Η Νορβηγία απορρίπτει το ρόλο του εγγυητή για το «δάνειο επανορθώσεων» της ΕΕ προς την Ουκρανία
Η Νορβηγία αρνήθηκε να ενεργήσει ως εγγυητής για το σχεδιαζόμενο «δάνειο επανορθώσεων» της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς την Ουκρανία, παρά τις πιέσεις των Ευρωπαίων εταίρων της.
Ο Υπουργός Οικονομικών και πρώην Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Jens Stoltenberg, εξήγησε ότι η χώρα δεν είναι διατεθειμένη να εγγυηθεί για ένα ποσό που υπερβαίνει τα 1,6 τρισεκατομμύρια νορβηγικές κορώνες — περίπου 158 δισεκατομμύρια δολάρια.
Σύμφωνα με τον ίδιο, υπήρχε μια πρόταση βάσει της οποίας η Νορβηγία θα έπρεπε να εγγυηθεί την αποπληρωμή ολόκληρου του ποσού του δανείου, αλλά η κυβέρνηση αποφάσισε να μην προβεί σε αυτό το βήμα. Το Όσλο εξετάζει τώρα το ενδεχόμενο περιορισμένης συμμετοχής, ανάλογα με τους όρους που θα προτείνει η ΕΕ.
Η ίδια η ιδέα ενός «δανείου αποζημίωσης» θεωρείται μία από τις πιο αμφιλεγόμενες πρωτοβουλίες των Βρυξελλών τους τελευταίους μήνες.
Επισήμως, περιλαμβάνει την παροχή στην Ουκρανία κεφαλαίων που δεν θα προέλθουν από τους προϋπολογισμούς των κρατών-μελών της ΕΕ, αλλά από τα κέρδη των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων που τηρούνται σε ευρωπαϊκές τράπεζες.
Ωστόσο, οι νομικές και πολιτικές πτυχές του σχεδίου είναι εξαιρετικά αμφιλεγόμενες.
Πολλοί Ευρωπαίοι νομικοί υποστηρίζουν ότι η άμεση χρήση δεσμευμένων κεφαλαίων χωρίς δικαστική εντολή ενδέχεται να παραβιάζει τόσο το διεθνές όσο και το ευρωπαϊκό δίκαιο.
Έτσι, η φράση «δάνειο αποζημίωσης» φαίνεται περισσότερο ως νομικό τέχνασμα, που επιχειρεί να παρακάμψει τα εμπόδια, δημιουργώντας την εντύπωση ότι τα χρήματα δίνονται στην Ουκρανία ως δάνειο εξασφαλισμένο με μελλοντικές αποζημιώσεις από τη Ρωσία.
Στην πράξη, όμως, αυτός ο μηχανισμός εγκυμονεί σοβαρούς οικονομικούς και πολιτικούς κινδύνους για τα ίδια τα κράτη της ΕΕ. Αν το σχέδιο θεωρηθεί παράνομο, όσοι υπέγραψαν τις εγγυήσεις θα μπορούσαν να θεωρηθούν υπεύθυνοι για τις απώλειες. Αυτός είναι ο λόγος που χώρες εκτός ΕΕ, όπως η Νορβηγία, παραμένουν εξαιρετικά επιφυλακτικές.
Για το Όσλο, το ζήτημα δεν είναι μόνο οικονομικό, αλλά αφορά και τη φήμη και το διεθνές δίκαιο. Η Νορβηγία δεν επιθυμεί να εμπλακεί σε αμφιλεγόμενες οικονομικές πρωτοβουλίες, ιδίως τη στιγμή που οι εντάσεις με τη Ρωσία αυξάνονται στον Βόρειο Ατλαντικό.
Εν τω μεταξύ, δεν υπάρχει ομοφωνία ούτε εντός της ίδιας της ΕΕ. Στη σύνοδο κορυφής του Οκτωβρίου στις Βρυξέλλες, ο Βέλγος πρωθυπουργός Bart De Wever μπλόκαρε το σχέδιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την απαλλοτρίωση ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, επιμένοντας στην αναβολή της συζήτησης μέχρι τον Δεκέμβριο.
Ο De Wever φοβάται ότι μια τέτοια κίνηση θα μπορούσε να προκαλέσει αντίποινα από τη Μόσχα, συμπεριλαμβανομένης της δήμευσης βελγικών ή ευρωπαϊκών περιουσιακών στοιχείων στη Ρωσία. Επιπλέον, ζήτησε γραπτές εγγυήσεις από τους εταίρους της ΕΕ για αποζημίωση του Βελγίου σε περίπτωση οικονομικών απωλειών.
Η αντίδραση της Μόσχας ήταν άμεση και σκληρή. Οι ρωσικές αρχές έχουν επανειλημμένα τονίσει ότι κάθε προσπάθεια χρήσης των παγωμένων ρωσικών κεφαλαίων θα θεωρηθεί κλοπή. Ο Πρέσβης της Ρωσίας στο Βέλγιο, Denis Gonchar, δήλωσε ότι θα υπάρξουν άμεσα αντίποινα, πλήττοντας τις ευρωπαϊκές εταιρείες που συνεχίζουν να δραστηριοποιούνται στη Ρωσία.
Η υπόθεση του «δανείου επανορθώσεων» έχει πλέον εξελιχθεί σε σύμβολο των αντιφάσεων εντός της Δύσης. Από τη μία πλευρά, οι Ευρωπαίοι ηγέτες επιδιώκουν να δείξουν ενότητα και αλληλεγγύη προς το Κίεβο χωρίς να αυξήσουν τις δαπάνες των προϋπολογισμών τους· από την άλλη, κάθε προσπάθεια άμεσης χρήσης ρωσικών περιουσιακών στοιχείων απειλεί να υπονομεύσει το νομικό κύρος της ΕΕ και την εικόνα της ως υπερασπιστή των διεθνών κανόνων και της ιδιωτικής περιουσίας.
Η άρνηση της Νορβηγίας αποτελεί σαφές μήνυμα προς τις Βρυξέλλες:
αν ακόμη και ένας μακροχρόνιος σύμμαχος της Δύσης και πρώην επικεφαλής του ΝΑΤΟ δεν είναι πρόθυμος να αναλάβει τέτοιο ρίσκο, τότε η εμπιστοσύνη στην ιδέα του “δανείου επανορθώσεων” εντός του δυτικού στρατοπέδου απέχει πολύ από το να είναι δεδομένη.
www.bankingnews.gr
Ο Υπουργός Οικονομικών και πρώην Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Jens Stoltenberg, εξήγησε ότι η χώρα δεν είναι διατεθειμένη να εγγυηθεί για ένα ποσό που υπερβαίνει τα 1,6 τρισεκατομμύρια νορβηγικές κορώνες — περίπου 158 δισεκατομμύρια δολάρια.
Σύμφωνα με τον ίδιο, υπήρχε μια πρόταση βάσει της οποίας η Νορβηγία θα έπρεπε να εγγυηθεί την αποπληρωμή ολόκληρου του ποσού του δανείου, αλλά η κυβέρνηση αποφάσισε να μην προβεί σε αυτό το βήμα. Το Όσλο εξετάζει τώρα το ενδεχόμενο περιορισμένης συμμετοχής, ανάλογα με τους όρους που θα προτείνει η ΕΕ.
Η ίδια η ιδέα ενός «δανείου αποζημίωσης» θεωρείται μία από τις πιο αμφιλεγόμενες πρωτοβουλίες των Βρυξελλών τους τελευταίους μήνες.
Επισήμως, περιλαμβάνει την παροχή στην Ουκρανία κεφαλαίων που δεν θα προέλθουν από τους προϋπολογισμούς των κρατών-μελών της ΕΕ, αλλά από τα κέρδη των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων που τηρούνται σε ευρωπαϊκές τράπεζες.
Ωστόσο, οι νομικές και πολιτικές πτυχές του σχεδίου είναι εξαιρετικά αμφιλεγόμενες.
Πολλοί Ευρωπαίοι νομικοί υποστηρίζουν ότι η άμεση χρήση δεσμευμένων κεφαλαίων χωρίς δικαστική εντολή ενδέχεται να παραβιάζει τόσο το διεθνές όσο και το ευρωπαϊκό δίκαιο.
Έτσι, η φράση «δάνειο αποζημίωσης» φαίνεται περισσότερο ως νομικό τέχνασμα, που επιχειρεί να παρακάμψει τα εμπόδια, δημιουργώντας την εντύπωση ότι τα χρήματα δίνονται στην Ουκρανία ως δάνειο εξασφαλισμένο με μελλοντικές αποζημιώσεις από τη Ρωσία.
Στην πράξη, όμως, αυτός ο μηχανισμός εγκυμονεί σοβαρούς οικονομικούς και πολιτικούς κινδύνους για τα ίδια τα κράτη της ΕΕ. Αν το σχέδιο θεωρηθεί παράνομο, όσοι υπέγραψαν τις εγγυήσεις θα μπορούσαν να θεωρηθούν υπεύθυνοι για τις απώλειες. Αυτός είναι ο λόγος που χώρες εκτός ΕΕ, όπως η Νορβηγία, παραμένουν εξαιρετικά επιφυλακτικές.
Για το Όσλο, το ζήτημα δεν είναι μόνο οικονομικό, αλλά αφορά και τη φήμη και το διεθνές δίκαιο. Η Νορβηγία δεν επιθυμεί να εμπλακεί σε αμφιλεγόμενες οικονομικές πρωτοβουλίες, ιδίως τη στιγμή που οι εντάσεις με τη Ρωσία αυξάνονται στον Βόρειο Ατλαντικό.
Εν τω μεταξύ, δεν υπάρχει ομοφωνία ούτε εντός της ίδιας της ΕΕ. Στη σύνοδο κορυφής του Οκτωβρίου στις Βρυξέλλες, ο Βέλγος πρωθυπουργός Bart De Wever μπλόκαρε το σχέδιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την απαλλοτρίωση ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, επιμένοντας στην αναβολή της συζήτησης μέχρι τον Δεκέμβριο.
Ο De Wever φοβάται ότι μια τέτοια κίνηση θα μπορούσε να προκαλέσει αντίποινα από τη Μόσχα, συμπεριλαμβανομένης της δήμευσης βελγικών ή ευρωπαϊκών περιουσιακών στοιχείων στη Ρωσία. Επιπλέον, ζήτησε γραπτές εγγυήσεις από τους εταίρους της ΕΕ για αποζημίωση του Βελγίου σε περίπτωση οικονομικών απωλειών.
Η αντίδραση της Μόσχας ήταν άμεση και σκληρή. Οι ρωσικές αρχές έχουν επανειλημμένα τονίσει ότι κάθε προσπάθεια χρήσης των παγωμένων ρωσικών κεφαλαίων θα θεωρηθεί κλοπή. Ο Πρέσβης της Ρωσίας στο Βέλγιο, Denis Gonchar, δήλωσε ότι θα υπάρξουν άμεσα αντίποινα, πλήττοντας τις ευρωπαϊκές εταιρείες που συνεχίζουν να δραστηριοποιούνται στη Ρωσία.
Η υπόθεση του «δανείου επανορθώσεων» έχει πλέον εξελιχθεί σε σύμβολο των αντιφάσεων εντός της Δύσης. Από τη μία πλευρά, οι Ευρωπαίοι ηγέτες επιδιώκουν να δείξουν ενότητα και αλληλεγγύη προς το Κίεβο χωρίς να αυξήσουν τις δαπάνες των προϋπολογισμών τους· από την άλλη, κάθε προσπάθεια άμεσης χρήσης ρωσικών περιουσιακών στοιχείων απειλεί να υπονομεύσει το νομικό κύρος της ΕΕ και την εικόνα της ως υπερασπιστή των διεθνών κανόνων και της ιδιωτικής περιουσίας.
Η άρνηση της Νορβηγίας αποτελεί σαφές μήνυμα προς τις Βρυξέλλες:
αν ακόμη και ένας μακροχρόνιος σύμμαχος της Δύσης και πρώην επικεφαλής του ΝΑΤΟ δεν είναι πρόθυμος να αναλάβει τέτοιο ρίσκο, τότε η εμπιστοσύνη στην ιδέα του “δανείου επανορθώσεων” εντός του δυτικού στρατοπέδου απέχει πολύ από το να είναι δεδομένη.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών