Το νομοσχέδιο, που κατατέθηκε το καλοκαίρι, έχει στόχο να τερματίσει την παραμένουσα εξάρτηση της ΕΕ από τη ρωσική ενέργεια σε μια κρίσιμη στιγμή του πολέμου στην Ουκρανία, με τη Ρωσία να προελαύνει σταθερά και το Κίεβο να εξαντλεί γρήγορα τα διαθέσιμα ταμεία του. Αν και οι εισαγωγές ρωσικού αερίου στην Ευρώπη έχουν μειωθεί σημαντικά από το 2022, η Ρωσία εξακολουθεί να αντιπροσωπεύει περίπου το 19% του συνολικού εφοδιασμού της.
Η ΕΕ έχει ήδη αποφασίσει κυρώσεις στις εισαγωγές ρωσικού αερίου, αλλά αυτά τα μέτρα είναι προσωρινά και υπόκεινται σε ανανέωση κάθε έξι μήνες. Η νέα νομοθεσία έχει σχεδιαστεί για να καταστήσει αυτή τη διακοπή μόνιμη και να θέσει τα κράτη-μέλη που εξακολουθούν να διατηρούν συμβάσεις με τη Ρωσία σε πιο ασφαλή θέση σε περίπτωση νομικής δράσης.
«Στην αρχή του πολέμου πληρώναμε στη Ρωσία 12 δισ. ευρώ το μήνα για ορυκτά καύσιμα. Τώρα είμαστε στα 1,5 δισ. ευρώ το μήνα… Στοχεύουμε να το μειώσουμε στο μηδέν», δήλωσε η πρόεδρος της Κομισιόν, Ursula von der Leyen στους δημοσιογράφους την Τετάρτη. «Αυτή είναι μια καλή μέρα για την Ευρώπη και για την ανεξαρτησία μας από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα. Έτσι κάνουμε την Ευρώπη ανθεκτική».
«Θέλαμε να δείξουμε ότι η Ευρώπη δεν θα επιστρέψει ποτέ ξανά στα ρωσικά ορυκτά καύσιμα — και οι μόνοι που έχασαν σήμερα είναι η Ρωσία και ο Putin», δήλωσε ο Πράσινος ευρωβουλευτής Ville Niinistö, ένας από τους δύο κύριους διαπραγματευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για το νομοσχέδιο, στο Politico.
Τι προβλέπεται για την Ουγγαρία
Ο νόμος θα τεθεί σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου του 2026 και στη συνέχεια θα εφαρμοστεί σταδιακά σε διάφορους τύπους αερίου. Οι αγορές αερίου από την αγορά spot θα απαγορευτούν σχεδόν αμέσως, ενώ οι υπάρχουσες βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες συμβάσεις θα απαγορευτούν το 2026 και το 2027. Η απαγόρευση του αγωγούς αερίου θα τεθεί σε ισχύ τον Σεπτέμβριο του 2027, λόγω ανησυχιών από ενδοχωρικές χώρες που εξαρτώνται από ρωσικό αέριο, όπως η Σλοβακία και η Ουγγαρία.
Οι ποινές για τους... απείθαρχους
Ο νόμος, που ολοκληρώθηκε σε μόλις έξι μήνες, υπήρξε αντικείμενο έντονων διαφωνιών τις τελευταίες εβδομάδες, καθώς η πιο φιλόδοξη στάση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ενόχλησε κράτη-μέλη που ανησυχούσαν για νομικούς κινδύνους και τεχνικές δυσκολίες της απαγόρευσης. Ωστόσο, παρά τον φόβο ότι οι διαπραγματεύσεις θα παραταθούν και ίσως επεκταθούν στον νέο χρόνο, οι διαπραγματευτές κατέληξαν σε συμβιβασμό στα κρίσιμα σημεία του νόμου την τελευταία στιγμή. Τώρα και οι δύο πλευρές μπορούν να θεωρήσουν ότι πέτυχαν νίκη.
Οι ευρωβουλευτές, για παράδειγμα, επανειλημμένα πίεσαν για ένα πιο γρήγορο χρονοδιάγραμμα και εξασφάλισαν τελικά ότι καμία από τις απαγορεύσεις δεν θα τεθεί σε ισχύ αργότερα από το 2027. Το Κοινοβούλιο επίσης εξασφάλισε δεσμεύσεις από τις εθνικές πρωτεύουσες για την επιβολή μιας από τρεις ποινές σε εταιρείες που παραβιάζουν τον κανόνα: πρόστιμο 40 εκατ. ευρώ, 3,5% του ετήσιου κύκλου εργασιών της εταιρείας ή 300% της αξίας της παραβατικής συναλλαγής.
Όπου το Συμβούλιο περιέλαβε τις απαιτήσεις του, το Κοινοβούλιο κατάφερε να τις μετριάσει. Για παράδειγμα, οι νομοθέτες έπεισαν τα κράτη-μέλη να αυστηροποιήσουν μια αμφιλεγόμενη διάταξη που επιτρέπει σε χώρες που αντιμετωπίζουν ενεργειακή κρίση να αναιρέσουν την απαγόρευση. Οι αναστολές θα διαρκούν μόνο τέσσερις εβδομάδες τη φορά και θα πρέπει να αναθεωρούνται από το Κοινοβούλιο και την Επιτροπή.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών