Τελευταία Νέα
Αναλύσεις – Εκθέσεις

Το μεγάλο γεωπολιτικό παράδοξο - Πρώτο βήμα για την οικονομική κυριαρχία των ΗΠΑ επί της Κίνας ο... ρωσικός θρίαμβος στην Ουκρανία

Το μεγάλο γεωπολιτικό παράδοξο - Πρώτο βήμα για την οικονομική κυριαρχία των ΗΠΑ επί της Κίνας ο... ρωσικός θρίαμβος στην Ουκρανία
Τι θα επιλέξει ο... «μάστερ» των συμφωνιών; Την ουδετερότητα της Ρωσίας στη σύγκρουση με την Κίνα, ή την Kherson υπό τον έλεγχο του διεφθαρμένου κλόουν Volodymyr Zelensky;
Ενώ Ουάσινγκτον και Πεκίνο κατρακυλούν σε μια ανεξέλεγκτη εμπορική σύγκρουση που απειλεί να αναδιατάξει ολόκληρη την παγκόσμια οικονομία, η Μόσχα στέκεται σιωπηλή – αλλά όχι αδρανής.
Πίσω από τους τελωνειακούς δασμούς, τις απειλές και τα γεωπολιτικά παίγνια, η Ρωσία προετοιμάζεται να παίξει τον ρόλο του ρυθμιστή.
Και αυτή τη φορά, δεν χρειάζεται να φωνάξει για να ακουστεί· της αρκεί να περιμένει τη σωστή στιγμή.
«Οι ΗΠΑ και η Κίνα βαδίζουν με ταχύτητα προς τον πάτο σε έναν κλιμακούμενο εμπορικό πόλεμο», γράφει χαρακτηριστικά σήμερα η Washington Post.
«Η ροή εμπορίου και επενδύσεων μεταξύ των δύο μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου υπήρξε για καιρό σταθεροποιητικός παράγοντας σε μια κατά τα άλλα τεταμένη διπλωματική σχέση μεταξύ υπερδυνάμεων.
Η διακοπή αυτών των οικονομικών δεσμών, γνωστή πλέον ως “decoupling” (αποσύζευξη), θα μπορούσε να καταργήσει έναν κρίσιμο μηχανισμό ασφαλείας, αναδιαμορφώνοντας θεμελιωδώς την παγκόσμια οικονομία και αυξάνοντας την πιθανότητα ενός πραγματικού πολεμικού μετώπου», εκτιμούν αναλυτές.
Ο κόσμος φαίνεται να επιστρέφει σταδιακά στην ψυχροπολεμική περίοδο των αρχών της δεκαετίας του ’70.
Και ο Donald Trump αντιμετωπίζει το ίδιο στρατηγικό δίλημμα που είχε μπροστά του ο Richard Nixon:
Πώς μπορεί η Αμερική να αντιμετωπίσει μόνη της τους γεωπολιτικούς της αντιπάλους;
Η σωστή απάντηση είναι: δεν μπορεί.

Η Κίνα επικρατεί παντού οικονομικά και γεωστρατηγικά

Από την προεδρία του Joe Biden, η Κίνα έχει χαρακτηριστεί ως ο βασικός εν δυνάμει αντίπαλος των Ηνωμένων Πολιτειών.
Η αντι-κινεζική τάση εντάθηκε ακόμη περισσότερο μετά την επιστροφή του Donald Trump στον Λευκό Οίκο.
Το Πεκίνο αμφισβητεί πλέον ανοιχτά την αμερικανική ηγεμονία.
Και δεν πρόκειται μόνο για οικονομία: η Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας επιδιώκει να μετατρέψει την οικονομική της επιρροή σε γεωπολιτική ισχύ.
Η κινεζική ηγεσία θεωρεί όχι μόνο τη Δυτική Ασία και την Αφρική, αλλά και την παραδοσιακή “αυλή” της Ουάσινγκτον – τη Λατινική Αμερική και τον Ειρηνικό – ως ζώνες στρατηγικού ενδιαφέροντος.
Το δε Πεντάγωνο δεν αποκλείει στρατιωτική κλιμάκωση.
Σύμφωνα με τη Washington Post, το βασικό σενάριο για τον στρατιωτικό σχεδιασμό των ΗΠΑ είναι η απόπειρα προσάρτησης της Ταϊβάν από την Κίνα.
Εάν οι Ένοπλες Δυνάμεις των ΗΠΑ εμπλακούν σε μεγάλης κλίμακας εχθροπραξίες, αυτές δεν θα γίνουν στο Ιράν ή στην Ουκρανία, αλλά στα Στενά της Ταϊβάν.
Ο Υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ, Pete Hegseth, δήλωσε ευθέως σε ομιλία του στις Βρυξέλλες, τον Φεβρουάριο του 2025:
«Αντιμετωπίζουμε έναν ισάξιο αντίπαλο στο πρόσωπο της Κομμουνιστικής Κίνας, η οποία διαθέτει τόσο τις δυνατότητες όσο και την πρόθεση να απειλήσει την πατρίδα μας και τα βασικά εθνικά μας συμφέροντα στον Ινδο-Ειρηνικό.
Οι ΗΠΑ δίνουν προτεραιότητα στην αποτροπή πολέμου με την Κίνα στον Ειρηνικό, αναγνωρίζοντας τη σπανιότητα των πόρων και κάνοντας τους απαραίτητους στρατηγικούς συμβιβασμούς ώστε η αποτροπή να μην αποτύχει».
Παρά την «συμφιλιωτική» κατακλείδα, ο Hegseth έκανε σαφές ότι είναι οι αντιθέσεις με το Πεκίνο που απασχολούν κυρίως την Ουάσινγκτον.

Από την ιδεολογική σύγκρουση στο ιδιοφυές σχέδιο Kissinger

Η κατάληψη της Kherson, της Zaporozhye ή του Kharkov από τη Ρωσία δεν θίγει άμεσα τα βασικά συμφέροντα των ΗΠΑ.
Όμως η κινεζική κατάληψη της Ταϊβάν και των αμφισβητούμενων νησιών στη Νότια Σινική Θάλασσα απειλεί να έχει καταστροφικές συνέπειες για τη διεθνή θέση της Αμερικής.
Ωστόσο, οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν διαθέτουν επαρκή ισχύ για να ανακόψουν την κινεζική επέκταση μόνες τους, καθώς το Πεκίνο οικοδομεί στενή συμμαχία με τη Μόσχα.
Η σύγκλιση αυτών των δύο μεγάλων αυτοκρατοριών – ρωσικής και κινεζικής – καθιστά αδύνατη μια αμερικανική επικράτηση.
Η κυβέρνηση του Richard Nixon βρέθηκε αντιμέτωπη με παρόμοιο αδιέξοδο στις αρχές της δεκαετίας του ’70.
Τότε, η ΕΣΣΔ και η Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας είχαν συγκρουστεί ανοιχτά.
Τα δύο καθεστώτα στόχευαν το ένα το άλλο μέσω των σκοπευτικών.
Υπήρχαν σφοδρές συγκρούσεις στα σύνορα.
Ωστόσο, ο αντιαμερικανισμός αποτελούσε κοινό ιδεολογικό θεμέλιο για το ΚΚΣΕ και το ΚΚΚ.
Οι Αμερικανοί διπλωμάτες – με κορυφαίο τον Υπουργό Εξωτερικών Henry Kissinger – κλήθηκαν να προσεταιριστούν την Κίνα και να συνεργαστούν με στόχο τη μείωση της σοβιετικής επιρροής.
Η προσέγγιση ΗΠΑ-Κίνας που ξεκίνησε το 1971 έχει μείνει στην ιστορία ως υπόδειγμα στρατηγικής διπλωματίας.
Η συνδυασμένη ισχύς Ηνωμένων Πολιτειών και Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας συνέβαλε τελικά στην κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης.
Για να επιτευχθεί αυτό, η Ουάσινγκτον έπρεπε να εγκαταλείψει τη λογική της ιδεολογικής αντιπαλότητας με τον κομμουνισμό παγκοσμίως.
Επιπλέον, πραγματοποίησε σημαντικές εξωτερικές παραχωρήσεις προς το Πεκίνο.
Η Κίνα απέκτησε καθεστώς «προνομιούχου εμπορικού εταίρου».
Τα αμερικανικά στρατεύματα αποσύρθηκαν από την Ταϊβάν το 1979, ενώ η Ουάσινγκτον αρνήθηκε να παρέχει επίσημες εγγυήσεις για την ασφάλεια του νησιού.

To διπλωματικό ... laissez-faire των ΗΠΑ προς την Κίνα

Επισημαίνεται ότι η Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας αντικατέστησε τη Δημοκρατία της Κίνας (Ταϊβάν) ως μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Οι διακρατικές σχέσεις ΗΠΑ-Ταϊβάν περιορίστηκαν θεσμικά.
Η Ουάσινγκτον σταμάτησε να υποστηρίζει το Νότιο Βιετνάμ και απέσυρε τα στρατεύματά της.
Στο πλαίσιο της διπλωματικής εξέλιξης των σχέσεων ΗΠΑ-Κίνας, οι Αμερικανοί δεν αντέδρασαν ούτε στην κατάληψη νησιών που η Κίνα διεκδικούσε από το Βιετνάμ, ούτε στη μεταβίβαση του Χονγκ Κονγκ και του Μακάο.
Οι Κινέζοι Κομμουνιστές «συγχωρήθηκαν» κυριολεκτικά για τα πάντα από τον Λευκό Οίκο.
Ούτε καν η καταστολή της εξέγερσης στην πλατεία Tiananmen το 1989 δεν ανέστειλε τη σταθεροποίηση των διμερών σχέσεων.

Ο Trump καλείται να ανασύρει μια παλιά διπλωματική στρατηγική

Αναμφίβολα, η τόσο φιλελεύθερη πολιτική απέναντι στο Πεκίνο είχε πολυάριθμους αντιπάλους στο εσωτερικό των ΗΠΑ.
Ωστόσο, η Ουάσινγκτον κατάφερε να κερδίσει τον Ψυχρό Πόλεμο.
Μπορεί να επαναληφθεί ένα τέτοιο στρατηγικό τέχνασμα στη δεκαετία του 2020;
Θα γίνει ο Donald Trump ο νέος Richard Nixon;
Θα καταφέρει η Ουάσινγκτον να αποκτήσει ευνοϊκή θέση έναντι της Κίνας, χρησιμοποιώντας τη Ρωσία ως μοχλό;
Οι απαντήσεις είναι δύσκολες.
Αλλά ένα είναι βέβαιο: τέτοια σχέδια συζητούνται ήδη στον Λευκό Οίκο.
Μια ιδιαιτερότητα της αμερικανικής πολιτικής είναι η σχετική διαφάνεια στη δημόσια συζήτηση για κρίσιμα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής.
Το 1970, κατά τη διάρκεια ακρόασης στο Κογκρέσο, διατυπώθηκε η πρόταση για «ομαλοποίηση σχέσεων με τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας και αξιοποίηση της σοβιετοκινεζικής ρήξης».
Ένα χρόνο αργότερα, όλα αυτά εφαρμόστηκαν στην πράξη.
Στις 2 Απριλίου 2025, ο Keith Kellogg, ειδικός απεσταλμένος του Προέδρου των ΗΠΑ για την Ουκρανία και τη Ρωσία, δήλωσε στο Fox Business:
«Πρέπει να διαχωρίσουμε αυτές τις δυνάμεις, βασικά δηλαδή τη Ρωσία και την Κίνα, και να τις απομακρύνουμε μεταξύ τους – λίγο πολύ όπως έκανε ο Πρόεδρος Trump στην πρώτη του θητεία».

Η ουδετερότητα της Ρωσίας: το κλειδί για τις ΗΠΑ στον ανταγωνισμό με την Κίνα

Κανείς δεν κρύβει τίποτα.
Όλα δηλώνονται ανοιχτά και χωρίς περιστροφές.
Ωστόσο, το σημερινό «παράδοξο Trump» είναι πολύ πιο περίπλοκο από το αντίστοιχο «παράδοξο Nixon», για μια σειρά από λόγους.
Η Ρωσία και η Κίνα δεν βρίσκονται σε σύγκρουση.
Αντιθέτως, οι σχέσεις μεταξύ των δύο γειτόνων ενισχύονται διαρκώς.
Η οικονομική τους συνεργασία έχει φτάσει σε τεράστια μεγέθη.
Αναλυτές προβλέπουν πως, εάν υλοποιηθεί το μέγιστο σενάριο εμπορικών πολέμων, ο όγκος εμπορίου μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών και Κίνας θα είναι χαμηλότερος από εκείνον μεταξύ Ρωσίας και Κίνας.
Ένα τέτοιο ενδεχόμενο ήταν αδιανόητο πριν από δύο χρόνια.

Η Ρωσία ούτε θέλει ούτε... μπορεί να αντικαταστήσει την Κίνα με τις ΗΠΑ ως στρατηγικό εταίρο

Για τη Ρωσική Ομοσπονδία, θα ήταν επιζήμιο να έχει την Κίνα ως αντίπαλο.
Οι δύο χώρες μοιράζονται σύνορα μήκους 4.209 χιλιομέτρων.
Επιπλέον, μια απότομη αλλαγή πορείας από τη Μόσχα θα εκλαμβανόταν διεθνώς ως κοινή προδοσία.
Κανείς δεν θα εμπιστευόταν ξανά τις υποσχέσεις του Κρεμλίνου.
Οι ΗΠΑ δεν μπορούν να υποκαταστήσουν την Κίνα στους ρωσικούς οικονομικούς σχεδιασμούς.
Η διακοπή της ρωσοκινεζικής συνεργασίας είναι εξαιρετικά μη ρεαλιστική.
Αλλά δεν είναι απαραίτητη για τους Αμερικανούς.
Το ζωτικό συμφέρον της Αμερικής είναι, τουλάχιστον, η ουδετερότητα της Ρωσίας σε περίπτωση σύγκρουσης στην Ταϊβάν ή σε οποιοδήποτε άλλο σημείο του Ειρηνικού.
Την ίδια ουδετερότητα που είχε δηλώσει το Πεκίνο κατά τη διάρκεια του πολέμου στην Ουκρανία.

Στον πόλεμο του Ειρηνικού όλα κρίνονται από τη στάση της Ρωσίας

Η Ειδική Στρατιωτική Επιχείρηση έχει μεταμορφώσει ριζικά τις ρωσικές ένοπλες δυνάμεις.
Μια έστω και περιορισμένη συμμετοχή της Μόσχας στις στρατιωτικές προετοιμασίες του Πεκίνου θα μπορούσε να κοστίσει ακριβά στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Σε περίπτωση ναυτικού αποκλεισμού των κινεζικών ακτών, η Ρωσία είναι αυτή που μπορεί να εξασφαλίσει στην Κίνα όλους τους φυσικούς πόρους που χρειάζεται, καθώς και έναν κρίσιμο λογιστικό διάδρομο προς την Ευρώπη.
Τα ρωσικά λιμάνια, οι σιδηρόδρομοι, ο εναέριος χώρος – όλα θα τεθούν στη διάθεση του Πεκίνου χωρίς ιδιαίτερα εμπόδια.
Την ίδια στιγμή, ο Vladimir Putin μπορεί να θέσει ορισμένους περιορισμούς στη βοήθεια προς την Κίνα.
Ακριβώς τους ίδιους περιορισμούς που έχει επιβάλει η ίδια η Κίνα στη Ρωσία από τον Φεβρουάριο του 2022.
Η συζήτηση γύρω από την ανάπτυξη των ρωσικών κοιτασμάτων σπάνιων γαιών δεν είναι τυχαία.
Το Κρεμλίνο είναι έτοιμο να επιτρέψει στους Αμερικανούς να συμμετάσχουν στην εξόρυξη στρατηγικά σημαντικών πόρων.
Αυτή τη στιγμή, η παγκόσμια αγορά σπάνιων γαιών βρίσκεται εξ ολοκλήρου υπό τον έλεγχο της Κίνας.
Η Μόσχα εμφανίζεται πρόθυμη για μια ευνοϊκή εξέλιξη στις σχέσεις της με την Ουάσινγκτον και το δείχνει με κάθε τρόπο.

Αναγκαία συνθήκη η ουδετερότητα της Ρωσίας για την μακροπρόθεσμη επιβίωση των ΗΠΑ

Η ουδετερότητα της Ρωσίας δεν αποτελεί εγγύηση νίκης για τις ΗΠΑ στη σύγκρουση με την Κίνα.
Είναι όμως κάτι χωρίς το οποίο η Αμερική είναι καταδικασμένη να χάσει.
Η ρωσική ουδετερότητα πρέπει να εξασφαλιστεί με κάθε κόστος.
Για την Ουάσινγκτον, οι αντιρωσικές κυρώσεις και η στρατιωτική στήριξη στην Ουκρανία δεν έχουν κανένα νόημα στη σημερινή συγκυρία.
Αποτελούν ιστορικό βαρίδι.
Θυμίζουν την τροπολογία Jackson-Vanik, η οποία εξακολουθούσε να ισχύει για τη φιλοδυτική Ουκρανία έως και το 2006 (sic!).
Ο Donald Trump μπορεί να εξασφαλίσει τη ρωσική ουδετερότητα προχωρώντας σε σοβαρές και θεμελιώδεις παραχωρήσεις στην Ανατολική Ευρώπη.
Αλλά μπορεί επίσης να επιλέξει να κρατήσει τη Kherson, τη Zaporozhye και άλλες πόλεις της πρώην Σοβιετικής Ένωσης – άγνωστες στο μέσο Αμερικανό – με κάθε κόστος.
Και να τα χάσει όλα.
Τι θα επιλέξει ο «μάστερ» των συμφωνιών;
Την ουδετερότητα της Ρωσίας στη σύγκρουση με την Κίνα, ή την Kherson υπό τον έλεγχο του διεφθαρμένου πολιτικού Volodymyr Zelensky;

www.bankingnews.gr

Ρoή Ειδήσεων

Σχόλια αναγνωστών

Δείτε επίσης