«American Dream».
Μία αξία που βασίζεται στην πλήρη εφαρμογή της αξιοκρατίας, που έδινε την ευκαιρία σε οποιονδήποτε εργαζόταν σκληρά και κόπιαζε να αποκτήσει πλούτη, να μεταπηδήσει από ένα χαμηλό σε ένα υψηλότερο εισοδηματικό στρώμα, απολαμβάνοντας ένα ποιοτικό βιοτικό επίπεδο.
Παραμένει «Dream» αλλά όχι «American», καθώς οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν έχουν πλέον τη δυναμική που είχαν κάποτε.
Σύμφωνα με έρευνες, υπάρχουν κράτη που έχουν πραγματοποιήσει μεγαλύτερη πρόοδο σε ό,τι αφορά στην οικονομία και την κοινωνία συγκριτικά με τις ΗΠΑ, με αποτέλεσμα να αποτελούν καλύτερες επιλογές για να ζήσει κάποιος το Όνειρο.
Πρόσφατη έρευνα δείχνει ότι αυτό είναι πιο πιθανό να συμβεί στη Δανία, τη Γερμανία, την Αυστραλία, ακόμη και το Ηνωμένο Βασίλειο.
Στην έρευνα με τίτλο «The Intergenerational Persistence of Poverty in High-Income Countries», ακαδημαϊκοί από Πανεπιστήμιο Bocconi, Rockwool Foundation και το Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η φτώχεια παραμένει σε υψηλά επίπεδα για πολλές γενιές σε ουκ ολίγες χώρες.
«Η φτώχεια μεταξύ των γενεών στις ΗΠΑ είναι τέσσερις φορές ισχυρότερη από ό,τι στη Δανία και τη Γερμανία και δύο φορές πιο ισχυρή από ό,τι στην Αυστραλία και το Ηνωμένο Βασίλειο».
Η μέτρηση επιμονής της φτώχειας από τους ερευνητές στις ΗΠΑ είναι 0,43 μονάδες, που σημαίνει ότι «το να βιώνει κανείς όλη την παιδική του ηλικία στη φτώχεια σχετίζεται κατά 43% υψηλότερη -από τον μ.ο.- πιθανότητα για φτώχεια μετέπειτα στην πρώιμη ενήλικη ζωή». Στη Δανία, αντίθετα, είναι μόλις 0,08 μονάδες.
Με άλλα λόγια, ένα παιδί στις ΗΠΑ που μεγαλώνει στη φτώχεια είναι πολύ πιο πιθανό να παραμείνει στη φτώχεια κατά τη διάρκεια της ενήλικης ζωής του.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν επιπλέον ότι «η έκθεση στην παιδική φτώχεια είναι ιδιαίτερα σοβαρή στις ΗΠΑ», αναφέροντας, για παράδειγμα, λιγότερη πρόσβαση σε ποιοτική υγειονομική περίθαλψη μεταξύ των κατοίκων χαμηλού εισοδήματος.
Μάλιστα, ενδιαφέρον είναι πως οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι αυτή η διαφορά μεταξύ των χωρών έχει μικρή σχέση με τις διαφορές στην ποιότητα της εκπαίδευσης, ούτε προέρχεται από φυλετικές διακρίσεις ή τοποθεσία. Αντίθετα, οι ερευνητές διαπιστώνουν ότι η επιμονή της φτώχειας συνδέεται στενά με τους φορολογικούς συντελεστές και, κυρίως, το κοινωνικό κράτος (το οποίο είναι ανύπαρκτο στις ΗΠΑ και βασίζεται αποκλειστικά και μόνο σε ιδιωτικές ασφάλειες κλπ.).
«Οι ΗΠΑ είναι το αρχέτυπο ενός φιλελεύθερου και υπολειμματικού κράτους πρόνοιας, με στρωματοποιημένη (σσ: κοινωνικά στρώματα) πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και απασχόληση, ισχυρές αποδόσεις κερδών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και ένα σχετικά αδύναμο κράτος πρόνοιας για την ασφάλιση έναντι των κινδύνων στην ενήλικη ζωή», αναφέρουν χαρακτηριστικά οι ερευνητές.
Σε μία άλλη έρευνα, αυτής της Federal Reserve Bank του Chicago («Intergenerational Economic Mobility in the United States»), διαπιστώνεται ότι οι ΗΠΑ έχουν σχετικά χαμηλά ποσοστά εισοδηματικής κινητικότητας μεταξύ γενεών σε σύγκριση με άλλες προηγμένες οικονομίες και ότι αυτή η κινητικότητα μειώνεται τα τελευταία σαράντα χρόνια.
Όπως σημειώνεται, τις τελευταίες δεκαετίες με την αύξηση της ανισότητας, οι Αμερικανοί ανησυχούν όλο και περισσότερο για τον βαθμό ισότητας των ευκαιριών στην αμερικανική κοινωνία. Έχει κάθε παιδί που μεγαλώνει στις Ηνωμένες Πολιτείες τις ίδιες πιθανότητες για οικονομική επιτυχία ή οι οικονομικές συνθήκες των γονιών υπαγορεύουν σε μεγάλο βαθμό τη μελλοντική οικονομική κατάσταση του παιδιού; Ένας σημαντικός τρόπος με τον οποίο οι ερευνητές προσέγγισαν αυτό το ερώτημα είναι η μελέτη της οικονομικής κινητικότητας μεταξύ γενεών. Αυτές οι μελέτες μετρούν συνήθως τον βαθμό συσχέτισης του εισοδήματος των γονέων με το εισόδημα των παιδιών τους στην επόμενη γενιά. Όταν ο συσχετισμός είναι πολύ υψηλός, η εισοδηματική κινητικότητα μεταξύ των γενεών λέγεται ότι είναι χαμηλή. Ομοίως, εάν η συσχέτιση μεταξύ των γενεών στο εισόδημα είναι χαμηλή, η κινητικότητα θεωρείται σχετικά υψηλή.
«Οι νεότερες μελέτες υποδεικνύουν ότι η κινητικότητα μεταξύ γενεών είναι χαμηλότερη από ό,τι πιστεύαμε και ότι οι ΗΠΑ έχουν ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά κινητικότητας μεταξύ των προηγμένων οικονομιών. Ένα βασικό εύρημα είναι ότι οι οικογένειες Μαύρων βιώνουν πολύ χαμηλότερα ποσοστά ανοδικής κινητικότητας από το κάτω μέρος της κατανομής εισοδήματος και πολύ υψηλότερα ποσοστά καθοδικής κινητικότητας από την κορυφή της κατανομής εισοδήματος, από ό,τι οι οικογένειες των Λευκών. Η έρευνα τονίζει επίσης τις μεγάλες διαφορές στην κινητικότητα με βάση το πού μεγαλώνουν τα παιδιά στην Αμερική.
Η κινητικότητα μεταξύ των γενεών φαίνεται να έχει πάρει μια στροφή προς το χειρότερο από στο 1980, όταν και υπήρξε μια απότομη αύξηση της ανισότητας».
«Ένα αξιοσημείωτο μοτίβο που έχει προκύψει από διάφορες μελέτες για την κινητικότητα μεταξύ των γενεών σε όλο τον κόσμο είναι ότι φαίνεται να υπάρχει ισχυρή θετική συσχέτιση μεταξύ του βαθμού εμμονής μεταξύ των γενεών στο εισόδημα και του επιπέδου ανισότητας σε μια χώρα. Με άλλα λόγια, οι χώρες με υψηλή ανισότητα τείνουν επίσης να έχουν χαμηλότερα ποσοστά κινητικότητας μεταξύ των γενεών. (…)
Το Σχήμα 1 (Corak, 2013), δείχνει ότι οι ΗΠΑ έχουν σχετικά χαμηλό ποσοστό κινητικότητας μεταξύ των γενεών. Για παράδειγμα, όλες οι σκανδιναβικές χώρες, καθώς και η Γερμανία, η Γαλλία, η Ισπανία, η Ιαπωνία, ο Καναδάς, η Αυστραλία και η Νέα Ζηλανδία έχουν υψηλότερα ποσοστά εισοδηματικής κινητικότητας από τις ΗΠΑ»…
Το World Economic Forum, μεταξύ άλλων, τα έλεγε από το 2017…
Αναφερόταν στον θάνατο του «Αμερικανικού Ονείρου», εστιάζοντας σε κάτι ευρέως γνωστό που, ωστόσο, δεν χαίρει τις προσοχής των αμερικανικών αρχών: την ολοένα αυξανόμενη οικονομική και κοινωνική ανισότητα.
«Το αυξανόμενο χάσμα μεταξύ των πλουσίων και των φτωχών, των ηλικιωμένων και των νέων, αγνοήθηκε σε μεγάλο βαθμό από τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής και τους επενδυτές μέχρι την πρόσφατη άνοδο των ψήφων διαμαρτυρίας, συμπεριλαμβανομένων αυτών υπέρ του Brexit στο Ηνωμένο Βασίλειο, και αυτών υπέρ του Donald Trump, στις ΗΠΑ.
Αυτό είναι ένα μεγάλο λάθος. Η ανισότητα είναι κάτι πολύ περισσότερο από μια παρενέργεια του καπιταλισμού της ελεύθερης αγοράς.
Είναι ένα αποτέλεσμα της πολιτικής αμέλειας, εδώ και δεκαετίες.
Ο καπιταλισμός ήταν απίστευτα επιτυχής στην ενίσχυση του πλούτου, αλλά απέτυχε στο να τον αναδιανείμει», σχολιάζει -πολύ εύστοχα- το WEF.
Στη συνέχεια, αφού πραγματοποιήσει μία αναδρομή στις πρώτες σχετικές οικονομικές θεωρίες, όπως του Kaynes, το WEF προειδοποιούσε πως πλέον έχουμε περάσει στη φάση των κρατών που βασίζονται στο χρέος.
«Το ιδιωτικό χρέος υπερέβη το ΑΕΠ τέσσερις φορές στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη (από τις αρχές του 19ου αιώνα) μέχρι τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008.
Εννέα χρόνια μετά την κρίση, οι οικονομίες εξακολουθούν να θεραπεύονται από το υπερβάλλον χρέος και οι ρυθμιστικές αρχές εξακολουθούν να εργάζονται για την ενίσχυση του χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Την ίδια στιγμή, ωστόσο, η ανισότητα έχει μεγεθυνθεί ακόμη περισσότερο.
Άραγε, μήπως ο καπιταλισμός έχει αποτύχει;».
www.bankingnews.gr
Μία αξία που βασίζεται στην πλήρη εφαρμογή της αξιοκρατίας, που έδινε την ευκαιρία σε οποιονδήποτε εργαζόταν σκληρά και κόπιαζε να αποκτήσει πλούτη, να μεταπηδήσει από ένα χαμηλό σε ένα υψηλότερο εισοδηματικό στρώμα, απολαμβάνοντας ένα ποιοτικό βιοτικό επίπεδο.
Παραμένει «Dream» αλλά όχι «American», καθώς οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν έχουν πλέον τη δυναμική που είχαν κάποτε.
Σύμφωνα με έρευνες, υπάρχουν κράτη που έχουν πραγματοποιήσει μεγαλύτερη πρόοδο σε ό,τι αφορά στην οικονομία και την κοινωνία συγκριτικά με τις ΗΠΑ, με αποτέλεσμα να αποτελούν καλύτερες επιλογές για να ζήσει κάποιος το Όνειρο.
Πρόσφατη έρευνα δείχνει ότι αυτό είναι πιο πιθανό να συμβεί στη Δανία, τη Γερμανία, την Αυστραλία, ακόμη και το Ηνωμένο Βασίλειο.
Στην έρευνα με τίτλο «The Intergenerational Persistence of Poverty in High-Income Countries», ακαδημαϊκοί από Πανεπιστήμιο Bocconi, Rockwool Foundation και το Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η φτώχεια παραμένει σε υψηλά επίπεδα για πολλές γενιές σε ουκ ολίγες χώρες.
«Η φτώχεια μεταξύ των γενεών στις ΗΠΑ είναι τέσσερις φορές ισχυρότερη από ό,τι στη Δανία και τη Γερμανία και δύο φορές πιο ισχυρή από ό,τι στην Αυστραλία και το Ηνωμένο Βασίλειο».
Η μέτρηση επιμονής της φτώχειας από τους ερευνητές στις ΗΠΑ είναι 0,43 μονάδες, που σημαίνει ότι «το να βιώνει κανείς όλη την παιδική του ηλικία στη φτώχεια σχετίζεται κατά 43% υψηλότερη -από τον μ.ο.- πιθανότητα για φτώχεια μετέπειτα στην πρώιμη ενήλικη ζωή». Στη Δανία, αντίθετα, είναι μόλις 0,08 μονάδες.
Με άλλα λόγια, ένα παιδί στις ΗΠΑ που μεγαλώνει στη φτώχεια είναι πολύ πιο πιθανό να παραμείνει στη φτώχεια κατά τη διάρκεια της ενήλικης ζωής του.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν επιπλέον ότι «η έκθεση στην παιδική φτώχεια είναι ιδιαίτερα σοβαρή στις ΗΠΑ», αναφέροντας, για παράδειγμα, λιγότερη πρόσβαση σε ποιοτική υγειονομική περίθαλψη μεταξύ των κατοίκων χαμηλού εισοδήματος.
Μάλιστα, ενδιαφέρον είναι πως οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι αυτή η διαφορά μεταξύ των χωρών έχει μικρή σχέση με τις διαφορές στην ποιότητα της εκπαίδευσης, ούτε προέρχεται από φυλετικές διακρίσεις ή τοποθεσία. Αντίθετα, οι ερευνητές διαπιστώνουν ότι η επιμονή της φτώχειας συνδέεται στενά με τους φορολογικούς συντελεστές και, κυρίως, το κοινωνικό κράτος (το οποίο είναι ανύπαρκτο στις ΗΠΑ και βασίζεται αποκλειστικά και μόνο σε ιδιωτικές ασφάλειες κλπ.).
«Οι ΗΠΑ είναι το αρχέτυπο ενός φιλελεύθερου και υπολειμματικού κράτους πρόνοιας, με στρωματοποιημένη (σσ: κοινωνικά στρώματα) πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και απασχόληση, ισχυρές αποδόσεις κερδών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και ένα σχετικά αδύναμο κράτος πρόνοιας για την ασφάλιση έναντι των κινδύνων στην ενήλικη ζωή», αναφέρουν χαρακτηριστικά οι ερευνητές.
Σε μία άλλη έρευνα, αυτής της Federal Reserve Bank του Chicago («Intergenerational Economic Mobility in the United States»), διαπιστώνεται ότι οι ΗΠΑ έχουν σχετικά χαμηλά ποσοστά εισοδηματικής κινητικότητας μεταξύ γενεών σε σύγκριση με άλλες προηγμένες οικονομίες και ότι αυτή η κινητικότητα μειώνεται τα τελευταία σαράντα χρόνια.
Όπως σημειώνεται, τις τελευταίες δεκαετίες με την αύξηση της ανισότητας, οι Αμερικανοί ανησυχούν όλο και περισσότερο για τον βαθμό ισότητας των ευκαιριών στην αμερικανική κοινωνία. Έχει κάθε παιδί που μεγαλώνει στις Ηνωμένες Πολιτείες τις ίδιες πιθανότητες για οικονομική επιτυχία ή οι οικονομικές συνθήκες των γονιών υπαγορεύουν σε μεγάλο βαθμό τη μελλοντική οικονομική κατάσταση του παιδιού; Ένας σημαντικός τρόπος με τον οποίο οι ερευνητές προσέγγισαν αυτό το ερώτημα είναι η μελέτη της οικονομικής κινητικότητας μεταξύ γενεών. Αυτές οι μελέτες μετρούν συνήθως τον βαθμό συσχέτισης του εισοδήματος των γονέων με το εισόδημα των παιδιών τους στην επόμενη γενιά. Όταν ο συσχετισμός είναι πολύ υψηλός, η εισοδηματική κινητικότητα μεταξύ των γενεών λέγεται ότι είναι χαμηλή. Ομοίως, εάν η συσχέτιση μεταξύ των γενεών στο εισόδημα είναι χαμηλή, η κινητικότητα θεωρείται σχετικά υψηλή.
«Οι νεότερες μελέτες υποδεικνύουν ότι η κινητικότητα μεταξύ γενεών είναι χαμηλότερη από ό,τι πιστεύαμε και ότι οι ΗΠΑ έχουν ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά κινητικότητας μεταξύ των προηγμένων οικονομιών. Ένα βασικό εύρημα είναι ότι οι οικογένειες Μαύρων βιώνουν πολύ χαμηλότερα ποσοστά ανοδικής κινητικότητας από το κάτω μέρος της κατανομής εισοδήματος και πολύ υψηλότερα ποσοστά καθοδικής κινητικότητας από την κορυφή της κατανομής εισοδήματος, από ό,τι οι οικογένειες των Λευκών. Η έρευνα τονίζει επίσης τις μεγάλες διαφορές στην κινητικότητα με βάση το πού μεγαλώνουν τα παιδιά στην Αμερική.
Η κινητικότητα μεταξύ των γενεών φαίνεται να έχει πάρει μια στροφή προς το χειρότερο από στο 1980, όταν και υπήρξε μια απότομη αύξηση της ανισότητας».
«Ένα αξιοσημείωτο μοτίβο που έχει προκύψει από διάφορες μελέτες για την κινητικότητα μεταξύ των γενεών σε όλο τον κόσμο είναι ότι φαίνεται να υπάρχει ισχυρή θετική συσχέτιση μεταξύ του βαθμού εμμονής μεταξύ των γενεών στο εισόδημα και του επιπέδου ανισότητας σε μια χώρα. Με άλλα λόγια, οι χώρες με υψηλή ανισότητα τείνουν επίσης να έχουν χαμηλότερα ποσοστά κινητικότητας μεταξύ των γενεών. (…)
Το Σχήμα 1 (Corak, 2013), δείχνει ότι οι ΗΠΑ έχουν σχετικά χαμηλό ποσοστό κινητικότητας μεταξύ των γενεών. Για παράδειγμα, όλες οι σκανδιναβικές χώρες, καθώς και η Γερμανία, η Γαλλία, η Ισπανία, η Ιαπωνία, ο Καναδάς, η Αυστραλία και η Νέα Ζηλανδία έχουν υψηλότερα ποσοστά εισοδηματικής κινητικότητας από τις ΗΠΑ»…
Το World Economic Forum, μεταξύ άλλων, τα έλεγε από το 2017…
Αναφερόταν στον θάνατο του «Αμερικανικού Ονείρου», εστιάζοντας σε κάτι ευρέως γνωστό που, ωστόσο, δεν χαίρει τις προσοχής των αμερικανικών αρχών: την ολοένα αυξανόμενη οικονομική και κοινωνική ανισότητα.
«Το αυξανόμενο χάσμα μεταξύ των πλουσίων και των φτωχών, των ηλικιωμένων και των νέων, αγνοήθηκε σε μεγάλο βαθμό από τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής και τους επενδυτές μέχρι την πρόσφατη άνοδο των ψήφων διαμαρτυρίας, συμπεριλαμβανομένων αυτών υπέρ του Brexit στο Ηνωμένο Βασίλειο, και αυτών υπέρ του Donald Trump, στις ΗΠΑ.
Αυτό είναι ένα μεγάλο λάθος. Η ανισότητα είναι κάτι πολύ περισσότερο από μια παρενέργεια του καπιταλισμού της ελεύθερης αγοράς.
Είναι ένα αποτέλεσμα της πολιτικής αμέλειας, εδώ και δεκαετίες.
Ο καπιταλισμός ήταν απίστευτα επιτυχής στην ενίσχυση του πλούτου, αλλά απέτυχε στο να τον αναδιανείμει», σχολιάζει -πολύ εύστοχα- το WEF.
Στη συνέχεια, αφού πραγματοποιήσει μία αναδρομή στις πρώτες σχετικές οικονομικές θεωρίες, όπως του Kaynes, το WEF προειδοποιούσε πως πλέον έχουμε περάσει στη φάση των κρατών που βασίζονται στο χρέος.
«Το ιδιωτικό χρέος υπερέβη το ΑΕΠ τέσσερις φορές στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη (από τις αρχές του 19ου αιώνα) μέχρι τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008.
Εννέα χρόνια μετά την κρίση, οι οικονομίες εξακολουθούν να θεραπεύονται από το υπερβάλλον χρέος και οι ρυθμιστικές αρχές εξακολουθούν να εργάζονται για την ενίσχυση του χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Την ίδια στιγμή, ωστόσο, η ανισότητα έχει μεγεθυνθεί ακόμη περισσότερο.
Άραγε, μήπως ο καπιταλισμός έχει αποτύχει;».
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών