Η προώθηση της απόσχισης περιοχών όπως το Ιρανικό Αζερμπαϊτζάν, το Κουρδιστάν ή η Μπαλουχιστάν, αποσκοπεί στη διάσπαση του ιρανικού κορμού και στην αποδυνάμωση της περιφερειακής επιρροής της Τεχεράνης - Πρόκειται για μια επικίνδυνη φαντασίωση, καθώς αγνοεί την πραγματικότητα στο έδαφος
Η αμερικανική εξωτερική πολιτική, με κινητήριο μοχλό τη νεοσυντηρητική σκέψη και τη διαρκή επιρροή φιλοϊσραηλινών κύκλων, επιμένει να επαναλαμβάνει τα ίδια επικίνδυνα λάθη: από την εισβολή στο Ιράκ μέχρι την υποστήριξη σε αντικαθεστωτικές ομάδες στη Συρία.
Σήμερα, ο στόχος είναι το Ιράν — και πιο συγκεκριμένα, η αποδόμηση της εθνικής του συνοχής μέσω της υποκίνησης εθνοτικών και θρησκευτικών διασπάσεων.
Η ιδέα της «βαλκανοποίησης» του Ιράν —της μετατροπής του σε μια σειρά από μικρά, αδύναμα κρατίδια— προωθείται από think tanks όπως το Foundation for Defense of Democracies (FDD) και πρόθυμους πολιτικούς στην Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή.
Όμως το Ιράν δεν είναι ένα κράτος υπό κατάρρευση, ούτε μια χαλαρή ένωση φυλών.
Είναι μια χώρα με βαθιά ριζωμένο εθνικό συναίσθημα, διαμορφωμένο μέσα από αιώνες πολιτισμού, πολέμων και αντιστάσεων.
Οι προσπάθειες διαμελισμού του δεν είναι μόνο ηθικά απορριπτέες, αλλά και στρατηγικά ανόητες, με ανυπολόγιστες συνέπειες για τη Μέση Ανατολή και τον κόσμο.
Η ατζέντα των νεοσυντηρητικών: Σχέδια σε χάρτες, όχι σε πραγματικότητες
Οι δηλώσεις της Brenda Shaffer του FDD, αλλά και άρθρα όπως το πρόσφατο στην Jerusalem Post, αποκαλύπτουν μια στρατηγική που βλέπει το Ιράν όχι ως ένα σύνολο ανθρώπων με κοινή ιστορία, αλλά ως γεωπολιτικό γρίφο που μπορεί να λυθεί με το «διαίρει και βασίλευε».
Η προώθηση της απόσχισης περιοχών όπως το Ιρανικό Αζερμπαϊτζάν, το Κουρδιστάν ή η Μπαλουχιστάν, αποσκοπεί στη διάσπαση του ιρανικού κορμού και στην αποδυνάμωση της περιφερειακής επιρροής της Τεχεράνης.
Πρόκειται για μια επικίνδυνη φαντασίωση, καθώς αγνοεί την πραγματικότητα στο έδαφος.
Το Ιράν δεν είναι κάποιο εύθραυστο, συνονθύλευμα κρατών στα πρόθυρα της κατάρρευσης.
Είναι ένα έθνος 90 εκατομμυρίων με βαθιά αίσθηση ιστορικής και πολιτιστικής ταυτότητας.
Ενώ οι υποστηρικτές της βαλκανοποίησης αρέσκονται να εστιάζουν στην εθνοτική ποικιλομορφία του Ιράν - Αζέροι, Κούρδοι, Βαλούχοι, Άραβες - υποτιμούν συνεχώς την ενοποιητική δύναμη του ιρανικού εθνικισμού.
Όπως σημείωσε πρόσφατα ο ακαδημαϊκός Shervin Malekzadeh στους Los Angeles Times, «υπάρχει μια ισχυρή συναίνεση μεταξύ των ακαδημαϊκών ότι η πολιτική στο Ιράν ξεκινά με την ιδέα του Ιράν ως λαού με συνεχή και αδιάσπαστη ιστορία, ενός έθνους που «προβάλλει από ένα αμνημονεύτο παρελθόν».
Ο εθνικισμός παρέχει το ευρύ πολιτικό πεδίο στο οποίο διαφορετικές ομάδες και ιδεολογίες στο Ιράν ανταγωνίζονται για εξουσία και εξουσία, είτε μοναρχικές, ισλαμιστικές είτε αριστερές.
Η εθνοτική πραγματικότητα του Ιράν: Πλουραλισμός, όχι διχασμός
Οι Ιρανοί Αζέροι, οι οποίοι αποτελούν το μεγαλύτερο μη Περσικό εθνοτικό σύνολο, είναι πλήρως ενσωματωμένοι στην εθνική ζωή.
Ο ίδιος ο Ανώτατος Ηγέτης και ο νεοεκλεγείς Πρόεδρος είναι αζέρικης καταγωγής.
Η Τεχεράνη δεν τους αντιμετωπίζει ως απειλή και οι ίδιοι δεν βλέπουν τους εαυτούς τους ως καταπιεσμένους αποσχιστές.
Το ίδιο ισχύει σε μεγάλο βαθμό και για άλλες εθνοτικές ομάδες, παρά τις επιμέρους τοπικές διεκδικήσεις.
Το ιρανικό έθνος συγκροτείται γύρω από την ιδέα μιας ιστορικής συνέχειας, όχι μιας βίαιης εσωτερικής σύγκρουσης.
Οι διεθνείς επιπτώσεις ενός διαμελισμού: Αλυσιδωτές αντιδράσεις
Η Δύση φαίνεται να μην έχει διδαχθεί τίποτα από τα λάθη του παρελθόντος. Όπως η αποσταθεροποίηση της Λιβύης και η κατάρρευση της Συρίας δημιούργησαν προσφυγικά κύματα και τρομοκρατία, έτσι και η πιθανή αποσύνθεση του Ιράν θα φέρει:
• Ανθρωπιστική κρίση: Εκατομμύρια εκτοπισμένοι, πείνα, κατάρρευση υποδομών.
• Νέο κύμα τρομοκρατίας: Ενεργοποίηση εξτρεμιστικών ομάδων όπως το ISIS-K.
• Μεταναστευτική πίεση στην Ευρώπη: Πολιτικό και κοινωνικό κόστος χωρίς προηγούμενο.
• Ενεργειακή κρίση: Εάν το Ιράν μπλοκάρει τον Περσικό Κόλπο, η παγκόσμια οικονομία θα δεχτεί σοκ.
• Σύγκρουση με συμμάχους: Η Τουρκία δεν θα δεχτεί κουρδική απόσχιση ούτε το Πακιστάν θα ανεχθεί την ενίσχυση της Μπαλουχιστανικής αυτονομίας.
Από τη φαντασίωση στην πράξη: Το Ιράν δεν είναι Συρία ή Γιουγκοσλαβία
Σε αντίθεση με τις χώρες που έχουν καταρρεύσει υπό εξωτερική πίεση ή εμφύλιες συγκρούσεις, το Ιράν παραμένει ενιαίο, λειτουργικό και ιδεολογικά ενισχυμένο από τις πιέσεις.
Οι απόπειρες ξένης ανάμειξης οδηγούν σε ένα «συσπειρωθείτε γύρω από τη σημαία» φαινόμενο, που ισχυροποιεί την εθνική συνοχή.
Το πρόσφατο πλήγμα του Ισραήλ στο Τεμπρίζ δεν προκάλεσε ξεσηκωμό• προκάλεσε εθνική οργή.
Ο ρεαλισμός ως πολιτική ανάγκη
Η Δύση χρειάζεται να εγκαταλείψει τις ιμπεριαλιστικές φαντασιώσεις της.
Ο διαμελισμός του Ιράν δεν είναι μόνο ανέφικτος• είναι και επικίνδυνος για όλους.
Αντί για τυχοδιωκτικές παρεμβάσεις, αυτό που απαιτείται είναι μια στρατηγική ρεαλισμού, σταθερότητας και αμοιβαίας κατανόησης.
Οτιδήποτε λιγότερο, θα είναι απλώς η αρχή μιας νέας, ατελείωτης κρίσης — αυτής τη φορά, με επίκεντρο το Ιράν.
www.bankingnews.gr
Σήμερα, ο στόχος είναι το Ιράν — και πιο συγκεκριμένα, η αποδόμηση της εθνικής του συνοχής μέσω της υποκίνησης εθνοτικών και θρησκευτικών διασπάσεων.
Η ιδέα της «βαλκανοποίησης» του Ιράν —της μετατροπής του σε μια σειρά από μικρά, αδύναμα κρατίδια— προωθείται από think tanks όπως το Foundation for Defense of Democracies (FDD) και πρόθυμους πολιτικούς στην Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή.
Όμως το Ιράν δεν είναι ένα κράτος υπό κατάρρευση, ούτε μια χαλαρή ένωση φυλών.
Είναι μια χώρα με βαθιά ριζωμένο εθνικό συναίσθημα, διαμορφωμένο μέσα από αιώνες πολιτισμού, πολέμων και αντιστάσεων.
Οι προσπάθειες διαμελισμού του δεν είναι μόνο ηθικά απορριπτέες, αλλά και στρατηγικά ανόητες, με ανυπολόγιστες συνέπειες για τη Μέση Ανατολή και τον κόσμο.
Η ατζέντα των νεοσυντηρητικών: Σχέδια σε χάρτες, όχι σε πραγματικότητες
Οι δηλώσεις της Brenda Shaffer του FDD, αλλά και άρθρα όπως το πρόσφατο στην Jerusalem Post, αποκαλύπτουν μια στρατηγική που βλέπει το Ιράν όχι ως ένα σύνολο ανθρώπων με κοινή ιστορία, αλλά ως γεωπολιτικό γρίφο που μπορεί να λυθεί με το «διαίρει και βασίλευε».
Η προώθηση της απόσχισης περιοχών όπως το Ιρανικό Αζερμπαϊτζάν, το Κουρδιστάν ή η Μπαλουχιστάν, αποσκοπεί στη διάσπαση του ιρανικού κορμού και στην αποδυνάμωση της περιφερειακής επιρροής της Τεχεράνης.
Πρόκειται για μια επικίνδυνη φαντασίωση, καθώς αγνοεί την πραγματικότητα στο έδαφος.
Το Ιράν δεν είναι κάποιο εύθραυστο, συνονθύλευμα κρατών στα πρόθυρα της κατάρρευσης.
Είναι ένα έθνος 90 εκατομμυρίων με βαθιά αίσθηση ιστορικής και πολιτιστικής ταυτότητας.
Ενώ οι υποστηρικτές της βαλκανοποίησης αρέσκονται να εστιάζουν στην εθνοτική ποικιλομορφία του Ιράν - Αζέροι, Κούρδοι, Βαλούχοι, Άραβες - υποτιμούν συνεχώς την ενοποιητική δύναμη του ιρανικού εθνικισμού.
Όπως σημείωσε πρόσφατα ο ακαδημαϊκός Shervin Malekzadeh στους Los Angeles Times, «υπάρχει μια ισχυρή συναίνεση μεταξύ των ακαδημαϊκών ότι η πολιτική στο Ιράν ξεκινά με την ιδέα του Ιράν ως λαού με συνεχή και αδιάσπαστη ιστορία, ενός έθνους που «προβάλλει από ένα αμνημονεύτο παρελθόν».
Ο εθνικισμός παρέχει το ευρύ πολιτικό πεδίο στο οποίο διαφορετικές ομάδες και ιδεολογίες στο Ιράν ανταγωνίζονται για εξουσία και εξουσία, είτε μοναρχικές, ισλαμιστικές είτε αριστερές.
Η εθνοτική πραγματικότητα του Ιράν: Πλουραλισμός, όχι διχασμός
Οι Ιρανοί Αζέροι, οι οποίοι αποτελούν το μεγαλύτερο μη Περσικό εθνοτικό σύνολο, είναι πλήρως ενσωματωμένοι στην εθνική ζωή.
Ο ίδιος ο Ανώτατος Ηγέτης και ο νεοεκλεγείς Πρόεδρος είναι αζέρικης καταγωγής.
Η Τεχεράνη δεν τους αντιμετωπίζει ως απειλή και οι ίδιοι δεν βλέπουν τους εαυτούς τους ως καταπιεσμένους αποσχιστές.
Το ίδιο ισχύει σε μεγάλο βαθμό και για άλλες εθνοτικές ομάδες, παρά τις επιμέρους τοπικές διεκδικήσεις.
Το ιρανικό έθνος συγκροτείται γύρω από την ιδέα μιας ιστορικής συνέχειας, όχι μιας βίαιης εσωτερικής σύγκρουσης.
Οι διεθνείς επιπτώσεις ενός διαμελισμού: Αλυσιδωτές αντιδράσεις
Η Δύση φαίνεται να μην έχει διδαχθεί τίποτα από τα λάθη του παρελθόντος. Όπως η αποσταθεροποίηση της Λιβύης και η κατάρρευση της Συρίας δημιούργησαν προσφυγικά κύματα και τρομοκρατία, έτσι και η πιθανή αποσύνθεση του Ιράν θα φέρει:
• Ανθρωπιστική κρίση: Εκατομμύρια εκτοπισμένοι, πείνα, κατάρρευση υποδομών.
• Νέο κύμα τρομοκρατίας: Ενεργοποίηση εξτρεμιστικών ομάδων όπως το ISIS-K.
• Μεταναστευτική πίεση στην Ευρώπη: Πολιτικό και κοινωνικό κόστος χωρίς προηγούμενο.
• Ενεργειακή κρίση: Εάν το Ιράν μπλοκάρει τον Περσικό Κόλπο, η παγκόσμια οικονομία θα δεχτεί σοκ.
• Σύγκρουση με συμμάχους: Η Τουρκία δεν θα δεχτεί κουρδική απόσχιση ούτε το Πακιστάν θα ανεχθεί την ενίσχυση της Μπαλουχιστανικής αυτονομίας.
Από τη φαντασίωση στην πράξη: Το Ιράν δεν είναι Συρία ή Γιουγκοσλαβία
Σε αντίθεση με τις χώρες που έχουν καταρρεύσει υπό εξωτερική πίεση ή εμφύλιες συγκρούσεις, το Ιράν παραμένει ενιαίο, λειτουργικό και ιδεολογικά ενισχυμένο από τις πιέσεις.
Οι απόπειρες ξένης ανάμειξης οδηγούν σε ένα «συσπειρωθείτε γύρω από τη σημαία» φαινόμενο, που ισχυροποιεί την εθνική συνοχή.
Το πρόσφατο πλήγμα του Ισραήλ στο Τεμπρίζ δεν προκάλεσε ξεσηκωμό• προκάλεσε εθνική οργή.
Ο ρεαλισμός ως πολιτική ανάγκη
Η Δύση χρειάζεται να εγκαταλείψει τις ιμπεριαλιστικές φαντασιώσεις της.
Ο διαμελισμός του Ιράν δεν είναι μόνο ανέφικτος• είναι και επικίνδυνος για όλους.
Αντί για τυχοδιωκτικές παρεμβάσεις, αυτό που απαιτείται είναι μια στρατηγική ρεαλισμού, σταθερότητας και αμοιβαίας κατανόησης.
Οτιδήποτε λιγότερο, θα είναι απλώς η αρχή μιας νέας, ατελείωτης κρίσης — αυτής τη φορά, με επίκεντρο το Ιράν.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών