DBRS: Οι δύο δρόμοι Ελλάδας - Κύπρου για τη μείωση των NPLs – Πώς οι ελληνικές τράπεζες μείωσαν τα κόκκινα δάνεια από 45% στο 5%

Τις δύο διαφορετικές μεθόδους που επέλεξαν Ελλάδα και Κύπρος για τη μείωση των ε=μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPLs), σχολιάζει σε έκθεσή της η DBRS, καλωσορίζοντας ωστόσο τη μεγάλη πρόοδο που επιτεύχθηκε και στις δύο πλευρές τα τελευταία χρόνια.
Όπως αναφέρει ο καναδικός οίκος αξιολόγησης, Ελλάδα και Κύπρος ξεκίνησαν το ταξίδι επίλυσης των μη εξυπηρετούμενων δανείωνμε σχεδόν τα μισά από όλα τα δάνεια να ταξινομούνται ως NPLs, αλλά στο 4ο τρίμηνο του 2022, και οι δύο χώρες είχαν μειώσει τον συνολικό τους δείκτη NPLs σε λιγότερο από 5%.
Οι δύο χώρες διαφέρουν ως προς το μέγεθος της αγοράς δανείων, με την αγορά δανείων της Ελλάδας να είναι περίπου εξαπλάσια από αυτήν της Κύπρου στο 4ο τρίμηνο του 2022, και ως προς την αξιολόγησή τους, με την Ελλάδα να βαθμολογείται σε ΒΒ (high) από πλευράς μακροπρόθεσμης πιστοληπτικής ικανότητας και την Κύπρο να βαθμολογείται σε ΒΒΒ, αμφότερες με σταθερό trend. Η Ελλάδα και η Κύπρος διαφέρουν επίσης ως προς τους δρόμους που ακολούθησαν στο ταξίδι επίλυσης των NPLs.
Δεδομένης της τεράστιας διαφοράς στο μέγεθος της αγοράς δανείων σε αυτές τις δύο χώρες, ενώ ήταν μεγάλο ως ποσοστό των συνολικών δανείων, το κυπριακό πρόβλημα των NPLs ήταν πολύ μικρότερο σε ονομαστικούς όρους. Ως αποτέλεσμα, η μείωση των κυπριακών NPLs στους τραπεζικούς ισολογισμούς ήταν ταχύτερη.
Η παράδοση της τραπεζικής άδειας της Κυπριακής Συνεταιριστικής Τράπεζας τον Αύγουστο του 2018 και η μετατροπή της υπολειπόμενης οντότητας (μετά την πώληση ορισμένων περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων) σε εταιρεία διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων είχε σημαντική επίδραση στο σύνολο των NPLs του τραπεζικού τομέα, ο οποίος σχεδόν μειώθηκε στο μισό στα 11 δισ. ευρώ έως τον Σεπτέμβριο του 2018. Μετά από πολλαπλές πωλήσεις σε διεθνή επενδυτικά κεφάλαια, το ποσό αυτό διαμορφώθηκε στα 2,3 δισ. ευρώ στο τέλος Φεβρουαρίου 2023 (1,1 δισ. ευρώ μετά από προβλέψεις).
Αντίθετα, η PQH Single Special Liquidation S.A. ιδρύθηκε το 2016 και διορίστηκε ως ο μοναδικός ειδικός εκκαθαριστής για όλα τα πιστωτικά και χρηματοπιστωτικά ιδρύματα υπό ειδική εκκαθάριση. Η Ελλάδα δεν είχε τόσο γρήγορες επιδόσεις στη μείωση των NPLs, κυρίως επειδή μετά την ελληνική τραπεζική ενοποίηση, οι τέσσερις συστημικές τράπεζες (Alpha Bank, Eurobank, Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος και Τράπεζα Πειραιώς) συνεισέφεραν κατά 95,7% στην αγορά δανεισμού.
Όταν εισήχθη το «Ηρακλής» το 4ο τρίμηνο του 2019, η ονομαστική αξία των NPLs που κατείχαν οι ελληνικές τράπεζες ήταν 73,6 δισεκ. ευρώ και ο δείκτης διαμορφωνόταν στο 40%. Μετά την εισαγωγή αυτού του «Ηρακλής», σημειώθηκε πολύ ταχύτερη μείωση του δείκτη σε 12,1% έως το 2021 και 8,2% έως το 2024.

«Ηρακλής» έναντι Κυπριακών Δημοσίων Τιτλοποιήσεων

«Λόγω του ιδιωτικού χαρακτήρα αυτών των συναλλαγών, δεν είναι δυνατό να υπολογιστεί η ονομαστική αξία των NPLs που μεταβιβάζονται στο πλαίσιο του Ηρακλή. Ωστόσο, τα δελτία του ελληνικού Υπουργείου Οικονομικών δείχνουν ότι το συνολικό μέγεθος ομολόγων Κατηγορίας Α με εγγύηση του Ηρακλή κορυφώθηκε στα 18,5 δισεκ. ευρώ το 4ο τρίμηνο του 2021 και μειώθηκε στα 17,7 δισεκ. ευρώ μέσω απόσβεσης ομολόγων έως το πρώτο τρίμηνο του 2023.
Αν και θα μπορούσαν να υπάρξουν επιπλέον ιδιωτικές τιτλοποιήσεις, υπάρχει μεγαλύτερη διαφάνεια σχετικά με τις τρεις δημόσιες κυπριακές τιτλοποιήσεις NPLs (…).
Ενώ οι δείκτες NPLs στους τραπεζικούς ισολογισμούς μειώθηκαν σε λιγότερο από 5% τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Κύπρο, η επεξεργασία αυτών των δανείων είναι ακόμη σε εξέλιξη και η ευθύνη εξόφλησης συγκεντρώνεται σε μικρό αριθμό εταιρειών εξυπηρέτησης πιστώσεων και στις δύο χώρες», σχολιάζεται.

Η τιτλοποίηση παραμένει ένα αποτελεσματικό εργαλείο στην επίλυση NPLs

Κατά τη διάρκεια του πρώτου κύκλου NPLs, οι μεγάλες θέσεις NPLs που περιέχουν διάφορους τύπους δανείων, τύπους δανειοληπτών και στρατηγικές ανάκτησης μεταφέρονται σε μικρό αριθμό μεγάλων εξυπηρετητών. Διαφορετικοί τύποι περιουσιακών στοιχείων απαιτούν διαφορετική τεχνολογία, επένδυση προσωπικού και εγκατάσταση. Για την πιο αποτελεσματική και έγκαιρη εκπόνηση αυτών των χαρτοφυλακίων jumbo, συνήθως, παρόμοιοι τύποι δανείων ομαδοποιούνται και πωλούνται σε παρόχους υπηρεσιών που ειδικεύονται στην άσκηση της συγκεκριμένης κατηγορίας.
«Στο μέλλον, εκτός από τις τυπικές τιτλοποιήσεις NPLs σε μικρότερα χαρτοφυλάκια NPLs, θα μπορούσαμε να δούμε πιο εξειδικευμένα χαρτοφυλάκια που τιτλοποιούνται από τις τράπεζες».
«Και στις δύο χώρες, η εξυπηρέτηση των NPLs βρίσκεται στα χέρια ενός συγκεντρωμένου αριθμού servicers και η πλειονότητα των επιχειρηματικών σχεδίων δεν έχει ακόμη εκπονηθεί. Οι πωλήσεις χαρτοφυλακίου από υπάρχουσες δομές θα μπορούσαν να είναι το επόμενο βήμα».
www.bankingnews.gr