Οι περυσινές αυξήσεις επιτοκίων της ΕΚΤ αναμένεται να έχουν μεγαλύτερο αντίκτυπο στις νότιες από ό,τι βόρειες χώρες της ευρωζώνης το 2024, λέει η ING
Παρότι οι αυξήσεις επιτοκίων φαίνεται να κορυφώνονται στην ΕΕ, σύμφωνα με την ολλανδική τράπεζα ING, η ελληνική οικονομία και, γενικότερα, οι νότιες χώρες της Ευρωζώνης θα πρέπει να περιμένουν πολύ πόνο τα επόμενα χρόνια.
Πιο αναλυτικά, σύμφωνα με τον χρηματοπιστωτικό οίκο, οι περυσινές αυξήσεις επιτοκίων της ΕΚΤ αναμένεται να έχουν μεγαλύτερο αντίκτυπο στις νότιες από ό,τι στις βόρειες χώρες της ευρωζώνης το 2024.
Δεδομένου δε ότι οι τιμές των assets και οι επενδύσεις στον Νότο έχουν ξεπεράσει τις επιδόσεις του Βορρά, η ραγδαία μείωση του δανεισμού, λόγω ανόδου στο κόστος χρήματος, υποδηλώνει ότι αυτό πρόκειται να αλλάξει - κυρίως επειδή το δημόσιο αλλά και το ιδιωτικό χρέος αυξάνονται ραγδαία.
Εν προκειμένω αξίζει να επισημανθεί πως, παρότι σύμφωνα με τις προσδοκίες οι χώρες της Νότιας Ευρώπης θα αντιμετώπιζαν σημαντικά προβλήματα εάν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αύξανε επιθετικά τα επιτόκια, αυτό δεν έχει συμβεί μέχρι τώρα.
Στην πραγματικότητα, φαίνεται να συμβαίνει το αντίστροφο: Αρκετοί δείκτες δείχνουν ισχυρότερη μετάδοση της αυστηρότερης νομισματικής πολιτικής στις χώρες της Βόρειας και όχι της Νότιας Ευρώπης.
Πάρτε για παράδειγμα τα χρηματιστήρια, όπου οι επιδόσεις στους βασικούς δείκτες της Βόρειας Ευρώπης ήταν χαμηλότερες από ό,τι στον Νότο.
Ο Euro Stoxx 50 άρχισε να υποχωρεί τον Δεκέμβριο του 2021 καθώς οι αποδόσεις των μακροπρόθεσμων ομολόγων άρχισαν να αυξάνονται παγκοσμίως.
Έκτοτε, οι κύριοι δείκτες της Γερμανίας και της Γαλλίας έχουν σημειώσει άνοδο 5%, και ο ολλανδικός AEX υποχωρεί 1,4%.
Από την άλλη, στην Ισπανία, την Ιταλία, την Ελλάδα και την Πορτογαλία οι κύριοι δείκτες έχουν γράψει αύξηση κατά 16%, 11%, 45% και 15%, αντίστοιχα.
Οι εξελίξεις των τιμών στην αγορά κατοικίας δείχνουν επίσης μεγαλύτερο αντίκτυπο στη Βόρεια Ευρώπη.
Η Γερμανία, η Ολλανδία και η Γαλλία έχουν δει τις τιμές των κατοικιών να υποχωρούν κάτω από τα πρόσφατα υψηλά τους, ενώ η Ιταλία, η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Ελλάδα εξακολουθούν να παρουσιάζουν αύξηση τιμών, σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία.
Η αύξηση των επενδύσεων στις χώρες της Νότιας Ευρώπης είναι αξιοσημείωτη, παρά τα υψηλά επιτόκια.
Σκεφτείτε τον αντίκτυπο του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και πιθανώς τον καθυστερημένο αντίκτυπο των χαμηλών επιτοκίων και την αναζήτηση απόδοσης, καθώς και τις επιτυχημένες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις.
Ωστόσο, οι επενδύσεις σε χώρες της Νότιας Ευρώπης αυξήθηκαν κατά περίπου 15% από τα τέλη του 2020, ενώ οι επενδύσεις σε χώρες του πυρήνα αυξήθηκαν κατά λιγότερο από 5% την ίδια περίοδο.
Οι διαφορές στη μετάδοση έχουν αρχίσει να φαίνονται
Σύμφωνα με την ING, ο πόνος της νομισματικής σύσφιξης είναι πιθανό να γίνει περισσότερο αισθητός το 2024 από ό,τι πέρυσι λόγω των μακρών και μεταβλητών σκελών της μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής.
Απλώς χρειάζεται λίγος χρόνος προτού ο αντίκτυπος της σύσφιξης επηρεάσει πραγματικά την οικονομία.
Υπάρχουν αυξανόμενες ενδείξεις ότι η μετάδοση της νομισματικής πολιτικής το 2024 θα είναι λιγότερο ευνοϊκή για την ελληνική οικονομία και τις χώρες της Νότιας Ευρώπης γενικότερα.
Σχετική ένδειξη αποτελούν τα πιο πρόσφατα δεδομένα δανεισμού.
Οι όγκοι χορηγήσεων μειώνονται επί του παρόντος στις περισσότερες οικονομίες της Νότιας Ευρώπης.
Στην Ιταλία, η κατάσταστη φαίνεται πολύ σοβαρή, καθώς η πτώση του δανεισμού κατά 6% από μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις είναι χειρότερη από ό,τι κατά τη διάρκεια της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης και της κρίσης του ευρώ.
Η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Ιταλία βλέπουν μειούμενους όγκους δανεισμού τόσο για τα νοικοκυριά όσο και για τις επιχειρήσεις, ενώ οι οικονομίες της Βόρειας Ευρώπης εξακολουθούν να βλέπουν αύξηση του δανεισμού από έτος σε έτος.
Το Βέλγιο και η Γαλλία τα πηγαίνουν ιδιαίτερα καλά μεταξύ των μεγαλύτερων αγορών, ενώ η Γερμανία και η Ολλανδία βλέπουν στασιμότητα.
Οι διαφορές στον δανεισμό δεν προέρχονται από διαφορές στα τραπεζικά επιτόκια για νέα δάνεια, καθώς αυτά δεν αποκλίνουν ουσιαστικά.
Ωστόσο, ενώ τα επιτόκια των εταιρικών δανείων δεν διαφέρουν σημαντικά μεταξύ των χωρών της ευρωζώνης, τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων διαφέρουν.
Σε χώρες με πιο μεταβλητά επιτόκια στεγαστικών δανείων, τα μέσα επιτόκια στεγαστικών δανείων έχουν αυξηθεί σχεδόν παράλληλα με τα επιτόκια των νέων δανείων.
Στην Ολλανδία και τη Γερμανία, όπου τα στεγαστικά δάνεια με σταθερό επιτόκιο είναι ο κανόνας, τα μέσα επιτόκια στεγαστικών δανείων έχουν αυξηθεί ελάχιστα μέχρι στιγμής.
Στην Ολλανδία, αυξήθηκαν από 2,3 σε 2,5%, ενώ στη Γαλλία, αυξήθηκαν από 0,8 σε 4%.
Aπομόχλευση
Ο αντίκτυπος των υψηλότερων επιβαρύνσεων στα στεγαστικά δάνεια θα μπορούσε να διαφανεί μέσω προσαρμογών στην αγορά κατοικίας – οι συναλλαγές έχουν ήδη μειωθεί στην Ισπανία κατά 15% σε ετήσια βάση τον Νοέμβριο.
Θα μπορούσαν επίσης να οδηγήσουν σε εξασθενημένη κατανάλωση…
Και υπάρχει ένας άλλος δίαυλος μετάδοσης μέσω του οποίου τα υψηλότερα επιτόκια στεγαστικών δανείων θα επηρεάσουν τις οικονομίες: οι εξαγορές στεγαστικών δανείων έχουν αυξηθεί σημαντικά στην Ιταλία και την Ισπανία από τότε που άρχισαν να αυξάνονται τα επιτόκια.
«Αυτό ουσιαστικά σημαίνει ότι τα υψηλότερα επιτόκια έχουν ξεκινήσει μια διαδικασία απομόχλευσης των νοικοκυριών στον Νότο, που θα επιβαρύνει την κατανάλωση και την οικονομική δραστηριότητα» καταλήγει η ING.
www.bankingnews.gr
Πιο αναλυτικά, σύμφωνα με τον χρηματοπιστωτικό οίκο, οι περυσινές αυξήσεις επιτοκίων της ΕΚΤ αναμένεται να έχουν μεγαλύτερο αντίκτυπο στις νότιες από ό,τι στις βόρειες χώρες της ευρωζώνης το 2024.
Δεδομένου δε ότι οι τιμές των assets και οι επενδύσεις στον Νότο έχουν ξεπεράσει τις επιδόσεις του Βορρά, η ραγδαία μείωση του δανεισμού, λόγω ανόδου στο κόστος χρήματος, υποδηλώνει ότι αυτό πρόκειται να αλλάξει - κυρίως επειδή το δημόσιο αλλά και το ιδιωτικό χρέος αυξάνονται ραγδαία.
Εν προκειμένω αξίζει να επισημανθεί πως, παρότι σύμφωνα με τις προσδοκίες οι χώρες της Νότιας Ευρώπης θα αντιμετώπιζαν σημαντικά προβλήματα εάν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αύξανε επιθετικά τα επιτόκια, αυτό δεν έχει συμβεί μέχρι τώρα.
Στην πραγματικότητα, φαίνεται να συμβαίνει το αντίστροφο: Αρκετοί δείκτες δείχνουν ισχυρότερη μετάδοση της αυστηρότερης νομισματικής πολιτικής στις χώρες της Βόρειας και όχι της Νότιας Ευρώπης.
Πάρτε για παράδειγμα τα χρηματιστήρια, όπου οι επιδόσεις στους βασικούς δείκτες της Βόρειας Ευρώπης ήταν χαμηλότερες από ό,τι στον Νότο.
Ο Euro Stoxx 50 άρχισε να υποχωρεί τον Δεκέμβριο του 2021 καθώς οι αποδόσεις των μακροπρόθεσμων ομολόγων άρχισαν να αυξάνονται παγκοσμίως.
Έκτοτε, οι κύριοι δείκτες της Γερμανίας και της Γαλλίας έχουν σημειώσει άνοδο 5%, και ο ολλανδικός AEX υποχωρεί 1,4%.
Από την άλλη, στην Ισπανία, την Ιταλία, την Ελλάδα και την Πορτογαλία οι κύριοι δείκτες έχουν γράψει αύξηση κατά 16%, 11%, 45% και 15%, αντίστοιχα.
Οι εξελίξεις των τιμών στην αγορά κατοικίας δείχνουν επίσης μεγαλύτερο αντίκτυπο στη Βόρεια Ευρώπη.
Η Γερμανία, η Ολλανδία και η Γαλλία έχουν δει τις τιμές των κατοικιών να υποχωρούν κάτω από τα πρόσφατα υψηλά τους, ενώ η Ιταλία, η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Ελλάδα εξακολουθούν να παρουσιάζουν αύξηση τιμών, σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία.
Η αύξηση των επενδύσεων στις χώρες της Νότιας Ευρώπης είναι αξιοσημείωτη, παρά τα υψηλά επιτόκια.
Σκεφτείτε τον αντίκτυπο του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και πιθανώς τον καθυστερημένο αντίκτυπο των χαμηλών επιτοκίων και την αναζήτηση απόδοσης, καθώς και τις επιτυχημένες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις.
Ωστόσο, οι επενδύσεις σε χώρες της Νότιας Ευρώπης αυξήθηκαν κατά περίπου 15% από τα τέλη του 2020, ενώ οι επενδύσεις σε χώρες του πυρήνα αυξήθηκαν κατά λιγότερο από 5% την ίδια περίοδο.
Οι διαφορές στη μετάδοση έχουν αρχίσει να φαίνονται
Σύμφωνα με την ING, ο πόνος της νομισματικής σύσφιξης είναι πιθανό να γίνει περισσότερο αισθητός το 2024 από ό,τι πέρυσι λόγω των μακρών και μεταβλητών σκελών της μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής.
Απλώς χρειάζεται λίγος χρόνος προτού ο αντίκτυπος της σύσφιξης επηρεάσει πραγματικά την οικονομία.
Υπάρχουν αυξανόμενες ενδείξεις ότι η μετάδοση της νομισματικής πολιτικής το 2024 θα είναι λιγότερο ευνοϊκή για την ελληνική οικονομία και τις χώρες της Νότιας Ευρώπης γενικότερα.
Σχετική ένδειξη αποτελούν τα πιο πρόσφατα δεδομένα δανεισμού.
Οι όγκοι χορηγήσεων μειώνονται επί του παρόντος στις περισσότερες οικονομίες της Νότιας Ευρώπης.
Στην Ιταλία, η κατάσταστη φαίνεται πολύ σοβαρή, καθώς η πτώση του δανεισμού κατά 6% από μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις είναι χειρότερη από ό,τι κατά τη διάρκεια της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης και της κρίσης του ευρώ.
Η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Ιταλία βλέπουν μειούμενους όγκους δανεισμού τόσο για τα νοικοκυριά όσο και για τις επιχειρήσεις, ενώ οι οικονομίες της Βόρειας Ευρώπης εξακολουθούν να βλέπουν αύξηση του δανεισμού από έτος σε έτος.
Το Βέλγιο και η Γαλλία τα πηγαίνουν ιδιαίτερα καλά μεταξύ των μεγαλύτερων αγορών, ενώ η Γερμανία και η Ολλανδία βλέπουν στασιμότητα.
Οι διαφορές στον δανεισμό δεν προέρχονται από διαφορές στα τραπεζικά επιτόκια για νέα δάνεια, καθώς αυτά δεν αποκλίνουν ουσιαστικά.
Ωστόσο, ενώ τα επιτόκια των εταιρικών δανείων δεν διαφέρουν σημαντικά μεταξύ των χωρών της ευρωζώνης, τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων διαφέρουν.
Σε χώρες με πιο μεταβλητά επιτόκια στεγαστικών δανείων, τα μέσα επιτόκια στεγαστικών δανείων έχουν αυξηθεί σχεδόν παράλληλα με τα επιτόκια των νέων δανείων.
Στην Ολλανδία και τη Γερμανία, όπου τα στεγαστικά δάνεια με σταθερό επιτόκιο είναι ο κανόνας, τα μέσα επιτόκια στεγαστικών δανείων έχουν αυξηθεί ελάχιστα μέχρι στιγμής.
Στην Ολλανδία, αυξήθηκαν από 2,3 σε 2,5%, ενώ στη Γαλλία, αυξήθηκαν από 0,8 σε 4%.
Aπομόχλευση
Ο αντίκτυπος των υψηλότερων επιβαρύνσεων στα στεγαστικά δάνεια θα μπορούσε να διαφανεί μέσω προσαρμογών στην αγορά κατοικίας – οι συναλλαγές έχουν ήδη μειωθεί στην Ισπανία κατά 15% σε ετήσια βάση τον Νοέμβριο.
Θα μπορούσαν επίσης να οδηγήσουν σε εξασθενημένη κατανάλωση…
Και υπάρχει ένας άλλος δίαυλος μετάδοσης μέσω του οποίου τα υψηλότερα επιτόκια στεγαστικών δανείων θα επηρεάσουν τις οικονομίες: οι εξαγορές στεγαστικών δανείων έχουν αυξηθεί σημαντικά στην Ιταλία και την Ισπανία από τότε που άρχισαν να αυξάνονται τα επιτόκια.
«Αυτό ουσιαστικά σημαίνει ότι τα υψηλότερα επιτόκια έχουν ξεκινήσει μια διαδικασία απομόχλευσης των νοικοκυριών στον Νότο, που θα επιβαρύνει την κατανάλωση και την οικονομική δραστηριότητα» καταλήγει η ING.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών