Ο Jeremy Grantham προειδοποίησε ότι μια «υπερφούσκα» στις τιμές των assets θα κατέληγε πιθανότατα σε μια οδυνηρή ύφεση
Τον κώδωνα του κινδύνου για μια «υπερφούσκα» στις χρηματοπιστωτικές αγορές έκρουσε -για ακόμα μία φορά- ο Jeremy Grantham και προειδοποίησε ότι το σκάσιμο της πιθανότατα θα προαναγγείλει μια σκληρή ύφεση.
Ο συνιδρυτής της GMO και ιστορικός της αγοράς αναφέρθηκε στα πάντα, από τη δική του καθαρή αξία μέχρι τον Elon Musk, την ανάγκη για μεταρρύθμιση της Fed, στη στέγαση, την εισοδηματική ανισότητα και την τρέλα με τις μετοχές-μνημόνια το 2021. Οι δηλώσεις του Grantham έγιναν κατά το τελευταίο podcast «The Great Simplification».
Παρακάτω, παρατίθενται τα σημαντικότερα σημεία από τις δηλώσεις του, σύμωνα με το Business Insider.
1. Ο ίδιος ασχολήθηκε με τα οικονομικά για… πλάκα
«Μπήκα στα χρηματοοικονομικά για έναν πολύ βαθύ λόγο, και αυτός ήταν ότι αναρωτήθηκα ποιοι από τους συμφοιτητές μου από τη σχολή διοίκησης επιχειρήσεων περνούσαν πιο καλά; Τότε, το 1968, με πολύ μεγάλη διαφορά, οι τύποι στο χρηματιστήριο διασκέδαζαν περισσότερο. Έτσι σκέφτηκα, "Δεν θέλω να το χάσω αυτό". Όχι μόνο διασκέδαζαν περισσότερο, αλλά και πληρώνονταν πολύ περισσότερα χρήματα. Υπάρχει κάτι που να μην ωραίο σε αυτό;».
2. Για το ότι δεν είναι πραγματικά δισεκατομμυριούχος
«Είμαι δισεκατομμυριούχος μόνο με μια περίεργη και γενναιόδωρη κατασκευή, και αυτό αν υπολογίσετε τα χρήματα που έχω χαρίσει, που είναι ένας αρκετά ιδιόρρυθμος τρόπος υπολογισμού της καθαρής αξίας κάποιου. Αλλά από την άποψη του τι πραγματικά έχω και θα μπορούσα να πάω και να πληρώσω για τη λίτρα σε περίπτωση απαγωγής της κόρης μου, είμαι τουλάχιστον μια τάξη μεγέθους μικρότερος από αυτό».
3. Οι μετοχές meme για το 2021
«Το 2021, είχαμε εντελώς τρελή συμπεριφορά. Πιστεύω ότι αν κοιτάξετε την κλίμακα της, ήταν η μεγαλύτερη, η πιο σημαντική τρελή συμπεριφορά στην καταγεγραμμένη ιστορία του αμερικανικού χρηματιστηρίου». (Ο Grantham αναφερόταν στη μαζική διαφημιστική εκστρατεία και την κερδοσκοπία γύρω από τις μετοχές meme, τα SPACs, τα κρυπτονομίσματα, τα NFTs και άλλα επικίνδυνα περιουσιακά στοιχεία).
4. Για τον κίνδυνο μιας υπερφούσκας
«Οι υπερφούσκες επιστρέφουν στην τάση όπως όλες οι κανονικές φούσκες, αλλά προκαλούν πολύ περισσότερο πόνο επειδή στρεβλώνουν το σύστημα. Όταν αναπόφευκτα σπάσουν, είναι πάντα ένα σοκ, επειδή όλοι έχουν κλειδώσει στο νέο παράδειγμα. Τελικά επιστρέφουν στην τάση, και όλες εκτός από μία στην ιστορία πέφτουν κάτω από την τάση για ένα διάστημα, και αυτό δημιουργεί μια τεράστια αρνητική επίδραση στο εισόδημα και πάντα προκαλούσε ύφεση». (Ο Grantham έχει επανειλημμένα προειδοποιήσει ότι ο S&P 500 θα μπορούσε να καταρρεύσει πάνω από 50%).
5. Η οικονομία θα έχει άσχημη πορεία
«Αν κάνεις λάθος υπολογισμούς, η ύφεση μετατρέπεται σε κάτι πραγματικά τρομερό, όπως η ύφεση του 1929, όπως η πικρή ύφεση του Nifty 50 τη δεκαετία του '70 ή η σχεδόν ολοκληρωτική οικονομική κατάρρευση της χρεοκοπίας των ακινήτων το '08. Και θα πρέπει να περιμένει κανείς κάτι πολύ άσχημο αυτή τη φορά. Περιμένουμε να δούμε αν αυτό ακολουθεί το μοτίβο της ιστορίας ή αν πρόκειται πράγματι για αυτό το υπέροχο πλάσμα, ένα νέο παράδειγμα. Αλλά η ιστορία δεν είναι καλή με τη σκέψη του νέου παραδείγματος».
6. Η εισοδηματική ανισότητα στην Αμερική είναι σοβαρή
«Μια πεφωτισμένη κυβέρνηση θα κινηθεί ώστε να διασφαλίσει ότι υπάρχει μια αρκετά ευρεία, αποδεκτή κατανομή του εισοδήματος. Εμείς ήδη πέφτουμε έξω σε αυτό το σημείο. Η κατανομή του εισοδήματός μας στις ΗΠΑ δεν περνάει πλέον αυτό το τεστ. Έχει ως αποτέλεσμα την αποξένωση, σχεδόν την πικρία και την οργή τουλάχιστον του ενός τρίτου του γενικού πληθυσμού που αισθάνεται ότι του έχουν φερθεί άσχημα».
7. Υπάρχει καλός και κακός καπιταλισμός
«Οι άνθρωποι που ξεκινούν τη δική τους καταραμένη εταιρεία όπως ο Musk, κατά μία έννοια αξίζουν αυτό που παίρνουν. Οι άνθρωποι που ξεκινούν μια νέα επιχείρηση, όταν έχεις πληρώσει όλα τα ενοίκια και έχεις πληρώσει όλους τους μισθούς, ό,τι έχει απομείνει είναι δικό σου. Το καταλαβαίνω αυτό. Αυτός είναι ο καπιταλισμός. Είναι το καλύτερο μέρος του καπιταλισμού. Όταν βάζεις ένα μάτσο φίλους σου στο διοικητικό συμβούλιο και αποφασίζεις να δώσεις στον εαυτό σου δικαιώματα προαίρεσης μετοχών αξίας 200 εκατ. δολαρίων σε τρία χρόνια επειδή είναι φίλοι σου, αυτό δεν είναι καπιταλισμός. Αυτό είναι η κουλτούρα των δικαιωμάτων προαίρεσης μετοχών που πάει στραβά».
8. Τα πάντα είναι απλησίαστα
«Η αγορά ενός σπιτιού, έχει τόσο υψηλό δείκτη δυσπρόσιτης τιμής τώρα (…) Οπότε τα αυτοκίνητα, τα σπίτια και η πραγματική ζωή, δεν είναι ένας σούπερ άνετος κόσμος για όλους όσους βρίσκονται κάτω από τη μέση της εισοδηματικής κλίμακας».
9. Για τη Fed
«Νομίζω ότι στη Fed έχουν ανατεθεί πάρα πολλές ευθύνες. Αν ήταν υπεύθυνη μόνο για να διασφαλίζει ότι υπάρχει μια αξιοπρεπής ποσότητα διαθέσιμου χρήματος... αλλά ανησυχεί για τον πληθωρισμό, για την ανάπτυξη, για το χρέος, για την ανεργία. Είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα αρκεστεί σε μια απλή πολιτική που θα κάνει τα επιτόκια φθηνά. Τα φτηνά επιτόκια ήταν τρομερά για τους συνταξιούχους, δεν πληρώνονταν τίποτα».
www.bankingnews.gr
Ο συνιδρυτής της GMO και ιστορικός της αγοράς αναφέρθηκε στα πάντα, από τη δική του καθαρή αξία μέχρι τον Elon Musk, την ανάγκη για μεταρρύθμιση της Fed, στη στέγαση, την εισοδηματική ανισότητα και την τρέλα με τις μετοχές-μνημόνια το 2021. Οι δηλώσεις του Grantham έγιναν κατά το τελευταίο podcast «The Great Simplification».
Παρακάτω, παρατίθενται τα σημαντικότερα σημεία από τις δηλώσεις του, σύμωνα με το Business Insider.
1. Ο ίδιος ασχολήθηκε με τα οικονομικά για… πλάκα
«Μπήκα στα χρηματοοικονομικά για έναν πολύ βαθύ λόγο, και αυτός ήταν ότι αναρωτήθηκα ποιοι από τους συμφοιτητές μου από τη σχολή διοίκησης επιχειρήσεων περνούσαν πιο καλά; Τότε, το 1968, με πολύ μεγάλη διαφορά, οι τύποι στο χρηματιστήριο διασκέδαζαν περισσότερο. Έτσι σκέφτηκα, "Δεν θέλω να το χάσω αυτό". Όχι μόνο διασκέδαζαν περισσότερο, αλλά και πληρώνονταν πολύ περισσότερα χρήματα. Υπάρχει κάτι που να μην ωραίο σε αυτό;».
2. Για το ότι δεν είναι πραγματικά δισεκατομμυριούχος
«Είμαι δισεκατομμυριούχος μόνο με μια περίεργη και γενναιόδωρη κατασκευή, και αυτό αν υπολογίσετε τα χρήματα που έχω χαρίσει, που είναι ένας αρκετά ιδιόρρυθμος τρόπος υπολογισμού της καθαρής αξίας κάποιου. Αλλά από την άποψη του τι πραγματικά έχω και θα μπορούσα να πάω και να πληρώσω για τη λίτρα σε περίπτωση απαγωγής της κόρης μου, είμαι τουλάχιστον μια τάξη μεγέθους μικρότερος από αυτό».
3. Οι μετοχές meme για το 2021
«Το 2021, είχαμε εντελώς τρελή συμπεριφορά. Πιστεύω ότι αν κοιτάξετε την κλίμακα της, ήταν η μεγαλύτερη, η πιο σημαντική τρελή συμπεριφορά στην καταγεγραμμένη ιστορία του αμερικανικού χρηματιστηρίου». (Ο Grantham αναφερόταν στη μαζική διαφημιστική εκστρατεία και την κερδοσκοπία γύρω από τις μετοχές meme, τα SPACs, τα κρυπτονομίσματα, τα NFTs και άλλα επικίνδυνα περιουσιακά στοιχεία).
4. Για τον κίνδυνο μιας υπερφούσκας
«Οι υπερφούσκες επιστρέφουν στην τάση όπως όλες οι κανονικές φούσκες, αλλά προκαλούν πολύ περισσότερο πόνο επειδή στρεβλώνουν το σύστημα. Όταν αναπόφευκτα σπάσουν, είναι πάντα ένα σοκ, επειδή όλοι έχουν κλειδώσει στο νέο παράδειγμα. Τελικά επιστρέφουν στην τάση, και όλες εκτός από μία στην ιστορία πέφτουν κάτω από την τάση για ένα διάστημα, και αυτό δημιουργεί μια τεράστια αρνητική επίδραση στο εισόδημα και πάντα προκαλούσε ύφεση». (Ο Grantham έχει επανειλημμένα προειδοποιήσει ότι ο S&P 500 θα μπορούσε να καταρρεύσει πάνω από 50%).
5. Η οικονομία θα έχει άσχημη πορεία
«Αν κάνεις λάθος υπολογισμούς, η ύφεση μετατρέπεται σε κάτι πραγματικά τρομερό, όπως η ύφεση του 1929, όπως η πικρή ύφεση του Nifty 50 τη δεκαετία του '70 ή η σχεδόν ολοκληρωτική οικονομική κατάρρευση της χρεοκοπίας των ακινήτων το '08. Και θα πρέπει να περιμένει κανείς κάτι πολύ άσχημο αυτή τη φορά. Περιμένουμε να δούμε αν αυτό ακολουθεί το μοτίβο της ιστορίας ή αν πρόκειται πράγματι για αυτό το υπέροχο πλάσμα, ένα νέο παράδειγμα. Αλλά η ιστορία δεν είναι καλή με τη σκέψη του νέου παραδείγματος».
6. Η εισοδηματική ανισότητα στην Αμερική είναι σοβαρή
«Μια πεφωτισμένη κυβέρνηση θα κινηθεί ώστε να διασφαλίσει ότι υπάρχει μια αρκετά ευρεία, αποδεκτή κατανομή του εισοδήματος. Εμείς ήδη πέφτουμε έξω σε αυτό το σημείο. Η κατανομή του εισοδήματός μας στις ΗΠΑ δεν περνάει πλέον αυτό το τεστ. Έχει ως αποτέλεσμα την αποξένωση, σχεδόν την πικρία και την οργή τουλάχιστον του ενός τρίτου του γενικού πληθυσμού που αισθάνεται ότι του έχουν φερθεί άσχημα».
7. Υπάρχει καλός και κακός καπιταλισμός
«Οι άνθρωποι που ξεκινούν τη δική τους καταραμένη εταιρεία όπως ο Musk, κατά μία έννοια αξίζουν αυτό που παίρνουν. Οι άνθρωποι που ξεκινούν μια νέα επιχείρηση, όταν έχεις πληρώσει όλα τα ενοίκια και έχεις πληρώσει όλους τους μισθούς, ό,τι έχει απομείνει είναι δικό σου. Το καταλαβαίνω αυτό. Αυτός είναι ο καπιταλισμός. Είναι το καλύτερο μέρος του καπιταλισμού. Όταν βάζεις ένα μάτσο φίλους σου στο διοικητικό συμβούλιο και αποφασίζεις να δώσεις στον εαυτό σου δικαιώματα προαίρεσης μετοχών αξίας 200 εκατ. δολαρίων σε τρία χρόνια επειδή είναι φίλοι σου, αυτό δεν είναι καπιταλισμός. Αυτό είναι η κουλτούρα των δικαιωμάτων προαίρεσης μετοχών που πάει στραβά».
8. Τα πάντα είναι απλησίαστα
«Η αγορά ενός σπιτιού, έχει τόσο υψηλό δείκτη δυσπρόσιτης τιμής τώρα (…) Οπότε τα αυτοκίνητα, τα σπίτια και η πραγματική ζωή, δεν είναι ένας σούπερ άνετος κόσμος για όλους όσους βρίσκονται κάτω από τη μέση της εισοδηματικής κλίμακας».
9. Για τη Fed
«Νομίζω ότι στη Fed έχουν ανατεθεί πάρα πολλές ευθύνες. Αν ήταν υπεύθυνη μόνο για να διασφαλίζει ότι υπάρχει μια αξιοπρεπής ποσότητα διαθέσιμου χρήματος... αλλά ανησυχεί για τον πληθωρισμό, για την ανάπτυξη, για το χρέος, για την ανεργία. Είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα αρκεστεί σε μια απλή πολιτική που θα κάνει τα επιτόκια φθηνά. Τα φτηνά επιτόκια ήταν τρομερά για τους συνταξιούχους, δεν πληρώνονταν τίποτα».
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών