Φόβος για μαζικές πωλήσεις κρατικού χρέους και αποχή των επενδυτών από τις νέες εκδόσεις και κατάρρευση του δολαρίου
Ο δημοσιονομικός εκτροχιασμός στις ΗΠΑ με τους θανάσιμους κινδύνους που εγκυμονεί για την μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο και την εικόνα παρακμής που αυτή εκπέμπει έχει αρχίσει να απασχολεί τους ηγέτες των επιχειρήσεων, οι οποίοι εκπέμπουν σήμα συναγεργού - παρά το γεγονός ότι βρίσκεται σε εκλογικό κύκλο και αυτά συνήθως λέγονται λίγο... χαμηλόφωνα.
Στα τέλη του 19ου αιώνα, ο ιστορικός Αμερικανός ηγέτης Alexander Hamilton έγραψε το εξής όσον αφορά την απαιτούμενη δημοσιονομική πειθαρχία: «Το εθνικό χρέος, αν δεν είναι υπερβολικό, θα είναι για εμάς μια εθνική ευλογία».
Μια ωραία ιδέα θεωρητικά, αλλά οι κυβερνήσεις της Αμερικής από τότε δεν έχουν προσέξει αρκετά στο να εφαρμόσουν αυτή την αρχή.
Αντίθετα, η οικονομία των ΗΠΑ στηρίζεται πάνω σε ένα δημόσιο χρέος που υπερβαίνει τα 34 τρισεκατομμύρια δολάρια, με τον λόγο χρέους προς ΑΕΠ να βρίσκεται περίπου στο 120%.
Ίσως όχι την... ευλογία που είχαν οραματιστεί κάποτε οι αποκαλούμενοι Πατέρες του αμερικανικού έθνους.
Τώρα, οι κώδωνες του κινδύνου αρχίζουν να χτυπούν με αυξανόμενη συχνότητα και ένταση, επισημαίνεται σε ανάλυση του Fortune.
Ο Jamie Dimon επικεφαλής της JPMorgan δηλώνει απερίφραστα ότι η Ουάσιγκτον αντιμετωπίζει μια «εξέγερση» της παγκόσμιας αγοράς εξαιτίας των απειλών που σωρεύονται σε σχέση με το αξιόχρεο της που σηκώνει, ενώ ο διευθύνων σύμβουλος της Bank of America, Brian Moynihan πιστεύει ότι είναι καιρός να σταματήσει να θαυμάζει το πρόβλημα και να κάνει κάτι για αυτό.
Αλλού ο συγγραφέας του περίφημου «Μαύρου Κύκνου» Nassim Taleb λέει ότι η οικονομία βρίσκεται σε «σπειροειδή πορεία θανάτου», ενώ ο πρόεδρος της Fed Jerome Powell λέει ότι έχει φτάσει η ώρα να κάνουμε μια «συζήτηση μεταξύ ενηλίκων» σχετικά με τη δημοσιονομική υπευθυνότητα.
Και παρά το γεγονός ότι το θέμα είναι η «πιο προβλέψιμη κρίση που είχαμε ποτέ» σύμφωνα με τον πρώην Πρόεδρο της Βουλής Paul Ryan —μια θέση με την οποία συμφωνεί και ο Dimon — είναι ένα θέμα που δεν βρίσκεται ακόμη - και παραδόξως - στην κορυφή της πολιτικής ατζέντας.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι αυτό δεν είναι δουλειά του ενός ή του άλλου κόμματος να διορθώσει - αυτό το χρέος έχει συσσωρευτεί χάρη στις δαπάνες τόσο των Ρεπουμπλικανών όσο και των Δημοκρατικών.
Είναι σαφές ότι αυτό αποτελεί διακομματική υπόθεση και αυτό που επιζητείται είναι η άμεση ανάληψη δράσης για την επιστροφή στον ενάρετο οικονομικό κύκλο - γεγονός που η κοινή γνώμη το αναγνωρίζει.
Πέρυσι η Pew Research διαπίστωσε σε σχετική δημοσκόπηση ότι η «μείωση του δημόσιου χρέους» ήταν βασική ανησυχία για το 57% των 5.152 ατόμων που συμμετείχαν στην έρευνα — από 45% μόλις ένα χρόνο πριν.
Αλλά τα άτομα - που έχουν επί του παρόντος ένα ποσό άνω των 100.000 δολαρίων που κρέμεται πάνω από τα κεφάλια τους όταν το χρέος διαιρείται κατά κεφαλήν - πρέπει να ανησυχούν τόσο πολύ για το θέμα;
Πώς θα επηρεάσει το πορτοφόλι τους, το κόστος διαβίωσής τους και τα σχέδια αποταμίευσης τους;
Υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο να καταστραφούν περιουσιακά στοιχεία αξίας τρισεκατομμυρίων δολαρίων και μεγάλο μέρος του πληθυσμού να περιέλθει σε καθεστώς φτώχειας.
Ποιος θα αγοράσει το αμερικανικό χρέος;
Το άλλο ζήτημα είναι ότι, σε κάποιο σημείο, οι επενδυτές μπορεί να μην θέλουν πλέον να αγοράσουν κρατικό χρέος εάν φοβούνται ότι η κυβέρνηση δεν θα μπορέσει να το επιστρέψει και θεωρήσουν ότι το αξιοχρεο των ΗΠΑ έχει τρωθεί ανεπανόρθωτα λόγω δημοσιονομικής... ακολασίας.
Αυτό θα έπρεπε είναι ένα πρωταρχικό μέλημα για τον Joao Gomes, ανώτερο αναπληρωτή κοσμήτορα έρευνας και καθηγητή οικονομικών στο Wharton School του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια.
«Το πιο σημαντικό πράγμα για το χρέος προς εμένα που πρέπει να έχουν στο μυαλό τους οι άνθρωποι είναι ότι χρειάζεστε κάποιον να το αγοράσει», είπε ο Gomes στο Fortune.
«Παλιότερα μπορούσαμε να βασιζόμαστε στην Κίνα, τους Ιάπωνες επενδυτές, τη Fed για να [αγοράσουν το χρέος.]
Όλοι αυτοί οι παίκτες σιγά σιγά φεύγουν και στην πραγματικότητα τώρα πουλάνε».
Η ικανότητα της Αμερικής να πληρώσει τα χρέη της προκαλεί ανησυχία για τα κράτη σε όλο τον κόσμο που κατέχουν ένα κομμάτι 7,6 τρισεκατομμυρίων δολαρίων από τα κεφάλαια.
Τα κράτη που εκτίθενται περισσότερο είναι η Ιαπωνία, η οποία κατείχε 1,1 τρισεκατομμύρια δολάρια τον Νοέμβριο του 2023, η Κίνα (782 δισεκατομμύρια δολάρια), το Ηνωμένο Βασίλειο (716 δισεκατομμύρια δολάρια), το Λουξεμβούργο (371 δισεκατομμύρια δολάρια) και ο Καναδάς (321 δισεκατομμύρια δολάρια).
«Αν κάποια στιγμή αυτοί οι άνθρωποι που μέχρι στιγμής ήταν πρόθυμοι να αγοράσουν δημόσιο χρέος από μεγάλες οικονομίες σκεφτούν ότι «ξέρεις τι, δεν είμαι πολύ σίγουρος αν αυτή είναι μια καλή επένδυση πια, θα ζητήσω υψηλότερη επιτόκιο για να πειστούμε να κρατήσουμε αυτό, τότε θα μπορούσαμε να έχουμε ένα πραγματικό ατύχημα στα χέρια μας», είπε ο Gomes.
Πρόσθεσε: «Τη στιγμή που η κυβέρνηση σε οποιαδήποτε χώρα συνειδητοποιήσει ότι δεν μπορεί να πουλάει 1,7 τρισεκατομμύρια δολάρια σε [ετήσιο] χρέος πια, θα πρέπει να επιβάλεις μεγάλες περικοπές σε ορισμένα προγράμματα.
Αυτό ανοίγει ένα κουτί της Πανδώρας για μια περίοδο κοινωνικής αναταραχής που δεν νομίζω οποιοσδήποτε θέλει να σκεφτεί».
Το πλέον δυστοπικό σενάριο δεν είναι μακριά...
Στα τέλη του 19ου αιώνα, ο ιστορικός Αμερικανός ηγέτης Alexander Hamilton έγραψε το εξής όσον αφορά την απαιτούμενη δημοσιονομική πειθαρχία: «Το εθνικό χρέος, αν δεν είναι υπερβολικό, θα είναι για εμάς μια εθνική ευλογία».
Μια ωραία ιδέα θεωρητικά, αλλά οι κυβερνήσεις της Αμερικής από τότε δεν έχουν προσέξει αρκετά στο να εφαρμόσουν αυτή την αρχή.
Αντίθετα, η οικονομία των ΗΠΑ στηρίζεται πάνω σε ένα δημόσιο χρέος που υπερβαίνει τα 34 τρισεκατομμύρια δολάρια, με τον λόγο χρέους προς ΑΕΠ να βρίσκεται περίπου στο 120%.
Ίσως όχι την... ευλογία που είχαν οραματιστεί κάποτε οι αποκαλούμενοι Πατέρες του αμερικανικού έθνους.
Τώρα, οι κώδωνες του κινδύνου αρχίζουν να χτυπούν με αυξανόμενη συχνότητα και ένταση, επισημαίνεται σε ανάλυση του Fortune.
Ο Jamie Dimon επικεφαλής της JPMorgan δηλώνει απερίφραστα ότι η Ουάσιγκτον αντιμετωπίζει μια «εξέγερση» της παγκόσμιας αγοράς εξαιτίας των απειλών που σωρεύονται σε σχέση με το αξιόχρεο της που σηκώνει, ενώ ο διευθύνων σύμβουλος της Bank of America, Brian Moynihan πιστεύει ότι είναι καιρός να σταματήσει να θαυμάζει το πρόβλημα και να κάνει κάτι για αυτό.
Αλλού ο συγγραφέας του περίφημου «Μαύρου Κύκνου» Nassim Taleb λέει ότι η οικονομία βρίσκεται σε «σπειροειδή πορεία θανάτου», ενώ ο πρόεδρος της Fed Jerome Powell λέει ότι έχει φτάσει η ώρα να κάνουμε μια «συζήτηση μεταξύ ενηλίκων» σχετικά με τη δημοσιονομική υπευθυνότητα.
Και παρά το γεγονός ότι το θέμα είναι η «πιο προβλέψιμη κρίση που είχαμε ποτέ» σύμφωνα με τον πρώην Πρόεδρο της Βουλής Paul Ryan —μια θέση με την οποία συμφωνεί και ο Dimon — είναι ένα θέμα που δεν βρίσκεται ακόμη - και παραδόξως - στην κορυφή της πολιτικής ατζέντας.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι αυτό δεν είναι δουλειά του ενός ή του άλλου κόμματος να διορθώσει - αυτό το χρέος έχει συσσωρευτεί χάρη στις δαπάνες τόσο των Ρεπουμπλικανών όσο και των Δημοκρατικών.
Είναι σαφές ότι αυτό αποτελεί διακομματική υπόθεση και αυτό που επιζητείται είναι η άμεση ανάληψη δράσης για την επιστροφή στον ενάρετο οικονομικό κύκλο - γεγονός που η κοινή γνώμη το αναγνωρίζει.
Πέρυσι η Pew Research διαπίστωσε σε σχετική δημοσκόπηση ότι η «μείωση του δημόσιου χρέους» ήταν βασική ανησυχία για το 57% των 5.152 ατόμων που συμμετείχαν στην έρευνα — από 45% μόλις ένα χρόνο πριν.
Αλλά τα άτομα - που έχουν επί του παρόντος ένα ποσό άνω των 100.000 δολαρίων που κρέμεται πάνω από τα κεφάλια τους όταν το χρέος διαιρείται κατά κεφαλήν - πρέπει να ανησυχούν τόσο πολύ για το θέμα;
Πώς θα επηρεάσει το πορτοφόλι τους, το κόστος διαβίωσής τους και τα σχέδια αποταμίευσης τους;
Υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο να καταστραφούν περιουσιακά στοιχεία αξίας τρισεκατομμυρίων δολαρίων και μεγάλο μέρος του πληθυσμού να περιέλθει σε καθεστώς φτώχειας.
Ποιος θα αγοράσει το αμερικανικό χρέος;
Το άλλο ζήτημα είναι ότι, σε κάποιο σημείο, οι επενδυτές μπορεί να μην θέλουν πλέον να αγοράσουν κρατικό χρέος εάν φοβούνται ότι η κυβέρνηση δεν θα μπορέσει να το επιστρέψει και θεωρήσουν ότι το αξιοχρεο των ΗΠΑ έχει τρωθεί ανεπανόρθωτα λόγω δημοσιονομικής... ακολασίας.
Αυτό θα έπρεπε είναι ένα πρωταρχικό μέλημα για τον Joao Gomes, ανώτερο αναπληρωτή κοσμήτορα έρευνας και καθηγητή οικονομικών στο Wharton School του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια.
«Το πιο σημαντικό πράγμα για το χρέος προς εμένα που πρέπει να έχουν στο μυαλό τους οι άνθρωποι είναι ότι χρειάζεστε κάποιον να το αγοράσει», είπε ο Gomes στο Fortune.
«Παλιότερα μπορούσαμε να βασιζόμαστε στην Κίνα, τους Ιάπωνες επενδυτές, τη Fed για να [αγοράσουν το χρέος.]
Όλοι αυτοί οι παίκτες σιγά σιγά φεύγουν και στην πραγματικότητα τώρα πουλάνε».
Η ικανότητα της Αμερικής να πληρώσει τα χρέη της προκαλεί ανησυχία για τα κράτη σε όλο τον κόσμο που κατέχουν ένα κομμάτι 7,6 τρισεκατομμυρίων δολαρίων από τα κεφάλαια.
Τα κράτη που εκτίθενται περισσότερο είναι η Ιαπωνία, η οποία κατείχε 1,1 τρισεκατομμύρια δολάρια τον Νοέμβριο του 2023, η Κίνα (782 δισεκατομμύρια δολάρια), το Ηνωμένο Βασίλειο (716 δισεκατομμύρια δολάρια), το Λουξεμβούργο (371 δισεκατομμύρια δολάρια) και ο Καναδάς (321 δισεκατομμύρια δολάρια).
«Αν κάποια στιγμή αυτοί οι άνθρωποι που μέχρι στιγμής ήταν πρόθυμοι να αγοράσουν δημόσιο χρέος από μεγάλες οικονομίες σκεφτούν ότι «ξέρεις τι, δεν είμαι πολύ σίγουρος αν αυτή είναι μια καλή επένδυση πια, θα ζητήσω υψηλότερη επιτόκιο για να πειστούμε να κρατήσουμε αυτό, τότε θα μπορούσαμε να έχουμε ένα πραγματικό ατύχημα στα χέρια μας», είπε ο Gomes.
Πρόσθεσε: «Τη στιγμή που η κυβέρνηση σε οποιαδήποτε χώρα συνειδητοποιήσει ότι δεν μπορεί να πουλάει 1,7 τρισεκατομμύρια δολάρια σε [ετήσιο] χρέος πια, θα πρέπει να επιβάλεις μεγάλες περικοπές σε ορισμένα προγράμματα.
Αυτό ανοίγει ένα κουτί της Πανδώρας για μια περίοδο κοινωνικής αναταραχής που δεν νομίζω οποιοσδήποτε θέλει να σκεφτεί».
Το πλέον δυστοπικό σενάριο δεν είναι μακριά...
Σχόλια αναγνωστών