Κίνδυνος κρίσης χρέους στην Ανατολική Ευρώπη λόγω Ουκρανίας - Εκτοξεύεται ο δανεισμός - Ανησυχία για κραχ από τις αγορές

Ο πόλεμος Ρωσίας - Ουκρανίας έχει για τα παρακείμενα κράτη της Ανατολικής Ευρώπης υψηλό τίμημα, είτε είναι οπαδοί του πολέμου λόγω του ιστορικού αντιρωσισμού τους όπως η Πολωνία, είτε όχι όπως η Ουγγαρία.
Τα κράτη αυτά πληρώνουν επιδοτήσεις για τις αυξημένες τιμές της ενέργειας, πληρώνουν για στρατιωτικούς εξοπλισμούς, πληρώνουν για την φιλοξενία των προσφύγων από την Ουκρανία....
Έτσι για πρώτη φορά εδώ και 12 χρόνια τρεις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης έχουν βγει στις αγορές κι έχουν δανειστεί 32 δισ. δολάρια, τριπλάσιο ποσό σε σχέση με την ίδια περίοδο πέρυσι, σύμφωνα με στοιχεία που συγκέντρωσε το Bloomberg.
Και για πρώτη φορά εδώ και 12 χρόνια, τρεις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης — η Πολωνία, με εκδόσεις ομολόγων ύψους 9 δισ. δολαρίων, η Ρουμανία, με εκδόσεις 6 δισ. δολαρίων και η Ουγγαρία, με εκδόσεις 5 δισ.  δολαρίων — συγκαταλέγονται στους πέντε κορυφαίους εκδότες ομολόγων στην κατηγορία των αναδυόμενων αγορών.

Αυξάνεται το κόστος δανεισμού Πολωνίας, Ρουμανίας Ουγγαρίας

Το timing δεν είναι πολύ καλό.
Ο δανεισμός στις αγορές ομολόγων έχει γίνει πολύ πιο ακριβός - ακόμη και για κράτη με υψηλή πιστοληπτική αξιολόγηση όπως αυτά της Ανατολικής Ευρώπης- μετά την αύξηση των επιτοκίων από τις κεντρικές τράπεζες.
Η Πολωνία, για παράδειγμα, πληρώνει ετήσιο επιτόκιο 5,5% για το νέο 30ετές της ομόλογο. Το 2021, το ίδιο ομόλογο είχε επιτόκιο κάτω του 4%.
Οι εκδόσεις ομολόγων των κρατών της ανατολικής Ευρώπης αναμένεται να αυξήσουν  όμως τα δημοσιονομικά ελλείμματα των κρατών που «φούσκωσαν» ξανφικά και να ασκήσουν ισχυρές πιέσεις στα οικονομικά επιτελεία των κυβερνήσεων.
Επιπλέον, εάν ο πόλεμος Ρωσίας - Ουκρανίας δεν τελειώσει γρήγορα ή και ενταθεί και απαιτηθούν ακόμη μεγαλύτερες πολεμικές ή άλλες δαπάνες, ενδέχεται οι ξένοι επενδυτές να μην είναι πια τόσο πρόθυμοι να αγοράζουν τα ομόλογα των κρατών της Ανατολικής Ευρώπης που πλημμυρίζουν στην αγορά.




Διστάζουν οι επενδυτές

Υπάρχουν μάλιστα ενδείξεις ότι οι επενδυτές άρχισαν να διστάζουν.
Τα ομόλογα εκφρασμένα σε δολάριο της Πολωνίας διαπραγματεύονται τώρα με αποδόσεις παρόμοιες με εκείνες των χωρών που το χρέος θεωρούνταν για καιρό ως πιο επισφαλές: των Φιλιππίνων, της Ινδονησίας και της Ουρουγουάης.
Ο Sergey Dergachev, επικεφαλής του τμήματος ομολόγων στην Union Investment Privatfonds GmbH της Φρανκφούρτης, λέει ότι επί του παρόντος οι επενδυτές δεν επιβάλλουν πρόσθετα κόστη στα ομόλογα των κρατών της Ανατολικής Ευρώπης.
Αλλά, σπεύδει να προσθέσει, ότι «η κατάσταση εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό» από πράγματα που είναι δύσκολο να προβλεφθούν, όπως οι εξελίξεις στην Ουκρανία, πράγμα που σημαίνει ότι υπάρχει περίπτωση επιδείνωσης των συνθηκών χρηματοδότησης που «δυστυχώς δεν μπορεί να προβλεφθεί».

Φουσκώνουν τα δημοσιονομικά ελλείμματα

Το δημοσιονομικό έλλειμμα των κρατών της Ανατολικής Ευρώπης θα εκτιναχθεί φέτος στο 4,3% του ΑΕΠ της περιοχής, από 1,3% το 2021, σύμφωνα με εκτιμήσεις αναλυτών στο Bloomberg.
«Ο πόλεμος φουσκώνει τα δημοσιονομικά ελλείμματα και από τις δύο πλευρές», δήλωσε ο Daniel Wood, διαχειριστής χαρτοφυλακίου σταθερού εισοδήματος στη William Blair International.
«Μειώνει την ανάπτυξη, η οποία περιορίζει τη συλλογή φορολογικών εσόδων για την κυβέρνηση, και αυξάνει τις δαπάνες επειδή οι κυβερνήσεις πρέπει να βοηθήσουν εκείνους που έχουν πληγεί σκληρά από το κόστος ζωής».
Η στροφή στις ξένες αγορές για δανεισμό έρχεται καθώς ο πληθωρισμός διαβρώνει τα θεμέλια των οικονομιών της Ανατολικής Ευρώπης.
Η έκρηξη του πληθωρισμού έχει άμεση σχέση με τον πόλεμο και τη διακοπή των ρωσικών ροών αερίου στην περιοχή.
Ο πληθωρισμός αυξήθηκε κατά 20% σε ορισμένες χώρες - επίπεδα που δεν έχουν παρατηρηθεί εδώ και δεκαετίες - και με τη σειρά του έχει οδηγήσει σε πολύ μεγάλη αύξηση επιτοκίων - μεταλύτερη από την αύξηση των επιτοκίων της ΕΚΤ και της Fed.
Στην Πολωνία, τη μεγαλύτερη οικονομία της περιοχής, τα 10ετή ομόλογα σε εθνικό νόμισμα έχουν αποδόσεις 6%, τέσσερις φορές παραπάνω από ότι μόλις πριν από δύο χρόνια.

Ο κίνδυνος από τις αγορές

Αλλά η πώληση ομολόγων σε ξένο νόμισμα και στις διεθνείς αγορές εγείρει έναν μεγάλο κίνδυνο που δεν υπάρχει όταν κανείς δανείζεται στην τοπική αγορά.
Εάν τα εθνικά νομίσματα της Αμνατολικής Ευρώπης αρχίσουν να διολισθαίνουν έναντι του δολαρίου, όπως συμβαίνει περιοδικά, θα αυξηθεί  πολύ το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους για τις κυβερνήσεις.
Ερωτηθείς για ένα σχόλιο σχετικά με το αύξηση των εκδόσεων ομολόγων, ο Zoltan Kurali, ο επικεφαλής της υπηρεσίας διαχείρισης χρέους της Ουγγαρίας, είπε ότι ο δανεισμός σε ξένο νόμισμα, εφόσον δεν ξεπεράσει ένα ανώτατο όριο, είναι φθηνότερος από τον δανεισμό σε φιορίνι.
Επίσης, βοηθά στη διαφοροποίηση της βάσης των επενδυτών, καθώς «δεν θα μπορούσε κανείς να συγκεντρώσει όλη αυτή τη ρευστότητα από μια αγορά».
Η Πολωνία έχει τα περιθώρια να δανειστεί στις διεθνείς αγορές και τα εργαλεία για να μειώσει το κόστος εάν χρειαστεί, ανέφερε μέσω email στο Bloomberg το υπουργείο Οικονομικών της Βαρσοβίας.
Μακροπρόθεσμα, το ζλότι θα πρέπει να εκτιμηθεί δεδομένων των θεμελιωδών οικονομικών μεγεθών της χώρας, συμβάλλοντας στη μείωση του βάρους του χρέους, πρόσθεσε.
Τέλος, το υπουργείο Οικονομικών της Ρουμανίας δεν ήταν άμεσα διαθέσιμο για σχόλιο.

www.bankingnews.gr