Ο Γάλλος πρόεδρος Emmanuel Macron σε τηλεφωνική επικοινωνία, που είχε με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Naftali Bennett ζήτησε επισήμως εξηγήσεις για το λογισμικό υποκλοπών
Pegasus που αναπτύχθηκε από τον Όμιλο NSO, και την μαζική παρακολούθηση 189 δημοσιογράφων των μεγαλύτερων δικτύων του κόσμου και άλλων προσωπικοτήτων από όλο το φάσμα της παγκόσμιας πολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής ζωής, η εταιρία σε μια πρώτη δήλωση της νομικής της ομάδας στις ΗΠΑ αρνήθηκε ότι έχει ουδεμία σχέση με την κακή χρήση του Pegasus.
Ο ισραηλινός τηλεοπτικός σταθμός «12» μετέδωσε πως ο Macron εξέφρασε τη δυσφορία του για το γεγονός πως το κινητό τηλέφωνο τόσο του ίδιου όσο και άλλων μελών της γαλλικής κυβέρνησης ήταν προσπελάσιμα λόγω του λογισμικού.
Από την πλευρά του Bennett δεσμεύθηκε να ξεκινήσει έρευνα στο υψηλότερο επίπεδο αλλά σημείωσε πως το περιστατικό συνέβη πριν αναλάβει τα καθήκοντά του «δείχνοντας» με αυτό τον τρόπο τον προκάτοχό του, Benjamin Netanyahu.
Ο ρόλος της Κύπρου
Την ίδια ώρα, υπόλογη θα βρεθεί η Κύπρος απέναντι στην Κομισιόν, αφού μαζί με τη Βουλγαρία, φαίνεται να είναι τα δύο κράτη από τα οποία αγοράστηκε και εξήχθη το λογισμικό παρακολούθησης κινητών τηλεφώνων Pegasus, όπως ανέφερε νωρίτερα η Deutsche Welle.
Αν και πλέον η ισραηλινή NSO δεν διατηρεί γραφεία στην Κύπρο, η χώρα αναμένεται να κληθεί να δώσει απαντήσεις για τον έλεγχο που άσκησε στη διακίνηση του Pegasus.
Με ερώτησή της προς την Κομισιόν, η Ολλανδή ευρωβουλευτής Sophia in’ t Veld ζήτησε ενημέρωση για το ενδεχόμενο η ΕΕ να χρηματοδότησε δραστηριότητες της NSO σε Κύπρο ή Βουλγαρία και έρευνα για τον έλεγχο που άσκησαν τα δύο κράτη-μέλη ως προς τη συμμόρφωση με την ευρωπαϊκή νομοθεσία κατά την εξαγωγή του Pegasus.
Ειδικά το δεύτερο ερώτημα προς την Κομισιόν αναδεικνύει την πιθανή ευθύνη των κυπριακών αρχών στην κυκλοφορία του Pegasus εντός της Ένωσης, αφού η προμήθειά του αντιμετωπίζεται ως στρατιωτική, απαιτώντας δηλαδή αυξημένες φροντίδες ελέγχου για κάθε πράξη αγοραπωλησίας του και εξαγωγής του.
Πανίσχυρος «κοριός» το Pegasus
Υπεθυμίζεται ότι to λογισμικό, μπορεί να εγκατασταθεί εν αγνοία του/της κατόχου του τηλεφώνου, σε οποιοδήποτε smartphone, μέσω της αποστολής ενός συνδέσμου που δεν χρειάζεται καν άνοιγμα, επιτρέπει την υποκλοπή μηνυμάτων, φωτογραφιών, επαφών, καθώς και των κλήσεων.
Το λογισμικό υποκλοπής spyware μπορεί να μετατρέψει ένα τηλέφωνο σε συσκευή παρακολούθησης στην οποία θα μπορούσαν να προσπελαστούν μηνύματα, κάμερες, ηχογραφήσεις και εφαρμογές.
Αγοραστές του Pegasus ήταν κυβερνήσεις και κρατικές υπηρεσίες.
Ωστόσο η χρήση του, όπως απέδειξαν τα δημοσιεύματα που ξεκίνησαν στις 18 Ιουλίου σε Washington Post, Haaretz, The Guardian, OCCRP και σε ακόμα 13 διεθνή ΜΜΕ, στόχευσε τουλάχιστον τρεις εν ενεργεία προέδρους, περιλαμβανομένου του Γάλλου Emmanuel Macron, τρεις εν ενεργεία πρωθυπουργούς, εφτά πρώην πρωθυπουργούς, κυβερνητικούς αξιωματούχους σε χώρες από το Μεξικό μέχρι το Καζακστάν, και ακτιβιστές και δημοσιογράφους ακόμα και στο κέντρο της Ευρώπης, στην Ουγγαρία.
Το ερευνητικό έργο τους βασίστηκε σε κατάλογο τον οποίο εξασφάλισαν η συλλογικότητα Forbidden Stories και η μη κυβερνητική οργάνωση Διεθνής Αμνηστία και ο οποίος περιλαμβάνει, κατ’ αυτές, 50.000 τηλεφωνικούς αριθμούς παγκόσμιων προσωπικοτήτων που είχαν βάλει στο στόχαστρο πελάτες της NSO από το 2016 ώστε να παρακολουθούνται.
Σε αυτούς συγκαταλέγονται συνολικά, οι αριθμοί τουλάχιστον 180 δημοσιογράφων, 600 πολιτικών, 85 υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, 65 επικεφαλής επιχειρήσεων...
Αυτοί προέκυψαν από την έρευνα του consortium των Μέσων Ενημέρωσης, που μπόρεσαν να ταυτοποιήσουν αρκετούς αριθμούς, στο Μαρόκο, στη Σαουδική Αραβία, στο Μεξικό.
Στον κατάλογο φιγουράρει ο αριθμός του μεξικανού δημοσιογράφου Cecilio Pineda Birto, ο οποίος δολοφονήθηκε μερικές εβδομάδες μετά την εμφάνισή του σε αυτόν.
Και επίσης οι αριθμοί ανταποκριτών διαφόρων διεθνών μέσων ενημέρωσης, από την εφημερίδα Wall Street Journal ως τα τηλεοπτικά δίκτυα CNN και France 24, τον ιστότοπο Mediapart, την εφημερίδα El País, το Γαλλικό Πρακτορείο...
Η ανάλυση αυτή προστίθεται στη μελέτη που έκανε το 2020 το Citizen Lab του πανεπιστημίου του Τορόντο, το οποίο επιβεβαίωσε την παρουσία του λογισμικού Pegasus στα τηλέφωνα δεκάδων εργαζομένων του τηλεοπτικού δικτύου Αλ Τζαζίρα του Κατάρ.
Η πλατφόρμα WhatsApp είχε εξάλλου αναφέρει το 2019 πως ορισμένοι χρήστες της στην Ινδία κατασκοπεύονταν με αυτό το λογισμικό.
Η περίπτωση του Γάλλου προέδρου
Σε κάποιες περιπτώσεις, όπως του Γάλλου Προέδρου, η παγίδευση του κινητού φέρεται να έγινε για λογαριασμό του Μαρόκου, οδηγώντας σε αλλαγή τηλεφώνου και αριθμού και σε έρευνα της εισαγγελίας του Παρισιού με αντικείμενο τις κατηγορίες του της ιστοσελίδας Mediapart και δύο δημοσιογράφων του ότι έπεσαν θύματα κατασκοπείας επίσης από το Μαρόκο.
Σε άλλες περιπτώσεις όπως του Προέδρου του Καζακστάν ή του βασιλιά του Μαρόκου, οι παρακολουθήσεις έγιναν από τις κυβερνητικές υπηρεσίες πληροφοριών.
Μεγαλύτερο ενδιαφέρον και συνεπακόλουθα ευθύνη του κράτους από το οποίο εξήχθη το Pegasus εγείρουν περιπτώσεις παρακολούθησης που ενδεχομένως να κατέληξαν σε βίαια πολιτικά εγκλήματα, όπως ήταν η δολοφονία του δημοσιογράφου Jamal Kashoghi στην πρεσβεία της Σαουδικής Αραβίας στην Κωνσταντινούπολη τον Οκτώβρη του 2018.
Σύμφωνα με τα δημοσιεύματα του The Pegasus Project, ένας κύκλος ανθρώπων κοντά στο δημοσιογράφο της Washington Post είδε τις συσκευές του να παγιδεύονται από το Pegasus, ενώ ένα χρόνο προηγουμένως, στην Λεμεσό η NSO έκανε επίδειξη του Pegasus σε αξιωματούχους του Βασιλείου της Σαουδικής Αραβίας.
Η εμπλοκή του Μαρόκου
Η ενημερωτική ιστοσελίδα Mediapart ανέφερε σε μια σειρά από μηνύματα στο Twitter χθες, Δευτέρα 19 Ιουλίου 2021, ότι οι μυστικές υπηρεσίες του Μαρόκου είχαν χρησιμοποιήσει το Pegasus προκειμένου να κατασκοπεύσουν τα κινητά τηλέφωνα δύο εκ των ρεπόρτερ του.
«Ο μόνος τρόπος για να βγάλουμε άκρη σε αυτό είναι οι δικαστικές αρχές να διενεργήσουν ανεξάρτητη έρευνα σε σχέση με εκτεταμένη κατασκοπεία που διοργανώθηκε στη Γαλλία από το Μαρόκο», σημείωνε ο Mediapart σε ένα από τα μηνύματά του στο Twitter.
Το Μαρόκο έκανε λόγο για «αβάσιμες και ψευδείς κατηγορίες».
Στην ανακοίνωση της εισαγγελίας του Παρισιού δεν αναφέρεται το Μαρόκο, αλλά ότι αποφασίστηκε να ξεκινήσει έρευνα αφότου ελήφθη η καταγγελία από τον ιστότοπο Mediapart και τους δημοσιογράφους του.
Η εισαγγελία του Παρισιού θα εξετάσει μια σειρά από πιθανά εγκλήματα που σχετίζονται με την ηλεκτρονική κατασκοπεία.
Von der Leyen: Απαράδεκτο και κόντρα στους κανόνες της ΕΕ
«Εντελώς απαράδεκτο» χαρακτήρισε η πρόεδρος της Κομισιόν, Ursula von der Leyen, το «σκάνδαλο Pegasus», με τη χρησιμοποίηση λογισμικού κατασκοπίας σε βάρος δημσιογράφων, εφόσον επιβεβαιωθούν οι πληροφορίες, ερωτηθείσα σχετικά κατά τη συνέντευξη Τύπου που παραχωρήθηκε στην Πράγα για την έγκριση του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Τσεχίας.
«Πρέπει να επιβεβαιωθεί, εάν είναι έτσι, είναι εντελώς απαράδεκτο, εναντίον κάθε είδους κανόνα που έχουμε στην ΕΕ» υπογράμμισε, επισημαίνοντας ότι η ελευθεροτυπία αποτελεί πυρήνα των αξιών της ΕΕ.
Ο ΟΗΕ ζητά αυστηρότερη ρύθμιση των τεχνολογιών ψηφιακής επιτήρησης
Βελτιωμένη «κανονιστική ρύθμιση» της μεταφοράς και των τεχνολογιών παρακολούθησης, όπως το λογισμικό Pegasus που χρησιμοποιήθηκε για να κατασκοπεύει δημοσιογράφους και υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ζήτησε η ύπατη Αρμοστής των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα Michelle Bachellet, σύμφωνα με δημοσίευμα του Reuters τη Δευτέρα 19 Ιουλίου 2021.
Οι αποκαλύψεις στον Τύπο για την κατάχρηση του λογισμικού Pegasus, της ισραηλινής εταιρίας NSO Group, «επιβεβαιώνει την επείγουσα ανάγκη να ρυθμιστεί καλύτερα η πώληση, η μεταφορά και η χρήση» αυτών των τεχνολογιών παρακολούθησης «και να εξασφαλιστεί ο αυστηρός έλεγχός τους και η αδειοδότηση».
Υπενθυμίζεται ότι και το τηλέφωνο του γενικού γραμματέα Tedros Adhanom Gebreyesus ήταν ανάμεσα στα τηλέφωνα που παρακολουθούνταν από το λογισμικό.
Διείσδυση στην κυβέρνηση των ΗΠΑ
Εν τω μεταξύ, ο Όμιλος NSO αρνήθηκε ότι είχε διατηρήσει «μια λίστα πιθανών, παρελθόντων ή υπαρχόντων στόχων», ενώ με την διάχυση των διαρροών της έρευνας αποκαλύφθηκε ότι η εταιρεία NSO Group ξόδεψε εκατομμύρια προσπαθώντας να αποκτήσει και πρόσβαση στην αμερικανική κυβέρνηση, στους λομπίστες της Ουάσιγκτον, σε συμβούλους και σε δικηγόρους για να προωθήσουν το κατασκοπευτικό λογισμικό της Pegasus στα κυβερνητικά κλιμάκια.
Μεταξύ των ανθρώπων επιρροής είναι ο Michael Flynn τους μήνες πριν γίνει σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Προέδρου Trump και ο Rod Rosenstein αφού άφησε τη θέση του ως αναπληρωτής γενικός εισαγγελέας.
Δημιούργησε ακόμη και μια ξεχωριστή εταιρεία, την Westridge Technologies, για την επιδίωξη κυβερνητικών συμβάσεων, από τον Οργανισμό Επιβολής Ναρκωτικών και άλλων υπηρεσιών επιβολής του νόμου, αν και η εφημερίδα ανέφερε ότι οι προσεγγίσεις ήταν ανεπιτυχείς.
Τι απαντά η Ισραηλινή εταιρεία
Μετά το σάλο που προξένησε η αποκάλυψη του σκανδάλου, ο όμιλος NSO, όπως σε κάθε προηγούμενη περίπτωση, «διαψεύδει κατηγορηματικά τις ψευδείς κατηγορίες» που διατυπώνονται στην έρευνα.
Βασίζονται σε «εσφαλμένες υποθέσεις και ανεπιβεβαίωτες θεωρίες» και «οι πηγές που έδωσαν τις πληροφορίες αυτές δεν έχουν καμία βάση στην πραγματικότητα», ανέφερε στον ιστότοπό της, προειδοποιώντας πως σκοπεύει να καταθέσει μηνύσεις για συκοφαντική δυσφήμιση.
Η NSO δεν είναι – κάθε άλλο – η μοναδική ισραηλινή εταιρεία που υπάρχουν υποψίες πως παρείχε κατασκοπευτικό λογισμικό σε κυβερνήσεις που ελάχιστα απασχολεί η τήρηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, με το πράσινο φως του ισραηλινού υπουργείου Άμυνας.
Το λογισμικό DevilsTongue της εταιρείας Saito Tech Ltd, πιο γνωστό με την ονομασία Candiru, χρησιμοποιήθηκε εναντίον περίπου 100 πολιτικών, αντιφρονούντων, δημοσιογράφων και ακτιβιστών, ανέφεραν την Πέμπτη ειδικοί της Microsoft και του Citizen Lab.
Ισραηλινές εταιρείες, όπως η NICE Systems ή η Verint, έδωσαν τεχνολογίες στις μυστικές υπηρεσίες του Ουζμπεκιστάν και του Καζακστάν, όπως και στις δυνάμεις ασφαλείας της Κολομβίας, εκτιμούσε σε έκθεσή της το 2016 η ΜΚΟ Privacy International.
Διάψευση και έρευνα
Έρευνα ξεκινά η ισραηλινή εταιρία NSO για τη κατάχρηση, όπως αναφέρει, του λογισμικού της Pegasus από κυβερνήσεις εναντίον «στόχων» που δεν έχουν να κάνουν με την τρομοκρατία ή το έγκλημα. Απαντώντας στην οργή και την αγανάκτηση που έχει προκαλέσει η αποκάλυψη του ΜΚΟ Forbidden Stories και της Διεθνούς Αμνηστίας.
«Η NSO δεν χρησιμοποιεί την τεχνολογία της, δεν συλλέγει, ούτε διαθέτει, ούτε έχει πρόσβαση σε οποιοδήποτε είδος δεδομένων των πελατών της.
Λόγω συμβατικών και εθνικών ζητημάτων ασφάλειας, η NSO δεν μπορεί να επιβεβαιώσει ή να αρνηθεί την ταυτότητα των κυβερνητικών πελατών μας, καθώς και την ταυτότητα των πρώην πελατών», αναφέρει.
Την ίδια ώρα, ο Διευθύνων Σύμβουλός της, Salev Hulio, δήλωσε στην The Washington Post πως: «κάθε κατηγορία για κακή χρήση του συστήματος με αφορά.
Παραβιάζει την εμπιστοσύνη προς στους πελάτες.
Ερευνούμε κάθε ισχυρισμό… και αν διαπιστώσουμε ότι είναι αλήθεια, θα αναλάβουμε ισχυρή δράση».
Με «Δούρειο Ίππο» την Amazon
Με την αποκάλυψη του σκανδάλου, η Amazon Web Services απενεργοποίησε το δίκτυό της, αφού σύμφωνα με την έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας η NSO τους τελευταίους μήνες άρχισε να χρησιμοποιεί το σύστημα CDN - CloudFront της Amazon.
«Όταν μάθαμε για αυτήν τη δραστηριότητα, ενεργήσαμε γρήγορα για να κλείσουμε τη σχετική υποδομή και τους λογαριασμούς», τόνισε εκπρόσωπος της Amazon.
Τα iphone είναι ασφαλή δηλώνει η Apple
Από πλευράς της η Apple σε δήλωσή της τόνισε την υπεροχή των iphone στα θέματα ασφάλειας, λέγοντας ότι από τα 37 τηλέφωνα iphone που ελέγχθηκαν για το κακόβουλο λογισμικό, μόνο 3 ήταν τα iphones και αυτό προσέβαλε κάποιες εφαρμογές και όχι όλο το τηλέφωνο.
Υπενθυμίζεται η λίστα των στόχων του κακόβουλου λογισμικού που αποστέλλονταν με τη μορφή συνδέσμου που δεν χρειαζόταν άνοιγμα για να ξεκινήσει να παρακολουθεί όλη τη δραστηριότητα ενός τηλεφώνου, περιείχε 50.000 αριθμούς κινητών τηλεφώνων.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών