El Erian (Allianz): Διελκυστίνδα «φωτός» - «σκότους» στις αγορές - Η παγκόσμια «φούσκα» της υπερχρέωσης σκάει

Εν μέσω αντίρροπων δυνάμεων βρίσκονται αγορές και οικονομίες, σύμφωνα με τον διακεκριμένο οικονομολόγο και επικεφαλής οικονομικό σύμβουλο της Αllianz, Mohamed El Erian…
Όπως επισημαίνει σε άρθρο του στους Financial Times, φαινομενικά όπου κι αν κοιτάξεις αυτές τις μέρες σε οικονομίες και αγορές, διαπιστώνει πως παίζεται ένα παιχνίδι, το οποίο προσομοιάζει σε διελκυστίνδα.
Από τη μία πλευρά, υπάρχει μια πιο φωτεινή προοπτική που ενισχύει τις ελπίδες για βιώσιμη ευημερία, ελκυστικές αποδόσεις επί των επενδύσεων και πραγματική χρηματοπιστωτική σταθερότητα.
Από την άλλη είναι η κληρονομιά της υπερχρέωσης, της χαμηλής ποιότητας ανάπτυξης και των λαθών πολιτικής.
Σύμφωνα με τον El Erian, «αυτή η κατάσταση πρέπει να αντιμετωπιστεί καθώς εγκαταλείπουμε αποτυχημένες προσεγγίσεις οικονομικής διαχείρισης σε άλλες, που εστιάζουν στη χωρίς αποκλεισμούς ευημερία και συνάδουν με την ευημερία του πλανήτη μας.
Ευτυχώς, το μεγαλύτερο μέρος της ιστορικής επιβάρυνσης είναι διαχειρίσιμο.
Όπου δεν είναι, έγκαιρες απαντήσεις τόσο από τον δημόσιο όσο και από τον ιδιωτικό τομέα μπορούν να το κάνουν».

Οικονομικές προοπτικές

Σε ό,τι αφορά τις οικονομικές προοπτικές, όπως υποστηρίζει ο οικονομολόγος, οι προηγμένες χώρες δικαίως αναμένουν ένα έτος χαμηλότερου πληθωρισμού, λιγότερο κοστοβόρων δανείων και μεγαλύτερης χρηματοδότησης.
Αυτό σημαίνει οικονομική προσιτότητα και διαθεσιμότητα στεγαστικών δανείων για τα νοικοκυριά, ενώ οι εταιρείες επωφελούνται από ευκολότερη πρόσβαση στις αγορές χρήματος.
Ωστόσο, ο πλήρης αντίκτυπος του επιθετικού κύκλου αύξησης των επιτοκίων των κεντρικών τραπεζών δεν είναι ακόμη αισθητός ενώ τα επίπεδα χρέους των νοικοκυριών έχουν αυξηθεί σε σχεδόν ανησυχητικά επίπεδα.
Ένα διαφαινόμενο «τείχος λήξεων» χρέους θα πρέπει να αναχρηματοδοτηθεί με λιγότερο ευνοϊκούς όρους από ό,τι είχε αρχικά συμφωνηθεί.
Η ισχυρή ζήτηση που στηρίζεται σε μια υγιή αγορά εργασίας δεν επαρκεί για να διασφαλίσει τη διαχείριση αυτών των ιστορικών προκλήσεων.
Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής επίσης έχουν τα χέρια τους δεμένα.
Οι κυβερνήσεις έχουν περιορισμένο δημοσιονομικό χώρο λόγω των υψηλών ελλειμμάτων, του χρέους και του κόστους χρήματος.
Οι κεντρικές τράπεζες, φοβούμενες το λάθος, από τη μεριά τους διστάζουν να μειώσουν επιθετικά τα επιτόκια πολιτικής.
Επιπλέον, αναγνωρίζεται ότι τα παλαιού τύπου μέτρα δεν είναι μόνο λιγότερο εφικτά αλλά και λιγότερο επιθυμητά τώρα που λειτουργούμε σε έναν κόσμο χωρίς ευελιξία στην προσφορά αγαθών και υπηρεσιών - μια ευπάθεια που επιδεινώνεται από γεωπολιτικούς κλυδωνισμούς.
Αν και υπάρχουν ορισμένα οικονομικά φωτεινά σημεία στην Ασία και μεταξύ των χωρών του Κόλπου, ο αναπτυσσόμενος κόσμος δεν έχει την ικανότητα να λειτουργήσει ως παγκόσμια μηχανή ανάπτυξης που θα βοηθούσε στον περιορισμό του χρέους.
Αυτό γίνεται ιδιαίτερα αισθητό στην Κίνα… όπου σημειώθηκε κάποια πρόοδος, αλλά υπάρχει τεράστια πίεση για να ενεργοποιηθεί μια παλιά αναπτυξιακή μηχανή που τροφοδοτείται από χρέος, καθοδηγείται από τον δημόσιο τομέα, είναι αναποτελεσματική και έχει παρενέργειες ανεπιθύμητες συνέπειες.

Φούσκα

Στις χρηματοπιστωτικές αγορές, ο ενθουσιασμός για τα νέα υψηλά πρέπει να εξισορροπηθεί λόγω της απειλής που συνιστούν η υπερμόχλευση και η φούσκα των assets.
Το κορυφαίο παράδειγμα είναι, φυσικά, τα εμπορικά ακίνητα όπου η ανατίμηση έργων που αναλήφθηκαν στις μέρες της ακμής των κατώτατων επιτοκίων συμβαίνει πολύ αργά.
Ευτυχώς, είναι ένα πρόβλημα που ενέχει περιορισμένο μόνο κίνδυνο για τη συνολική χρηματοπιστωτική σταθερότητα.
Ωστόσο, όσο περνά ο καιρός και δεν γίνεται απομόχλευση, τόσο περισσότερο μεγαλώνει ο κίνδυνος να μολυνθούν από την αναγνώριση μεγάλων απραγματοποίητων ζημιών και να μεταδοθεί ο κίνδυνος σε γειτονικές κατηγορίες περιουσιακών στοιχείων.
Ισχυρότερα βήματα για την αντιμετώπιση της υπερχρέωσης και την ανανέωση των μοντέλων ανάπτυξης θα βοηθούσαν να ανοίξει ο δρόμος για την υπέρβαση των λαθών του παρελθόντος και την εκμετάλλευση μελλοντικών ευκαιριών.
Σύμφωνα με τον El Erian, αυτός είναι ο δρόμος για να διασφαλιστεί πως θα ενεργοποιηθούν οι νέοι μοχλοί ανάπτυξης.
Επίσης, χρειάζεται μεγαλύτερος ρεαλισμός από την πλευρά ορισμένων νοικοκυριών, επιχειρήσεων και επενδυτών που πρέπει να συνειδητοποιήσουν πως δεν επιστρέφουμε στον κόσμο των τεχνητά χαμηλών επιτοκίων.
Τρίτον, επισημαίνει ο οικονομολόγος, χρειάζονται δίχτυα ασφαλείας για την προστασία των πιο ευάλωτων στην κοινωνία και, τέταρτον, απαιτείται αναδιάρθρωση του μη βιώσιμου χρέους.
Ωστόσο, αυτές οι προκλήσεις έχουν γίνει πιο δύσκολες λόγω του σκοτεινού γεωπολιτικού σκηνικού, το οποίο τροφοδοτεί τον κατακερματισμό, απελευθερώνει στασιμοπληθωριστικούς ανέμους και εμποδίζει τη διεθνή συνεργασία.
Αυτό φυσικά δεν έχει σημασία μόνο για τις οικονομικές προοπτικές.
«Οι συνεχιζόμενοι πόλεμοι έχουν φτάσει σε σημείο βρασμού με έναν σοκαριστικά καταστροφικό τρόπο.
Η οικονομική διελκυστίνδα και η διελκυστίνδα της αγοράς πάντα θα ωχριά σε σύγκριση με τα βαθιά δεινά της ανθρωπότητας» καταλήγει ο El Erian.

www.bankingnews.gr