Σχετικά Άρθρα
Πανεπιστήμιο Οξφόρδης: Η συγκέντρωση ρωσικών στρατευμάτων στα σύνορα με Ουκρανία δύσκολα θα οδηγήσει σε γενικευμένο πόλεμο
Borrell (ΕΕ): Πάνω από 150.000 Ρώσοι στρατιώτες στα σύνορα με την Ουκρανία - Κίνδυνος κλιμάκωσης
Ουκρανία: Νέα επίθεση αυτονομιστών με έναν στρατιώτη νεκρό και έναν τραυματία
Κίεβο: 120.000 Ρώσοι στρατιώτες στα ανατολικά σύνορα της Ουκρανίας – Να επιβληθούν νέες κυρώσεις στη Μόσχα
Κλιμακώνεται η αντιπαράθεση για τις εξελίξεις στην ανατολική Ουκρανία, με το State Department να κάνει λόγο για απρόκλητη κλιμάκωση, αναφερόμενο στην απόφαση της Ρωσίας να επιβάλλει περιορισμούς στη ναυσιπλοΐα πολεμικών και κρατικών σκαφών σε τρεις περιοχές ανοικτά της Κριμαίας.
Γιατί ανησυχούν οι ΗΠΑ
Σε ανακοίνωση του το State Department αναφέρει πως η «νέα απρόκλητη κλιμάκωση» από τη Μόσχα εντάσσεται στην εκστρατεία της για να εξασθενίσει και να αποσταθεροποιήσει την Ουκρανία ενώ παράλληλα διατυπώνεται η «βαθιά ανησυχία» των ΗΠΑ, οι οποίες καλούν τη Ρωσία να αποσύρει τα επιπλέον στρατεύματα από τα ρωσοουκρανικά σύνορα.
Οι ΗΠΑ «καλούν τη Ρωσία να σταματήσει να παρενοχλεί πλοία στην περιοχή και να μειώσει τον αριθμό των στρατευμάτων της κατά μήκος των συνόρων με την Ουκρανία» ανέφερε εκπρόσωπος του State Department.
Την Παρασκευή, η Ρωσία ανακοίνωσε πως «αναστέλλει» για έξι μήνες, από την 24η Απριλίου ως την 31η Οκτωβρίου, «τη διέλευση από τα χωρικά ύδατα της Ρωσικής Ομοσπονδίας για τα πολεμικά πλοία και άλλα κρατικά σκάφη».
Η απαγόρευση αφορά τρεις θαλάσσιες ζώνες, συμπεριλαμβανομένου του «τριγώνου» ανοικτά της χερσονήσου Κερτς, κοντά στο ομώνυμο στενό, που συνδέει τη Μαύρη Θάλασσα με την Αζοφική Θάλασσα και θεωρείται κρίσιμης σημασίας για τις ουκρανικές εξαγωγές σιτηρών και χάλυβα.
Η ένταση μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας κλιμακώνεται επικίνδυνα τις τελευταίες εβδομάδες, με την Ουκρανία να κατηγορεί τη Ρωσία ότι ετοιμάζει εισβολή στο ουκρανικό έδαφος και με τη Ρωσία να προειδοποιεί πως οι ουκρανικές δυνάμεις ετοιμάζουν επίθεση κατά των φιλορώσων αυτονομιστών στην ανατολική Ουκρανία.
Επιστρέφει στις ΗΠΑ για διαβουλεύσεις ο Αμερικανός πρέσβης στη Ρωσία
Ενδεικτικό του τεταμένου κλίματος στις σχέσης ΗΠΑ - Ρωσίας, είναι το γεγονός ότι ο Αμερικανός πρέσβης στην Ρωσία John Sullivan επιστρέφει αυτήν την εβδομάδα στις ΗΠΑ για διαβουλεύσεις, καθώς κλιμακώνεται η ένταση στις αμερικανορωσικές σχέσεις, όπως ανακοίνωσε η αμερικανική πρεσβεία στη Μόσχα, σύμφωνα με το Reuters.
«Πιστεύω ότι είναι σημαντικό να μιλήσω απευθείας με τους νέους μου συναδέλφους της κυβέρνησης Biden στην Ουάσινγκτον για την παρούσα κατάσταση των διμερών σχέσεων ανάμεσα στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ρωσία, δήλωσε ο Sullivan.
Tην Παρασκευή το Κρεμλίνο προέτρεψε τον Aμερικανό διπλωμάτη να μεταβεί στις ΗΠΑ.
Ο πρέσβης ωστόσο διαβεβαίωσε ότι θα επιστρέψει στην Μόσχα τις προσεχείς εβδομάδες, πριν από ενδεχόμενη συνάντηση ανάμεσα στον Biden και τον Putin.
Η σημασία της σύμβασης του Montreux και η διαμάχη Ρωσίας - Τουρκίας
Η Ρωσία συνεχίζει να ενισχύει τη ναυτική της παρουσία στη Μαύρη Θάλασσα και η εφημερίδα The Sunday Times, επικαλούμενη βρετανικές πηγές, δήλωσε ότι η Βρετανία αναπτύσσει επίσης δύο πολεμικά πλοία για να ενισχύσει την παρουσία του ΝΑΤΟ, καθώς οι εντάσεις στην Ουκρανία κλιμακώνονται.
Η πρόσβαση στη Μαύρη Θάλασσα γίνεται μέσω των πλωτών οδών του Βοσπόρου και των Δαρδανελίων της Τουρκίας, οι οποίες ελέγχονται από τη Συνθήκη του Μοντρέ.
Ο συνταξιούχος Τούρκος πρεσβευτής Mithat Rende, αναλυτής ναυτικού δικαίου, δήλωσε στον Voice of America ότι οι τρέχουσες εντάσεις υπογραμμίζουν τη σημασία της συνθήκης.
Νωρίτερα αυτό το μήνα, οι πληροφορίες ανέφεραν ότι ο Ρώσος πρόεδρος Vladimir Putin πίεσε τον Τούρκο ομόλογό του Recep Tayyip Erdogan, για να διασφαλίσει ότι το ΝΑΤΟ συμμορφώνεται πλήρως με τη σύμβαση του Μοντρέ.
Ο Huseyin Bagci του Ινστιτούτου Εξωτερικής Πολιτικής στην Άγκυρα δήλωσε ότι η Μόσχα θεωρεί τη σύμβαση ως κλειδί για την ηγεμονία της Ρωσικής Μαύρης Θάλασσας.
«Αυτός είναι ο μόνος τρόπος που κάνει τη Μαύρη Θάλασσα ταυτόχρονα Ρωσική Θάλασσα, επειδή το ρωσικό ναυτικό κυριαρχεί εκεί»,εξήγησε.
«Και τα αμερικανικά πολεμικά πλοία είναι περιορισμένα εκεί. Και έτσι, είναι καλό για τη Ρωσία να εφαρμόζει το Montreux, ίσως περισσότερο από την Τουρκία.
Αλλά το μέλλον της συνθήκης θα μπορούσε να τεθεί υπό αμφισβήτηση, προειδοποιούν οι αναλυτές.
Ο Erdogan δήλωσε ότι τα στενά δεν καλύπτονται από τη συνθήκη του Μοντρέ, ανοίγοντας την πόρτα για πιθανή απεριόριστη χρήση από τα πολεμικά πλοία οποιουδήποτε έθνους. Ο αναλυτής σχέσεων Τουρκίας-Ρωσίας Zaur Gasimov στο Πανεπιστήμιο της Βόννης δήλωσε ότι οι συζητήσεις για το Μοντρέ δίνουν ώθηση στην Άγκυρα έναντι της Μόσχας.
Η τρέχουσα επιδείνωση τυχόν προσδοκιών για διαρκή «κατάπαυση του πυρός» στην ανατολική Ουκρανία, όχι μόνο επανέφερε τη μακροχρόνια διαφαινόμενη σύγκρουση στο προσκήνιο της παγκόσμιας προσοχής, αλλά επίσης έδωσε την ευκαιρία σε αρκετούς γεωπολιτικούς αντιπάλους να επωφεληθούν από την κατάσταση για το δικό τους όφελος.
Η Ρωσία ανταποκρίθηκε γρήγορα στα μηνύματα από την κυβέρνηση του Κιέβου ότι σκόπευε να διερευνήσει ακόμη μια άλλη στρατιωτική εκστρατεία για την επίλυση του μακροχρόνιου αδιέξοδο στο Donbass και μια πιθανή εισβολή στη χερσόνησο της Κριμαίας.
Στις 29 Μαρτίου, το ουκρανικό κοινοβούλιο (Verkhovna Rada) ενέκρινε επίσημα το ψήφισμα αριθ. 5312, το οποίο αποτελεί σαφή απόκλιση από τη Συμφωνία του Μινσκ και χαρακτηρίζει τη Ρωσία ως τον ξεκάθαρο επιτιθέμενο και υπεύθυνο μέρος της σύγκρουσης.
Μέσα σε λίγες μέρες, οι Ουκρανικές Ένοπλες Δυνάμεις άρχισαν να μετακινούν μεγάλες μονάδες βαρύ εξοπλισμού και υλικού μέχρι τη γραμμή επαφής και προχώρησαν εντός της αποστρατικοποιημένης ζώνης.
Η κυβέρνηση Zelensky έκανε δημόσιες εκκλήσεις για υποστήριξη από το ΝΑΤΟ, το Ηνωμένο Βασίλειο και τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες αντιστράφηκαν σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Η Ρωσία απάντησε με προειδοποιήσεις στο Κίεβο να υποχωρήσει, σε συνδυασμό με την ανάπτυξη στρατιωτικών μονάδων στα νοτιοανατολικά σύνορα με την Ουκρανία και την ενίσχυση των μονάδων που είναι επιφορτισμένες με την προστασία της Κριμαίας.
Η εμπλοκή της Τουρκίας
Μέσα σε μια εβδομάδα από την επίμαχη κοινοβουλευτική ψηφοφορία, περισσότεροι από 100 πρώην αξιωματικοί του Τουρκικού Πολεμικού Ναυτικού υπέγραψαν μια ανοιχτή επιστολή που επικρίνει τις αποφάσεις της κυβέρνησης του Erdogan σχετικά με τα θαλάσσια θέματα και ζήτησαν να διατηρήσει τη δέσμευση της Τουρκίας στη Σύμβαση του Μοντρέ.
Δέκα πρώην ναύαρχοι που υπέγραψαν την επιστολή συνελήφθησαν γρήγορα και χρωματίστηκαν ως προδότες που σχεδίαζαν κυβερνητικό πραξικόπημα.
Αυτή η ιστορία καλύφθηκε σύντομα από τα μέσα, αλλά γρήγορα βρέθηκε στο προσκήνιο.
Αυτό το περιστατικό είχε ως στόχο να υπονομεύσει την κυβέρνηση Erdogan ή ήταν ένα διπλωματικό τέχνασμα που δημιουργήθηκε από την κυβέρνηση Erdogan;
Υπάρχουν αρκετοί λόγοι για να υποστηρίξει κανείς έναν από τους δύο ισχυρισμούς.
Ο χρόνος του συμβάντος, σε στενή σχέση με τις εξελίξεις έναντι της Ρωσίας και της Ουκρανίας, απέχει πολύ από το να είναι απλά μια σύμπτωση.
Ο ίδιος ο Erdogan έχει κάνει δηλώσεις σχετικά με την προθυμία της διοίκησής του να επανεκτιμήσει εάν το δόγμα του Μοντρέ πρέπει να αναθεωρηθεί ή να εγκαταλειφθεί.
Τα περισσότερα από αυτά τα σχόλια συνδέονταν με ερωτήσεις των μέσων ενημέρωσης σχετικά με το προτεινόμενο κανάλι της Κωνσταντινούπολης, ένα έργο 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων για την κατασκευή ενός καναλιού παράλληλο με το πολυσύχναστο Στενό του Βοσπόρου.
Το έργο Canal της Κωνσταντινούπολης έχει προταθεί και από το 2011, με προτάσεις από πιθανούς εργολάβους να υπάρχουν από το 2013.
Αλλά γιατί υπήρξε ξαφνικά η επαναφορά του θέματος του δόγματος Montreux με τόσο δραματικό τρόπο τώρα;
Ο συγχρονισμός δεν είναι απλά μια σύμπτωση.
Μήπως η Τουρκία προωθεί την πιθανή αποχώρηση από τη διεθνή σύμβαση, που υπεγράφη το 1936, ως προσπάθεια να ασκήσει πίεση στη Ρωσία για την Κριμαία και να ανταποκριθεί στις διαβεβαιώσεις του ΝΑΤΟ για υποστήριξη προς την Ουκρανία;
Ποια οφέλη θα επιτύχει η Τουρκία εάν αποχωρήσει από τη συνθήκη;
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Zelensky πραγματοποίησε επίσημη επίσκεψη στην Τουρκία και συναντήθηκε με τον Erdogan στις 10 Απριλίου για να συζητήσει την αμυντική συνεργασία μεταξύ πολλών άλλων θεμάτων.
Ο Erdogan επανέλαβε τη δέσμευση των διοικήσεών του για την εθνική κυριαρχία της Ουκρανίας, αλλά η Συμφωνία του Μινσκ ήταν το μέσο για την επίτευξη λύσης στο τρέχον αδιέξοδο.
Εξέφρασε επίσης υποστήριξη για την επίσημη ένταξη της Ουκρανίας ως πλήρους μέλους της συμμαχίας του ΝΑΤΟ στο μέλλον.
Μια σύντομη επισκόπηση
Το καθεστώς των Στενών, όπως υιοθετήθηκε για πρώτη φορά από τους υπογράφοντες το 1936 στο Montreux της Ελβετίας, προσπάθησε να ελέγξει την κίνηση της εμπορικής και στρατιωτικής κυκλοφορίας μέσω των Στενών του Βοσπόρου και των Δαρδανελίων.
Σαφώς ήταν μια σημαντική διπλωματική νίκη για την Τουρκία, καθώς διατήρησε την κυριαρχία της πάνω στο θαλάσσιο έδαφος των στενών του Βοσπόρου, των στενών των Δαρδανελίων και της Θάλασσας του Μαρμαρά και της έδωσε τη δυνατότητα να κλείσει αυτή τη μεγάλη λωρίδα θαλάσσιας κυκλοφορίας σε οποιονδήποτε αντίπαλο της Τουρκίας σε εποχή του πολέμου.
Το πιο σημαντικό, έχει ελαχιστοποιήσει την ικανότητα οποιουδήποτε έθνους του οποίου το έδαφος δεν συνορεύει με τη Μαύρη Θάλασσα να μεταφέρει σημαντικές ποσότητες πολεμικών πλοίων στη Μαύρη Θάλασσα.
Αυτό θα αποτελούσε μεγάλη ανησυχία πολλών από τους υπογράφοντες κατά τη στιγμή της υιοθέτησής του κατά την έναρξη του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, με επικεφαλής ανάμεσά τους τη Σοβιετική Ένωση.
Πως επηρεάζεται η Ρωσία από τη σύμβαση του Montreux
Η κατανόηση του τρόπου με τον οποίο οι περιορισμοί που επιβάλλονται από τη Σύμβαση του Montreux και επηρεάζουν τις ρωσικές υποβρύχιες κινήσεις δείχνουν μια μεγάλη πρόκληση για τις ρωσικές υποβρύχιες εγκαταστάσεις στη Μεσόγειο.
Απαιτείται μια ρωσική ναυτική βάση ικανή για μεγάλες επισκευές, προμήθειες και μετασκευές εκτός των Δαρδανελίων για να διευκολυνθεί μια παρατεταμένη ρωσική υποβρύχια παρουσία στη Μεσόγειο.
Ένας επιπλέον περιορισμός είναι η απαγόρευση της διέλευσης αερομεταφορέων.
Η σύμβαση Montreux περιγράφει έναν αερομεταφορέα σύμφωνα με το παράρτημα II:
- Οι αερομεταφορείς είναι επιφανειακά πολεμικά πλοία, ανεξάρτητα από τον εκτοπισμό τους, που έχουν σχεδιαστεί ή προσαρμοστεί κυρίως με σκοπό τη μεταφορά και τη λειτουργία αεροσκαφών στη θάλασσα.
Η τοποθέτηση καταστρώματος προσγείωσης ή προσγείωσης σε οποιοδήποτε πολεμικό πλοίο, υπό την προϋπόθεση ότι το πλοίο αυτό δεν έχει σχεδιαστεί ή προσαρμοστεί κατά κύριο λόγο για τη μεταφορά και εκμετάλλευση αεροσκαφών στη θάλασσα, δεν πρέπει να αλλάζει την ταξινόμηση πλοίου με τέτοιο τρόπο στην κατηγορία αερομεταφορέα.
Ένας από τους λόγους για τους οποίους η Σοβιετική Ένωση χαρακτήρισε τα πλοία κατηγορίας Kuznetsov ως «βαρέα αεροσκάφη που μεταφέρουν ταχύπλοα σκάφη» ήταν η παράκαμψη αυτού του περιορισμού.
Ο κύριος οπλισμός τους αποτελείται από πυραύλους κατά των αεροσκαφών και πυραύλους κατά των πλοίων, με το μικρό συμπλήρωμα του Yak-38 VTOL που προορίζεται για την άμυνα του στόλου.
Η αποδοχή των βαρέων αεροσκαφών που μεταφέρουν κρουαζιερόπλοια στο πλαίσιο της Σύμβασης του Montreux απαιτούσε αναμφισβήτητα την συγκατάθεση της φιλικής Τουρκίας.
Η αποστρατικοποίηση του Εύξεινου Πόντου
Καθ 'όλη την 85ετή ιστορία της σύμβασης, ο Εύξεινος Πόντος παρέμεινε σε μεγάλο βαθμό αποστρατικοποιημένος και σταθερός, με τα κράτη της Μαύρης Θάλασσας να διατηρούν μέτριους στόλους σε αυτή τη θαλάσσια περιοχή.
Ακόμη και κατά τη διάρκεια του Β 'Παγκοσμίου Πολέμου, η ουδετερότητα και η διοίκηση της σύμβασης της Τουρκίας περιόρισε σε μεγάλο βαθμό την έγχυση μεγάλων ναυτικών στόλων στη Μαύρη Θάλασσα.
Σε συνδυασμό με το εμπόδιο του Γιβραλτάρ, η ναζιστική Γερμανία εισήγαγε μόνο μικρό αριθμό περιπολικών σκαφών και υποβρυχίων στην περιοχή, με αυτά να πρέπει να κάνουν το μεγαλύτερο μέρος της διαμετακόμισης μέσω της ξηράς, απαιτώντας τη συναρμολόγηση και την εκτόξευσή τους από ελεγχόμενη περιοχή του Άξονα κατά μήκος της ακτής.
2021: Επανάληψη συγκρούσεων στην Ουκρανία;
Καθώς η κατάσταση κατά μήκος της γραμμής συγκρούσεων στην ανατολική Ουκρανία συνεχίζει να επιδεινώνεται περαιτέρω, και οι δηλώσεις που βγαίνουν από την Ουκρανία, το ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ έχουν γίνει εξαιρετικά προκλητικές.
Έτσι, η πιθανότητα να επανέλθει μια σημαντική ένοπλη σύγκρουση σε ακόμη μεγαλύτερη κλίμακα κάθε μέρα που περνά αυξάνεται.
Η Ρωσία εξέφρασε τις ανησυχίες της και γνωστοποίησε τις «κόκκινες γραμμές» της, κινητοποίησε μεγάλο αριθμό προσωπικού και στρατιωτικού υλικού και τοποθετήθηκε κοντά στα σύνορα με την ανατολική Ουκρανία.
Επίσης, έχει ενισχύσει σημαντικά την άμυνα της Κριμαίας.
Μάλιστα, όλα αυτά τα έκανε πολύ ανοιχτά, χωρίς προσπάθειες να τα κρύψει.
Αυτό σαφώς επικοινωνεί ότι οι ρωσικές κινήσεις είναι στην πραγματικότητα μια αντίδραση στις εξελίξεις στην περιοχή και έχουν σχεδιαστεί ως αποτρεπτικές, όχι ως προκαταρκτική επίθεση.
Αντίθετα, οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν στείλει πολλά αεροσκάφη στην Ουκρανία τις τελευταίες ημέρες.
Αν και οι πτήσεις δεν ήταν από μόνες τους κρυφές, οι ερωτήσεις σχετικά με τον σκοπό τους δεν απαντήθηκαν από διάφορους γραμματείς τύπου της Διοίκησης Biden.
Αυτό δύσκολα μπορεί να θεωρηθεί ως απόπειρα επίτευξης στρατηγικής ασάφειας.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες ζήτησαν έγκριση διέλευσης από την Τουρκία των Στενών για δύο αμερικανικά πολεμικά πλοία 15 ημέρες πριν από την προτεινόμενη διέλευση, όπως απαιτείται από τη Σύμβαση του Μοντρέ.
Η Τουρκία δέχθηκε το αίτημα.
Αν και ο αμερικανικός 6ος στόλος του Ναυτικού στέλνει τακτικά πολεμικά πλοία στη Μαύρη Θάλασσα και είχε τρία πλοία στην περιοχή τον προηγούμενο μήνα, οι επίσημοι λόγοι που δόθηκαν για αυτήν την ανάπτυξη ήταν ότι οι ΗΠΑ παρείχαν μια επίδειξη υποστήριξης στην Ουκρανία και «σταθερότητας» στην περιοχή.
Η άσκηση του ΝΑΤΟ
Όλες οι παραπάνω εξελίξεις γίνονται με φόντο την έναρξη της επιχείρησης ΝΑΤΟ Defender Europe 2021 στις 15 Μαρτίου.
Καθώς η άσκηση αυξάνεται τον Μάιο, θα προσελκύσει περίπου 28.000 άτομα από 27 συμμετέχουσες χώρες.
Περίπου 20.000 από αυτά τα στρατεύματα θα αναπτυχθούν από τις ΗΠΑ, μαζί με βαρύ εξοπλισμό.
Η πλειονότητα των τεθωρακισμένων οχημάτων και πολεμικού υλικού θα κινητοποιηθεί από θέσεις στο Βέλγιο, την Ολλανδία και τη Γερμανία.
Οι ασκήσεις θα προσομοιώσουν και θα δοκιμάσουν την απάντηση σε μια ρωσική εισβολή σε μέλη του ΝΑΤΟ και φιλικά έθνη, δηλαδή στην Ουκρανία.
Οι ασκήσεις θα πραγματοποιηθούν στην Πολωνία, τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία και την Ουκρανία.
Τι ρόλο θα παίξει η Τουρκία;
Η Τουρκία διαθέτει πολλές επιλογές σε περίπτωση που η τρέχουσα σύγκρουση στην Ουκρανία εξελιχθεί σε ανοιχτό πόλεμο μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας.
Ο Πρόεδρος Erdogan αναμφίβολα θα αντισταθμίσει τις θέσεις του και θα αλλάξει τη στρατηγική θέση της Τουρκίας καθώς εξελίσσεται η κατάσταση.
Ο στρατηγικός λογισμός της Τουρκίας θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από το επίπεδο ανταπόκρισης που επέδειξε η Ρωσία σε οποιαδήποτε κίνηση του Κιέβου προκειμένου να σπάσει το αδιέξοδο στην περιοχή Donbass ή οποιαδήποτε άμεση στρατιωτική απειλή στην Κριμαία.
Μια άμεση κίνηση στην Κριμαία είναι πολύ απίθανη, καθώς η Ρωσία ήταν εντελώς ξεκάθαρη ως προς τη στάση της το 2014.
Θα αγωνιστεί για να διατηρήσει την Κριμαία, ακόμη και αν αυτό σημαίνει πυρηνικό πόλεμο.
1ο σενάριο για την Τουρκία
Από την πλευρά της, η Τουρκία θα περιμένει να μετρήσει την απάντηση του ΝΑΤΟ σε οποιαδήποτε ρωσική αντίδραση στην κλιμάκωση του Κιέβου.
Εάν το ΝΑΤΟ κινηθεί δυναμικά και αποφασιστικά, η Τουρκία πιθανότατα θα διατηρήσει το status quo και θα τιμήσει τις ευθύνες της βάσει της Σύμβασης του Μοντρέ, μέχρις ότου το ΝΑΤΟ ή η Ρωσία αποκτήσουν ένα σαφές πλεονέκτημα.
Η Τουρκία είναι μέλος του ΝΑΤΟ και δεσμεύεται από τη συνθήκη.
Ωστόσο, η Ουκρανία δεν είναι μέλος, και ως εκ τούτου η Τουρκία δεν έχει καμία υποχρέωση σύμφωνα με το άρθρο 5 να την υπερασπιστεί, ειδικά εάν η Ουκρανία ξεκινήσει εχθροπραξίες.
Ένας πόλεμος προπαγάνδας που θα διευκολύνεται από τα δυτικά μέσα θα χρησιμοποιηθεί για να πλαισιώσει οποιαδήποτε σύγκρουση ως περίπτωση ρωσικής εισβολής για να επιτρέψει στο ΝΑΤΟ να ξεκινήσει μια σύγκρουση για την υπεράσπιση ενός τρίτου κράτους.
Εάν το ΝΑΤΟ αποκτήσει ένα σαφές πλεονέκτημα, η Τουρκία θα ευθυγραμμιστεί κατηγορηματικά με το στρατιωτικό μπλοκ, θα κηρύξει τη Ρωσία εχθρική στην Τουρκία και θα απαγορεύσει κάθε ρωσική ναυτική και θαλάσσια κυκλοφορία στα Στενά σύμφωνα με τους μηχανισμούς που διατίθενται στη Σύμβαση του Μοντρέ.
Η Τουρκία θα διακόψει τη μεγάλη διαδρομή εφοδιασμού από τη Ρωσία προς τις δυνάμεις της που βρίσκονται στη Συρία και πιθανότατα θα κλιμακώσει τη στρατιωτική κατάσταση στη Συρία σε συνεργασία με το ΝΑΤΟ.
Αυτό θα οδηγούσε σε πολύ ευρύτερη σύγκρουση.
2ο σενάριο για την Τουρκία
Εάν η Ρωσία αποκτήσει ένα πρόωρο και σαφές πλεονέκτημα, η Τουρκία πιθανότατα θα παραμείνει «ουδέτερη» και θα διατηρήσει το status quo όσον αφορά τη Σύμβαση του Μοντρέ.
Ωστόσο, πιθανότατα θα συμμετάσχει σε μυστικό πόλεμο εναντίον της Ρωσίας τόσο στην Κριμαία όσο και στη Συρία μέσω των αντιπροσώπων της και στις δύο περιοχές για να επωφεληθεί από την άμεση εστίαση της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Θα μπορούσε επίσης να ξαναρχίσει τη σύγκρουση Αρμενίας-Αζερμπαϊτζάν.
Η δέσμευσή της θα μετρηθεί από το ρυθμό και το επίπεδο κάθε ρωσικής στρατιωτικής επιτυχίας.
Ακόμη και σε περίπτωση συντριπτικής νίκης εκ μέρους της Ρωσίας, υπάρχει ελάχιστη πιθανότητα η Τουρκία να εγκαταλείψει τη Σύμβαση του Μοντρέ και τη θέσπιση ευνοϊκότερης συμφωνίας διαμετακόμισης με τη Ρωσία.
Όσον αφορά τον έλεγχο αυτού του στρατηγικά σημαντικού θαλάσσιου εμποδίου, η Τουρκία κρατά όλα τα χαρτιά.
Παράλληλα με την επιθυμία της να διατηρήσει ένα πλεονέκτημα στο εμπόριο φυσικού αερίου για την Ευρώπη, είναι επίσης για αυτόν τον λόγο που η Ρωσία έχει επενδύσει τόσα πολλά για τη σταθεροποίηση της Συρίας και του Κόλπου για την εξάλειψη της πιο βιώσιμης ναυτικής βάσης επιχειρήσεων της Ρωσίας στην Μεσόγειο Θάλασσα.
Το μέλλον της σύμβασης του Μοντρέ
Υπάρχει πολύ μικρή πιθανότητα σημαντικής αλλαγής στο καθεστώς της Σύμβασης του Montreux στο άμεσο μέλλον.
Η μεγαλύτερη πιθανότητα είναι ότι μια ανοιχτή σύγκρουση μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, η οποία θα είναι ο καταλύτης για την Τουρκία και το ΝΑΤΟ να χρησιμοποιήσουν τη συμφωνία για την αποδυνάμωση της θέσης της Ρωσίας στη Συρία, όπου θα είχε το μεγαλύτερο αποτέλεσμα.
Ο Erdogan μέτρησε πολύ στις δημόσιες δηλώσεις του σχετικά με πιθανές εχθροπραξίες στην Ουκρανία.
Ενώ φιλοξένησε μια επίσημη κρατική επίσκεψη με τον Πρόεδρο Zelensky και εξέφρασε την υποστήριξη της κυριαρχίας της Ουκρανίας (συμπεριλαμβανομένης της Κριμαίας), εξέφρασε επίσης την υποστήριξή του για τη Συμφωνία του Μινσκ ως μηχανισμό επίλυσης του ζητήματος.
Ωστόσο, οι δημόσιες δηλώσεις είναι συχνά αρκετά διαφορετικές από τις συζητήσεις που πραγματοποιούνται πίσω από κλειστές πόρτες.
Η Σύμβαση του Montreux ήταν ίσως η μεγαλύτερη πολιτική νίκη για την Τουρκία τον περασμένο αιώνα, και ο Πρόεδρος Erdogan κατανοεί αναμφισβήτητα αυτήν την πραγματικότητα.
Τα οφέλη της Τουρκίας
Εάν το νέο Κανάλι της Κωνσταντινούπολης πραγματικά κατασκευαστεί, είναι μια κερδοφόρα πρόταση για την Τουρκία οικονομικά, αν και υπάρχουν αρκετές ανησυχίες οικολογικού και πολιτικού σχεδιασμού που αποτελούν σημαντική πρόκληση για το έργο.
Ένα τέτοιο έργο, εάν είναι επιτυχές, θα αποφέρει όλα τα οικονομικά οφέλη που έχουν προσφέρει τα κανάλια του Παναμά και του Σουέζ στον Παναμά και την Αίγυπτο.
Αν και υπάρχει μια φυσική, πλωτή οδός που συνδέει τη Μαύρη Θάλασσα με τη Μεσόγειο, αυτή η πλωτή οδός περιορίζεται και περιορίζεται στον όγκο της κυκλοφορίας που μπορεί να χειριστεί.
Εάν ένα τεχνητό κανάλι μπορεί να μειώσει σημαντικά τον χρόνο διέλευσης του ταξιδιού, οι δυνάμεις θα εξοικονομήσουν σημαντικά χρηματικά ποσά χρησιμοποιώντας το.
Η εξοικονόμηση χρόνου ισοδυναμεί με εξοικονόμηση καυσίμου, πιθανή μείωση του υπερωριακού κόστους εργασίας στον επόμενο λιμένα ή μπορεί να καθορίσει εάν ένας χειριστής σκαφών πληροί τους συμβατικούς όρους ενός συμβαλλόμενου ναυλωτή.
Η Ρωσία στοχεύει να αξιοποιήσει τα ίδια πλεονεκτήματα στην προώθηση της δικής της Βόρειας Θάλασσας.
Εάν η Τουρκία ολοκληρώσει ποτέ το προτεινόμενο κανάλι της Κωνσταντινούπολης, θα ανακουφίσει μέρος της κυκλοφοριακής συμφόρησης στα στενά του Βοσπόρου και θα προσφέρει μεγάλο ποσό εσόδων για το κράτος.
Με ή χωρίς την πρόταση της διώρυγας της Κωνσταντινούπολης, η Σύμβαση του Montreux αποτελεί σημαντικό στρατηγικό πλεονέκτημα για την Τουρκία και τη Συμμαχία του ΝΑΤΟ, αρκεί η Τουρκία να παραμείνει κράτος μέλος.
Για τη Ρωσία είναι ένα δίκοπο μαχαίρι.
Υποθέτοντας ότι η Τουρκία παραμένει σύμμαχος ή ουδέτερο κόμμα, περιορίζει σοβαρά την ικανότητα οποιασδήποτε ξένης δύναμης να εισάγει μια βιώσιμη ναυτική απειλή στη Μαύρη Θάλασσα και τα ζωτικά εθνικά συμφέροντα της Ρωσίας στην περιοχή.
Σε οποιοδήποτε σενάριο όπου η Τουρκία γίνεται ενεργός αγωνιστής σε οποιαδήποτε υποθετική σύγκρουση, η Ρωσία αναγκάζεται να αναλάβει αποφασιστική και συντριπτική δράση για να αναλάβει τον έλεγχο αυτών των πλωτών οδών από την Τουρκία ή αλλιώς να εξασφαλίσει την πρόσβασή της στη Μεσόγειο.
Η Τουρκία, η Ρωσία και το ΝΑΤΟ κατανοούν σαφώς αυτήν τη στρατηγική πραγματικότητα.
Περιορίζοντας έτσι τις διαθέσιμες επιλογές για ναυτική κλιμάκωση, η Σύμβαση του Montreux συνεχίζει να παρέχει σταθερότητα και να διασφαλίζει μια ναυτική ισορροπία δύναμης στην περιοχή.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών