Καμία αμυνα δεν είναι άτρωτη.
Η συνεχιζόμενη σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και Ιράν έχει προκαλέσει έντονη συζήτηση σχετικά με την αποτελεσματικότητα μάχης του περίφημου ισραηλινού συστήματος αεράμυνας «Iron Dome», με τη μία πλευρά να ορκίζεται στην αξιοπιστία του και την άλλη να το ειρωνεύεται για την αποτυχία του να προστατεύσει την πρωτεύουσα, το Τελ Αβίβ.
Η ισραηλινοϊρανική σύγκρουση ξεκίνησε στις 13 Ιουνίου με πρωτοφανείς αεροπορικές επιδρομές σε ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις και ηγετικά στρατιωτικά στελέχη, στο πλαίσιο της επιχείρησης «Ανατέλλων Λέων».
Πληγωμένο αλλά όχι ηττημένο, το Ιράν αντεπιτέθηκε λίγο αργότερα. Οι Δυνάμεις των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης (IRGC) εκτόξευσαν πυραύλους και drones κατά του Ισραήλ, στοχεύοντας μεγάλες πόλεις όπως η πρωτεύουσα Τελ Αβίβ, η Ιερουσαλήμ και η Χάιφα, μεταξύ άλλων. Έκτοτε, το Ιράν έχει εξαπολύσει πολλαπλά κύματα πυραύλων, που εκτιμάται ότι ξεπερνούν τους 350, με τη σύγκρουση να διανύει πλέον την τέταρτη ημέρα της.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι αρκετοί ιρανικοί πύραυλοι κατάφεραν να διαπεράσουν το πολυεπίπεδο δίκτυο αεράμυνας του Ισραήλ, προκαλώντας ζημιές σε υποδομές και απώλειες αμάχων στο ισραηλινό έδαφος.
Οι Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις (IDF) δήλωσαν στις 16 Ιουνίου ότι μόνο το 5-10% των πυραύλων καταφέρνει να διαπεράσει την αεράμυνα και να πλήξει το Ισραήλ.
Το ποσοστό αυτό περιλαμβάνει τόσο πυραύλους που, βάσει πρωτοκόλλου, δεν επιχειρήθηκε σκόπιμα η αναχαίτισή τους από τον iIron Dome ή άλλα συστήματα αεράμυνας—ώστε να καταλήξουν σε ανοιχτές περιοχές χωρίς να προκαλέσουν ζημιές—όσο και πυραύλους που δεν αναχαιτίστηκαν επιτυχώς και χτύπησαν αστικά κέντρα, προκαλώντας ζημιές και θύματα.
Το ποσοστό αναχαίτισης, σύμφωνα με τις IDF, κυμαίνεται στο 80%-90%. Ωστόσο, αυτό περιλαμβάνει όλα τα στοιχεία του πολυεπίπεδου αμυντικού συστήματος, καθώς και συστήματα αεράμυνας από συμμάχους. Αξιοσημείωτο είναι ότι η απόδοση του δημοφιλούς συστήματος Iron Dome απέναντι στους ιρανικούς πυραύλους έχει τεθεί εκ νέου υπό αμφισβήτηση.
Αποτυγχάνει ο Σιδηρούς Θόλος;
Οι IDF υποστηρίζουν ότι ο Iron Dome, μαζί με τα συστήματα Arrow και David's Sling, αναχαίτισε «τη συντριπτική πλειονότητα» των πυραύλων που εκτόξευσε το Ιράν.
Κάθε μονάδα του Iron Dome μπορεί να καλύψει αεράμυνας περιοχή έως 155 τετραγωνικών χιλιομέτρων και να αντιμετωπίσει ρουκέτες με εμβέλεια από 4 έως 70 χιλιόμετρα. Μία μονάδα περιλαμβάνει τρεις έως τέσσερις εκτοξευτές, με καθέναν να φέρει έως και 20 αναχαιτιστικούς πυραύλους.
Η κάθε μονάδα κοστίζει περίπου 100 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ (περίπου 157 εκατ. δολάρια σε συνολικό εξοπλισμό), ενώ κάθε αναχαιτιστής κοστίζει περίπου 50.000 δολάρια. Λόγω αυτού του υψηλού κόστους, το σύστημα επιλέγει προσεκτικά τους στόχους του.
Οι IDF έχουν δηλώσει στο παρελθόν ότι ο Iron Dome αποτελεί «μοναδικό σύμβολο τεχνολογικής καινοτομίας», ικανό να αντιμετωπίζει πολλαπλές απειλές ταυτόχρονα, με ποσοστό επιτυχίας που φτάνει έως και το 97%. Σύμφωνα με τις IDF, κανένα άλλο σύστημα αεράμυνας δεν έχει καταφέρει σχεδόν 2.000 επιτυχημένες αναχαιτίσεις όπως ο Iron Dome.
Ωστόσο, επικριτές επισημαίνουν τα κενά στην άμυνα του Ισραήλ, ακόμη κι αν αυτά είναι περιορισμένα. Αναφορές και εικόνες που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο υποστηρίζουν ότι αρκετοί πύραυλοι προκάλεσαν σοβαρές ζημιές στο Τελ Αβίβ, στη Μπατ Γιαμ, στο Ρισόν ΛεΤσιόν και στην εγκατάσταση Κίρια, η οποία φιλοξενεί τα κεντρικά της ισραηλινής στρατιωτικής ηγεσίας.
Ένα βίντεο που έχει διαδοθεί ευρέως φέρεται να δείχνει έναν πύραυλο να πλήττει περιοχή κοντά στα αρχηγεία των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων (IDF), γεγονός που εντείνει τις αμφιβολίες σχετικά με την ικανότητα του Iron Dome να αντιμετωπίζει ταχύτατους και κατευθυνόμενους πυραύλους ακριβείας.
Αξιοσημείωτο είναι ότι το Ιράν έχει υιοθετήσει την τακτική της υπερφόρτωσης των ισραηλινών συστημάτων άμυνας, εκτοξεύοντας μαζικά σμήνη πυραύλων και drones σε διαδοχικά κύματα. Ο Iron Dome ενδέχεται να δυσκολεύτηκε όχι μόνο λόγω του όγκου των επιθέσεων, αλλά και εξαιτίας της ταχύτητας των βαλλιστικών πυραύλων, οι οποίοι ταξιδεύουν ταχύτερα και σε μεγαλύτερο ύψος από τους πυραύλους για τους οποίους έχει αρχικά σχεδιαστεί το σύστημα.
Ορισμένοι στρατιωτικοί αναλυτές υποστηρίζουν επίσης ότι το Ιράν μπορεί να έχει χρησιμοποιήσει δολώματα (decoys) με στόχο να μπερδέψει και να υπερκεράσει τα συστήματα αεράμυνας του Ισραήλ, ώστε να αποφύγει τον εντοπισμό – ισχυρισμός τον οποίο οι IDF έχουν διαψεύσει.
Πόλεμος πληροφοριών
Με τον πόλεμο πληροφοριών να αποτελεί πλέον βασικό στοιχείο κάθε σύγχρονης σύρραξης, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κυκλοφορούν πλήθος ισχυρισμών και αντι-ισχυρισμών.
Ορισμένοι φιλοϊρανοί στρατιωτικοί μπλόγκερ έχουν ισχυριστεί ότι ο Iron Dome υπέστη ζημιές. Ένα βίντεο αναρτήθηκε στην πλατφόρμα X με λεζάντα που αναφέρει ότι αναχαιτιστικός πύραυλος του Iron Dome, ο οποίος εκτοξεύθηκε για να καταρρίψει ιρανικούς πυραύλους, έκανε αναστροφή και χτύπησε τον ίδιο τον εκτοξευτή, επιτρέποντας έτσι στον πύραυλο να πλήξει ανεμπόδιστα τη βάση Νεβατίμ.
Την ίδια στιγμή, οι Φρουροί της Ισλαμικής Επανάστασης δήλωσαν στα ιρανικά μέσα ότι στην τελευταία τους επίθεση χρησιμοποίησαν μια νέα τεχνική, μέσω της οποίας τα ισραηλινά συστήματα αεράμυνας στόχευσαν το ένα το άλλο.
Ο Iron Dome ενδέχεται να μην είναι άτρωτος—κανένα σύστημα δεν είναι. Η ευαλωτότητά του αποκαλύφθηκε πρώτη φορά στην επίθεση της Χαμάς τον Οκτώβριο του 2023, κατά την οποία η οργάνωση χρησιμοποίησε νέας γενιάς ρουκέτες που εκτοξεύθηκαν σε σμήνη. Αργότερα, τον Μάιο του 2024, αναφέρθηκε δυσλειτουργία του συστήματος, με αποτέλεσμα να προσγειωθούν εχθρικοί πύραυλοι σε κατοικημένες περιοχές.
Αρκετοί φιλοϊσραηλινοί στρατιωτικοί αναλυτές αντέδρασαν στις φήμες περί αποτυχίας του συστήματος, δηλώνοντας στην πλατφόρμα X ότι ο Iron Dome δεν είχε σχεδιαστεί για να αντιμετωπίζει τις απειλές που δέχεται σήμερα.
Εξήγησαν ότι το σύστημα είναι βελτιστοποιημένο για να αναχαιτίζει ρουκέτες μικρού βεληνεκούς και χαμηλής ταχύτητας, όπως αυτές της Χαμάς από τη Γάζα ή της Χεζμπολάχ από τον Λίβανο, και όχι βαλλιστικούς πυραύλους μεγάλης εμβέλειας όπως ο ιρανικός Shahab-3 ή πιθανές υπερηχητικές παραλλαγές του. Αυτό σημαίνει ότι το ραντάρ και οι αναχαιτιστές του Σιδηρού Θόλου είναι αναμενόμενο να δυσκολεύονται με στόχους υψηλού υψομέτρου και ταχύτητας.
Διάτρηση της ισραηλινής αεράμυνας
Η μαζική αυτή επίθεση του Ιράν έθεσε σε δοκιμασία το πολυεπίπεδο σύστημα αεράμυνας του Ισραήλ, το οποίο είχε αναπτυχθεί επί δεκαετίες με σημαντική οικονομική υποστήριξη από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Το σύστημα αποτελείται από πολλαπλά διασυνδεδεμένα υποσυστήματα, όπως το Arrow, το David's Sling και ο Iron Dome.
Το σύστημα Arrow, το οποίο αναπτύχθηκε από την Israel Aerospace Industries (IAI), περιλαμβάνει τα Arrow-2 και Arrow-3 και έχει σχεδιαστεί για την αναχαίτιση βαλλιστικών πυραύλων μεγάλης εμβέλειας σε εξωατμοσφαιρικό ή υψηλού ενδοατμοσφαιρικού ύψους στάδιο.
Το Arrow-2 μπορεί να αναχαιτίσει πυραύλους σε ύψη έως 100 χλμ, ενώ το Arrow-3 μπορεί να επιτύχει αναχαιτίσεις στο διάστημα σε ύψη έως 150 χλμ και σε αποστάσεις έως 2.400 χλμ. Χρησιμοποιούν αναχαιτιστή «χτύπα-για-να-σκοτώσεις» (hit-to-kill) για την αντιμετώπιση προηγμένων βαλλιστικών πυραύλων όπως οι Shahab-3, Sejjil και Zolfaghar. Το σύστημα έχει αποδειχθεί κρίσιμο για την εξουδετέρωση των περισσότερων ιρανικών απειλών.
Μια εντυπωσιακή φωτογραφία από αναχαίτιση στο διάστημα με Arrow-3 έγινε viral στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Αναφορές από τη νύχτα 15 προς 16 Ιουνίου αναφέρουν επίσης ότι το σύστημα λειτούργησε συνεχώς στη βάση Νεβατίμ.
Η «Σφεντόνα του Δαυίδ»
Το σύστημα «Σφεντόνα του Δαυίδ» (David’s Sling), που αναπτύχθηκε από κοινού από τις Rafael Advanced Defense Systems και Raytheon, γεφυρώνει το επιχειρησιακό κενό μεταξύ του βραχυβέλενες Iron Dome και του μακρού βεληνεκούς Arrow, στοχεύοντας σε βαλλιστικούς πυραύλους μεσαίας εμβέλειας, πυραύλους cruise και ρουκέτες μεγάλου διαμετρήματος.
Το σύστημα χρησιμοποιεί αναχαιτιστές Stunner με προηγμένο ραντάρ και ηλεκτροοπτικούς αισθητήρες για στοχοποίηση υψηλής ακρίβειας. Είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικό κατά πυραύλων cruise που πετούν χαμηλά, όπως αυτοί που διαθέτει η Χεζμπολάχ ή το Ιράν.
Σύμφωνα με τις τελευταίες αναφορές, το σύστημα πέτυχε για πρώτη φορά αναχαίτιση βαλλιστικών πυραύλων που εκτοξεύθηκαν από το Ιράν, γεγονός που συνιστά ιστορικό ορόσημο.
Ρωγμές στην ισραηλινή ασπίδα
Παρόλο που τόσο η «Σφεντόνα του Δαυίδ» όσο και τα άλλα συστήματα διαδραμάτισαν κρίσιμο ρόλο στην κατάρριψη ιρανικών πυραύλων, το γεγονός ότι ορισμένοι βαλλιστικοί πύραυλοι κατόρθωσαν να διαπεράσουν την άμυνα έχει σπάσει την «ψευδαίσθηση του απόρθητου» της ισραηλινής αεράμυνας.
Ενδιαφέρον έχει το ότι οι Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις (IDF) είχαν εδώ και καιρό παραδεχτεί πως το δίκτυο αεράμυνας δεν είναι αεροστεγές, και ότι 5-10% των πυραύλων αναμένεται να «διαρρεύσουν» και να πλήξουν στόχους.
Ωστόσο, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν κατακλυστεί από εικόνες εκτεταμένων ζημιών στο Ισραήλ, με ισχυρισμούς ότι ιρανικοί βαλλιστικοί πύραυλοι κατέστρεψαν τμήματα του Τελ Αβίβ, προκαλώντας καταστροφή σε υποδομές και φωτιές.
Ένα ειδησεογραφικό μέσο, το AFPost, έγραψε στην πλατφόρμα X:
«Οι ισραηλινές αεράμυνες εξαντλούνται και όλο και περισσότερα βλήματα περνούν.»
Τακτικές κορεσμού και Ηλεκτρονικού Πολέμου
Οι βαλλιστικοί πύραυλοι του Ιράν, οι τακτικές κορεσμού και η πιθανή χρήση ηλεκτρονικού πολέμου συνεχίζουν να αποκαλύπτουν τα κενά στην ισραηλινή άμυνα, επιτρέποντας πλήγματα σε πολιτικούς και στρατιωτικούς στόχους.
Κάθε συστοιχία των συστημάτων Arrow και Σφεντόνα του Δαυίδ μπορεί να εμπλέκεται ταυτόχρονα με περιορισμένο αριθμό στόχων, ενώ ο Σιδηρούς Θόλος, αν και αποτελεσματικός ενάντια σε βραχυβέλενες απειλές, υπερφορτώθηκε από τον όγκο βαλλιστικών επιθέσεων.
Επιπλέον, το Ιράν χρησιμοποίησε συνδυασμένες επιθέσεις—με βαλλιστικούς πυραύλους, cruise και drones—αναγκάζοντας τα ισραηλινά συστήματα να προτεραιοποιούν στόχους, γεγονός που δημιουργεί κενά στην άμυνα.
Καμία άμυνα δεν είναι άτρωτη
Οι επιθέσεις αυτές επιβεβαιώνουν πως κανένα σύστημα αεράμυνας στον κόσμο δεν επιτυγχάνει 100% ποσοστό αναχαίτισης. Όλα είναι τρωτά υπό τις σωστές συνθήκες.
Η αεράμυνα του Ισραήλ αυτή τη στιγμή ενισχύεται από τις ΗΠΑ, όπως επιβεβαίωσε Αμερικανός αξιωματούχος στις 13 Ιουνίου. Αν και δεν έδωσε λεπτομέρειες, οι ΗΠΑ διαθέτουν τόσο συστήματα Patriot όσο και THAAD στη Μέση Ανατολή, ικανά να αναχαιτίσουν βαλλιστικούς πυραύλους. Επίσης, ένα άγνωστο αμερικανικό πολεμικό πλοίο συνδράμει επίσης στην κατάρριψη ιρανικών πυραύλων.
Αν και τα αμερικανικά συστήματα έχουν μειώσει την απειλή, δεν την εξάλειψαν πλήρως. Το σύστημα THAAD, ένα από τα πιο προηγμένα παγκοσμίως, είχε αποτύχει στο παρελθόν απέναντι σε πυραύλους των Χούθι.
Η θεωρία της «Ελεγχόμενης Διαρροής»
Μια θεωρία που διακινείται από ορισμένους στρατιωτικούς αναλυτές αναφέρει ότι το Ισραήλ επιτρέπει σκόπιμα τη διαρροή κάποιων πυραύλων, ώστε να δικαιολογήσει μια μεγαλύτερη, ίσως δυσανάλογη απάντηση κατά του Ιράν.
Ο Υπουργός Άμυνας του Ισραήλ, Israel Katz, έχει ήδη προειδοποιήσει ότι οι Ιρανοί πολίτες θα «πληρώσουν βαρύ τίμημα», υπονοώντας πως μια μαζική ισραηλινή αντεπίθεση είναι επικείμενη.
www.bankingnews.gr
Η ισραηλινοϊρανική σύγκρουση ξεκίνησε στις 13 Ιουνίου με πρωτοφανείς αεροπορικές επιδρομές σε ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις και ηγετικά στρατιωτικά στελέχη, στο πλαίσιο της επιχείρησης «Ανατέλλων Λέων».
Πληγωμένο αλλά όχι ηττημένο, το Ιράν αντεπιτέθηκε λίγο αργότερα. Οι Δυνάμεις των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης (IRGC) εκτόξευσαν πυραύλους και drones κατά του Ισραήλ, στοχεύοντας μεγάλες πόλεις όπως η πρωτεύουσα Τελ Αβίβ, η Ιερουσαλήμ και η Χάιφα, μεταξύ άλλων. Έκτοτε, το Ιράν έχει εξαπολύσει πολλαπλά κύματα πυραύλων, που εκτιμάται ότι ξεπερνούν τους 350, με τη σύγκρουση να διανύει πλέον την τέταρτη ημέρα της.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι αρκετοί ιρανικοί πύραυλοι κατάφεραν να διαπεράσουν το πολυεπίπεδο δίκτυο αεράμυνας του Ισραήλ, προκαλώντας ζημιές σε υποδομές και απώλειες αμάχων στο ισραηλινό έδαφος.
Οι Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις (IDF) δήλωσαν στις 16 Ιουνίου ότι μόνο το 5-10% των πυραύλων καταφέρνει να διαπεράσει την αεράμυνα και να πλήξει το Ισραήλ.
Το ποσοστό αυτό περιλαμβάνει τόσο πυραύλους που, βάσει πρωτοκόλλου, δεν επιχειρήθηκε σκόπιμα η αναχαίτισή τους από τον iIron Dome ή άλλα συστήματα αεράμυνας—ώστε να καταλήξουν σε ανοιχτές περιοχές χωρίς να προκαλέσουν ζημιές—όσο και πυραύλους που δεν αναχαιτίστηκαν επιτυχώς και χτύπησαν αστικά κέντρα, προκαλώντας ζημιές και θύματα.
Το ποσοστό αναχαίτισης, σύμφωνα με τις IDF, κυμαίνεται στο 80%-90%. Ωστόσο, αυτό περιλαμβάνει όλα τα στοιχεία του πολυεπίπεδου αμυντικού συστήματος, καθώς και συστήματα αεράμυνας από συμμάχους. Αξιοσημείωτο είναι ότι η απόδοση του δημοφιλούς συστήματος Iron Dome απέναντι στους ιρανικούς πυραύλους έχει τεθεί εκ νέου υπό αμφισβήτηση.
Αποτυγχάνει ο Σιδηρούς Θόλος;
Οι IDF υποστηρίζουν ότι ο Iron Dome, μαζί με τα συστήματα Arrow και David's Sling, αναχαίτισε «τη συντριπτική πλειονότητα» των πυραύλων που εκτόξευσε το Ιράν.
Κάθε μονάδα του Iron Dome μπορεί να καλύψει αεράμυνας περιοχή έως 155 τετραγωνικών χιλιομέτρων και να αντιμετωπίσει ρουκέτες με εμβέλεια από 4 έως 70 χιλιόμετρα. Μία μονάδα περιλαμβάνει τρεις έως τέσσερις εκτοξευτές, με καθέναν να φέρει έως και 20 αναχαιτιστικούς πυραύλους.
Η κάθε μονάδα κοστίζει περίπου 100 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ (περίπου 157 εκατ. δολάρια σε συνολικό εξοπλισμό), ενώ κάθε αναχαιτιστής κοστίζει περίπου 50.000 δολάρια. Λόγω αυτού του υψηλού κόστους, το σύστημα επιλέγει προσεκτικά τους στόχους του.
Οι IDF έχουν δηλώσει στο παρελθόν ότι ο Iron Dome αποτελεί «μοναδικό σύμβολο τεχνολογικής καινοτομίας», ικανό να αντιμετωπίζει πολλαπλές απειλές ταυτόχρονα, με ποσοστό επιτυχίας που φτάνει έως και το 97%. Σύμφωνα με τις IDF, κανένα άλλο σύστημα αεράμυνας δεν έχει καταφέρει σχεδόν 2.000 επιτυχημένες αναχαιτίσεις όπως ο Iron Dome.
Ωστόσο, επικριτές επισημαίνουν τα κενά στην άμυνα του Ισραήλ, ακόμη κι αν αυτά είναι περιορισμένα. Αναφορές και εικόνες που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο υποστηρίζουν ότι αρκετοί πύραυλοι προκάλεσαν σοβαρές ζημιές στο Τελ Αβίβ, στη Μπατ Γιαμ, στο Ρισόν ΛεΤσιόν και στην εγκατάσταση Κίρια, η οποία φιλοξενεί τα κεντρικά της ισραηλινής στρατιωτικής ηγεσίας.
Ένα βίντεο που έχει διαδοθεί ευρέως φέρεται να δείχνει έναν πύραυλο να πλήττει περιοχή κοντά στα αρχηγεία των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων (IDF), γεγονός που εντείνει τις αμφιβολίες σχετικά με την ικανότητα του Iron Dome να αντιμετωπίζει ταχύτατους και κατευθυνόμενους πυραύλους ακριβείας.
Αξιοσημείωτο είναι ότι το Ιράν έχει υιοθετήσει την τακτική της υπερφόρτωσης των ισραηλινών συστημάτων άμυνας, εκτοξεύοντας μαζικά σμήνη πυραύλων και drones σε διαδοχικά κύματα. Ο Iron Dome ενδέχεται να δυσκολεύτηκε όχι μόνο λόγω του όγκου των επιθέσεων, αλλά και εξαιτίας της ταχύτητας των βαλλιστικών πυραύλων, οι οποίοι ταξιδεύουν ταχύτερα και σε μεγαλύτερο ύψος από τους πυραύλους για τους οποίους έχει αρχικά σχεδιαστεί το σύστημα.
Ορισμένοι στρατιωτικοί αναλυτές υποστηρίζουν επίσης ότι το Ιράν μπορεί να έχει χρησιμοποιήσει δολώματα (decoys) με στόχο να μπερδέψει και να υπερκεράσει τα συστήματα αεράμυνας του Ισραήλ, ώστε να αποφύγει τον εντοπισμό – ισχυρισμός τον οποίο οι IDF έχουν διαψεύσει.
Πόλεμος πληροφοριών
Με τον πόλεμο πληροφοριών να αποτελεί πλέον βασικό στοιχείο κάθε σύγχρονης σύρραξης, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κυκλοφορούν πλήθος ισχυρισμών και αντι-ισχυρισμών.
Ορισμένοι φιλοϊρανοί στρατιωτικοί μπλόγκερ έχουν ισχυριστεί ότι ο Iron Dome υπέστη ζημιές. Ένα βίντεο αναρτήθηκε στην πλατφόρμα X με λεζάντα που αναφέρει ότι αναχαιτιστικός πύραυλος του Iron Dome, ο οποίος εκτοξεύθηκε για να καταρρίψει ιρανικούς πυραύλους, έκανε αναστροφή και χτύπησε τον ίδιο τον εκτοξευτή, επιτρέποντας έτσι στον πύραυλο να πλήξει ανεμπόδιστα τη βάση Νεβατίμ.
Την ίδια στιγμή, οι Φρουροί της Ισλαμικής Επανάστασης δήλωσαν στα ιρανικά μέσα ότι στην τελευταία τους επίθεση χρησιμοποίησαν μια νέα τεχνική, μέσω της οποίας τα ισραηλινά συστήματα αεράμυνας στόχευσαν το ένα το άλλο.
Ο Iron Dome ενδέχεται να μην είναι άτρωτος—κανένα σύστημα δεν είναι. Η ευαλωτότητά του αποκαλύφθηκε πρώτη φορά στην επίθεση της Χαμάς τον Οκτώβριο του 2023, κατά την οποία η οργάνωση χρησιμοποίησε νέας γενιάς ρουκέτες που εκτοξεύθηκαν σε σμήνη. Αργότερα, τον Μάιο του 2024, αναφέρθηκε δυσλειτουργία του συστήματος, με αποτέλεσμα να προσγειωθούν εχθρικοί πύραυλοι σε κατοικημένες περιοχές.
Αρκετοί φιλοϊσραηλινοί στρατιωτικοί αναλυτές αντέδρασαν στις φήμες περί αποτυχίας του συστήματος, δηλώνοντας στην πλατφόρμα X ότι ο Iron Dome δεν είχε σχεδιαστεί για να αντιμετωπίζει τις απειλές που δέχεται σήμερα.
Εξήγησαν ότι το σύστημα είναι βελτιστοποιημένο για να αναχαιτίζει ρουκέτες μικρού βεληνεκούς και χαμηλής ταχύτητας, όπως αυτές της Χαμάς από τη Γάζα ή της Χεζμπολάχ από τον Λίβανο, και όχι βαλλιστικούς πυραύλους μεγάλης εμβέλειας όπως ο ιρανικός Shahab-3 ή πιθανές υπερηχητικές παραλλαγές του. Αυτό σημαίνει ότι το ραντάρ και οι αναχαιτιστές του Σιδηρού Θόλου είναι αναμενόμενο να δυσκολεύονται με στόχους υψηλού υψομέτρου και ταχύτητας.
Διάτρηση της ισραηλινής αεράμυνας
Η μαζική αυτή επίθεση του Ιράν έθεσε σε δοκιμασία το πολυεπίπεδο σύστημα αεράμυνας του Ισραήλ, το οποίο είχε αναπτυχθεί επί δεκαετίες με σημαντική οικονομική υποστήριξη από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Το σύστημα αποτελείται από πολλαπλά διασυνδεδεμένα υποσυστήματα, όπως το Arrow, το David's Sling και ο Iron Dome.
Το σύστημα Arrow, το οποίο αναπτύχθηκε από την Israel Aerospace Industries (IAI), περιλαμβάνει τα Arrow-2 και Arrow-3 και έχει σχεδιαστεί για την αναχαίτιση βαλλιστικών πυραύλων μεγάλης εμβέλειας σε εξωατμοσφαιρικό ή υψηλού ενδοατμοσφαιρικού ύψους στάδιο.
Το Arrow-2 μπορεί να αναχαιτίσει πυραύλους σε ύψη έως 100 χλμ, ενώ το Arrow-3 μπορεί να επιτύχει αναχαιτίσεις στο διάστημα σε ύψη έως 150 χλμ και σε αποστάσεις έως 2.400 χλμ. Χρησιμοποιούν αναχαιτιστή «χτύπα-για-να-σκοτώσεις» (hit-to-kill) για την αντιμετώπιση προηγμένων βαλλιστικών πυραύλων όπως οι Shahab-3, Sejjil και Zolfaghar. Το σύστημα έχει αποδειχθεί κρίσιμο για την εξουδετέρωση των περισσότερων ιρανικών απειλών.
Μια εντυπωσιακή φωτογραφία από αναχαίτιση στο διάστημα με Arrow-3 έγινε viral στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Αναφορές από τη νύχτα 15 προς 16 Ιουνίου αναφέρουν επίσης ότι το σύστημα λειτούργησε συνεχώς στη βάση Νεβατίμ.
Η «Σφεντόνα του Δαυίδ»
Το σύστημα «Σφεντόνα του Δαυίδ» (David’s Sling), που αναπτύχθηκε από κοινού από τις Rafael Advanced Defense Systems και Raytheon, γεφυρώνει το επιχειρησιακό κενό μεταξύ του βραχυβέλενες Iron Dome και του μακρού βεληνεκούς Arrow, στοχεύοντας σε βαλλιστικούς πυραύλους μεσαίας εμβέλειας, πυραύλους cruise και ρουκέτες μεγάλου διαμετρήματος.
Το σύστημα χρησιμοποιεί αναχαιτιστές Stunner με προηγμένο ραντάρ και ηλεκτροοπτικούς αισθητήρες για στοχοποίηση υψηλής ακρίβειας. Είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικό κατά πυραύλων cruise που πετούν χαμηλά, όπως αυτοί που διαθέτει η Χεζμπολάχ ή το Ιράν.
Σύμφωνα με τις τελευταίες αναφορές, το σύστημα πέτυχε για πρώτη φορά αναχαίτιση βαλλιστικών πυραύλων που εκτοξεύθηκαν από το Ιράν, γεγονός που συνιστά ιστορικό ορόσημο.
Ρωγμές στην ισραηλινή ασπίδα
Παρόλο που τόσο η «Σφεντόνα του Δαυίδ» όσο και τα άλλα συστήματα διαδραμάτισαν κρίσιμο ρόλο στην κατάρριψη ιρανικών πυραύλων, το γεγονός ότι ορισμένοι βαλλιστικοί πύραυλοι κατόρθωσαν να διαπεράσουν την άμυνα έχει σπάσει την «ψευδαίσθηση του απόρθητου» της ισραηλινής αεράμυνας.
Ενδιαφέρον έχει το ότι οι Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις (IDF) είχαν εδώ και καιρό παραδεχτεί πως το δίκτυο αεράμυνας δεν είναι αεροστεγές, και ότι 5-10% των πυραύλων αναμένεται να «διαρρεύσουν» και να πλήξουν στόχους.
Ωστόσο, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν κατακλυστεί από εικόνες εκτεταμένων ζημιών στο Ισραήλ, με ισχυρισμούς ότι ιρανικοί βαλλιστικοί πύραυλοι κατέστρεψαν τμήματα του Τελ Αβίβ, προκαλώντας καταστροφή σε υποδομές και φωτιές.
Ένα ειδησεογραφικό μέσο, το AFPost, έγραψε στην πλατφόρμα X:
«Οι ισραηλινές αεράμυνες εξαντλούνται και όλο και περισσότερα βλήματα περνούν.»
Τακτικές κορεσμού και Ηλεκτρονικού Πολέμου
Οι βαλλιστικοί πύραυλοι του Ιράν, οι τακτικές κορεσμού και η πιθανή χρήση ηλεκτρονικού πολέμου συνεχίζουν να αποκαλύπτουν τα κενά στην ισραηλινή άμυνα, επιτρέποντας πλήγματα σε πολιτικούς και στρατιωτικούς στόχους.
Κάθε συστοιχία των συστημάτων Arrow και Σφεντόνα του Δαυίδ μπορεί να εμπλέκεται ταυτόχρονα με περιορισμένο αριθμό στόχων, ενώ ο Σιδηρούς Θόλος, αν και αποτελεσματικός ενάντια σε βραχυβέλενες απειλές, υπερφορτώθηκε από τον όγκο βαλλιστικών επιθέσεων.
Επιπλέον, το Ιράν χρησιμοποίησε συνδυασμένες επιθέσεις—με βαλλιστικούς πυραύλους, cruise και drones—αναγκάζοντας τα ισραηλινά συστήματα να προτεραιοποιούν στόχους, γεγονός που δημιουργεί κενά στην άμυνα.
Καμία άμυνα δεν είναι άτρωτη
Οι επιθέσεις αυτές επιβεβαιώνουν πως κανένα σύστημα αεράμυνας στον κόσμο δεν επιτυγχάνει 100% ποσοστό αναχαίτισης. Όλα είναι τρωτά υπό τις σωστές συνθήκες.
Η αεράμυνα του Ισραήλ αυτή τη στιγμή ενισχύεται από τις ΗΠΑ, όπως επιβεβαίωσε Αμερικανός αξιωματούχος στις 13 Ιουνίου. Αν και δεν έδωσε λεπτομέρειες, οι ΗΠΑ διαθέτουν τόσο συστήματα Patriot όσο και THAAD στη Μέση Ανατολή, ικανά να αναχαιτίσουν βαλλιστικούς πυραύλους. Επίσης, ένα άγνωστο αμερικανικό πολεμικό πλοίο συνδράμει επίσης στην κατάρριψη ιρανικών πυραύλων.
Αν και τα αμερικανικά συστήματα έχουν μειώσει την απειλή, δεν την εξάλειψαν πλήρως. Το σύστημα THAAD, ένα από τα πιο προηγμένα παγκοσμίως, είχε αποτύχει στο παρελθόν απέναντι σε πυραύλους των Χούθι.
Η θεωρία της «Ελεγχόμενης Διαρροής»
Μια θεωρία που διακινείται από ορισμένους στρατιωτικούς αναλυτές αναφέρει ότι το Ισραήλ επιτρέπει σκόπιμα τη διαρροή κάποιων πυραύλων, ώστε να δικαιολογήσει μια μεγαλύτερη, ίσως δυσανάλογη απάντηση κατά του Ιράν.
Ο Υπουργός Άμυνας του Ισραήλ, Israel Katz, έχει ήδη προειδοποιήσει ότι οι Ιρανοί πολίτες θα «πληρώσουν βαρύ τίμημα», υπονοώντας πως μια μαζική ισραηλινή αντεπίθεση είναι επικείμενη.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών