Άρθρο κόλαφος από Galbraith (oικονομολόγος) για Τέμπη: Όντως, ανθρώπινο λάθος - Μητσοτάκης, Τσίπρας, τρόικα... κι όπου βγει

Το κύμα διαμαρτυρίας το οποίο ξεκίνησε μέσα από το τραγικό δυστύχημα των Τεμπών δεν μπορεί να ανασταλεί ούτε καταστέλλεται.
Και μάλιστα, προκάλεσε σάλο και στα διεθνή φόρα, κάνοντας ακόμα και opinion leaders όπως ο διακεκριμένος οικονομολόγος James Galbraith να εξεγείρονται με τα εγχώρια καθέκαστα…
Ο διεθνούς φήμης καθηγητής Οικονομικών, με ένα άρθρο κόλαφο στο Project Syndicate, στρέφει τα βέλη του σε όσους ψάχνουν για εξιλαστήριο θύμα για τη φονική σύγκρουση στη Λάρισα, καταγγέλλοντας την κυβέρνηση Μητσοτάκη, την κυβέρνηση Τσίπρα, αλλά κυρίως τη λιτότητα την οποία επέβαλαν οι ευρωπαίοι «εταίροι» στην Ελλάδα…
«Σε αδρές γραμμές, η άγρια καταστροφή της Ελλάδας, που είχε προβλεφθεί το 2015, επανέρχεται στην επικαιρότητα, λόγω μιας φρικτής τραγωδίας [στα Τέμπη], σε ένα από τα μικρότερα σιδηροδρομικά συστήματα της Ευρώπης.
Στις 28 Φεβρουαρίου, μια επιβατική αμαξοστοιχία συγκρούστηκε μετωπικά με μια εμπορευματική αμαξοστοιχία, που ταξίδευε στην αντίθετη κατεύθυνση, στην ίδια γραμμή, με δραματικό αποτέλεσμα».
«Σύμφωνα με τον The Guardian», γράφει ο Galbraith, «τα τρένα υποτίθεται πως κινούνταν σε έναν καλά συντηρημένο, κεντρικό σιδηροδρομικό άξονα.
Αφιερώστε λίγο χρόνο για να αντιληφθείτε τι έγινε...
Μιλάμε για μετωπική σύγκρουση.
Επρόκειτο για ένα “τραγικό ανθρώπινο λάθος”, όπως ανακοίνωσε ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης;
Ο σταθμάρχης στη Λάρισα συνελήφθη και αντιμετωπίζει ποινή φυλάκισης μεγάλης διάρκειας.
Πόσο βολικό είναι να υπάρχει κάποιος που φταίει, ένας αποδιοπομπαίος τράγος…
Ποιος ήταν ο σταθμάρχης;
Ήταν ένας άνδρας 60 ετών, με περιορισμένη εμπειρία, μόνος, σε θέση μεγάλης ευθύνης.
Οι New York Times προσθέτουν ότι είχε μόνον έξι μήνες εκπαίδευσης.
Γιατί υπήρχε τόσο μεγάλη εξάρτηση από τον ανθρώπινο παράγοντα;
Προφανώς, δεν είχαν εγκατασταθεί αυτοματοποιημένα συστήματα, προκειμένου δύο τρένα να μην μπορούν να πλησιάσουν το ένα το άλλο, αν υπάρξουν, έστω από λάθος, στην ίδια γραμμή.
Και γιατί όχι; Προφανώς, τέτοια πράγματα είναι ακριβά.
Αυξάνουν το κόστος, χωρίς να συνεισφέρουν στα έσοδα.
Για να διασφαλιστεί ότι θα υπάρξουν τέτοια συστήματα, το σταθερό χέρι της ρύθμισης πρέπει να παρακάμψει το κίνητρο του κέρδους.
Ακόμη χειρότερα, σύμφωνα με πρώην διευθυντή της εταιρείας ΤΡΑΙΝΟΣΕ, “το τελευταίο σύστημα τηλεδιαχείρισης των σιδηροδρόμων απενεργοποιήθηκε το 2020”.
Από τότε, ο πρώην διευθυντής “σταμάτησε να ταξιδεύει με το τρένο”.
Και οι New York Times επισημαίνουν κάτι ακόμα χειρότερο…
“Οι εργαζόμενοι στον σιδηρόδρομο λένε ότι τα φανάρια ήταν πάντα κόκκινα λόγω χρονιζόντων τεχνικών βλαβών.
Για αυτό προειδοποιούσαν ο ένας τον άλλο με γουόκι-τόκι”.
Όπως είπε ο πρόεδρος της ένωσης μηχανοδηγών στο BBC, “Ούτε οι δείκτες, ούτε τα φανάρια, ούτε ο ηλεκτρονικός έλεγχος της κυκλοφορίας λειτουργούν”».

Οι Ιταλοί

Η ΤΡΑΙΝΟΣΕ, η σιδηροδρομική εταιρεία της Ελλάδας, πωλήθηκε από το ελληνικό κράτος το 2017 στην ιταλική Ferrovie dello Stato.
Δεδομένου ότι η ιταλική εταιρεία ήταν ο μόνος πλειοδότης, μπορούμε να συμπεράνουμε ότι ο ελληνικός σιδηρόδρομος δόθηκε σε εξαιρετική τιμή.
Οι ιδιώτες –με συγχωρείτε, οι ιδιωτικοποιητές– έκαναν ακριβώς αυτό που απαιτούσε το κίνητρο του κέρδους: μείωσαν το κόστος, όχι μόνο αποφεύγοντας εξοπλισμό ασφαλείας, αλλά και… αποβάλλοντας το προσωπικό των σιδηροδρόμων.
Υπάρχουν μόνο 800 εργαζόμενοι σήμερα, από 6.000 το 2010, αν και υποτίθεται ότι έπρεπε να είναι 2.800.
Το να έχεις πολλά μάτια στη σιδηροδρομική γραμμή είναι τελικά περιττό – στο 99,9% των περιπτώσεων.
Άρα, υπήρξε όντως ανθρώπινο λάθος.
Ποιοι άνθρωποι, όμως, έκαναν τα λάθη;
Η ευθύνη βαραίνει τον σταθμάρχη ή την ΤΡΑΙΝΟΣΕ (που πέρυσι άλλαξε το όνομά της σε Hellenic Train);
Ο σταθμάρχης είναι προφανώς αποδιοπομπαίος τράγος.
Και δεδομένου ότι η διοίκηση της Hellenic Train έκανε ακριβώς αυτό που έπρεπε να κάνει, δύσκολα μπορεί να κατηγορηθεί ότι έκανε λάθος.
Τι λέτε για τον Μητσοτάκη;
Η κυβέρνησή του έχει ρυθμιστική εξουσία που αποδείχθηκε ανίκανη να ασκήσει.
Το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών είχε ευθύνη να αναβαθμίσει το δίκτυο, αλλά δεν το έκανε.
Αλλά και αυτό δεν ήταν λάθος…
Η ρύθμιση θυσιάστηκε στον βωμό της κερδοσκοπίας της ιδιωτικής επιχείρησης.
Η αναβάθμιση του δικτύου θυσιάστηκε στον βωμό της λιτότητας που επέβαλε η κυβέρνηση.

Για Τσίπρα - θεσμούς

Τι γίνεται με τον πρώην Πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, ο οποίος υπέγραψε τους όρους της παράδοσης του 2015 στους πιστωτές της Ελλάδας που οδήγησε στο κύμα αποκρατικοποιήσεων;
Και πάλι, αυτό δεν έγινε κατά λάθος.
Ήταν αποτέλεσμα προδοσίας, κακής πίστης και ανωτέρας βίας.
Τι γίνεται με αυτούς που επέβαλαν τους όρους λιτότητας, απορρύθμισης και ιδιωτικοποιήσεων στους Έλληνες;
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή –η διαβόητη τρόικα– ανέλαβαν, ουσιαστικά, τον έλεγχο της ελληνικής κυβέρνησης το 2010 και ξανά το 2015, και εξακολουθούν να τον έχουν μέχρι σήμερα.
Επίσης δεν έκαναν λάθη.
Απλώς εφάρμοσαν το δόγμα το οποίο είχαν προδιαγράψει οι οικονομολόγοι που ήταν στην υπηρεσία των πιστωτών.
Το ανθρώπινο λάθος λοιπόν βρίσκεται αλλού.
Βρίσκεται σε αυτούς που επινόησαν, υπερασπίστηκαν και προώθησαν τα οικονομικά δόγματα που έχουν ρημάξει την Ελλάδα, και σε εμάς τους υπόλοιπους που τα αποδεχθήκαμε.
Το κάναμε ανόητα, αλλά με αυτοπεποίθηση, αποδεχόμενοι αυτάρεσκα ότι η οικονομία της ελεύθερης αγοράς είναι η μόνη επιλογή («δεν υπάρχει εναλλακτική»), ότι η ρύθμιση είναι ένα βάρος που μπορεί να αποφευχθεί και ότι η ιδιωτική ιδιοκτησία είναι πάντα καλύτερη από τη δημόσια.
Όσοι κατείχαν θέσεις εξουσίας ήταν ήσυχοι –αν όχι χαρούμενοι– καθώς αυτά τα δόγματα επικράτησαν στην Ελλάδα και σε όλο τον κόσμο.

Ο James Galbraith, είναι γιος του John Kenneth Galbraith, εκ των κορυφαίων Αμερικανών οικονομολόγων του 20ού αιώνα.
O James δεν θα μπορούσε παρά να στραφεί στην οικονομική επιστήμη και έπειτα από σπουδές σε Κέιμπριτζ, Γέιλ και Χάρβαρντ, πλέον είναι καθηγητής στη Σχολή Δημόσιας Διοίκησης του πανεπιστημίου του Τέξας, μέλος του Ινστιτούτου Οικονομικών Levy και μέλος της εκτελεστικής επιτροπής της Διεθνούς Ένωσης Οικονομολόγων. 

www.bankingnews.gr