Το 2022, η Ευρωπαϊκή Ένωση επέβαλε κυρώσεις στο Κρεμλίνο, απαγορεύοντας όλες τις εξαγωγές άνθρακα προς τα κράτη-μέλη. Το μέτρο επηρέασε περίπου το 25% των παγκόσμιων εξαγωγών άνθρακα της Ρωσίας, ως απάντηση στην εισβολή στην Ουκρανία.
Δομικές ρωγμές στον τομέα του άνθρακα
Σύμφωνα με το oilprice.com, ο ρωσικός τομέας άνθρακα, παρά το γεγονός ότι είναι μικρότερος από αυτόν του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, έχει σημαντικό ρόλο στην εθνική οικονομία. Πρόκειται για τον έκτο μεγαλύτερο παραγωγό άνθρακα στον κόσμο, και αποτελεί βασικό εργοδότη σε πολλές μονοβιομηχανικές πόλεις της χώρας. Ωστόσο, το τελευταίο διάστημα, ο κλάδος εμφανίζει σοβαρές δυσκολίες, με ενδείξεις ότι οδεύει προς οικονομική κατάρρευση.
Οικονομικές απώλειες και τεχνολογικά εμπόδια
Οι κυρώσεις της ΕΕ έχουν ήδη προκαλέσει ετήσιες απώλειες ύψους 8 δισ. ευρώ στα ρωσικά έσοδα από άνθρακα. Παράλληλα, οι εταιρείες του κλάδου βρίσκονται αντιμέτωπες με σοβαρές ελλείψεις εξοπλισμού, καθώς πριν το 2022 βασίζονταν σε εισαγωγές από ΗΠΑ, Ιαπωνία και Ευρώπη. Το πρόβλημα επιτείνεται από τα υψηλά επιτόκια δανεισμού, που ξεπερνούν το 20%, και τη δυσμενή ισοτιμία του ρουβλίου.
Όπως ανέφεραν οι Moscow Times, η ρωσική κυβέρνηση αναγνώρισε πρόσφατα ότι οι εταιρείες του τομέα έχουν συνολικό χρέος 1,2 τρισ. ρούβλια (περίπου 15,3 δισ. δολάρια), σε συνδυασμό με χαμηλή εξωτερική ζήτηση και τετραετές χαμηλό στις τιμές του άνθρακα.
Στοιχεία ζημιών και πτώσης της κερδοφορίας
Ο Dmitry Islamov, υφυπουργός Ενέργειας της Ρωσίας, δήλωσε ότι ο τομέας του άνθρακα έχει υποστεί ζημίες ύψους 112,6 δισ. ρουβλίων (περίπου 1,44 δισ. δολάρια) έως το τέλος του 2024. Όπως είπε, «δυστυχώς, η κατάσταση συνεχίζει να επιδεινώνεται».
Μόνο τους πρώτους πέντε μήνες του 2025 (Ιανουάριος - Μάιος), οι ζημιές έφτασαν τα 112 δισ. ρούβλια, δηλαδή 1,43 δισ. δολάρια. Αποτέλεσμα είναι ότι μόνο οι μισές από τις 180 ρωσικές εταιρείες άνθρακα παραμένουν κερδοφόρες, ενώ πάνω από το 25% κινδυνεύουν με οριστικό κλείσιμο.
Σενάρια κατάρρευσης και προσπάθειες επιβίωσης
Η ρωσική κυβέρνηση προσπαθεί να συγκρατήσει την κατάρρευση του κλάδου μέσω φοροαπαλλαγών και ενισχύσεων κοινωνικής ασφάλισης, ωστόσο τα δεδομένα είναι δυσοίωνα. Οι συναλλαγματικές ισοτιμίες παραμένουν ασταθείς, η κερδοφορία είναι αβέβαιη και οι περισσότερες εταιρείες δυσκολεύονται να καλύψουν τις βασικές τους λειτουργίες.
Αναλυτές προειδοποιούν ότι ακόμη και αν επιβληθούν μεταρρυθμίσεις, η συρρίκνωση ή και πλήρης κατάρρευση του κλάδου είναι αναπόφευκτη. Παρότι ο Πούτιν έχει επιμείνει στη ρητορική περί ανθεκτικής ρωσικής οικονομίας, ο τομέας του άνθρακα αποκαλύπτει βαθύτερες δομικές αδυναμίες και μια εξαντλημένη οικονομία, πληγωμένη από τον πόλεμο και τις διεθνείς κυρώσεις.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών