Τα προγράμματα επιδότησης της απασχόλησης καλύπτουν 45 εκατομμύρια θέσεις εργασίας ή το 1/3 του εργατικού δυναμικού, στη Γερμανία, τη Γαλλία, τη Βρετανία και την Ιταλία και την Ισπανία
Εκατομμύρια Ευρωπαίοι εργαζόμενοι, που είναι ενταγμένοι σε συστήματα προστασίας της απασχόλησης διατρέχουν υψηλό κίνδυνο να χάσουν τη δουλειά τους, όταν αποσυρθεί η κρατική ομπρέλα στήριξης, ενδεχόμενο που υπερτονίζει το δίλημμα για τις κυβερνήσεις καθώς επεκτείνουν ή τροποποιούν τα σχέδια για την προστασία της εργασίας.
Τα προγράμματα επιδότησης της απασχόλησης καλύπτουν 45 εκατομμύρια θέσεις εργασίας ή το 1/3 του εργατικού δυναμικού, στη Γερμανία, τη Γαλλία, τη Βρετανία και την Ιταλία και την Ισπανία.
Πιστεύεται ότι διαδραμάτισαν καθοριστικό ρόλο, ώστε η Ευρώπη να αποφύγει τις καταστροφικές απώλειες θέσεων εργασίας που έπληξαν τις ΗΠΑ από τότε που ξέσπασε η πανδημία του κορωνοϊού, γράφουν οι Financial Times.
Οι κυβερνήσεις έχουν επεκτείνει τη στήριξη στα προγράμματα απασχόλησης έως το φθινόπωρο, φοβούμενοι ότι η πρόωρη άρση των προγραμμάτων θα μπορούσε να προκαλέσει μαζικές απώλειες θέσεων εργασίας.
Όμως, καθώς αυξάνεται η ζήτηση και η παραγωγή, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής και οι αναλυτές ζυγίζουν όχι μόνο το τεράστιο δημόσιο κόστος αλλά και τον κίνδυνο οι επιδοτήσεις να παγιδεύσουν τους ανθρώπους σε μη βιώσιμες θέσεις εργασίας «ζόμπι» και να τους αποτρέψουν από τη μετάβαση σε τομείς με καλύτερες μακροπρόθεσμες προοπτικές.
«Η επέκταση της προστασίας της εργασίας θα αναβάλει απλώς το πρόβλημα», δήλωσε η Katharina Utermöhl, οικονομολόγος της Allianz. Μια πρόσφατη μελέτη της εταιρείας κατέληξε στο συμπέρασμα ότι 9 εκατομμύρια θέσεις εργασίας - ή το 1/5 αυτών που εγγράφηκαν σε προγράμματα προστασίας εργασίας - ήταν ευάλωτες επειδή βρίσκονταν σε τομείς που ούτως ή άλλως αντιμετώπιζαν προβλήματα.
Οι τομείς αυτοί περιλαμβάνουν τον τουρισμό, τις μεταφορές, το λιανικό εμπόριο και την ψυχαγωγία.
«Είναι πραγματικά σημαντικό να έχουμε άλλες πρωτοβουλίες, όπως ενεργές πολιτικές για την αγορά εργασίας», πρόσθεσε η Utermöhl.
Ενώ ο ΟΟΣΑ αναμένει ότι το ποσοστό ανεργίας της Ευρωζώνης θα ανέλθει στο 10% έως τα τέλη Ιουνίου, αυτό είναι ακόμη πολύ χαμηλότερο από τις ΗΠΑ, όπου προβλέπεται να φτάσει το 17,5% μέχρι τότε.
Οι απώλειες θέσεων εργασίας είναι πολύ υψηλότερες στις ΗΠΑ, με περισσότερα από 45 εκατομμύρια νέες αιτήσεις για επιδόματα ανεργίας να έχουν κατατεθεί από τα μέσα Μαρτίου.
Η Heidi Shierholz, πρώην επικεφαλής οικονομολόγος στο υπουργείο Εργασίας των ΗΠΑ, υπολόγισε ότι περισσότεροι από ένας στους πέντε εργαζόμενους στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού εξακολουθούν είτε να λαμβάνουν το επίδομα ανεργίας, είτε να το αναμένουν.
Ωστόσο, η πλειοψηφία των νέων ανέργων σχετίζεται κυρίως με προσωρινές απολύσεις και θα μπορούσαν να επανενταχθούν γρήγορα στην αγορά εργασίας, οπότε η εικόνα της ανεργίας θα μπορούσε να φαίνεται αρκετά παρόμοια και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού μέχρι το τέλος του 2020, σύμφωνα με τις προβλέψεις του ΟΟΣΑ.
Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής στις ΗΠΑ επέλεξαν ως επί το πλείστον να στηρίξουν τους εργαζομένους με πιο γενναιόδωρα επιδόματα ανεργίας.
Αντιμετωπίζουν τώρα την ίδια πρόκληση με τους ομολόγους τους στην ΕΕ: πώς να άρουν τη στήριξη χωρίς τεράστια δυσκολία και αύξηση της μακροχρόνιας ανεργίας.
«Δεν μπορούμε να απενεργοποιήσουμε την ομοσπονδιακή παρέμβαση στήριξης πολύ νωρίς», δήλωσε η Shierholz.
Η στήριξη πρέπει να αρθεί μόνο όταν η ανεργία μειωθεί ή η απασχόληση αυξηθεί στο κατάλληλο επίπεδο, πρόσθεσε.
Στην Ευρώπη, εν τω μεταξύ, τα συνδικάτα και οι εργοδότες απαιτούν από τις κυβερνήσεις να επεκτείνουν τα συστήματα προστασίας.
Πολλές το έπραξαν για τους επόμενους μήνες, σε ορισμένες περιπτώσεις με τους εργοδότες να σηκώνουν το μεγαλύτερο βάρος του κόστους.
Ωστόσο, καμία μεγάλη ευρωπαϊκή οικονομία δεν έχει κάνει γνωστό πώς σκοπεύει να ενισχύσει την εργασία σε συγκεκριμένους τομείς, να δημιουργήσει νέα κίνητρα για προσλήψεις, ή να προχωρήσει σε προγράμματα μαζικής επανένταξης στην εργασία.
Τέτοια μέτρα θα απαιτηθούν - αλλάζοντας τη στήριξη από τη διατήρηση των εργαζομένων σε υπάρχουσες θέσεις εργασίας σε αναζήτηση νέων- για να αποφευχθούν είτε μαζικές απώλειες θέσεων εργασίας είτε θέσεις εργασίας ζόμπι, λένε οι οικονομολόγοι.
Η ισπανική κυβέρνηση δέχεται ιδιαίτερη πίεση επειδή το καθεστώς ERTE τερματίζεται στα τέλη Ιουνίου.
Οι συνομιλίες για τριμηνιαία παράταση θα συνεχιστούν αυτήν την εβδομάδα με εργοδότες και συνδικάτα να απαιτούν μια πιο γενναιόδωρη προσέγγιση από την κυβέρνηση.
Έχοντας υπόψη την αυξανόμενη επιβάρυνση του δημόσιου χρέους, οι υπουργοί θέλουν οι εργοδότες να επωμιστούν το μεγαλύτερο μέρος του βάρους.
Από τις μεγάλες ευρωπαϊκές οικονομίες, η Ισπανία πιθανότατα θα πληγεί περισσότερο από τη διακοπή του προγράμματος στήριξης των θέσεων εργασίας, με την ανεργία να φτάνει το 22% στα τέλη Σεπτεμβρίου, σύμφωνα με τις προβλέψεις του ΟΟΣΑ.
Το Ηνωμένο Βασίλειο έχει προχωρήσει εν μέρει στην άρση του σχεδίου προστασίας της εργασίας.
Αν και θα διαρκέσει έως τον Οκτώβριο, είναι κλειστό πρόγραμμα για νέους αιτούντες και οι εργοδότες θα αρχίσουν σταδιακά να μοιράζονται τα κόστη από τον Αύγουστο, αν και οι εργαζόμενοι θα εξακολουθούν να λαμβάνουν το 80% της κανονικής αμοιβής.
Σύμφωνα με μελέτη της Allianz το Ηνωμένο Βασίλειο έχει το υψηλότερο ποσοστό εργασίας - «ζόμπι» 7,6%, ή 2,5 εκατομμύρια θέσεις, υποδηλώνοντας ότι θα έρθουν μαζικές απολύσεις.
Αλλά η συζήτηση στρέφεται τώρα στο πώς η κυβέρνηση μπορεί να στηρίξει τους εργαζομένους για να βρουν νέες δουλειές - μέσω προγραμμάτων επανεκπαίδευσης, ή άμεσης δημιουργίας θέσεων εργασίας σε δημόσιες υποδομές.
Η Γαλλία διαθέτει ένα από τα πιο γενναιόδωρα και εκτεταμένα προγράμματα στήριξης θέσεων εργασίας, το οποίο η κυβέρνηση αναφέρει ότι θα κοστίσει 31 δισ. ευρώ για έξι μήνες.
Σχεδόν 9 εκατομμύρια άνθρωποι καλύφθηκαν τον Απρίλιο, αλλά μειώθηκαν κάτω από τα 8 εκατομμύρια τον Μάιο, σύμφωνα με εκτιμήσεις του υπουργείου Εργασίας.
Το πρόγραμμα θα διαρκέσει έως τον Σεπτέμβριο.
Το γερμανικό Kurzarbeit, ή ένα πρόγραμμα εργασίας μικρής διάρκειας - που περιγράφεται από το ΔΝΤ ως «πρότυπο» θα διαρκέσει με τη βελτιωμένη μορφή έκτακτης ανάγκης μέχρι το τέλος του 2020 αλλά δεν αποκλείεται να επεκταθεί και για 24 μήνες με κάποια άλλη μορφή.
Τα προγράμματα επιδότησης της απασχόλησης καλύπτουν 45 εκατομμύρια θέσεις εργασίας ή το 1/3 του εργατικού δυναμικού, στη Γερμανία, τη Γαλλία, τη Βρετανία και την Ιταλία και την Ισπανία.
Πιστεύεται ότι διαδραμάτισαν καθοριστικό ρόλο, ώστε η Ευρώπη να αποφύγει τις καταστροφικές απώλειες θέσεων εργασίας που έπληξαν τις ΗΠΑ από τότε που ξέσπασε η πανδημία του κορωνοϊού, γράφουν οι Financial Times.
Οι κυβερνήσεις έχουν επεκτείνει τη στήριξη στα προγράμματα απασχόλησης έως το φθινόπωρο, φοβούμενοι ότι η πρόωρη άρση των προγραμμάτων θα μπορούσε να προκαλέσει μαζικές απώλειες θέσεων εργασίας.
Όμως, καθώς αυξάνεται η ζήτηση και η παραγωγή, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής και οι αναλυτές ζυγίζουν όχι μόνο το τεράστιο δημόσιο κόστος αλλά και τον κίνδυνο οι επιδοτήσεις να παγιδεύσουν τους ανθρώπους σε μη βιώσιμες θέσεις εργασίας «ζόμπι» και να τους αποτρέψουν από τη μετάβαση σε τομείς με καλύτερες μακροπρόθεσμες προοπτικές.
«Η επέκταση της προστασίας της εργασίας θα αναβάλει απλώς το πρόβλημα», δήλωσε η Katharina Utermöhl, οικονομολόγος της Allianz. Μια πρόσφατη μελέτη της εταιρείας κατέληξε στο συμπέρασμα ότι 9 εκατομμύρια θέσεις εργασίας - ή το 1/5 αυτών που εγγράφηκαν σε προγράμματα προστασίας εργασίας - ήταν ευάλωτες επειδή βρίσκονταν σε τομείς που ούτως ή άλλως αντιμετώπιζαν προβλήματα.
Οι τομείς αυτοί περιλαμβάνουν τον τουρισμό, τις μεταφορές, το λιανικό εμπόριο και την ψυχαγωγία.
«Είναι πραγματικά σημαντικό να έχουμε άλλες πρωτοβουλίες, όπως ενεργές πολιτικές για την αγορά εργασίας», πρόσθεσε η Utermöhl.
Ενώ ο ΟΟΣΑ αναμένει ότι το ποσοστό ανεργίας της Ευρωζώνης θα ανέλθει στο 10% έως τα τέλη Ιουνίου, αυτό είναι ακόμη πολύ χαμηλότερο από τις ΗΠΑ, όπου προβλέπεται να φτάσει το 17,5% μέχρι τότε.
Οι απώλειες θέσεων εργασίας είναι πολύ υψηλότερες στις ΗΠΑ, με περισσότερα από 45 εκατομμύρια νέες αιτήσεις για επιδόματα ανεργίας να έχουν κατατεθεί από τα μέσα Μαρτίου.
Η Heidi Shierholz, πρώην επικεφαλής οικονομολόγος στο υπουργείο Εργασίας των ΗΠΑ, υπολόγισε ότι περισσότεροι από ένας στους πέντε εργαζόμενους στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού εξακολουθούν είτε να λαμβάνουν το επίδομα ανεργίας, είτε να το αναμένουν.
Ωστόσο, η πλειοψηφία των νέων ανέργων σχετίζεται κυρίως με προσωρινές απολύσεις και θα μπορούσαν να επανενταχθούν γρήγορα στην αγορά εργασίας, οπότε η εικόνα της ανεργίας θα μπορούσε να φαίνεται αρκετά παρόμοια και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού μέχρι το τέλος του 2020, σύμφωνα με τις προβλέψεις του ΟΟΣΑ.
Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής στις ΗΠΑ επέλεξαν ως επί το πλείστον να στηρίξουν τους εργαζομένους με πιο γενναιόδωρα επιδόματα ανεργίας.
Αντιμετωπίζουν τώρα την ίδια πρόκληση με τους ομολόγους τους στην ΕΕ: πώς να άρουν τη στήριξη χωρίς τεράστια δυσκολία και αύξηση της μακροχρόνιας ανεργίας.
«Δεν μπορούμε να απενεργοποιήσουμε την ομοσπονδιακή παρέμβαση στήριξης πολύ νωρίς», δήλωσε η Shierholz.
Η στήριξη πρέπει να αρθεί μόνο όταν η ανεργία μειωθεί ή η απασχόληση αυξηθεί στο κατάλληλο επίπεδο, πρόσθεσε.
Στην Ευρώπη, εν τω μεταξύ, τα συνδικάτα και οι εργοδότες απαιτούν από τις κυβερνήσεις να επεκτείνουν τα συστήματα προστασίας.
Πολλές το έπραξαν για τους επόμενους μήνες, σε ορισμένες περιπτώσεις με τους εργοδότες να σηκώνουν το μεγαλύτερο βάρος του κόστους.
Ωστόσο, καμία μεγάλη ευρωπαϊκή οικονομία δεν έχει κάνει γνωστό πώς σκοπεύει να ενισχύσει την εργασία σε συγκεκριμένους τομείς, να δημιουργήσει νέα κίνητρα για προσλήψεις, ή να προχωρήσει σε προγράμματα μαζικής επανένταξης στην εργασία.
Τέτοια μέτρα θα απαιτηθούν - αλλάζοντας τη στήριξη από τη διατήρηση των εργαζομένων σε υπάρχουσες θέσεις εργασίας σε αναζήτηση νέων- για να αποφευχθούν είτε μαζικές απώλειες θέσεων εργασίας είτε θέσεις εργασίας ζόμπι, λένε οι οικονομολόγοι.
Η ισπανική κυβέρνηση δέχεται ιδιαίτερη πίεση επειδή το καθεστώς ERTE τερματίζεται στα τέλη Ιουνίου.
Οι συνομιλίες για τριμηνιαία παράταση θα συνεχιστούν αυτήν την εβδομάδα με εργοδότες και συνδικάτα να απαιτούν μια πιο γενναιόδωρη προσέγγιση από την κυβέρνηση.
Έχοντας υπόψη την αυξανόμενη επιβάρυνση του δημόσιου χρέους, οι υπουργοί θέλουν οι εργοδότες να επωμιστούν το μεγαλύτερο μέρος του βάρους.
Από τις μεγάλες ευρωπαϊκές οικονομίες, η Ισπανία πιθανότατα θα πληγεί περισσότερο από τη διακοπή του προγράμματος στήριξης των θέσεων εργασίας, με την ανεργία να φτάνει το 22% στα τέλη Σεπτεμβρίου, σύμφωνα με τις προβλέψεις του ΟΟΣΑ.
Το Ηνωμένο Βασίλειο έχει προχωρήσει εν μέρει στην άρση του σχεδίου προστασίας της εργασίας.
Αν και θα διαρκέσει έως τον Οκτώβριο, είναι κλειστό πρόγραμμα για νέους αιτούντες και οι εργοδότες θα αρχίσουν σταδιακά να μοιράζονται τα κόστη από τον Αύγουστο, αν και οι εργαζόμενοι θα εξακολουθούν να λαμβάνουν το 80% της κανονικής αμοιβής.
Σύμφωνα με μελέτη της Allianz το Ηνωμένο Βασίλειο έχει το υψηλότερο ποσοστό εργασίας - «ζόμπι» 7,6%, ή 2,5 εκατομμύρια θέσεις, υποδηλώνοντας ότι θα έρθουν μαζικές απολύσεις.
Αλλά η συζήτηση στρέφεται τώρα στο πώς η κυβέρνηση μπορεί να στηρίξει τους εργαζομένους για να βρουν νέες δουλειές - μέσω προγραμμάτων επανεκπαίδευσης, ή άμεσης δημιουργίας θέσεων εργασίας σε δημόσιες υποδομές.
Η Γαλλία διαθέτει ένα από τα πιο γενναιόδωρα και εκτεταμένα προγράμματα στήριξης θέσεων εργασίας, το οποίο η κυβέρνηση αναφέρει ότι θα κοστίσει 31 δισ. ευρώ για έξι μήνες.
Σχεδόν 9 εκατομμύρια άνθρωποι καλύφθηκαν τον Απρίλιο, αλλά μειώθηκαν κάτω από τα 8 εκατομμύρια τον Μάιο, σύμφωνα με εκτιμήσεις του υπουργείου Εργασίας.
Το πρόγραμμα θα διαρκέσει έως τον Σεπτέμβριο.
Το γερμανικό Kurzarbeit, ή ένα πρόγραμμα εργασίας μικρής διάρκειας - που περιγράφεται από το ΔΝΤ ως «πρότυπο» θα διαρκέσει με τη βελτιωμένη μορφή έκτακτης ανάγκης μέχρι το τέλος του 2020 αλλά δεν αποκλείεται να επεκταθεί και για 24 μήνες με κάποια άλλη μορφή.
Σχόλια αναγνωστών