεισμού.
Αυτό αποτελεί ανησυχία για τις τράπεζες, διότι οι δανειολήπτες που αντιμετωπίζουν αυξημένο κόστος μπορεί να μην είναι σε θέση να αποπληρώσουν και να εξυπηρετήσουν τα δάνειά τους - και αυτό θα μπορούσε να θέσει τις βάσεις για να σκληρύνουν οι τράπεζες τα πρότυπα δανεισμού τους.
"Ομολογουμένως, ωστόσο, δεν ξέρουμε κατά πόσο η πληθώρα των τραπεζικών πτωχεύσεων που έχουν ήδη σημειωθεί θα οδηγήσει σε γενική συρρίκνωση των πιστώσεων.
Και η προσδοκία μου είναι ότι η Fed δεν θα αρχίσει να μειώνει τα επιτόκια μέχρι τον Δεκέμβριο του 2023, ενώ στο μεταξύ θα μπορούσαμε να δούμε περαιτέρω προβλήματα", δήλωσε ο Caldwell.
Αβεβαιότητα της Fed
Η πιθανότητα αυστηρότερου δανεισμού θολώνει τα νερά για την κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ, καθιστώντας δύσκολο να εκτιμηθεί ο αντίκτυπος που θα μπορούσαν να έχουν περαιτέρω αυξήσεις επιτοκίων στην πίστωση και την οικονομική ανάπτυξη.
"Η πιστωτική κρίση περιπλέκει τη δουλειά της Fed επειδή δημιουργεί αβεβαιότητα σχετικά με την ευαισθησία της οικονομίας στις αλλαγές της νομισματικής πολιτικής", δήλωσε στο Bussiness Insider ο Preston Caldwell, επικεφαλής οικονομολόγος της Morningstar Research στις ΗΠΑ.
Κίνδυνοι ύφεσης
Η απότομη αύξηση των επιτοκίων απειλεί ήδη να πνίξει την οικονομική ανάπτυξη των ΗΠΑ, καθώς έχει αυξήσει το κόστος δανεισμού και έχει ενθαρρύνει την αποταμίευση έναντι των δαπανών, των επενδύσεων και των προσλήψεων.
Εάν ο δανεισμός στερέψει, αυτό θα μπορούσε να επιβαρύνει την αξία των μετοχών, των ακινήτων και άλλων περιουσιακών στοιχείων και να συμπιέσει τη συνολική ζήτηση - μια συνταγή για μια επώδυνη ύφεση.
Επιπλέον, αν η πιστωτική στενότητα οδηγήσει σε έξαρση των αθετήσεων δανείων και των πτωχεύσεων καθώς εξανεμίζονται οι ευκαιρίες χρηματοδότησης, αυτό θα μπορούσε να πλήξει τις τράπεζες και το ευρύτερο χρηματοπιστωτικό σύστημα, επιδεινώνοντας την οικονομική ύφεση.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών