Το Χρηματιστήριο του Ισραήλ καταγράφει ιστορικά υψηλά και παρουσιάζει τις μεγαλύτερες αποδόσεις από κάθε άλλη χώρα της Μέσης Ανατολής κατά τη διάρκεια των 22 μηνών του πολέμου στη Γάζα, που ξέσπασε στις 7 Οκτωβρίου 2023.
Παρά το γεγονός ότι η χώρα εμπλέκεται σε πολεμικές συγκρούσεις σε πολλά μέτωπα, διατηρεί κινητοποιημένους εκατοντάδες χιλιάδες στρατιώτες που υπό κανονικές συνθήκες θα συμμετείχαν στην οικονομική παραγωγή, ενώ βρίσκεται αντιμέτωπη με κατηγορίες για εγκλήματα πολέμου και αντιμετωπίζει εσωτερική πολιτική αναταραχή, η οικονομία της παρουσιάζει εντυπωσιακή ανθεκτικότητα.
Σημαντικό ρόλο σε αυτό διαδραματίζουν οι ξένες επενδύσεις και η ανανεωμένη εμπιστοσύνη των επενδυτών, ιδιαίτερα μετά τη σύντομη αλλά εντυπωσιακή σύγκρουση με το Ιράν τον Ιούνιο.
Από την κρίση στην ανάκαμψη των αγορών
Αμέσως μετά την επίθεση της Hamas, το Χρηματιστήριο του Τελ Αβίβ υπέστη πτώση έως και 23%. Ωστόσο, η αγορά ανέκαμψε ταχύτατα, ξεπερνώντας τα προπολεμικά επίπεδα μέχρι το πρώτο τρίμηνο του 2024. Στις 17 Ιουλίου, οι δείκτες της TASE είχαν αυξηθεί κατά περισσότερο από 200% σε σύγκριση με τα χαμηλά του Οκτωβρίου 2023.
Η οικονομία συνολικά δεν έμεινε αλώβητη. Το ΑΕΠ του τελευταίου τριμήνου του 2023 μειώθηκε κατά σχεδόν 20%, λόγω της δραστικής μείωσης στην ιδιωτική κατανάλωση και τις επενδύσεις.
Παρ’ όλα αυτά, το έτος έκλεισε με θετικό πρόσημο 2%, ενώ το 2024 καταγράφεται αύξηση 1%, κυρίως λόγω της αύξησης των κρατικών δαπανών.
Ο ΟΟΣΑ προβλέπει περαιτέρω ανάπτυξη κατά 4,9% το 2026.
Ρεκόρ στο άνοιγμα νέων λογαριασμών επενδυτών
Το επενδυτικό ενδιαφέρον των πολιτών αυξάνεται ραγδαία. Το 2024 άνοιξαν περίπου 161.000 νέοι λογαριασμοί συναλλαγών στην ισραηλινή κεφαλαιαγορά – αριθμός τριπλάσιος από εκείνον του 2023. Κατά το πρώτο εξάμηνο του 2025, προστέθηκαν άλλοι 87.000 λογαριασμοί, εκ των οποίων περίπου 33.000 μέσω επενδυτικών εταιρειών.
Σύμφωνα με τον Χαντάρ Ρομάνο, επικεφαλής δεδομένων της TASE, η μεταστροφή αυτή οφείλεται στην απόφαση πολλών ιδιωτών να εκμεταλλευτούν τα χαμηλά επίπεδα των τιμών και να εισέλθουν στην αγορά, συμβάλλοντας παράλληλα στην άνοδο του όγκου των συναλλαγών.
Ενίσχυση της επενδυτικής εμπιστοσύνης παρά τις συγκρούσεις
Ο Άβι Χασόν, διευθύνων σύμβουλος της Startup Nation Central, εξηγεί πως η αυξημένη εμπιστοσύνη των επενδυτών πηγάζει από την ενίσχυση της ασφάλειας και τις στρατηγικές νίκες του Ισραήλ, ιδιαίτερα έναντι της Χεζμπολάχ και του Ιράν, με τη συνδρομή των ΗΠΑ.
Οι επενδυτές, όπως λέει, αναγνωρίζουν τη δυναμική της ισραηλινής τεχνολογικής αγοράς, τις καινοτομίες, τη δημιουργία νέων εταιρειών και βλέπουν το μέλλον της Μέσης Ανατολής με το Ισραήλ σε ρόλο πρωταγωνιστή.
Η τεχνολογία ως ατμομηχανή της οικονομίας
Ο τεχνολογικός τομέας του Ισραήλ αντιπροσωπεύει το 20% του ΑΕΠ και το 56% των διεθνών εξαγωγών. Η επιτυχία αυτή αποδίδεται σε μεγάλο βαθμό στις επενδύσεις του κράτους σε έρευνα και ανάπτυξη.
Παράλληλα, ο αμυντικός τομέας έχει γνωρίσει άνοδο στη ζήτηση από το εξωτερικό, ακόμα και σε αραβικές χώρες. Ενδεικτικό είναι το παράδειγμα της ισχυρής ισραηλινής παρουσίας στην έκθεση αμυντικής τεχνολογίας IDEX στο Άμπου Ντάμπι.
Ξένες επενδύσεις και συναλλαγματική ισχύς
Η αυξημένη εμπιστοσύνη των ξένων επενδυτών αντανακλάται άμεσα στο χρηματιστήριο και την αγορά ακινήτων.
Μόνο τον Μάιο του 2025, επενδύθηκαν περίπου 2,5 δισ. σέκελ (743 εκατομμύρια δολάρια) σε μετοχές της TASE. Από τις αρχές του έτους, οι συνολικές ξένες επενδύσεις έχουν φτάσει τα 9,1 δισ. σέκελ (2,7 δισ. δολάρια).
Η Τράπεζα του Ισραήλ ανακοίνωσε ότι οι εκκρεμείς υποχρεώσεις προς ξένους επενδυτές αυξήθηκαν κατά 27,5 δισ. δολάρια στο τέταρτο τρίμηνο του 2024, φτάνοντας τα 554 δισ. δολάρια. Η αύξηση αυτή αποδίδεται στην άνοδο των τιμών των ισραηλινών τίτλων και στη συνεχιζόμενη εισροή καθαρών επενδύσεων.
Την ίδια στιγμή, το ισραηλινό σέκελ έχει ενισχυθεί κατά σχεδόν 7% έναντι του δολαρίου μετά τη σύγκρουση με το Ιράν. Η S&P Global Market Intelligence προβλέπει ότι ο πληθωρισμός θα επανέλθει εντός των στόχων της κεντρικής τράπεζας μέχρι το τρίτο τρίμηνο του 2025, πιθανώς οδηγώντας σε νέα μέτρα νομισματικής χαλάρωσης.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών