... Μαύρισε και το Bitcoin
Τον κίνδυνο αθέτησης εξυπηρέτησης του χρέους τους αντιμετωπίζουν όλο και πιο έντονα πλέον οι ΗΠΑ, οδεύοντας προς μια καταστροφή με οδυνηρές συνέπειες για όλο τον κόσμο, όπως επεσήμανε σε διαδικτυακή συζήτηση με τον γνωστό επενδυτή Anthony Scaramucci, την οποία παρακολούθησε το Bankingnews, ο Nouriel Roubini, που σε αποστροφή του λόγου του έκανε και τον εύλογο παραλληλισμό με την Ελλάδα…
Μάλιστα, όπως δήλωσε, η ελληνική οικονομία δεν είχε περιθώριο, έπρεπε να κάνει προσαρμογές… γιατί η αγορά πήρε το μαστίγιό της, ενώ στην περίπτωση των ΗΠΑ αυτό το μαστίγιο δεν υπάρχει, συνεπώς το μοιραίο απλώς παίρνει αναβολή μέχρι να υπάρξει κάποιος καταλύτης.
Παράλληλα, κληθείς να σχολιάσει πώς θα κινηθεί η παγκόσμια οικονομική κοινότητα, διατύπωσε τέσσερα σενάρια...
Πιο αναλυτικά, «σε ό,τι αφορά την παγκόσμια οικονομία, μπορούμε να προβούμε σε εκτιμήσεις, ωστόσο θα πρέπει να τις διαχωρίσουμε σε βραχυπρόθεσμες και μεσομακροπρόθεσμες.
Βραχυπρόθεσμα, αυτό το οποίο μας αφορά είναι το αν θα υπάρξει ομαλή προσγείωση, σκληρή προσγείωση ή καθόλου προσγείωση.
Επίσης μας ενδιαφέρει τι θα κάνουν το χρηματιστήριο και οι κεντρικές τράπεζες.
Από την άλλη, μεσομακροπρόθεσμα εξετάζουμε πόσο μπορεί να μας επηρεάσει π.χ. η τεχνολογία και η τεχνητή νοημοσύνη ειδικότερα.
Βραχυπρόθεσμα, μπορούμε να κάνουμε τέσσερα σενάρια.
Το πρώτο σενάριο προβλέπει ήπια προσγείωση, δηλαδή μείωση του πληθωρισμού στο 2% το 2025, με μικρή επιβράδυνση της ανάπτυξης.
Το δεύτερο σενάριο προϋποθέτει μείωση του πληθωρισμού, με ρηχή ύφεση, μάλλον με δύο συνεχόμενα τρίμηνα ύφεσης.
Σε αυτή την περίπτωση, τα χρηματιστήρια θα υποστούν μια μικρή διόρθωση, ωστόσο θα υπάρξει αντίκτυπος σε πολιτικό επίπεδο, καθώς μάλιστα στις ΗΠΑ, αλλά και παντού στον κόσμο, πλησιάζουν εκλογές.
Στο τρίτο σενάριο σημειώνονται ύφεση και χρηματοπιστωτική κρίση, με αύξηση στις τιμές των εμπορευμάτων, λόγω και της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Μέχρι στιγμής η σκληρή προσγείωση δεν διαφαίνεται στον άμεσο χρονικό ορίζοντά μας.
Τέλος, υπάρχει το σενάριο της μη προσγείωσης, βάσει του οποίου, παρά τη νομισματική σύσφιξη, η οικονομία συνεχίζει να αναπτύσσεται, ο πληθωρισμός δεν υποχωρεί και τα επιτόκια δεν μειώνονται, κάτι που είναι αρνητικό για τις μετοχές.
Ειρήσθω εν παρόδω η αγορά προεξοφλεί μείωση επιτοκίων μέσα στο 2024 κατά 80%, ωστόσο πλέον έχει ευθυγραμμιστεί με τη Fed και βλέπει νομισματική χαλάρωση αρχής γενομένης από Ιούνιο.
Την ίδια στιγμή, η προσοχή των επενδυτών έχει μετατοπιστεί από τη νομισματική πολιτική, στις Magnificent 7, δηλαδή τις μετοχές των Amazon, Alphabet, Meta, Tesla, Nvidia, Microsoft, Apple, που με τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης έχουν εκτοξευθεί, συμπαρασύροντας μαζί τους όλο το χρηματιστήριο.
Συνεπώς αυτό το οποίο ανεβάζει ειδικά το αμερικανικό χρηματιστήριο σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, παρά την αναβολή των επιτοκιακών μειώσεων, είναι η υπεραπόδοση αυτών των τεχνολογικών μετοχών» ανέφερε ο Nouriel Roubini.
Σημαντικό ήταν το σχόλιο του οικονομολόγου για το χρέος στις ΗΠΑ, ιδιωτικό και δημόσιο, ο συνδυασμός του οποίου είναι 420% πάνω από το αμερικανικό ΑΕΠ – πολύ υψηλότερο από την εποχή του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου και της Μεγάλης Χρηματοπιστωτικής Κρίσης.
«Το αμερικανικό χρέος είναι τεράστιο και δεν είναι βιώσιμο και δεν υπάρχει πολιτική βούληση να μειωθεί.
Ακόμη δεν έχει καταστεί μη βιώσιμο για τον εξής λόγο: Αν ήσουν αναδυόμενη αγορά, αν δεν υπάρχει δημοσιονομική πειθαρχία υπάρχει πειθαρχία από την πλευρά των αγορών, που μαστιγώνουν το νόμισμά σου, αυξάνουν τις αποδόσεις στα ομόλογά σου και μετά πρέπει να προσαρμοστείς, όπως έκανε η Ελλάδα.
Ωστόσο, αφ’ ης στιγμής το δολάριο παραμένει παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα δίνεται η δυνατότητα νομισματοποίησης του χρέους, το οποίο ισοδυναμεί με μεγαλύτερο σχοινί για να κρεμαστούμε ως Αμερικανοί.
Δηλαδή, οι ΗΠΑ απλά καθυστερούν το μοιραίο.
Δεν ξέρουμε, βέβαια, ακόμη ποιος θα είναι ο καταλύτης.
Εν προκειμένω πρέπει να σημειωθεί πως η έξαρση του πληθωρισμού βοηθά στη μείωση του χρέους.
Και αυτό είναι ένα κόλπο των κυβερνήσεων που δεν θέλουν να φορολογήσουν άμεσα τους πολίτες αποφεύγοντας το πολιτικό κόστος».
Σε ό,τι αφορά την Ευρωζώνη και τη Μεγάλη Βρετανία, η οικονομική ανάπτυξη τα δύο τελευταία δύο τρίμηνα κυμαίνεται μεταξύ του Epsilon θετικό και Epsilon αρνητικό.
Δεν έχουμε σκληρή προσγείωση, αλλά κάτι που μοιάζει με ρηχή ύφεση.
Οι Ευρωπαίοι απεξάρτηθηκαν από τη ρωσική ενέργεια και διατήρησαν την ανεργία σε ικανοποιητικά επίπεδα.
Η ΕΚΤ ίσως αρχίσει τις μειώσεις επιτοκίων ταχύτερα από τη Fed.
Τέλος, σε ό,τι αφορά την Κίνα, δεν αναμένω ανάκαμψη για πολλούς και διαφόρους λόγους, και δεν εκτιμώ πως θα αποτελέσει την ατμομηχανή της παγκόσμιας ανάπτυξης – αντίθετα με την Ινδία, η οποία παρουσιάζει πολύ ισχυρό potential (αναπτύσσεται με 7%).
Βέβαια, η Κίνα είναι πιο σημαντική».
Στη συνέχεια, ο οικονομολόγος αναφέρθηκε στο ζήτημα των εφοδιαστικών αλυσίδων και του αυξανόμενου προστατευτισμού, ο οποίος δύναται να επιφέρει πλήγμα στην οικονομική αποτελεσματικότητα, αφού μπορεί να εντείνει τις πληθωριστικές πιέσεις χτυπώντας την ανάπτυξη.
Κρυπτονομίσματα
Σε ό,τι αφορά τα κρυπτονομίσματα, ο Nouriel Roubini επέμεινε για άλλη φορά πως δεν είναι νομίσματα, δεν έχουν εσωτερική αξία…
«Ο όρος κρυπτονομίσματα είναι παραπειστικός.
Ακόμα και κάποιος γνωρίζει επιδερμικά τη νομισματική θεωρία δεν μπορεί να τα δεχθεί ως νομίσματα.
Θα μπορούσα να τα δεχθώ ως χρήσιμα assets αν και εφόσον ο πληθωρισμός ανέλθει στο 5% - αλλά και πάλι υπό προϋποθέσεις.
Καλύτερα να επενδύσετε, για παράδειγμα, στo Real Estate.
Κάθε χρόνο γίνονται περίπου 20.000 ICOS.
Τα περισσότερα από αυτά τα νέα νομίσματα αξίζουν 0» είπε, προσθέτοντας:
«Τα stablecoins δίνουν το παρών… και σιγά σιγά γίνονται κυρίαρχα.
Αλλά αν δημιουργήσαμε τα stablecoins για να σκοτώσουμε τα κρυπτονομίσματα, αυτό το οποίο καταφέραμε ήταν να δημιουργήσουμε νέα fiat νομίσματα, παρότι παραπονιόμασταν για αυτά και την ανεπάρκειά τους.
Τα stablecoins έχουν όλα τα προβλήματα που έχουν και τα fiat νομίσματα.
Οπότε τα stablecoins δεν είναι λύση.
Αντίθετα, ένα χρήσιμο asset κατάλληλο για tokenization θα ήταν κάτι το οποίο θα προσέφερε αντιστάθμιση στον πληθωρισμό» είπε ο Roubini.
www.bankignews.gr
Μάλιστα, όπως δήλωσε, η ελληνική οικονομία δεν είχε περιθώριο, έπρεπε να κάνει προσαρμογές… γιατί η αγορά πήρε το μαστίγιό της, ενώ στην περίπτωση των ΗΠΑ αυτό το μαστίγιο δεν υπάρχει, συνεπώς το μοιραίο απλώς παίρνει αναβολή μέχρι να υπάρξει κάποιος καταλύτης.
Παράλληλα, κληθείς να σχολιάσει πώς θα κινηθεί η παγκόσμια οικονομική κοινότητα, διατύπωσε τέσσερα σενάρια...
Πιο αναλυτικά, «σε ό,τι αφορά την παγκόσμια οικονομία, μπορούμε να προβούμε σε εκτιμήσεις, ωστόσο θα πρέπει να τις διαχωρίσουμε σε βραχυπρόθεσμες και μεσομακροπρόθεσμες.
Βραχυπρόθεσμα, αυτό το οποίο μας αφορά είναι το αν θα υπάρξει ομαλή προσγείωση, σκληρή προσγείωση ή καθόλου προσγείωση.
Επίσης μας ενδιαφέρει τι θα κάνουν το χρηματιστήριο και οι κεντρικές τράπεζες.
Από την άλλη, μεσομακροπρόθεσμα εξετάζουμε πόσο μπορεί να μας επηρεάσει π.χ. η τεχνολογία και η τεχνητή νοημοσύνη ειδικότερα.
Βραχυπρόθεσμα, μπορούμε να κάνουμε τέσσερα σενάρια.
Το πρώτο σενάριο προβλέπει ήπια προσγείωση, δηλαδή μείωση του πληθωρισμού στο 2% το 2025, με μικρή επιβράδυνση της ανάπτυξης.
Το δεύτερο σενάριο προϋποθέτει μείωση του πληθωρισμού, με ρηχή ύφεση, μάλλον με δύο συνεχόμενα τρίμηνα ύφεσης.
Σε αυτή την περίπτωση, τα χρηματιστήρια θα υποστούν μια μικρή διόρθωση, ωστόσο θα υπάρξει αντίκτυπος σε πολιτικό επίπεδο, καθώς μάλιστα στις ΗΠΑ, αλλά και παντού στον κόσμο, πλησιάζουν εκλογές.
Στο τρίτο σενάριο σημειώνονται ύφεση και χρηματοπιστωτική κρίση, με αύξηση στις τιμές των εμπορευμάτων, λόγω και της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Μέχρι στιγμής η σκληρή προσγείωση δεν διαφαίνεται στον άμεσο χρονικό ορίζοντά μας.
Τέλος, υπάρχει το σενάριο της μη προσγείωσης, βάσει του οποίου, παρά τη νομισματική σύσφιξη, η οικονομία συνεχίζει να αναπτύσσεται, ο πληθωρισμός δεν υποχωρεί και τα επιτόκια δεν μειώνονται, κάτι που είναι αρνητικό για τις μετοχές.
Ειρήσθω εν παρόδω η αγορά προεξοφλεί μείωση επιτοκίων μέσα στο 2024 κατά 80%, ωστόσο πλέον έχει ευθυγραμμιστεί με τη Fed και βλέπει νομισματική χαλάρωση αρχής γενομένης από Ιούνιο.
Την ίδια στιγμή, η προσοχή των επενδυτών έχει μετατοπιστεί από τη νομισματική πολιτική, στις Magnificent 7, δηλαδή τις μετοχές των Amazon, Alphabet, Meta, Tesla, Nvidia, Microsoft, Apple, που με τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης έχουν εκτοξευθεί, συμπαρασύροντας μαζί τους όλο το χρηματιστήριο.
Συνεπώς αυτό το οποίο ανεβάζει ειδικά το αμερικανικό χρηματιστήριο σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, παρά την αναβολή των επιτοκιακών μειώσεων, είναι η υπεραπόδοση αυτών των τεχνολογικών μετοχών» ανέφερε ο Nouriel Roubini.
Σημαντικό ήταν το σχόλιο του οικονομολόγου για το χρέος στις ΗΠΑ, ιδιωτικό και δημόσιο, ο συνδυασμός του οποίου είναι 420% πάνω από το αμερικανικό ΑΕΠ – πολύ υψηλότερο από την εποχή του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου και της Μεγάλης Χρηματοπιστωτικής Κρίσης.
«Το αμερικανικό χρέος είναι τεράστιο και δεν είναι βιώσιμο και δεν υπάρχει πολιτική βούληση να μειωθεί.
Ακόμη δεν έχει καταστεί μη βιώσιμο για τον εξής λόγο: Αν ήσουν αναδυόμενη αγορά, αν δεν υπάρχει δημοσιονομική πειθαρχία υπάρχει πειθαρχία από την πλευρά των αγορών, που μαστιγώνουν το νόμισμά σου, αυξάνουν τις αποδόσεις στα ομόλογά σου και μετά πρέπει να προσαρμοστείς, όπως έκανε η Ελλάδα.
Ωστόσο, αφ’ ης στιγμής το δολάριο παραμένει παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα δίνεται η δυνατότητα νομισματοποίησης του χρέους, το οποίο ισοδυναμεί με μεγαλύτερο σχοινί για να κρεμαστούμε ως Αμερικανοί.
Δηλαδή, οι ΗΠΑ απλά καθυστερούν το μοιραίο.
Δεν ξέρουμε, βέβαια, ακόμη ποιος θα είναι ο καταλύτης.
Εν προκειμένω πρέπει να σημειωθεί πως η έξαρση του πληθωρισμού βοηθά στη μείωση του χρέους.
Και αυτό είναι ένα κόλπο των κυβερνήσεων που δεν θέλουν να φορολογήσουν άμεσα τους πολίτες αποφεύγοντας το πολιτικό κόστος».
Σε ό,τι αφορά την Ευρωζώνη και τη Μεγάλη Βρετανία, η οικονομική ανάπτυξη τα δύο τελευταία δύο τρίμηνα κυμαίνεται μεταξύ του Epsilon θετικό και Epsilon αρνητικό.
Δεν έχουμε σκληρή προσγείωση, αλλά κάτι που μοιάζει με ρηχή ύφεση.
Οι Ευρωπαίοι απεξάρτηθηκαν από τη ρωσική ενέργεια και διατήρησαν την ανεργία σε ικανοποιητικά επίπεδα.
Η ΕΚΤ ίσως αρχίσει τις μειώσεις επιτοκίων ταχύτερα από τη Fed.
Τέλος, σε ό,τι αφορά την Κίνα, δεν αναμένω ανάκαμψη για πολλούς και διαφόρους λόγους, και δεν εκτιμώ πως θα αποτελέσει την ατμομηχανή της παγκόσμιας ανάπτυξης – αντίθετα με την Ινδία, η οποία παρουσιάζει πολύ ισχυρό potential (αναπτύσσεται με 7%).
Βέβαια, η Κίνα είναι πιο σημαντική».
Στη συνέχεια, ο οικονομολόγος αναφέρθηκε στο ζήτημα των εφοδιαστικών αλυσίδων και του αυξανόμενου προστατευτισμού, ο οποίος δύναται να επιφέρει πλήγμα στην οικονομική αποτελεσματικότητα, αφού μπορεί να εντείνει τις πληθωριστικές πιέσεις χτυπώντας την ανάπτυξη.
Κρυπτονομίσματα
Σε ό,τι αφορά τα κρυπτονομίσματα, ο Nouriel Roubini επέμεινε για άλλη φορά πως δεν είναι νομίσματα, δεν έχουν εσωτερική αξία…
«Ο όρος κρυπτονομίσματα είναι παραπειστικός.
Ακόμα και κάποιος γνωρίζει επιδερμικά τη νομισματική θεωρία δεν μπορεί να τα δεχθεί ως νομίσματα.
Θα μπορούσα να τα δεχθώ ως χρήσιμα assets αν και εφόσον ο πληθωρισμός ανέλθει στο 5% - αλλά και πάλι υπό προϋποθέσεις.
Καλύτερα να επενδύσετε, για παράδειγμα, στo Real Estate.
Κάθε χρόνο γίνονται περίπου 20.000 ICOS.
Τα περισσότερα από αυτά τα νέα νομίσματα αξίζουν 0» είπε, προσθέτοντας:
«Τα stablecoins δίνουν το παρών… και σιγά σιγά γίνονται κυρίαρχα.
Αλλά αν δημιουργήσαμε τα stablecoins για να σκοτώσουμε τα κρυπτονομίσματα, αυτό το οποίο καταφέραμε ήταν να δημιουργήσουμε νέα fiat νομίσματα, παρότι παραπονιόμασταν για αυτά και την ανεπάρκειά τους.
Τα stablecoins έχουν όλα τα προβλήματα που έχουν και τα fiat νομίσματα.
Οπότε τα stablecoins δεν είναι λύση.
Αντίθετα, ένα χρήσιμο asset κατάλληλο για tokenization θα ήταν κάτι το οποίο θα προσέφερε αντιστάθμιση στον πληθωρισμό» είπε ο Roubini.
www.bankignews.gr
Σχόλια αναγνωστών