Σε ισχύ το ευρωπαϊκό embargo και πλαφόν στο ρωσικό πετρέλαιο – Φόβοι για 100 δολάρια το βαρέλι

(upd3) Σε ισχύ τέθηκε από σήμερα Δευτέρα 5 Δεκεμβρίου το embargo της ΕΕ στις εισαγωγές του ρωσικού πετρελαίου (αφορά τις παραδόσεις μέσω θαλάσσης και όχι μέσω αγωγών) σε μια ακόμα προσπάθεια της Ευρώπης να περιορίσει την χρηματοδότηση της ρωσικής πολεμικής «μηχανής».
Επιπλέον, από σήμερα τίθεται σε εφαρμογή και το μέτρο της ΕΕ που προβλέπει στις εταιρείες που παρέχουν ναυτιλιακές υπηρεσίες (π.χ. ασφάλιση, χρηματοδότηση) να μεταφέρουν ρωσικό πετρέλαιο, εκτός και αν το πετρέλαιο πωλείται κάτω από το πλαφόν των 60 δολαρίων το βαρέλι που αποφάσισαν ΕΕ, G7 και Αυστραλία (με αυτόν τον τρόπο επιτρέπεται το ρωσικό πετρέλαιο να πωλείται σε τρίτες χώρες με απώτερο στόχο να μην υπάρξει μια παγκόσμια αναταραχή όσον αφορά την προμήθεια πετρελαίου).
Πρόκειται για μια απόφαση που αναμένεται να προκαλέσει μια τεράστια αναδιανομή στη ροή των πετρελαίου της Ρωσίας, η οποία είναι η δεύτερη σε εξαγωγές πετρελαιοπαραγωγός χώρα παγκοσμίως μετά τη Σαουδική Αραβία, ενώ ερωτηματικό αποτελεί η στάση που θα τηρήσει κυρίως η Ινδία, η οποία μαζί με την Κίνα είναι και οι χώρες που προχωρούν τους τελευταίους μήνες μαζικά σε εισαγωγές ρωσικού αργού, εκμεταλλευόμενες τις χαμηλές τιμές.
Αναλυτές εκτιμούν πως μετά από αυτήν την απόφαση δεν θα πρέπει να αποκλείεται μια νέα εκτίναξη των τιμών του πετρελαίου ακόμα και πάνω από 100 δολάρια το βαρέλι, μια και εκτιμάται πως οι ρωσικές εξαγωγές θα μειωθούν κατά 1 με 1,5 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα.
Ήδη σήμερα 5/12 το πρωί οι τιμές του πετρελαίου Brent κατέγραψαν άνοδο της τάξης του 0,6% στις αγορές της Ασίας, ξεπερνώντας τα 86 δολάρια το βαρέλι.

Η ευρωπαϊκή απόφαση - Οι εξαιρέσεις

Την απόφαση του embargo την είχε λάβει τον περασμένο Ιούνιο η ΕΕ στο πλαίσιο του 6ου πακέτου κυρώσεων κατά της Ρωσίας.
Είχε μάλιστα χαρακτηριστεί ως μια απόφαση ορόσημο για την Ευρώπη, η οποία μάλιστα αποδείκνυε την αποφασιστικότητα της να πλήξει την οικονομία της Ρωσίας και την ικανότητα της να χρηματοδοτεί την πολεμική της μηχανή.
Ωστόσο, η απόφαση αυτή αφορά μόνο τις παραδόσεις ρωσικού αργού δια θαλάσσης, καθώς συνεχίζονται κανονικά οι παραδόσεις μέσω αγωγών.
Για παράδειγμα, Ουγγαρία, Σλοβακία και Τσεχία είχαν ήδη εξασφαλίσει την εξαίρεση τους λόγω της εξάρτησης τους από το ρωσικό αργό, ενώ στις εξαιρέσεις συγκαταλέγεται και η Βουλγαρία, η οποία θα μπορεί να λαμβάνει ρωσικό πετρέλαιο και προϊόντα του μέσω θαλάσσης έως τα τέλη του 2024 και η Κροατία έως τα τέλη του 2023.

Κρεμλίνο: Ετοιμάζουμε την απάντηση

Αντίποινα για την επιβολή πλαφόν στην τιμή του ρωσικού πετρελαίου προανήγγειλε το Κρεμλίνο, το οποίο αφού υποστήριξε πως δεν αναγνωρίζει κανένα πλαφόν, έκανε γνωστό πως ετοιμάζεται η απάντηση στη Δύση.
«Ετοιμάζουμε την αντίδραση μας.
Δεν θα αναγνωρίσουμε το ανώτατο όριο τιμών» δήλωσε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Dmitry Peskov.
Ο ίδιος προειδοποίησε ότι το πλαφόν «θα αποσταθεροποιήσει την παγκόσμια αγορά ενέργειας, αλλά δεν θα επηρεάσει την ικανότητα της Ρωσίας να στηρίζει τη στρατιωτική επιχείρηση στην Ουκρανία».

Ρωσία: Δεν θα πουλάμε

Η Ρωσία έχει διαμηνύσει πως δεν προτίθεται να πουλήσει το πετρέλαιο της σε χώρες που έχουν υιοθετήσει το πλαφόν της Δύσης, ακόμα και αν αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να μειώσει την παραγωγή της.
Σε δηλώσεις του ο αντιπρόεδρος της Ρωσίας, Alexander Novak υποστήριξε ότι η κίνηση αυτή της Δύσης αντιβαίνει στους κανόνες του ελεύθερου εμπορίου και αποσταθεροποιεί τις παγκόσμιες αγορές.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι η Ρωσία ετοιμάζει διάταγμα που θα απαγορεύει στις ρωσικές εταιρείες να αλληλεπιδρούν με κράτη που αποδέχονται το πλαφόν, κάτι που σημαίνει πως επί της ουσίας θα απαγορεύεται η εξαγωγή πετρελαίου και προϊόντων πετρελαίου σε χώρες και κράτη που το εφαρμόζουν.

Αγνοεί τη Δύση η Κίνα

Αγνοεί επιδεικτικά τη Δύση όσον αφορά το ευρωπαϊκό embargo και το πλαφόν (G7, ΕΕ, Αυστραλία) στο ρωσικό πετρέλαιο η Κίνα, η οποία ανακοίνωσε ότι θα συνεχίσει κανονικά να συνεργάζεται με τη Ρωσία.
Σε ανακοίνωση του το υπουργείο Οικονομικών της Κίνας ανακοίνωσε ότι θα συνεχίσει την ενεργειακή συνεργασία με τη Ρωσία, στη βάση του σεβασμού και των αμοιβαίων συμφερόντων.
Σημειώνεται πως η Κίνα έχει αυξήσει σημαντικά τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου, ιδιαίτερα μετά την απόφαση της Ευρώπης να μειώσει την εξάρτηση της από τα ρωσικά «καύσιμα».

Μπούμερανγκ για την Ευρώπη

Εν τω μεταξύ, δημοσίευμα στην κινεζική εφημερίδα Global Times αναφέρει ότι η επιβολή πλαφόν στο ρωσικό πετρέλαιο από την ΕΕ, θα γυρίσει μπούμερανγκ στην Ευρώπη.
«Αντί να σκέφτονται πως θα απαλύνουν τον αντίκτυπο στις τιμές της ενέργειας, τα ευρωπαϊκά κράτη θα πρέπει να αρχίσουν να ετοιμάζονται για να πληρώσουν υψηλότερους λογαριασμούς» αναφέρει ο Lin Boqiang, διευθυντής του Κέντρου Ερευνών για την Ενεργειακή Οικονομία της Κίνας στο Πανεπιστήμιο Xiamen.
Όπως λέει, η Μόσχα είναι απίθανο να «ενδώσει στην εντολή για μειωμένη τιμή στο πετρέλαιο στο άμεσο μέλλον».
«Η ΕΕ θα αναγκαστεί να αυξήσει τις εισαγωγές πετρελαίου από τις ΗΠΑ.
Η ευρωπαϊκή ήπειρος θα πληγεί από μια άνοδο των τιμών πετρελαίου βραχυπρόθεσμα» αναφέρει ο Lin Boqiang.

OPEC+: Διατηρεί σταθερή την παραγωγή

Κατόπιν αυτών των εξελίξεων, ο OPEC+ αποφάσισε να διατηρήσει στα σημερινά επίπεδα την παραγωγή πετρελαίου, αναφέροντας πως είναι έτοιμος να επέμβει, εάν χρειαστεί προκειμένου να ληφθούν περαιτέρω μέτρα για τη σταθερότητα της αγοράς.
Η Ρωσία, με ένα μερίδιο της τάξης του 11% στην παγκόσμια αγορά πετρελαίου, είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πετρελαιοπαραγωγός μετά τη Σαουδική Αραβία.
Το 2021 η Ρωσία εξήγαγε περίπου 229,9 εκατομμύρια τόνους πετρελαίου σε 36 χώρες, εκ των οποίων η Κίνα εισήγαγε τους 70 εκατομμύρια τόνους και η ΕΕ τους 108,1 εκατομμύρια τόνους.
Ήδη πάντως από τον Οκτώβριο, τα ευρωπαϊκά κράτη είχαν μειώσει στο μισό τις εισαγωγές πετρελαίου από τη Ρωσία, η οποία πάντως είχε καταφέρει να αναδιανείμει με επιτυχία το αργό της στις αγορές της Ασίας.

Πυρά από Zelensky

Πάντως, η απόφαση της ΕΕ, της G7 και της Αυστραλίας να ορίσουν το πλαφόν στα επίπεδα των 60 δολαρίων το βαρέλι προκάλεσε την έντονη αντίδραση της Ουκρανίας, με τον πρόεδρο Volodymyr Zelensky να υποστηρίζει ότι με την απόφαση του αυτή ο κόσμος έδειξε την αδυναμία του απέναντι στη Ρωσία.
Σύμφωνα με τον Zelensky, το πλαφόν αυτό θα επηρεάσει ελάχιστα οικονομικά τη ρωσική πολεμική μηχανή, καθώς εκτίμησε πως με το πλαφόν αυτό, η Ρωσία θα κερδίζει 100 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως.
Μάλιστα υποστήριξε ότι «δεν μπορεί κανείς να την χαρακτηρίσει μια σοβαρή απόφαση».
Υπενθυμίζεται πως η Ουκρανία (μαζί με την Πολωνία και άλλα Βαλτικά κράτη) ζητούσε το πλαφόν να οριστεί στα επίπεδα των 30 δολαρίων ανά βαρέλι, όταν εκτιμάται πως το κόστος παραγωγής για τη Ρωσία είναι στα επίπεδα των 20 δολαρίων ανά βαρέλι.
Σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών της Ρωσίας, το ρωσικό αργό πωλείται αυτή τη στιγμή στα επίπεδα των 50 δολαρίων ανά βαρέλι, όταν ο μέσος όρος για την περίοδο Ιανουαρίου - Νοεμβρίου 2022 ήταν στα 78,32 δολάρια το βαρέλι, αν και το Νοέμβριο η τιμή του υποχώρησε στα επίπεδα των 66,47 δολαρίων το βαρέλι.

www.bankingnews.gr