Μπορεί τα όσα λαμβάνουν χώρα στην ανατολική Ουκρανία να ενίσχυσαν τις τιμές πετρελαίου και φυσικού αερίου , μπορεί η περαιτέρω κλιμάκωση να οδηγήσει αυτές τις τιμές σε υψηλότερα επίπεδα όμως η γενεσιουργούς αιτία του φαινομένου των υψηλών ενεργειακών τιμών που καταγράφεται από τα τέλη της Άνοιξης του 2021 δεν οφείλεται στα γεωπολιτικά παιχνίδια παρότι και αυτά μπορούν να διαμορφώσουν όρους κρίσης με απροσδιόριστες διαστάσεις.
Το βέβαιο είναι ότι όσοι διατύπωναν την άποψη ότι οι πληθωριστικές πιέσεις που καταγράφονται τους τελευταίους μήνες θα ήταν πρόσκαιρες απλά δεν επιβεβαιώνονται.
Εξίσου οφθαλμοφανές είναι ότι νοικοκυριά και επιχειρήσεις βιώνουν ένα ενεργειακό σοκ πρωτοφανούς βάθους και διάρκειας.
Όπως είναι γνωστό το ηλεκτρικό ρεύμα παράγεται , είτε με τους παραδοσιακούς τρόπους , από στερεά καύσιμα (λιγνίτης ), από υγρά καύσιμα (πετρέλαιο), από αέρια καύσιμα (φυσικό αέριο ), είτε από τις ανανεώσιμες πηγές (άνεμο ,ήλιο , νερό ).
Τα τελευταία χρόνια γίνεται προσπάθεια λόγω της κλιματικής αλλαγής και της υποβάθμισης του περιβάλλοντος να μειωθούν οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και να στραφούμε αποκλειστικά στις ανανεώσιμες πηγές .
Αυτό ονομάζεται πράσινη μετάβαση.
Επειδή όμως δεν είμαστε ακόμη έτοιμοι για την κάλυψη των αναγκών μας σε ηλεκτρικό ρεύμα μέσω της παραγωγής από ανανεώσιμες πηγές αποφασίστηκε στο μεταβατικό στάδιο η παραγωγή να γίνεται κυρίως με φυσικό αέριο.
Η εκτίναξη των διεθνών τιμών φυσικού αερίου αλλά και των δικαιωμάτων ρύπων , δηλαδή η τιμωρία των παραγωγών που χρησιμοποιούν ακόμη λιγνίτη , οδήγησε στην αύξηση της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος σε επίπεδα περίπου διπλάσια από την αντίστοιχη περσινή περίοδο.
Το πρόβλημα είναι μεγάλο ειδικά για χώρες όπως η Ελλάδα όπου το φυσικό αέριο εισάγεται ενώ από την άλλη πλευρά οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας δεν είναι ακόμη σε θέση να καλύπτουν τις ανάγκες της χώρας.
Το ερώτημα φυσικά που μπαίνει είναι μέχρι πότε θα συμβαίνει αυτό ; ή με άλλα λόγια μέχρι πότε το ηλεκτρικό ρεύμα θα παραμείνει τόσο ακριβό ;
Αισιόδοξη απάντηση δεν υπάρχει αφού όλες οι ενδείξεις είναι αρνητικές .
Η εξάρτηση από το φυσικό αέριο και η αργή αντικατάσταση του από τις ανανεώσιμες πηγές για την παραγωγή του ηλεκτρικού ρεύματος θα κρατά τις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος σε επίπεδα αρκετά υψηλότερα από αυτά που γνωρίζαμε τα τελευταία χρόνια.
Όσο η εξάρτηση θα παραμένει υψηλή το ίδιο θα παραμένουν και οι τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος αφού η χώρα μας δεν μπορεί να επηρεάζει τις διεθνείς τιμές του φυσικού αερίου.
Η μετάβαση επομένως από τον λιγνίτη στις ανανεώσιμες πηγές θα έχει κόστος και ειδικά τους χειμερινούς μήνες αυτό θα είναι αρκετά μεγάλο για τα ευάλωτα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις .
Πρέπει επομένως να μάθουμε να ζούμε με αυτές τις συνθήκες σε βάθος δεκαετίας τροποποιώντας ανάλογα τους οικογενειακούς μας προϋπολογισμούς .
Το πόσο υψηλότερο θα είναι το κόστος που θα κληθούμε να καταβάλουμε θα εξαρτηθεί από γεωπολιτικά παιχνίδια τύπου Ανατολικής Ουκρανίας , Nord Stream 2 , από τα συγκυριακά καιρικά φαινόμενα και την ζήτηση που αυτά προσδιορίζουν και φυσικά από τα επίπεδα των αποθεμάτων που ο χρόνος τα καθιστά όλο και μικρότερα.
Λέκκας Σαράντος,
Οικονομολόγος
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών