Από το κακό… στο χειρότερο, η οικονομία της Σουηδίας - Υποβάθμιση των προβλέψεων για το ΑΕΠ το 2023

Σε υποβάθμιση των προβλέψεων για την οικονομία το 2023 προχώρησε η κυβέρνηση της Σουηδίας, που πλέον αναμένει μεγαλύτερη συρρίκνωση του ΑΕΠ.
Ειδικότερα, το υπουργείο Οικονομικών της χώρας εκτιμούσε τον Δεκέμβριο ότι το ΑΕΠ θα συρρικνωθεί κατά 0,7%, αλλά τώρα προβλέπει μείωση 1%, καθώς επανεκτιμά το «δύσκολο οικονομικό περιβάλλον».
«Αντιμετωπίζουμε μεγάλες προκλήσεις, αλλά θα τις ξεπεράσουμε μαζί» δήλωσε η υπουργός Οικονομικών της χώρας, Elisabeth Svantesson, ενώ συμπλήρωσε «πολλοί άνθρωποι αγωνίζονται να τα βγάλουν πέρα, γι' αυτό είναι σημαντικό για την κυβέρνηση να καταπολεμήσει τον πληθωρισμό και να στηρίξει όσους βρίσκονται στις πιο δύσκολες συνθήκες».
Η κυβέρνηση της Σουηδίας είχε ήδη περιγράψει το οικονομικό outlook της χώρας για το 2023 ως «δυσοίωνο» σε έκθεση τον Οκτώβριο του 2022, αναμένοντας ότι η οικονομία θα διολισθήσει σε ύφεση. Τα τελευταία στοιχεία του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (ΔΤΚ) δείχνουν ότι ο πληθωρισμός αρχίζει επιτέλους να επιβραδύνεται, αλλά οι μισθοί χωλαίνουν και οι τιμές των κατοικιών αντιμετωπίζουν σοβαρή πτώση.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επανέλαβε τον δυσοίωνο τόνο στις τελευταίες προοπτικές της για την ανάπτυξη, στις οποίες η Σουηδία είναι η μόνη χώρα στην οποία η αύξηση του ΑΕΠ προβλέπεται να διολισθήσει σε αρνητικό έδαφος φέτος.
Η Επιτροπή προέβλεψε πτώση 0,8% για το 2023 και αύξηση 1,2% το 2024, που είναι η δεύτερη χαμηλότερη εκτίμηση μετά την Ιταλία.

Υψηλά ποσοστά πληθωρισμού

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, ο ρυθμός πληθωρισμού της Σουηδίας έχει αρχίσει να υποχωρεί, με το συνολικό ποσοστό για τον Μάρτιο να έχει μειωθεί στο 8% έναντι 9,4% τον προηγούμενο μήνα, αλλά το ποσοστό παραμένει πολύ πάνω από το ποσοστό-στόχο της κεντρικής τράπεζας του 2%.
Αν και τα στοιχεία του ΔΤΚ του Μαρτίου αποτελούν ένδειξη ότι ο πληθωρισμός κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση, τα σουηδικά νοικοκυριά είναι απίθανο να ανακουφιστούν ιδιαίτερα από τα στοιχεία αυτά.
«Οι άνθρωποι έχουν χαμηλότερη αγοραστική δύναμη από ό,τι είχαν εδώ και πολλά χρόνια... Έτσι, πολλοί άνθρωποι αγωνίζονται με βασικά πράγματα και επίσης μειώνουν την κατανάλωσή τους», δήλωσε στο CNBC πριν από τη δημοσιοποίηση των στοιχείων για τον πληθωρισμό ο Ola Olsson από το University of Gothenburg.
Το Εθνικό Ινστιτούτο Οικονομικών Ερευνών δήλωσε τον περασμένο μήνα πως αναμένει ότι ο πληθωρισμός -εξαιρουμένης της ενέργειας- θα παραμείνει υψηλός καθ' όλη τη διάρκεια του έτους και ότι θα χρειασθεί μέχρι το δεύτερο τρίμηνο του 2024 για να μειωθεί τελικά κάτω από το 2%.
Το σουηδικό think tank προειδοποίησε επίσης ότι θα χρειασθεί μέχρι το 2025 προτού η οικονομία στραφεί σαφώς προς τα πάνω και ότι μια αναμενόμενη ύφεση μπορεί τώρα να θεωρηθεί ότι δεν έχει λήξει μέχρι το 2026.
Οι δαπάνες για τους ιδιοκτήτες ακινήτων έχουν σημειώσει απότομη αύξηση από το 2020, σύμφωνα με τον δείκτη για τους ιδιοκτήτες ακινήτων της υπηρεσίας σύγκρισης Zmarta. Τα έξοδα στέγασης, τα οποία περιλαμβάνουν δαπάνες που αφορούν το σπίτι και τα οικόπεδά του, όπως το ηλεκτρικό ρεύμα και το νερό, τους φόρους και τους τόκους, ανέρχονται σήμερα σε 206.039 σουηδικές κορώνες (20.000 δολάρια) ετησίως, έναντι 116.483 ετησίως όπως υπολογίστηκαν το πρώτο εξάμηνο του 2020.
Ο αριθμός του πληθωρισμού είναι επίσης απίθανο να επηρεάσει τον κύκλο αύξησης των επιτοκίων της κεντρικής τράπεζας, ο οποίος ξεκίνησε απροσδόκητα τον περασμένο Απρίλιο, σύμφωνα με τη Swedbank.
«Διατηρούμε μετά τα στοιχεία [της Παρασκευής] ότι η Riksbank θα αυξήσει το επιτόκιο κατά 50 μονάδες βάσης [στις 26 Απριλίου]», ανέφερε η τράπεζα σε ενημερωτικό της σημείωμα.

Υποχώρηση των πραγματικών μισθών

Οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες βιώνουν υψηλότατο πληθωρισμό, με αποτέλεσμα οι πραγματικοί μισθοί να υστερούν. Στη Σουηδία, μια νέα διετής μισθολογική συμφωνία τοποθετεί την αύξηση των πραγματικών μισθών αναφοράς στο 4,1% για το 2023 και στο 3,3% για το 2024 - πολύ κάτω ακόμη και από τον τελευταίο, ελαφρώς χαμηλότερο, πληθωρισμό.
Ο Jens Magnusson, επικεφαλής οικονομολόγος της σουηδικής τράπεζας SEB, δήλωσε στο CNBC ότι τα στοιχεία δίνουν στην Riksbank περισσότερο χρόνο για να τιθασεύσει τον πληθωρισμό, αλλά σημαίνουν ότι οι Σουηδοί χάνουν περίπου έξι έως οκτώ χρόνια αύξησης του πραγματικού εισοδήματος με τη νέα συμφωνία.
«Τα νοικοκυριά δέχονται πιέσεις και βλέπουμε ότι οι αυξήσεις των επιτοκίων δεν έχουν ακόμη επηρεάσει πλήρως τα νοικοκυριά», πρόσθεσε.
Η πίεση στο εισόδημα των νοικοκυριών έχει προκαλέσει απεργίες που σχετίζονται με τους μισθούς σε διάφορα μέρη της Ευρώπης - αλλά όχι στη Σουηδία, όπου οι άνθρωποι αποδέχονται τη μείωση των πραγματικών μισθών ως αναπόφευκτη, σύμφωνα με τον Olsson.
«Υπάρχει μεγάλη αποδοχή... μεταξύ των ανθρώπων που εργάζονται ότι πρέπει να έχουμε μείωση των πραγματικών μισθών φέτος, διότι διαφορετικά θα είναι σαν ένα σπιράλ μισθών-τιμών που μπορεί να ξεφύγει από τον έλεγχο, το οποίο είχαμε τη δεκαετία του '70», δήλωσε ο Olsson.

Κατακόρυφη πτώση των τιμών των κατοικιών

Οι τιμές των σουηδικών κατοικιών ήταν επί μακρόν μερικές από τις ισχυρότερες στην Ευρώπη, αλλά ο Stefan Ingves, ο οποίος ήταν επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας της χώρας από το 2006 έως το 2022, έχει προειδοποιήσει στο παρελθόν ότι η χώρα θα αντιμετωπίσει την «ημέρα της κρίσης» χάρη σε ένα «δυσλειτουργικό» σύστημα.
Στη συνέχεια, οι τιμές των κατοικιών διέψευσαν τις προσδοκίες των οικονομολόγων, όταν σημείωσαν δεύτερη συνεχόμενη μηνιαία άνοδο τον Μάρτιο, σύμφωνα με τα στοιχεία της Svensk Maklarstatistik, αλλά οι αναλυτές προειδοποίησαν ότι μια περαιτέρω πτώση είναι ακόμη στον ορίζοντα.
«Μας εξέπληξε αρκετά η αμετάβλητη εξέλιξη των τιμών [στις] αρχές του έτους σε μη προσαρμοσμένα στοιχεία... Θα το αποκαλούσα ψευτο-αναγέννηση», δήλωσε ο Gustav Helgesson, αναλυτής της Nordea, στο CNBC πριν από τη δημοσίευση των τελευταίων στοιχείων για τις τιμές των κατοικιών από τη Svensk Maklarstatistik.
«Δεν έχουμε ξεφύγει από τον κίνδυνο» πρόσθεσε.

www.bankingnews.gr