Τόσο στην Ελλάδα όσο και σε άλλες χώρες του κόσμου, πριν από κάποιες δεκαετίες, ένας απλός ξυλουργός μπορούσε να συντηρήσει την οικογένειά του χωρίς απαραίτητα να δουλεύει η σύζυγος και το έφηβο παιδί του.
Μάλιστα, μπορούσε να χτίσει και το σπίτι του, μετά από μία ζωή σκληρής δουλειάς. Μιλάμε για τις δεκαετίες που ακολούθησαν μετά το ’70 μέχρι και τα τέλη της πρώτης δεκαετίας μετά το 2000. Πότε νομίζετε ότι χτίστηκαν τα σπίτια των οικογένειών μας;
Τότε ο νεοφιλελευθερισμός ήταν στις αρχές του, οπότε δεν είχε προλάβει να αποθρασυνθεί, όπως συμβαίνει τώρα.
Η ζωή τα τελευταία χρόνια έχει γίνει τουλάχιστον πανάκριβη. Παντού. Στην Ελλάδα, στην Ολλανδία, παντού. Και δεν άλλαξε κάτι τρομερά εδώ που τα λέμε. Ίσα ίσα, μπορούμε να πούμε ότι η προσφορά ουκ ολίγων προϊόντων υπερβαίνει τη ζήτηση.
Ξέρετε τί έχει αλλάξει; Η τεράστια ανοχή που δείχνουμε στην αισχροκέρδεια και το θράσος των αρχικαπιτάλων. Πλέον θεωρούμε τα κέρδη εις βάρος των πολλών, μέρος της καθημερινότητάς μας.
Ξέρετε από που προέρχεται όλη αυτή η ακρίβεια που ζούμε αυτή τη στιγμή, η οποία θα συνεχιστεί για πολύ ακόμη;
Σε τρεις παράγοντες: Πρώτον, στους μεγαλοεπενδυτές του real estate, οι οποίοι κάνουν απόβαση σε περιοχές (ευνοούμενοι από το φουλ ανεκτικό ρυθμιστικό πλαίσιο των νεοφιλελεύθερων κρατών αλλά και τη βοήθεια των τραπεζών), αγοράζοντας τα πάντα και θέτοντας ουσιαστικά τις τιμές που γουστάρουν, χωρίς κανένας να μπορεί να βάλει όρους και εμπόδια. Δεύτερον και σημαντικότερο, στους γιάπηδες που κάθονται πίσω από έναν υπολογιστή και νομίζουν ότι ο κόσμος τους ανήκει. Αυτοί που παίζουν με κουμπάκια για να εκτοξευθεί το κόστος της ενέργειας (η ενέργεια συμπαρασύρει τις τιμές στα πάντα) οποιασδήποτε μορφής, αδιαφορώντας για το τεράστιο βάρος που προσθέτουν στις πλάτες όλων μας. Δεν θυμάστε ποιοι είναι; Είναι περίπου οι ίδιοι που οδήγησαν στη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, όταν εκατομμύρια πολίτες παγκοσμίως έχασαν τις περιουσίες τους. Όταν επενδυτικές τράπεζες και επενδυτικοί οίκοι, αντί να τιμωρηθούν, διασώθηκαν με χρήματα των φορολογουμένων. Τρίτον, μέσα σε όλα αυτά φυσικά, υπάρχουν και κουτοπόνηροι μαυραγορίτες, που κοιτούν να κάνουν την αρπαχτή τους. Για όσους δεν το έχουν καταλάβει, ο νεοφιλελευθερισμός (στην τρέχουσα μορφή του, γιατί δεν ήταν έτσι όταν ξεκίνησε σαν θεωρία μετά τον Β’ ΠΠ) ορίζει πλέον σαν μαγνήτη κέρδους όσους ήδη διαθέτουν τα κεφάλαια.
Έτσι θέλουμε να ζήσουμε από εδώ και στο εξής;
Να δουλεύουμε και να βλέπουμε την αγοραστική δύναμή μας να καταρρακώνεται, τη στιγμή που το 1% του πλανήτη διαθέτει όσο πλούτο διαθέτουν όλοι οι υπόλοιποι άνθρωποι του κόσμου; Να δουλεύουμε και να μην μπορούμε να πάρουμε μισή ανάσα για να πληρώσουμε το ρεύμα, τη στιγμή που ο αριθμός των δισεκατομμυριούχων έχει πολλαπλασιαστεί μέσα σε λίγες δεκαετίες παγκοσμίως; Να δίνονται τρισεκατομμύρια για όπλα, για πολέμους, για ταξίδια στο διάστημα, τη στιγμή που εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι (ή και περισσότεροι) πεθαίνουν της πείνας; Να αντιμετωπίζεται ακόμη και ο κλάδος της Υγείας σαν μία ευκαιρία για κέρδος, εν μέσω πανδημίας; Να κανονικοποιήσουμε πλέον την όποια αδικία στις ζωές μας; Και για ποιο λόγο εξάλλου; Για να πάρει τρεις επιπλέον Ferrari το κάθε ψώνιο εκεί έξω; Να θεωρούμε λογικό ότι αν δεν έχεις ήδη λεφτά από τους δικούς σου ή αν δεν κάνεις λαμογιές, δεν μπορείς να ζήσεις με αρκετά χρήματα ακόμη και αν δουλεύεις ασταμάτητα;
Να ξεκαθαρίσω κάτι, πριν αρχίσετε σχόλια για κομμουνισμούς και λοιπά: απεχθάνομαι οτιδήποτε ολοκληρωτικό (άρα και τον κομμουνισμό) και εκτιμώ και αγαπώ άπειρα την Ευρώπη μας, αλλά και τον Δυτικό πολιτισμό γενικότερα. Εδώ γεννηθήκαμε, εδώ μεγαλώσαμε.
Το πρόβλημα όμως βρίσκεται στο τί μετατρέπεται αυτή τη στιγμή ο Δυτικός πολιτισμός.
Ουσιαστικά, αντιστρέφει την τεράστια πρόοδο όλων αυτών των δεκαετιών.
Η Δύση ξεχώρισε κάποτε για τις ευκαρίες που έδινε σε όλους τους ανθρώπους για μία αξιοπρεπή ζωή· και αυτό πρέπει να συνεχίσει να κάνει.
Τώρα αποτελεί ένα φάντασμα του εαυτού της.
www.bankingnews.gr
Μάλιστα, μπορούσε να χτίσει και το σπίτι του, μετά από μία ζωή σκληρής δουλειάς. Μιλάμε για τις δεκαετίες που ακολούθησαν μετά το ’70 μέχρι και τα τέλη της πρώτης δεκαετίας μετά το 2000. Πότε νομίζετε ότι χτίστηκαν τα σπίτια των οικογένειών μας;
Τότε ο νεοφιλελευθερισμός ήταν στις αρχές του, οπότε δεν είχε προλάβει να αποθρασυνθεί, όπως συμβαίνει τώρα.
Η ζωή τα τελευταία χρόνια έχει γίνει τουλάχιστον πανάκριβη. Παντού. Στην Ελλάδα, στην Ολλανδία, παντού. Και δεν άλλαξε κάτι τρομερά εδώ που τα λέμε. Ίσα ίσα, μπορούμε να πούμε ότι η προσφορά ουκ ολίγων προϊόντων υπερβαίνει τη ζήτηση.
Ξέρετε τί έχει αλλάξει; Η τεράστια ανοχή που δείχνουμε στην αισχροκέρδεια και το θράσος των αρχικαπιτάλων. Πλέον θεωρούμε τα κέρδη εις βάρος των πολλών, μέρος της καθημερινότητάς μας.
Ξέρετε από που προέρχεται όλη αυτή η ακρίβεια που ζούμε αυτή τη στιγμή, η οποία θα συνεχιστεί για πολύ ακόμη;
Σε τρεις παράγοντες: Πρώτον, στους μεγαλοεπενδυτές του real estate, οι οποίοι κάνουν απόβαση σε περιοχές (ευνοούμενοι από το φουλ ανεκτικό ρυθμιστικό πλαίσιο των νεοφιλελεύθερων κρατών αλλά και τη βοήθεια των τραπεζών), αγοράζοντας τα πάντα και θέτοντας ουσιαστικά τις τιμές που γουστάρουν, χωρίς κανένας να μπορεί να βάλει όρους και εμπόδια. Δεύτερον και σημαντικότερο, στους γιάπηδες που κάθονται πίσω από έναν υπολογιστή και νομίζουν ότι ο κόσμος τους ανήκει. Αυτοί που παίζουν με κουμπάκια για να εκτοξευθεί το κόστος της ενέργειας (η ενέργεια συμπαρασύρει τις τιμές στα πάντα) οποιασδήποτε μορφής, αδιαφορώντας για το τεράστιο βάρος που προσθέτουν στις πλάτες όλων μας. Δεν θυμάστε ποιοι είναι; Είναι περίπου οι ίδιοι που οδήγησαν στη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, όταν εκατομμύρια πολίτες παγκοσμίως έχασαν τις περιουσίες τους. Όταν επενδυτικές τράπεζες και επενδυτικοί οίκοι, αντί να τιμωρηθούν, διασώθηκαν με χρήματα των φορολογουμένων. Τρίτον, μέσα σε όλα αυτά φυσικά, υπάρχουν και κουτοπόνηροι μαυραγορίτες, που κοιτούν να κάνουν την αρπαχτή τους. Για όσους δεν το έχουν καταλάβει, ο νεοφιλελευθερισμός (στην τρέχουσα μορφή του, γιατί δεν ήταν έτσι όταν ξεκίνησε σαν θεωρία μετά τον Β’ ΠΠ) ορίζει πλέον σαν μαγνήτη κέρδους όσους ήδη διαθέτουν τα κεφάλαια.
Έτσι θέλουμε να ζήσουμε από εδώ και στο εξής;
Να δουλεύουμε και να βλέπουμε την αγοραστική δύναμή μας να καταρρακώνεται, τη στιγμή που το 1% του πλανήτη διαθέτει όσο πλούτο διαθέτουν όλοι οι υπόλοιποι άνθρωποι του κόσμου; Να δουλεύουμε και να μην μπορούμε να πάρουμε μισή ανάσα για να πληρώσουμε το ρεύμα, τη στιγμή που ο αριθμός των δισεκατομμυριούχων έχει πολλαπλασιαστεί μέσα σε λίγες δεκαετίες παγκοσμίως; Να δίνονται τρισεκατομμύρια για όπλα, για πολέμους, για ταξίδια στο διάστημα, τη στιγμή που εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι (ή και περισσότεροι) πεθαίνουν της πείνας; Να αντιμετωπίζεται ακόμη και ο κλάδος της Υγείας σαν μία ευκαιρία για κέρδος, εν μέσω πανδημίας; Να κανονικοποιήσουμε πλέον την όποια αδικία στις ζωές μας; Και για ποιο λόγο εξάλλου; Για να πάρει τρεις επιπλέον Ferrari το κάθε ψώνιο εκεί έξω; Να θεωρούμε λογικό ότι αν δεν έχεις ήδη λεφτά από τους δικούς σου ή αν δεν κάνεις λαμογιές, δεν μπορείς να ζήσεις με αρκετά χρήματα ακόμη και αν δουλεύεις ασταμάτητα;
Να ξεκαθαρίσω κάτι, πριν αρχίσετε σχόλια για κομμουνισμούς και λοιπά: απεχθάνομαι οτιδήποτε ολοκληρωτικό (άρα και τον κομμουνισμό) και εκτιμώ και αγαπώ άπειρα την Ευρώπη μας, αλλά και τον Δυτικό πολιτισμό γενικότερα. Εδώ γεννηθήκαμε, εδώ μεγαλώσαμε.
Το πρόβλημα όμως βρίσκεται στο τί μετατρέπεται αυτή τη στιγμή ο Δυτικός πολιτισμός.
Ουσιαστικά, αντιστρέφει την τεράστια πρόοδο όλων αυτών των δεκαετιών.
Η Δύση ξεχώρισε κάποτε για τις ευκαρίες που έδινε σε όλους τους ανθρώπους για μία αξιοπρεπή ζωή· και αυτό πρέπει να συνεχίσει να κάνει.
Τώρα αποτελεί ένα φάντασμα του εαυτού της.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών