Το 1918 ήταν μια τραυματική χρονιά για την Ευρώπη.
Η διάλυση της Αυστρουγγαρίας άφησε τη Βοημία, τη Σλοβακία, τη Μοραβία, τη Ρουθενία και τη Σιλασία έρμαίες και άοπλες.
Οι “ορφανές” αυτές πρώην επαρχίες ενώθηκαν ως Τσεχοσλοβακία.
Η κυβέρνηση ίδρυσε οπλοβιομηχανία στην κρατική πυριτιδαποθήκη στο Strakonice.
Το νεοσύστατο εργοστάσιο άρχισε να επισκευάζει τυφέκια Manlicher Μ95 από τα αποθέματα του Α' παγκοσμίου πολέμου και ταυτόχρονα να συναρμολογεί νέα, εκμεταλλευόμενο τα αποθέματα ανταλλακτικών και τα μηχανήματα της γειτονικής Αυστρίας.
Με τη συνθήκη των Βερσαλλιών, η Γερμανία υποχρεωνόταν να διαλύσει την πολεμική της βιομηχανία και τις εξαγωγές όπλων.
Οι Τσεχοσλοβάκοι άδραξαν την ευκαιρία.
Αγόρασαν τις γραμμές παραγωγής και τα αποθέματα ανταλλακτικών της Mauser.
Τα μετέφεραν στο Strakonice και από το 1920 περίπου η CZ κατέστη ο παραγωγός του Mauser 98.
Καινοτόμοι και δεινοί επιχειρηματίες
Μελετώντας τις μοντέρνες τεχνολογίες της εποχής οι Τσεχοσλοβάκοι βελτίωσαν το Mauser 98 -το οποίο θεωρείται ακόμη η επιτομή του επαναληπτικού τυφεκίου.
Εφάρμοσαν πρώτοι την βιομηχανική τυποποίηση στην οπλοβιομηχανία, ακολουθώντας την ιδέα της “γραμμής παραγωγής” του FORD και παρουσίασαν τα πρώτα όπλα από 100% εναλλάξιμα απάρτια.
Σήμερα θεωρούμε δεδομένο, ότι αν πάρουμε 10 τυχαία κλείστρα, κάνες και κορμούς, τα συναρμολογούμε και καταλήγουμε με 10 λειτουργικά όπλα. Αυτό δεν ήταν πάντοτε αυτονόητο.
Οι πρωτοποριακές μέθοδοι της CZ επέτρεψαν την ταχύτερη, φθηνότερη κατασκευή και έλυσαν το πρόβλημα επισκευών και συντήρησης για τους χρήστες.
Εκμεταλλευόμενοι τις πολιτικές συγκυρίες της εποχής τα πουλούσαν από την Τουρκία και την Κίνα μέχρι το Περού και τη Βραζιλία.
Από την αντιγραφή προχώρησαν στη σχεδίαση και δημιούργησαν το πλέον πετυχημένο ελαφρύ πολυβόλο (light machinegun) vz.24.
To όπλο απόκτησε παγκόσμια φήμη όταν ο Βρετανικός Στρατός το υιοθέτησε ως BREN (Brno Enfield) διαμέτρημα .303 British.
Το 1936 με την απειλή του επερχόμενου πολέμου με τη ναζιστική Γερμανία, οι Τσεχοσλοβάκοι αποφάσισαν να προστατεύσουν τις “κρίσιμες” εγκαταστάσεις από εχθρικές επιθέσεις.
Έτσι το εργοστάσιο από το Strakonice εγκαταστάθηκε στην περιοχή της Μοραβίας, μακριά από τα πυρά του δυνητικού εχθρού.
Σχεδίασαν νέες εγκαταστάσεις ώστε από ψηλά να μοιάζουν με σπίτια ενός χωριού αντί για κτήρια βιομηχανίας.
Δρόμοι, αμφίκυρτες σκεπές με κεραμίδια και διαφορετικούς χρωματισμούς απέκρυπταν την ύπαρξη του εργοστασίου από τα εχθρικά βομβαρδιστικά. Τελικά με την κατοχή από τους Γερμανούς, η CZ συνέχισε να λειτουργεί μέχρι τη βίαιη προσάρτηση της χώρας στη σφαίρα επιρροής της ΕΣΣΔ.
Ο Ψυχρός πόλεμος
Οι Τσεχοσλοβάκοι συνέχισαν να δημιουργούν εξαιρετικά σχέδια. Κατά τη διάρκεια του ψυχρού πολέμου ο στρατός τους ήταν ο μοναδικός στο Σύμφωνο της Βαρσοβίας που “του επιτράπηκε” να οπλιστεί με το εγχώριο Vzor 58 (φυσικά σε 7,62Χ39mm).
Όλοι οι άλλοι χρησιμοποιούσαν κάποιο παράγωγο του ΑΚ47. Αυτή η αυτονομία δείχνει πόσο πεισματικά διαφύλαξαν την εθνική του βιομηχανία αλλά και ότι το προϊόν τους ήταν τουλάχιστον εφάμιλλο ή καλύτερο εκείνων του “μεγάλου αδελφού”.
Παρά τους δασμούς και τις δυσκολίες τα δίκαννα “SKODA” όπως ήταν γνωστά τότε, εξάγονταν σε όλη την Ευρώπη, προσφέροντας εξαιρετική ποιότητα σε χαμηλή τιμή.
Έγραψαν ιστορία με το αυτόματο πιστόλι Scorpion Vz. 61 που θεωρείταi ο προπάτορας όλων των όπλων ατομικής προστασίας (PDW) και προορίζόταν για το βοηθητικό προσωπικό και τις ομάδες ειδικών δυνάμεων.
Το αποκορύφωμα αυτής της δημιουργικότητας ήταν το μοντέλο 75, το καλύτερο και πλέον αντιγραμμένο ατσάλινο πιστόλι μάχης. Πάνω από 3 εκατομμύρια αντίτυπα του έχουν ήδη φτιαχτεί από τη CZ. Τουλάχιστον 20 ακόμη χώρες από την Κίνα και την Τουρκία ως την Ελβετία και τις ΗΠΑ κατασκευάζουν “αντίγραφα”.
Η CZ σήμερα
“Δύο και κάτι” δεκαετίες μετά την πολιτική αλλαγή που σάρωσε την ανατολική Ευρώπη, το εργοστάσιο της CZ μεταλλάχθηκε σε μια αμιγώς ιδιωτική εταιρεία. Απασχολεί 1800 εργαζόμενους και παράγει περί τα 280.000 πυροβόλα όπλα διαφόρων τύπων κάθε χρόνο. Πλέον ονομάζεται Ceska Zbrojovka Group (CZG).
Στις αρχές του 2021 εξαγόρασε την Colt στις ΗΠΑ, ενώ ήδη διαθέτει την Dan Wesson που κατασκευάζει άλλες 11.000 (χειροποίητα πιστόλια και περίστροφα) ετησίως. Επεκτείνεται με μια νέα μονάδα παραγωγής φορητών όπλων στο Αρκάνσας και παράλληλα έχει αγοράσει μειοψηφικό πακέτο 15% στη Σουηδική Spuhr που εκσυγχρονίζει τα τυφέκια G3 της Πορτογαλίας και των σκανδιναβικών χωρών.
Η μεγάλη εξειδίκευση στη χύτευση ακριβείας έχει εξασφαλίσει μια ακόμη αγορά, αυτή των ανταλλακτικών ακριβείας για την αυτοκινητοβιομηχανία και την αεροδιαστημική. Το 20% του τζίρου του εργοστασίου έρχεται από τον τομέα αυτό.
Οι Τσέχοι έχουν μια”εμμονή” με την ποιότητα και ακολουθούν τα Νατοϊκά πρότυπα και πιστοποιήσεις.
Προτιμούν να παράγουν τα πάντα τοπικά, ώστε να ελέγχουν όλη τη ροή απαρτίων και ανταλλακτικών. Αυτό δημιουργεί ευελιξία στην παραγωγή και ταχύτατη προσαρμογή σε νέα δεδομένα, αφού δε μεσολαβούν πχ. προμηθευτές από την Τουρκία ή την Κίνα και οι αλλαγές στη σχεδίαση και το τελικό προϊόν επιτυγχάνεται σε λίγες εβδομάδες. Κατασκευάζουν τα σπονδυλωτά τυφέκια BREN2 806 που αλλάζουν διαμέτρημα (μεταξύ 5,56, 7,62Χ39 και .300BLK) και κάποια από τα καλύτερα πιστόλια 9Χ19mm NATO στον κόσμο (Ρ09, P10, SP01, κλπ.). Απο τη γαλλική αντιτρομοκρατική GIGN μέχρι τους παγκόσμιους πρωταθλητές σκοποβολής όπως ο Eric Grauffel και η Maria Gushchina, τα όπλα της εταιρείας χαίρουν μεγάλης εκτίμησης.
Διεθνής παρουσία
Η CZ εμπλέκεται σε προγράμματα εξοπλισμών κρατών (για στρατούς και αστυνομίες) αλλά και ιδιωτικών οργανισμών.
Η εταιρεία εξάγει με επιτυχία σε 95 χώρες.
Αυτό έφερε την ανάγκη για την παροχή εκπαίδευσης και υποστήριξης.
Για παράδειγμα εμπλέκεται σε μεταφορά τεχνολογίας (Transfer of Technology) στη λατινική Αμερική, το Πακιστάν, την Ουγγαρία και είναι υποψήφια για το πρόγραμμα αντικατάστασης του G3 τον Ε.Σ.
Η παροχή προστιθέμενης αξίας εκτείνεται σε προγράμματα εκπαίδευσης που προσαρμόζονται στις ανάγκες των εκπαιδευόμενων και κυμαίνεται από την απλή πιστοποίηση χρηστών και την “εκπαίδευση εκπαιδευτών” μέχρι την πλήρη εκπαίδευση ομάδων ασφαλείας/εγγύς προστασίας και εξειδικευμένων ρόλων. Ειδικευμένοι οπλουργοί αναλαμβάνουν ως μέρος των συμβολαίων, την εκπαίδευση τεχνικών από τις υπηρεσίες του πελάτη και τη μεταφορά τεχνογνωσίας στη συντήρηση των όπλων.
Παράλληλα, υψηλού επιπέδου στελέχη της εταιρείας, με επιχειρησιακή πείρα σε αστυνομικές/στρατιωτικές ειδικές επιχειρήσεις και σκοπευτές διεθνούς επιπέδου προσφέρουν εκπαίδευση στο χειρισμό του παρεχόμενου εξοπλισμού.
Το πρώην κρατικό εργοστάσιο της Τσεχοσλοβακίας, έχει εξελιχθεί σε διεθνή παίκτη της οπλοβιομηχανίας συνδυάζοντας την παράδοση, την καινοτομία και την αγάπη για το αντικείμενο της. Αποτελούν ένα σπάνιο μίγμα ευρωπαϊκής εταιρείας που δυναμώνει και εκσυγχρονίζεται τιμώντας την κληρονομιά της.
www.bankingnews.gr
Ceska Zbrojovka (CZ): Το «πολεμικό εργοστάσιο» της Κεντρικής Ευρώπης
Οι Τσεχοσλοβάκοι άδραξαν την ευκαιρία...
Σχόλια αναγνωστών