Από τη στιγμή που ο φασισμός εισέρχεται στην πολιτική σκηνή και την κοινωνία, είναι άσκοπο οι πολιτικοί να «φλερτάρουν» με την ξενοφοβία ή να τάσσονται κατά της λιτότητας
Οι πρόσφατες ταραχές στο Ηνωμένο Βασίλειο απέδειξαν για ακόμη μία φορά, την αδυναμία των φιλελεύθερων και των αριστερών να απευθυνθούν στους ανθρώπους της εργατικής τάξης που έλκονται από την ακροδεξιά, σχολιάζει σε άρθρο του (στο Project Syndicate) ο πρώην υπουργός Οικονομικών Γιάνης Βαρουφάκης, κάνοντας λόγο για μία γενικότερη τάση στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Όπως αναφέρει ο οικονομολόγος, από τη στιγμή που ο φασισμός εισέρχεται στην πολιτική σκηνή και την κοινωνία, είναι άσκοπο οι πολιτικοί να «φλερτάρουν» με την ξενοφοβία, όπως κάνουν οι φιλελεύθεροι όταν ασπάζονται μια αντιμεταναστευτική ατζέντα, ή να τάσσονται κατά της λιτότητας, όπως κάνουν οι αριστεροί. Για να αντιμετωπίσουν τους ταραχοποιούς της Βρετανίας και παρόμοια όχλη σε όλη την Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι προοδευτικοί πρέπει πρώτα να δεσμευτούν ότι δεν θα τους εγκαταλείψουν, υπογραμμίζει ο κ. Βαρουφάκης.
«Η συγκλονιστική μου "γνωριμία" στη φασιστική νοοτροπία συνέβη πριν από τρεις δεκαετίες, όταν ο Καπνιάς, ένας ηλικιωμένος Έλληνας αγρότης, αποφάσισε να με μορφώσει. Οι διεστραμμένες ιδέες του, αν και εξοργιστικές, εξακολουθούν να υπάρχουν σε μέρη όπως η βόρεια Αγγλία, η ανατολική Γερμανία και η Αμερική.
Ο Καπνιάς είχε μεγαλώσει φτωχός, σε ένα χωριό της Πελοποννήσου όπου κυριαρχούσε το αφεντικό γαιοκτήμονας – ένας φιλελεύθερος πατριάρχης που, κατά τη διάρκεια της ναζιστικής κατοχής, ήταν περιουσιακό στοιχείο των βρετανικών μυστικών υπηρεσιών, και το σπίτι του λειτουργούσε ως κόμβος της αντίστασης. Βλέποντας Βρετανούς αξιωματικούς που είχαν πέσει με αλεξίπτωτο να εισέρχονται στην αγροικία, μερικές φορές συνοδευόμενοι από γενειοφόρους κομμουνιστές παρτιζάνους, ο Καπνιάς ήξερε ότι κάτι συνέβαινε.
«Περήφανα έβαζε στο χέρι μου έναν δερματόδετο τόμο σε προχωρημένη κατάσταση: μια έκδοση του Mein Kampf του 1934 που του είχε δώσει ο εκπαιδευτής της Γκεστάπο ως δώρο αποχωρισμού στα τελευταία στάδια της κατοχής. Απολαμβάνοντας την αποστροφή μου, προχώρησε να εξηγήσει το μίσος του για τους Συμμάχους.
Η αλαζονεία τους, η αυτοσημασία τους, η ύβρις τους οδήγησαν μυριάδες στο θάνατο, είπε», θυμάται ο κ. Βαρουφάκης.
«Όταν υπενθύμιζα τις ναζιστικές σφαγές των δικών του ανθρώπων, ο Καπνιάς δεν θα είχε να πει τίποτα για αυτά. Για αυτόν, ήταν οι Βρετανοί, το αφεντικό του και οι αριστεροί που έφεραν τη σφαγή στη γη – μια φράση που δεν άκουσα να χρησιμοποιείται ξανά με τόσο κέφι μέχρι που ο Donald Trump την ανέπτυξε στην εναρκτήρια ομιλία του το 2017», συμπληρώνει.
«Οι πραγματικοί άντρες εξαφανίζουν όσους στέκονται εμπόδιο στο δρόμο τους και έτσι επιβιώνουν. Και αν πεθάνουν, μέσω του θανάτου τους αποδέχονται την ακαταλληλότητά τους να ζήσουν», έλεγε τότε ο Καπνιάς.
Αφού αφηγηθεί την εμπειρία του, ο κ. Βαρουφάκης υπογραμμίζει ότι, πρώτον, η φασιστική βία είναι ένα εργαλείο στρατολόγησης. «Ο κύριος σκοπός του είναι να μας εξοργίσει ώστε να τους καταγγείλουμε και να απαιτήσουμε βίαιη αστυνομική δράση και μακροχρόνιες ποινές φυλάκισης. Έτσι αποκτούν νεοσύλλεκτους που, σαν τον Καπνιά, χαίρονται βλέποντας τον θυμό τους να μας μολύνει», εξηγεί.
Δεύτερον, οι φασίστες της σημερινής εποχής δεν είναι υπερασπιστές ή οικοδόμοι της κοινότητας. Μιλούν για κατεστραμμένες κοινότητες, αλλά το πιο κοντινό στην οικοδόμηση κοινότητας γι αυτούς, είναι οι ταραχές και θέματα που βάζουν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που προκαλούν, αλλά ποτέ δεν λύνουν προβλήματα.
Τρίτον, ενώ ο φασισμός γεννιέται εν μέσω λιτότητας, οι φασίστες δεν πρόκειται ποτέ να αντιταχθούν στη λιτότητα. Η λιτότητα δεν έχει πρόσωπο, σε αντίθεση με τους Εβραίους ή τους μουσουλμάνους αιτούντες άσυλο. Και ο φασισμός χρειάζεται πρόσωπα ως σημεία εστίασης του βίαιου μίσους που τον οδηγεί.
Τέταρτον, οι μετανάστες δεν έχουν καμία σχέση, εξγεί ο κ. Βαρουφάκης. Όπως με δίδαξε ο Καπνιάς, οι φασίστες αγκαλιάζουν με χαρά τους ξένους ως «λευκούς αγγέλους τους», συμπεριλαμβανομένων εκείνων που καυχώνται για τον υπέρογκο πλούτο που ισχυρίζονται ότι αποδοκιμάζουν. Ακόμα κι αν δεν υπάρχουν καστανά πρόσωπα τριγύρω, οι φασίστες θα πλαστογραφήσουν κάποιο Άλλο για να επικεντρώσουν το μίσος τους.
«Αυτά τα τέσσερα μαθήματα προτείνουν τι πρέπει να αποφύγουμε. Για αρχή, όταν οι κυβερνήσεις και τα κυρίαρχα κόμματα υιοθετούν μια αντιμεταναστευτική ατζέντα, οι φασίστες μυρίζουν αίμα στο νερό και η όρεξή τους για σκληρότητα εκρήγνυται. Ομοίως, όσοι αντιμετωπίζουν τους φασίστες σαν θύματα λιτότητας, κακής εκπαίδευσης ή κακής τύχης, το μόνο που κάνουν είναι να θυμώνουν περισσότερο. Το να τους λέμε ότι ο αντισημιτισμός ή η ισλαμοφοβία είναι ο αντικαπιταλισμός του ανόητου (αν και σωστό) δεν λειτουργεί.
Λοιπόν, τι πρέπει να κάνουμε;
Η απάντηση, προτείνω, έρχεται επίσης από τη Βρετανία, με τη μορφή της πιο πρόσφατης ταινίας του Ken Loach The Old Oak, σε σενάριο Paul Laverty. Όταν μια ομάδα Σύριων προσφύγων εναποτίθεται στη μέση μιας κατεστραμμένης βόρειας αγγλικής πόλης, ένας τελώνης και ένας πρόσφυγας καταφέρνουν να εκτονώσουν τη σύγκρουση μεταξύ των νεοαφιχθέντων και των άθλιων ντόπιων που η αποβιομηχάνιση και η λιτότητα έκαναν επιρρεπείς στη φασιστική νοοτροπία», καταλήγει ο κ. Βαρουφάκης.
www.bankingnews.gr
Όπως αναφέρει ο οικονομολόγος, από τη στιγμή που ο φασισμός εισέρχεται στην πολιτική σκηνή και την κοινωνία, είναι άσκοπο οι πολιτικοί να «φλερτάρουν» με την ξενοφοβία, όπως κάνουν οι φιλελεύθεροι όταν ασπάζονται μια αντιμεταναστευτική ατζέντα, ή να τάσσονται κατά της λιτότητας, όπως κάνουν οι αριστεροί. Για να αντιμετωπίσουν τους ταραχοποιούς της Βρετανίας και παρόμοια όχλη σε όλη την Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι προοδευτικοί πρέπει πρώτα να δεσμευτούν ότι δεν θα τους εγκαταλείψουν, υπογραμμίζει ο κ. Βαρουφάκης.
«Η συγκλονιστική μου "γνωριμία" στη φασιστική νοοτροπία συνέβη πριν από τρεις δεκαετίες, όταν ο Καπνιάς, ένας ηλικιωμένος Έλληνας αγρότης, αποφάσισε να με μορφώσει. Οι διεστραμμένες ιδέες του, αν και εξοργιστικές, εξακολουθούν να υπάρχουν σε μέρη όπως η βόρεια Αγγλία, η ανατολική Γερμανία και η Αμερική.
Ο Καπνιάς είχε μεγαλώσει φτωχός, σε ένα χωριό της Πελοποννήσου όπου κυριαρχούσε το αφεντικό γαιοκτήμονας – ένας φιλελεύθερος πατριάρχης που, κατά τη διάρκεια της ναζιστικής κατοχής, ήταν περιουσιακό στοιχείο των βρετανικών μυστικών υπηρεσιών, και το σπίτι του λειτουργούσε ως κόμβος της αντίστασης. Βλέποντας Βρετανούς αξιωματικούς που είχαν πέσει με αλεξίπτωτο να εισέρχονται στην αγροικία, μερικές φορές συνοδευόμενοι από γενειοφόρους κομμουνιστές παρτιζάνους, ο Καπνιάς ήξερε ότι κάτι συνέβαινε.
«Περήφανα έβαζε στο χέρι μου έναν δερματόδετο τόμο σε προχωρημένη κατάσταση: μια έκδοση του Mein Kampf του 1934 που του είχε δώσει ο εκπαιδευτής της Γκεστάπο ως δώρο αποχωρισμού στα τελευταία στάδια της κατοχής. Απολαμβάνοντας την αποστροφή μου, προχώρησε να εξηγήσει το μίσος του για τους Συμμάχους.
Η αλαζονεία τους, η αυτοσημασία τους, η ύβρις τους οδήγησαν μυριάδες στο θάνατο, είπε», θυμάται ο κ. Βαρουφάκης.
«Όταν υπενθύμιζα τις ναζιστικές σφαγές των δικών του ανθρώπων, ο Καπνιάς δεν θα είχε να πει τίποτα για αυτά. Για αυτόν, ήταν οι Βρετανοί, το αφεντικό του και οι αριστεροί που έφεραν τη σφαγή στη γη – μια φράση που δεν άκουσα να χρησιμοποιείται ξανά με τόσο κέφι μέχρι που ο Donald Trump την ανέπτυξε στην εναρκτήρια ομιλία του το 2017», συμπληρώνει.
«Οι πραγματικοί άντρες εξαφανίζουν όσους στέκονται εμπόδιο στο δρόμο τους και έτσι επιβιώνουν. Και αν πεθάνουν, μέσω του θανάτου τους αποδέχονται την ακαταλληλότητά τους να ζήσουν», έλεγε τότε ο Καπνιάς.
Αφού αφηγηθεί την εμπειρία του, ο κ. Βαρουφάκης υπογραμμίζει ότι, πρώτον, η φασιστική βία είναι ένα εργαλείο στρατολόγησης. «Ο κύριος σκοπός του είναι να μας εξοργίσει ώστε να τους καταγγείλουμε και να απαιτήσουμε βίαιη αστυνομική δράση και μακροχρόνιες ποινές φυλάκισης. Έτσι αποκτούν νεοσύλλεκτους που, σαν τον Καπνιά, χαίρονται βλέποντας τον θυμό τους να μας μολύνει», εξηγεί.
Δεύτερον, οι φασίστες της σημερινής εποχής δεν είναι υπερασπιστές ή οικοδόμοι της κοινότητας. Μιλούν για κατεστραμμένες κοινότητες, αλλά το πιο κοντινό στην οικοδόμηση κοινότητας γι αυτούς, είναι οι ταραχές και θέματα που βάζουν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που προκαλούν, αλλά ποτέ δεν λύνουν προβλήματα.
Τρίτον, ενώ ο φασισμός γεννιέται εν μέσω λιτότητας, οι φασίστες δεν πρόκειται ποτέ να αντιταχθούν στη λιτότητα. Η λιτότητα δεν έχει πρόσωπο, σε αντίθεση με τους Εβραίους ή τους μουσουλμάνους αιτούντες άσυλο. Και ο φασισμός χρειάζεται πρόσωπα ως σημεία εστίασης του βίαιου μίσους που τον οδηγεί.
Τέταρτον, οι μετανάστες δεν έχουν καμία σχέση, εξγεί ο κ. Βαρουφάκης. Όπως με δίδαξε ο Καπνιάς, οι φασίστες αγκαλιάζουν με χαρά τους ξένους ως «λευκούς αγγέλους τους», συμπεριλαμβανομένων εκείνων που καυχώνται για τον υπέρογκο πλούτο που ισχυρίζονται ότι αποδοκιμάζουν. Ακόμα κι αν δεν υπάρχουν καστανά πρόσωπα τριγύρω, οι φασίστες θα πλαστογραφήσουν κάποιο Άλλο για να επικεντρώσουν το μίσος τους.
«Αυτά τα τέσσερα μαθήματα προτείνουν τι πρέπει να αποφύγουμε. Για αρχή, όταν οι κυβερνήσεις και τα κυρίαρχα κόμματα υιοθετούν μια αντιμεταναστευτική ατζέντα, οι φασίστες μυρίζουν αίμα στο νερό και η όρεξή τους για σκληρότητα εκρήγνυται. Ομοίως, όσοι αντιμετωπίζουν τους φασίστες σαν θύματα λιτότητας, κακής εκπαίδευσης ή κακής τύχης, το μόνο που κάνουν είναι να θυμώνουν περισσότερο. Το να τους λέμε ότι ο αντισημιτισμός ή η ισλαμοφοβία είναι ο αντικαπιταλισμός του ανόητου (αν και σωστό) δεν λειτουργεί.
Λοιπόν, τι πρέπει να κάνουμε;
Η απάντηση, προτείνω, έρχεται επίσης από τη Βρετανία, με τη μορφή της πιο πρόσφατης ταινίας του Ken Loach The Old Oak, σε σενάριο Paul Laverty. Όταν μια ομάδα Σύριων προσφύγων εναποτίθεται στη μέση μιας κατεστραμμένης βόρειας αγγλικής πόλης, ένας τελώνης και ένας πρόσφυγας καταφέρνουν να εκτονώσουν τη σύγκρουση μεταξύ των νεοαφιχθέντων και των άθλιων ντόπιων που η αποβιομηχάνιση και η λιτότητα έκαναν επιρρεπείς στη φασιστική νοοτροπία», καταλήγει ο κ. Βαρουφάκης.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών