Στουρνάρας (ΤτΕ): Ευοίωνες οι μακροοικονομικές προοπτικές της Ελλάδας - Παραμένουν οι προκλήσεις στο τραπεζικό σύστημα

Στην εικόνα που παρουσιάζουν σήμερα οι τράπεζες και η ελληνική οικονομία, αναφέρθηκε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ) Γιάννης Στουρνάρας, 
«Οφείλω να ομολογήσω ότι μερικά χρόνια πριν είχα διαφορετική εικόνα από αυτή που έχω σήμερα για τις συνεταιριστικές τράπεζες και τη σημασία που έχουν για την τοπική οικονομία, αλλά και για την ενίσχυση του ανταγωνισμού.
Ο κλάδος των συνεταιριστικών τραπεζών, όπως και το σύνολο του τραπεζικού συστήματος, ήρθε αντιμέτωπος, κατά τη διάρκεια της προηγούμενης δεκαετίας, με τις επιπτώσεις της σοβαρής οικονομικής κρίσης που έπληξε την Ελλάδα. Όπως έχουμε δει να συμβαίνει και σε παρόμοιες κρίσεις σε άλλες χώρες, το τραπεζικό σύστημα επηρεάστηκε σημαντικά. Οι ελληνικές τράπεζες κλήθηκαν να διαχειριστούν το υψηλός κόστος από τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στην αναδιάρθρωση του ελληνικού δημόσιου χρέους (PSI) και από τη σημαντική αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων.
Ειδικά η αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων έπληξε δυσανάλογα τον κλάδο σας, καθώς οι συνεταιριστικές τράπεζες δραστηριοποιούνται πρωτίστως στην παροχή χρηματοδοτήσεων προς τις μικρομεσαίες και πολύ μικρές επιχειρήσεις, οι οποίες παρουσίασαν κατά το παρελθόν υψηλά ποσοστά αθέτησης.
(…) Ως εκ τούτου, πολλές συνεταιριστικές τράπεζες βρέθηκαν σε δεινή οικονομική θέση και έπαυσαν τη λειτουργία τους κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας. Σήμερα, το τοπίο των συνεταιριστικών τραπεζών είναι αρκετά διαφοροποιημένο σε σχέση με το παρελθόν, καθώς πλέον δραστηριοποιούνται στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα μόνο 4 συνεταιριστικές τράπεζες (Καρδίτσας, Χανίων, Ηπείρου και Θεσσαλίας)», ανέφερε, μιλώντας στην επετειακή εκδήλωση για τα 30 χρόνια από την ίδρυση της Συνεταιριστικής Τράπεζας Καρδίτσας.
Ο κ. Στουρνάρας συνέχισε, λέγοντας για την ελληνική οικονομία και το τραπεζικό σύστημα της χώρας:
«Κοιτώντας τώρα τη μεγαλύτερη εικόνα, θα ήθελα να τονίσω ότι, παρά τις πιέσεις που δημιουργούν εξωγενείς παράγοντες, όπως η πανδημία και ο πόλεμος στην Ουκρανία, οι μακροοικονομικές προοπτικές της χώρας εμφανίζονται σήμερα πιο ευοίωνες. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη βελτίωση των συνθηκών ρευστότητας στο τραπεζικό σύστημα και στην ελληνική οικονομία γενικότερα. Επιπλέον, η αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας του Ελληνικού Δημοσίου στην επενδυτική κατηγορία διαμορφώνει ακόμα ευνοϊκότερες συνθήκες για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, συγκρατώντας τις πιέσεις στο κόστος χρηματοδότησης των τραπεζών, αντισταθμίζοντας ‒ εν μέρει ‒ τις συνέπειες της άσκησης περιοριστικής πολιτικής και βελτιώνοντας την πρόσβαση των ελληνικών τραπεζών στις αγορές χρήματος και κεφαλαίων.
Ωστόσο, παρά τις βελτιωμένες μακροοικονομικές συνθήκες σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια, το ελληνικό τραπεζικό σύστημα εξακολουθεί να αντιμετωπίζει προκλήσεις. Οι πληθωριστικές πιέσεις στην ευρωζώνη, τις οποίες επέτεινε ο συνεχιζόμενος πόλεμος στην Ουκρανία, έχουν οδηγήσει σε αυστηροποίηση της νομισματικής πολιτικής και επιβράδυνση των ρυθμών μεγέθυνσης της ευρωπαϊκής οικονομίας. Η αβεβαιότητα παραμένει εξαιρετικά υψηλή διεθνώς, υπό την επίδραση των δυσμενών γεωπολιτικών εξελίξεων και της πολιτικής αβεβαιότητας εν όψει των επερχόμενων εκλογικών αναμετρήσεων στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ. Επιπρόσθετα, το περιβάλλον υψηλών επιτοκίων επιδρά αρνητικά στην οικονομική δραστηριότητα, ενισχύοντας τον κίνδυνο διατήρησης των χαμηλών ρυθμών οικονομικής ανάπτυξης στο εγγύς μέλλον. Επηρεάζει επίσης δυσμενώς την ικανότητα των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών να αποπληρώνουν τα υφιστάμενα δάνειά τους, καθώς και τη ζήτηση νέων δανείων. Παράλληλα, οι υψηλές αποτιμήσεις στις αγορές χρήματος και κεφαλαίων εντείνουν τον κίνδυνο απότομης ανατιμολόγησης των περιουσιακών στοιχείων, ενώ παραμένουν οι ανησυχίες από τη συνεχιζόμενη πτωτική πορεία των τιμών των επαγγελματικών ακινήτων σε διεθνές επίπεδο.
Επιπλέον, η αυξανόμενη χρήση ψηφιακών μέσων στις τραπεζικές συναλλαγές εκθέτει τις τράπεζες σε αυξημένο κίνδυνο πληροφοριακών συστημάτων και κατ’ επέκταση σε υψηλό λειτουργικό κίνδυνο».
Στη συνέχεια, αναφέρθηκε στις προκλήσεις που καλούνται πλέον να αντιμετωπίσουν οι τράπεζες λόγω των περιβαλλοντικών κινδύνων και της κλιματικής αλλαγής.
«Από τη μία πλευρά, οι φυσικές καταστροφές, που ενισχύονται σε συχνότητα και ένταση, μπορούν να οδηγήσουν σε αυξημένες επισφάλειες λόγω ζημιών σε περιουσίες και επιχειρήσεις. Από την άλλη πλευρά, οι αλλαγές στο κανονιστικό πλαίσιο για τη σταδιακή μείωση των εκπομπών άνθρακα και την υιοθέτηση πράσινων πρακτικών, οι τεχνολογικές εξελίξεις, αλλά και οι μεταβολές στις προτιμήσεις των επενδυτών και των καταναλωτών, μπορεί να προκαλέσουν απομείωση της αξίας των περιουσιακών στοιχείων των τραπεζών. Επομένως, οι τράπεζες απαιτείται να κατανοήσουν αυτούς τους κινδύνους και σταδιακά να τους ενσωματώσουν στη διακυβέρνηση, στο πλαίσιο διαχείρισης κινδύνων που εφαρμόζουν και στις επιχειρηματικές στρατηγικές τους.
Ήδη, το νέο εποπτικό πλαίσιο που αναμένεται να τεθεί σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου 2025 σηματοδοτεί την πορεία προς την περαιτέρω ενσωμάτωση των θεμάτων που σχετίζονται με το περιβάλλον και τη βιωσιμότητα στις λειτουργίες των τραπεζών. Απαιτεί μάλιστα από τις τράπεζες, μεταξύ άλλων, να καταρτίσουν συγκεκριμένα σχέδια μετάβασης προς μία κλιματικά ουδέτερη οικονομία μέχρι το 2050, τα οποία θα τους επιτρέψουν τόσο να διαχειριστούν τους κινδύνους όσο και να αξιοποιήσουν τις ευκαιρίες που θα προκύψουν από αυτή τη διαδικασία προσαρμογής.
(…)
Προκειμένου όμως οι τράπεζες να είναι σε θέση να διαδραματίσουν αποτελεσματικά το ρόλο τους στη μεταβαλλόμενη αυτή οικονομική και κοινωνική πραγματικότητα, είναι απαραίτητο να ενισχύσουν την ανθεκτικότητά τους στους κλιματικούς και περιβαλλοντικούς κινδύνους».

www.bankingnews.gr