Η αναβολή των επτά ημερών για την εφαρμογή των μέτρων, αποφασίστηκε για να επιτραπεί να ...οργανωθούν τα αμερικανικά τελωνεία, όπως εξήγησε στον Τύπο.
Την ώρα που οι αγορές τρίζουν από την απόφαση του αμερικανού προέδρου να επιβάλλει δασμούς στον κόσμο, η «Ημέρα Μηδέν» για την είσπραξη των νέων δασμών έφτασε και... προσπέρασε γιατί, ο Αμερικανός πρόεδρος Donald Trump μπορεί να θέλει την εφαρμογή τους, αλλά τα αμερικανικά τελωνεία αδυνατούν να διαχειριστούν τις εισροές που διαμορφώνει η επιβολή δασμών οπότε τους έδωσε έναν... αέρα προετοιμασίας, με νέα αναβολή στην είσπραξή τους.
Πρακτικά, αυτό σημαίνει πως οι νέοι πρόσθετοι τελωνειακοί δασμοί στα προϊόντα που εισάγονται στις ΗΠΑ από δεκάδες εμπορικούς εταίρους θα αρχίσουν να εισπράττονται την 7η Αυγούστου, αντί για την 1η.
Η αναβολή των επτά ημερών για την εφαρμογή των μέτρων αποφασίστηκε για να επιτραπεί να ...οργανωθούν τα αμερικανικά τελωνεία, όπως εξήγησε στον Τύπο.
Στο παρα.. ένα νέοι δασμοί
Ο αμερικανός πρόεδρος Donald Trump υπέγραψε την Πέμπτη 31/7 το εκτελεστικό διάταγμα με το οποίο επιβάλλονται υψηλότεροι τελωνειακοί δασμοί σε δεκάδες χώρες του κόσμου, έναντι των οποίων η κυβέρνηση των ΗΠΑ λέει πως έχει μικρότερο ή μεγαλύτερο εμπορικό έλλειμμα.
Λίγο πριν την προθεσμία της 1ης Αυγούστου για την αναθεώρηση των δασμών, ο Trump ανακοίνωσε μια σειρά νέων τελωνειακών δασμών, περιλαμβανομένου του παγκόσμιου ελάχιστου ποσοστού 10%, και δασμών που φτάνουν το 15% ή και περισσότερο για χώρες με εμπορικά πλεονάσματα με τις ΗΠΑ.
Ειδικότερα, οι νέοι δασμοί κυμαίνονται από 11% ως 41%, με τους υψηλότερους να αφορούν τη Συρία, ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα επιβαρύνονται με επιπρόσθετους δασμούς 15%, μέτρο που έχει σκοπό «να αναδομηθεί το παγκόσμιο εμπόριο προς όφελος των αμερικανών εργαζομένων», αλλά και να ενισχυθούν περαιτέρω οι σχέσεις με τις μεγάλες αυτές οικονομίες, όπως διαβεβαίωσε ο Λευκός Οίκος σε έγγραφό του.
Σύμφωνα με το Bloomberg, οι περισσότεροι από αυτούς τους δασμούς αναμένονται να τεθούν σε εφαρμογή μετά τα μεσάνυχτα της 7ης Αυγούστου, δίνοντας χρόνο στους Αμερικανούς τελωνειακούς και την Υπηρεσία Συνοριακής Προστασίας να προετοιμαστούν.
Παγκόσμια επιρροή
Η σημαντική αύξηση των τελωνειακών δασμών αναμένεται να επηρεάσει σχεδόν όλους τους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ, με το μέσο ποσοστό να ανέρχεται σε 15,2% – αύξηση από το 13,3% που είχε επιβληθεί τον Απρίλιο και πολύ υψηλότερο από το 2,3% το 2024, πριν την ανάληψη της προεδρίας από τον Trump.
Ο Trump, παρά το γεγονός ότι διατηρεί αμετάβλητους τους δασμούς σε πολλές χώρες, υπέγραψε την αύξηση των δασμών σε προϊόντα από τον Καναδά στο 35%, γεγονός που προκαλεί ένταση στις ήδη τεταμένες σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών.
«Ο Καναδάς δεν συνεργάστηκε προκειμένου να μειωθεί η ροή φαιντανύλης και άλλων παράνομων ναρκωτικών» προς την αμερικανική επικράτεια, αιτιολόγησε ο Λευκός Οίκος σε χωριστό έγγραφό του, ενώ «έλαβε μέτρα αντιποίνων εναντίον των ΗΠΑ».
Ο Trump αποφάσισε να επιβάλλει δασμούς 50% σε προϊόντα από τη Βραζιλία, με την εξαίρεση κάποιων αγαθών, λόγω των ψηφιακών πολιτικών και των νομικών ενεργειών κατά του πρώην προέδρου Zair Bolsonaro, ενός συμμάχου του Trump, για απόπειρα πραξικοπήματος μετά την ήττα του στις εκλογές του 2022.
Το Μεξικό και η Κίνα συμπληρώνουν το παζλ των μεγάλων οικονομιών που αντιμετωπίζουν σκληρά δασμολογικά μέτρα.
Το Μεξικό ωστόσο, εξαιρείται από την αύξηση των δασμών την 7η Αυγούστου αφού ο Αμερικανός πρόεδρος παρατείνει για 90 ημέρες την ισχύ των δασμών που του έχει επιβάλλει – διατηρώντας τους στο 25% για όσα προϊόντα εισάγονται στην αμερικανική αγορά εκτός του πλαισίου της συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου της βόρειας Αμερικής (USMCA, η πρώην NAFTA).
Η Ινδία θα δει τα προϊόντα της να δασμολογούνται κατά 25%, επίπεδο στο οποίο αναμένεται να προστεθούν επιπλέον «ποινές» διότι η Ουάσιγκτον της προσάπτει ότι αγοράζει ρωσικό πετρέλαιο.
Άλλα κράτη που αναμένεται να πληγούν από ακόμα υψηλότερους δασμούς, είναι η Συρία, το Λάος και η Μιανμάρ, που θα δουν τους δασμούς τους να φτάνουν το 40% - το οποίο σχετίζεται με τη χρήση αυτών των χωρών για τη διαμετακόμιση προϊόντων της Κίνας.
Οι αλλαγές αναμένονται να πλήξουν μεσαία και μικρότερα κράτη που δεν μπόρεσαν να διαπραγματευτούν συμφωνίες από κοινού με τις ΗΠΑ, αλλά και επιχειρήσεις όπως η Apple η οποία προέβλεψε πως οι τελωνειακοί δασμοί αναμένει πως θα αυξήσουν τα κόστη της κατά 1,1 δισεκ. ευρώ το τρέχον τρίμηνο.
Bloomberg: Η λίστα των κυρώσεων
Δασμοί 10%: Βραζιλία, Νησιά Φόκλαντ, Ηνωμένο Βασίλειο
Δασμοί 15%: Αφγανιστάν, Ανγκόλα, Βολιβία, Μποτσουάνα, Καμερούν, Τσαντ, Κόστα Ρίκα, Ακτή Ελεφαντοστού, Κογκό, Εκουαδόρ, Ισημερινή Γουϊνέα, ΕΕ, Φίτζι, Γκάνα, Γουιάνα, Ισλανδία, Ισραήλ, Ιαπωνία, Ιορδανία, Λεσότο, Λϊχτενστάιν, Μαδαγασκάρη, Μαλάουι, Μαυρίκιος, Μοζαμβίκη, Ναμίμπια, Ναούρου, Νέα Ζηλανδία, Νιγηρία, Βόρεια Μακεδονία, Νορβηγία, Παπούα Νέα Γουινέα, Βόρεια Κορέα, Τρινιτάντ και Τομπάγκο, Τουρκία, Ουγκάντα, Βανουάτου, Βενεζουέλα, Ζάμπια, Ζιμπάμπουε.
Δασμοί 18%: Νικαράγουα,
Δασμοί 19%: Καμπότζη, Ινδονησία, Μαλαισία, Πακιστάν, Φιλιππίνες, Ταϊλάνδη.
Δασμοί 20%: Μπαγκλαντες, Σρι Λάνκα, Ταϊβάν, Βιετνάμ.
Δασμοί 25%: Μπρουνέι, Ινδία, Καζακστάν, Μολδαβία, Τυνησία.
Δασμοί 30%: Αλγερία, Βοσνία - Ερζεγοβίνη, Λιβύη, Νότια Αφρική.
Δασμοί 35%: Ιράκ, Σερβία.
Δασμοί 39%: Ελβετία
Δασμοί 40%: Λάος, Μιανμάρ.
Δασμοί 41%: Συρία
Τιμωρία 40% - Προειδοποίηση στην Κίνα για «μεταφορτωμένα» προϊόντα
Η ανακοίνωση έρχεται λίγο μετά τις συνεχιζόμενες διαπραγματεύσεις με την Κίνα, η οποία αναμένεται να δει την τρέχουσα εμπορική συμφωνία της να λήγει στις 12 Αυγούστου, με την αμερικανική κυβέρνηση να δείχνει ότι πιθανότατα θα παραταθεί.
Ωστόσο, με μία αυστηρή προειδοποίηση που στέλνει ξεκάθαρο μήνυμα στο Πεκίνο, ο Trump απείλησε να επιβάλει επιπλέον δασμό 40% σε κάθε προϊόν που, σύμφωνα με την Ουάσιγκτον, έχει "μεταφορτωθεί" μέσω τρίτης χώρας, προκειμένου να παρακαμφθούν οι αμερικανικοί δασμοί.
Ο στόχος είναι σαφής:
να αποτραπεί η Κίνα από το να διοχετεύει έμμεσα προϊόντα της στις ΗΠΑ μέσω χωρών όπως το Βιετνάμ, η Ταϊλάνδη ή η Μαλαισία.
Παρά την ξεκάθαρη πρόθεση, ωστόσο, το μέτρο εγείρει σοβαρά ερωτήματα και αβεβαιότητα, καθώς δεν έχουν ακόμη καθοριστεί οι κρίσιμοι «κανόνες καταγωγής» (rules of origin), οι οποίοι θα αποφασίσουν ποια προϊόντα θεωρούνται «μεταφορτωμένα» (transshipped), δηλαδή προϊόντα που έχουν περάσει μέσω τρίτης χώρας για να αποφευχθούν οι αμερικανικοί δασμοί.
Ανώτερος αξιωματούχος των ΗΠΑ δήλωσε στο Bloomberg ότι οι αποφάσεις για αυτούς τους κανόνες αναμένονται εντός των επόμενων εβδομάδων, παρά τις αρχικές υποσχέσεις ότι θα είχε υπάρξει σαφήνεια πριν από την 1η Αυγούστου.
Η Κίνα στο επίκεντρο
Αν και το Πεκίνο δεν κατονομάζεται άμεσα, είναι προφανές ότι η Ουάσιγκτον θεωρεί πως η Κίνα προσπαθεί να παρακάμψει τους δασμούς μέσω "διαμεσολαβητικών" χωρών.
Οι ΗΠΑ επιχειρούν να κλείσουν αυτήν τη διαδρομή.
«Η Κίνα θα καταλάβει σωστά ότι οι κανόνες περί μεταφόρτωσης στρέφονται κατά των συμφερόντων της», δήλωσε ο Stephen Olson, πρώην Αμερικανός διαπραγματευτής εμπορίου και νυν συνεργάτης του ινστιτούτου ISEAS-Yusof Ishak στη Σιγκαπούρη.
«Αυτό, φυσικά, θα επηρεάσει τις διαπραγματεύσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη», πρόσθεσε.
Η απόφαση για το αν θα παραταθεί η «ανακωχή δασμών» με την Κίνα ή αν θα επανέλθει η πλήρης εμπορική σύγκρουση αναμένεται εντός των επόμενων δύο εβδομάδων, με τον Trump να διατηρεί τον τελευταίο λόγο.
Αναταράξεις στη Νοτιοανατολική Ασία
Η αβεβαιότητα γύρω από το νέο μέτρο έχει ήδη προκαλέσει ανησυχία σε βασικούς εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ στη Νοτιοανατολική Ασία, οι οποίοι έχουν αναδειχθεί σε εναλλακτικούς προμηθευτές προϊόντων μετά την πρώτη εμπορική σύγκρουση ΗΠΑ-Κίνας.
Παρά την πρόοδο που έχουν κάνει πολλές χώρες της περιοχής, οι περισσότερες παραμένουν εξαρτημένες από κινεζικές πρώτες ύλες.
Στην Ταϊλάνδη, ο υφυπουργός Εμπορίου, Chantawit Tantasith, δήλωσε ότι ο δασμός 19% που επιβλήθηκε από τις ΗΠΑ στα προϊόντα της χώρας διατηρεί το ανταγωνιστικό της πλεονέκτημα, καθώς οι δασμοί είναι συγκρίσιμοι με αυτούς που ισχύουν για τη Μαλαισία, την Ινδονησία και τις Φιλιππίνες, ενώ είναι χαμηλότεροι από αυτούς που ισχύουν για το Βιετνάμ (20%).
Ωστόσο, αναγνώρισε ότι το ζήτημα της μεταφόρτωσης παραμένει ανοιχτό: «Πρέπει να περιμένουμε διευκρινίσεις από τις ΗΠΑ για τη διαδικασία διαπραγμάτευσης και τους κανόνες καταγωγής», δήλωσε την Παρασκευή.
Ο υπουργός Οικονομικών της Ταϊλάνδης, Pichai Chunhavajira, τόνισε ότι για να χαρακτηριστεί ένα προϊόν «ταϊλανδέζικο», η τοπική προστιθέμενη αξία πρέπει να ξεπερνά το 40%, όμως καμία σχετική συμφωνία δεν έχει επιτευχθεί ακόμη με τις ΗΠΑ.
Δυσκολία στην επιβολή των κυρώσεων
Παρά τις απειλές για υψηλότερους δασμούς, αρκετοί αναλυτές θεωρούν ότι η εφαρμογή των νέων κυρώσεων θα είναι πολύ δύσκολη και η αποτελεσματικότητά τους περιορισμένη.
«Ακόμη και αν μειωθούν οι απευθείας παρακάμψεις, η εμπορική εκτροπή θα συνεχίσει να περιορίζει την επίδραση των αμερικανικών δασμών στις συνολικές εξαγωγές της Κίνας».
Το κεντρικό ερώτημα είναι αν η Ουάσιγκτον έχει την τεχνική δυνατότητα και την οργανωτική ικανότητα να εφαρμόσει με επιτυχία αυτούς τους περίπλοκους κανόνες σε μία παγκοσμιοποιημένη εφοδιαστική αλυσίδα.
Το διάταγμα Trump ενδέχεται να έχει σοβαρές συνέπειες για την παγκόσμια οικονομία, καθώς οι αγορές ανταγωνίζονται για να αναλύσουν το εύρος αυτών των νέων μέτρων και τις πιθανές επιπτώσεις τους στις διεθνείς εμπορικές σχέσεις.
Αυτή η νέα δασμολογική πολιτική προκαλεί ανησυχία στους επενδυτές, καθώς ενδέχεται να εντείνει τις πληθωριστικές πιέσεις και να επιβραδύνει ακόμη περισσότερο την παγκόσμια ανάπτυξη, με την αβεβαιότητα να ξανασκιάζει τις αγορές.
Η «Ημέρα Μηδέν» μπορεί να μην πυροδότησε ταραχές στο διεθνές χρηματιστήριο, αλλά δεν παύει να είναι ένα σημείο καμπής, γεμάτο αβεβαιότητες για τις παγκόσμιες εμπορικές συμφωνίες.
Τι γίνεται με την αμερικανική οικονομία; - Εκρηκτική αύξηση των εσόδων από τους δασμούς στις ΗΠΑ τον Ιούνιο 2025 - Στα 28 δισ. δολάρια, τριπλάσια από το 2024
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ ανακοίνωσε την 2α Απριλίου το 2025, την «Ημέρα της Απελευθέρωσης», τη νέα εμπορική στρατηγική του, η οποία περιλαμβάνει υψηλούς δασμούς σε αρκετές κατηγορίες προϊόντων, όπως αυτοκίνητα και χάλυβας, με τον μέσο δασμολογικό συντελεστή να φτάνει το 18,2% στις 28 Ιουλίου 2025, το υψηλότερο επίπεδο από το 1934.
Ενώ ορισμένοι από αυτούς τους δασμούς έχουν ανασταλεί ή μειωθεί μέσω συμφωνιών με χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, το Βιετνάμ και η Ιαπωνία, οι ΗΠΑ συνεχίζουν να επιβάλλουν αυστηρούς φόρους σε επιλεγμένους τομείς.
Αυτό προκάλεσε σημαντική αύξηση στα έσοδα από δασμούς για την αμερικανική κυβέρνηση, η οποία κατέγραψε 28 δισ. δολάρια τον Ιούνιο του 2025, τριπλάσια από τα έσοδα του 2024.
Το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κογκρέσου (CBO) εκτιμά ότι αυτή η αύξηση θα βοηθήσει στη μείωση του δημοσίου χρέους των ΗΠΑ κατά 2,5 τρισεκατομμύρια δολάρια μέχρι το 2035, αλλά ταυτόχρονα αναγνωρίζει ότι οι δασμοί θα περιορίσουν τη συνολική ανάπτυξη της αμερικανικής οικονομίας.
Παρά τις μεγάλες προσδοκίες για μείωση του εμπορικού ελλείμματος, οι συνέπειες του εμπορικού πολέμου του Trump φαίνονται αντίθετες, με το εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ να διευρύνεται αντί να μειώνεται.
Ο εμπορικός πόλεμος έχει προκαλέσει αύξηση των αμερικανικών εισαγωγών, καθώς οι εταιρείες προσπάθησαν να αποφύγουν τους δασμούς, ενώ οι εξαγωγές αυξήθηκαν μόνο ελαφρώς.
Αυτό οδήγησε σε αύξηση του εμπορικού ελλείμματος, το οποίο έφτασε το ρεκόρ των 162 δισ. δολαρίων τον Μάρτιο του 2025, πριν μειωθεί στα 86 δισ. δολάρια τον Ιούνιο.
Οι τιμές καταναλωτή στις ΗΠΑ αυξάνονται, γεγονός που οφείλεται εν μέρει στους δασμούς, με τους λιανοπωλητές να αντέχουν τα επιπλέον κόστη μέχρι τώρα, αποθηκεύοντας προϊόντα πριν από την εφαρμογή των νέων φόρων.
Οι τιμές σε διάφορες κατηγορίες αγαθών, όπως μεγάλες συσκευές, υπολογιστές, αθλητικός εξοπλισμός, βιβλία και παιχνίδια, παρουσίασαν σημαντική αύξηση τον Ιούνιο, αποδεικνύοντας ότι οι δασμοί αρχίζουν να επηρεάζουν την καθημερινή ζωή των Αμερικανών.
Ερευνητές του Pricing Lab του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ, οι οποίοι εξετάζουν τις επιπτώσεις των δασμολογικών μέτρων του 2025 σε πραγματικό χρόνο χρησιμοποιώντας διαδικτυακά δεδομένα από τέσσερις μεγάλους λιανοπωλητές των ΗΠΑ, διαπίστωσαν ότι οι τιμές των εισαγόμενων προϊόντων στις ΗΠΑ και των εγχώριων προϊόντων που επηρεάζονται από τους δασμούς αυξήθηκαν ταχύτερα το 2025 σε σύγκριση με τα εγχώρια προϊόντα που δεν επηρεάζονται από τους δασμούς.
Ο επίσημος πληθωρισμός στις ΗΠΑ έφτασε το 2,7% τον Ιούνιο του 2025, κάτι που είναι ανησυχητικό για τις αμερικανικές οικονομικές προοπτικές, καθώς οι δασμοί συνεχίζουν να επηρεάζουν τις τιμές των εισαγόμενων προϊόντων.
Οι κινεζικές εξαγωγές στις ΗΠΑ
Αξιοσημείωτη είναι η μείωση των κινεζικών εξαγωγών στις ΗΠΑ, που παρουσίασαν πτώση 11% το πρώτο εξάμηνο του 2025 σε σχέση με το 2024.
Ωστόσο, οι εξαγωγές της Κίνας σε άλλες χώρες, όπως η Ινδία και τα μέλη της ASEAN, αυξήθηκαν σημαντικά, υποδεικνύοντας ότι η Κίνα έχει βρει εναλλακτικές αγορές για τα προϊόντα της.
Η Κίνα είναι παραδοσιακά σημαντικός παγκόσμιος εισαγωγέας σόγιας από τις ΗΠΑ, την οποία χρησιμοποιεί ως ζωοτροφή για τα 440 εκατομμύρια χοίρους της.
Έχει στραφεί και σε άλλες αγορές, όπως η Βραζιλία, για την προμήθεια σόγιας, ενώ οι ΗΠΑ παρατηρούν την επιδείνωση της εμπορικής σχέσης στον τομέα αυτό.
Τον Ιούνιο του 2025, η Κίνα εισήγαγε 10,6 εκατομμύρια τόνους σόγιας από τη Βραζιλία, αλλά μόνο 1,6 εκατομμύρια τόνους από τις ΗΠΑ.
Αναφορικά με την εμπορική στρατηγική της Κίνας, παρατηρείται αυξανόμενη ανησυχία στις ΗΠΑ για πιθανές προσπάθειες παρακάμψης των δασμών μέσω τρίτων χωρών, κυρίως στην Νοτιοανατολική Ασία.
Περισσότερες εμπορικές συμφωνίες
Ορισμένες χώρες ανταποκρίθηκαν ήδη από την πρώτη στιγμή της κήρυξης του εμπορικού πολέμου του Trump επιδιώκοντας να εμβαθύνουν τις εμπορικές σχέσεις με άλλες χώρες, αντί να δημιουργήσουν δικά τους εμπόδια.
Το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ινδία υπέγραψαν μια εμπορική συμφωνία για την οποία διαπραγματεύονταν επί τρία χρόνια.
Η Νορβηγία, η Ισλανδία, η Ελβετία και το Λιχτενστάιν - που ανήκουν στην Ευρωπαϊκή Ζώνη Ελεύθερων Συναλλαγών (ΕΖΕΣ) - έχουν συνάψει μια νέα εμπορική συμφωνία με μια σειρά από χώρες της Λατινικής Αμερικής της ομάδας των Mercosur.
Η ΕΕ προωθεί μια νέα εμπορική συμφωνία με την Ινδονησία.
Ο Καναδάς διερευνά τη δυνατότητα σύναψης συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου με την ASEAN.
www.bankingnews.gr
Πρακτικά, αυτό σημαίνει πως οι νέοι πρόσθετοι τελωνειακοί δασμοί στα προϊόντα που εισάγονται στις ΗΠΑ από δεκάδες εμπορικούς εταίρους θα αρχίσουν να εισπράττονται την 7η Αυγούστου, αντί για την 1η.
Η αναβολή των επτά ημερών για την εφαρμογή των μέτρων αποφασίστηκε για να επιτραπεί να ...οργανωθούν τα αμερικανικά τελωνεία, όπως εξήγησε στον Τύπο.
Στο παρα.. ένα νέοι δασμοί
Ο αμερικανός πρόεδρος Donald Trump υπέγραψε την Πέμπτη 31/7 το εκτελεστικό διάταγμα με το οποίο επιβάλλονται υψηλότεροι τελωνειακοί δασμοί σε δεκάδες χώρες του κόσμου, έναντι των οποίων η κυβέρνηση των ΗΠΑ λέει πως έχει μικρότερο ή μεγαλύτερο εμπορικό έλλειμμα.
Λίγο πριν την προθεσμία της 1ης Αυγούστου για την αναθεώρηση των δασμών, ο Trump ανακοίνωσε μια σειρά νέων τελωνειακών δασμών, περιλαμβανομένου του παγκόσμιου ελάχιστου ποσοστού 10%, και δασμών που φτάνουν το 15% ή και περισσότερο για χώρες με εμπορικά πλεονάσματα με τις ΗΠΑ.
Ειδικότερα, οι νέοι δασμοί κυμαίνονται από 11% ως 41%, με τους υψηλότερους να αφορούν τη Συρία, ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα επιβαρύνονται με επιπρόσθετους δασμούς 15%, μέτρο που έχει σκοπό «να αναδομηθεί το παγκόσμιο εμπόριο προς όφελος των αμερικανών εργαζομένων», αλλά και να ενισχυθούν περαιτέρω οι σχέσεις με τις μεγάλες αυτές οικονομίες, όπως διαβεβαίωσε ο Λευκός Οίκος σε έγγραφό του.
Σύμφωνα με το Bloomberg, οι περισσότεροι από αυτούς τους δασμούς αναμένονται να τεθούν σε εφαρμογή μετά τα μεσάνυχτα της 7ης Αυγούστου, δίνοντας χρόνο στους Αμερικανούς τελωνειακούς και την Υπηρεσία Συνοριακής Προστασίας να προετοιμαστούν.
Παγκόσμια επιρροή
Η σημαντική αύξηση των τελωνειακών δασμών αναμένεται να επηρεάσει σχεδόν όλους τους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ, με το μέσο ποσοστό να ανέρχεται σε 15,2% – αύξηση από το 13,3% που είχε επιβληθεί τον Απρίλιο και πολύ υψηλότερο από το 2,3% το 2024, πριν την ανάληψη της προεδρίας από τον Trump.
Ο Trump, παρά το γεγονός ότι διατηρεί αμετάβλητους τους δασμούς σε πολλές χώρες, υπέγραψε την αύξηση των δασμών σε προϊόντα από τον Καναδά στο 35%, γεγονός που προκαλεί ένταση στις ήδη τεταμένες σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών.
«Ο Καναδάς δεν συνεργάστηκε προκειμένου να μειωθεί η ροή φαιντανύλης και άλλων παράνομων ναρκωτικών» προς την αμερικανική επικράτεια, αιτιολόγησε ο Λευκός Οίκος σε χωριστό έγγραφό του, ενώ «έλαβε μέτρα αντιποίνων εναντίον των ΗΠΑ».
Ο Trump αποφάσισε να επιβάλλει δασμούς 50% σε προϊόντα από τη Βραζιλία, με την εξαίρεση κάποιων αγαθών, λόγω των ψηφιακών πολιτικών και των νομικών ενεργειών κατά του πρώην προέδρου Zair Bolsonaro, ενός συμμάχου του Trump, για απόπειρα πραξικοπήματος μετά την ήττα του στις εκλογές του 2022.
Το Μεξικό και η Κίνα συμπληρώνουν το παζλ των μεγάλων οικονομιών που αντιμετωπίζουν σκληρά δασμολογικά μέτρα.
Το Μεξικό ωστόσο, εξαιρείται από την αύξηση των δασμών την 7η Αυγούστου αφού ο Αμερικανός πρόεδρος παρατείνει για 90 ημέρες την ισχύ των δασμών που του έχει επιβάλλει – διατηρώντας τους στο 25% για όσα προϊόντα εισάγονται στην αμερικανική αγορά εκτός του πλαισίου της συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου της βόρειας Αμερικής (USMCA, η πρώην NAFTA).
Η Ινδία θα δει τα προϊόντα της να δασμολογούνται κατά 25%, επίπεδο στο οποίο αναμένεται να προστεθούν επιπλέον «ποινές» διότι η Ουάσιγκτον της προσάπτει ότι αγοράζει ρωσικό πετρέλαιο.
Άλλα κράτη που αναμένεται να πληγούν από ακόμα υψηλότερους δασμούς, είναι η Συρία, το Λάος και η Μιανμάρ, που θα δουν τους δασμούς τους να φτάνουν το 40% - το οποίο σχετίζεται με τη χρήση αυτών των χωρών για τη διαμετακόμιση προϊόντων της Κίνας.
Οι αλλαγές αναμένονται να πλήξουν μεσαία και μικρότερα κράτη που δεν μπόρεσαν να διαπραγματευτούν συμφωνίες από κοινού με τις ΗΠΑ, αλλά και επιχειρήσεις όπως η Apple η οποία προέβλεψε πως οι τελωνειακοί δασμοί αναμένει πως θα αυξήσουν τα κόστη της κατά 1,1 δισεκ. ευρώ το τρέχον τρίμηνο.
Bloomberg: Η λίστα των κυρώσεων
Δασμοί 10%: Βραζιλία, Νησιά Φόκλαντ, Ηνωμένο Βασίλειο
Δασμοί 15%: Αφγανιστάν, Ανγκόλα, Βολιβία, Μποτσουάνα, Καμερούν, Τσαντ, Κόστα Ρίκα, Ακτή Ελεφαντοστού, Κογκό, Εκουαδόρ, Ισημερινή Γουϊνέα, ΕΕ, Φίτζι, Γκάνα, Γουιάνα, Ισλανδία, Ισραήλ, Ιαπωνία, Ιορδανία, Λεσότο, Λϊχτενστάιν, Μαδαγασκάρη, Μαλάουι, Μαυρίκιος, Μοζαμβίκη, Ναμίμπια, Ναούρου, Νέα Ζηλανδία, Νιγηρία, Βόρεια Μακεδονία, Νορβηγία, Παπούα Νέα Γουινέα, Βόρεια Κορέα, Τρινιτάντ και Τομπάγκο, Τουρκία, Ουγκάντα, Βανουάτου, Βενεζουέλα, Ζάμπια, Ζιμπάμπουε.
Δασμοί 18%: Νικαράγουα,
Δασμοί 19%: Καμπότζη, Ινδονησία, Μαλαισία, Πακιστάν, Φιλιππίνες, Ταϊλάνδη.
Δασμοί 20%: Μπαγκλαντες, Σρι Λάνκα, Ταϊβάν, Βιετνάμ.
Δασμοί 25%: Μπρουνέι, Ινδία, Καζακστάν, Μολδαβία, Τυνησία.
Δασμοί 30%: Αλγερία, Βοσνία - Ερζεγοβίνη, Λιβύη, Νότια Αφρική.
Δασμοί 35%: Ιράκ, Σερβία.
Δασμοί 39%: Ελβετία
Δασμοί 40%: Λάος, Μιανμάρ.
Δασμοί 41%: Συρία
Τιμωρία 40% - Προειδοποίηση στην Κίνα για «μεταφορτωμένα» προϊόντα
Η ανακοίνωση έρχεται λίγο μετά τις συνεχιζόμενες διαπραγματεύσεις με την Κίνα, η οποία αναμένεται να δει την τρέχουσα εμπορική συμφωνία της να λήγει στις 12 Αυγούστου, με την αμερικανική κυβέρνηση να δείχνει ότι πιθανότατα θα παραταθεί.
Ωστόσο, με μία αυστηρή προειδοποίηση που στέλνει ξεκάθαρο μήνυμα στο Πεκίνο, ο Trump απείλησε να επιβάλει επιπλέον δασμό 40% σε κάθε προϊόν που, σύμφωνα με την Ουάσιγκτον, έχει "μεταφορτωθεί" μέσω τρίτης χώρας, προκειμένου να παρακαμφθούν οι αμερικανικοί δασμοί.
Ο στόχος είναι σαφής:
να αποτραπεί η Κίνα από το να διοχετεύει έμμεσα προϊόντα της στις ΗΠΑ μέσω χωρών όπως το Βιετνάμ, η Ταϊλάνδη ή η Μαλαισία.
Παρά την ξεκάθαρη πρόθεση, ωστόσο, το μέτρο εγείρει σοβαρά ερωτήματα και αβεβαιότητα, καθώς δεν έχουν ακόμη καθοριστεί οι κρίσιμοι «κανόνες καταγωγής» (rules of origin), οι οποίοι θα αποφασίσουν ποια προϊόντα θεωρούνται «μεταφορτωμένα» (transshipped), δηλαδή προϊόντα που έχουν περάσει μέσω τρίτης χώρας για να αποφευχθούν οι αμερικανικοί δασμοί.
Ανώτερος αξιωματούχος των ΗΠΑ δήλωσε στο Bloomberg ότι οι αποφάσεις για αυτούς τους κανόνες αναμένονται εντός των επόμενων εβδομάδων, παρά τις αρχικές υποσχέσεις ότι θα είχε υπάρξει σαφήνεια πριν από την 1η Αυγούστου.
Η Κίνα στο επίκεντρο
Αν και το Πεκίνο δεν κατονομάζεται άμεσα, είναι προφανές ότι η Ουάσιγκτον θεωρεί πως η Κίνα προσπαθεί να παρακάμψει τους δασμούς μέσω "διαμεσολαβητικών" χωρών.
Οι ΗΠΑ επιχειρούν να κλείσουν αυτήν τη διαδρομή.
«Η Κίνα θα καταλάβει σωστά ότι οι κανόνες περί μεταφόρτωσης στρέφονται κατά των συμφερόντων της», δήλωσε ο Stephen Olson, πρώην Αμερικανός διαπραγματευτής εμπορίου και νυν συνεργάτης του ινστιτούτου ISEAS-Yusof Ishak στη Σιγκαπούρη.
«Αυτό, φυσικά, θα επηρεάσει τις διαπραγματεύσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη», πρόσθεσε.
Η απόφαση για το αν θα παραταθεί η «ανακωχή δασμών» με την Κίνα ή αν θα επανέλθει η πλήρης εμπορική σύγκρουση αναμένεται εντός των επόμενων δύο εβδομάδων, με τον Trump να διατηρεί τον τελευταίο λόγο.
Αναταράξεις στη Νοτιοανατολική Ασία
Η αβεβαιότητα γύρω από το νέο μέτρο έχει ήδη προκαλέσει ανησυχία σε βασικούς εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ στη Νοτιοανατολική Ασία, οι οποίοι έχουν αναδειχθεί σε εναλλακτικούς προμηθευτές προϊόντων μετά την πρώτη εμπορική σύγκρουση ΗΠΑ-Κίνας.
Παρά την πρόοδο που έχουν κάνει πολλές χώρες της περιοχής, οι περισσότερες παραμένουν εξαρτημένες από κινεζικές πρώτες ύλες.
Στην Ταϊλάνδη, ο υφυπουργός Εμπορίου, Chantawit Tantasith, δήλωσε ότι ο δασμός 19% που επιβλήθηκε από τις ΗΠΑ στα προϊόντα της χώρας διατηρεί το ανταγωνιστικό της πλεονέκτημα, καθώς οι δασμοί είναι συγκρίσιμοι με αυτούς που ισχύουν για τη Μαλαισία, την Ινδονησία και τις Φιλιππίνες, ενώ είναι χαμηλότεροι από αυτούς που ισχύουν για το Βιετνάμ (20%).
Ωστόσο, αναγνώρισε ότι το ζήτημα της μεταφόρτωσης παραμένει ανοιχτό: «Πρέπει να περιμένουμε διευκρινίσεις από τις ΗΠΑ για τη διαδικασία διαπραγμάτευσης και τους κανόνες καταγωγής», δήλωσε την Παρασκευή.
Ο υπουργός Οικονομικών της Ταϊλάνδης, Pichai Chunhavajira, τόνισε ότι για να χαρακτηριστεί ένα προϊόν «ταϊλανδέζικο», η τοπική προστιθέμενη αξία πρέπει να ξεπερνά το 40%, όμως καμία σχετική συμφωνία δεν έχει επιτευχθεί ακόμη με τις ΗΠΑ.
Δυσκολία στην επιβολή των κυρώσεων
Παρά τις απειλές για υψηλότερους δασμούς, αρκετοί αναλυτές θεωρούν ότι η εφαρμογή των νέων κυρώσεων θα είναι πολύ δύσκολη και η αποτελεσματικότητά τους περιορισμένη.
«Ακόμη και αν μειωθούν οι απευθείας παρακάμψεις, η εμπορική εκτροπή θα συνεχίσει να περιορίζει την επίδραση των αμερικανικών δασμών στις συνολικές εξαγωγές της Κίνας».
Το κεντρικό ερώτημα είναι αν η Ουάσιγκτον έχει την τεχνική δυνατότητα και την οργανωτική ικανότητα να εφαρμόσει με επιτυχία αυτούς τους περίπλοκους κανόνες σε μία παγκοσμιοποιημένη εφοδιαστική αλυσίδα.
Το διάταγμα Trump ενδέχεται να έχει σοβαρές συνέπειες για την παγκόσμια οικονομία, καθώς οι αγορές ανταγωνίζονται για να αναλύσουν το εύρος αυτών των νέων μέτρων και τις πιθανές επιπτώσεις τους στις διεθνείς εμπορικές σχέσεις.
Αυτή η νέα δασμολογική πολιτική προκαλεί ανησυχία στους επενδυτές, καθώς ενδέχεται να εντείνει τις πληθωριστικές πιέσεις και να επιβραδύνει ακόμη περισσότερο την παγκόσμια ανάπτυξη, με την αβεβαιότητα να ξανασκιάζει τις αγορές.
Η «Ημέρα Μηδέν» μπορεί να μην πυροδότησε ταραχές στο διεθνές χρηματιστήριο, αλλά δεν παύει να είναι ένα σημείο καμπής, γεμάτο αβεβαιότητες για τις παγκόσμιες εμπορικές συμφωνίες.
Τι γίνεται με την αμερικανική οικονομία; - Εκρηκτική αύξηση των εσόδων από τους δασμούς στις ΗΠΑ τον Ιούνιο 2025 - Στα 28 δισ. δολάρια, τριπλάσια από το 2024
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ ανακοίνωσε την 2α Απριλίου το 2025, την «Ημέρα της Απελευθέρωσης», τη νέα εμπορική στρατηγική του, η οποία περιλαμβάνει υψηλούς δασμούς σε αρκετές κατηγορίες προϊόντων, όπως αυτοκίνητα και χάλυβας, με τον μέσο δασμολογικό συντελεστή να φτάνει το 18,2% στις 28 Ιουλίου 2025, το υψηλότερο επίπεδο από το 1934.
Ενώ ορισμένοι από αυτούς τους δασμούς έχουν ανασταλεί ή μειωθεί μέσω συμφωνιών με χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, το Βιετνάμ και η Ιαπωνία, οι ΗΠΑ συνεχίζουν να επιβάλλουν αυστηρούς φόρους σε επιλεγμένους τομείς.
Αυτό προκάλεσε σημαντική αύξηση στα έσοδα από δασμούς για την αμερικανική κυβέρνηση, η οποία κατέγραψε 28 δισ. δολάρια τον Ιούνιο του 2025, τριπλάσια από τα έσοδα του 2024.
Το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κογκρέσου (CBO) εκτιμά ότι αυτή η αύξηση θα βοηθήσει στη μείωση του δημοσίου χρέους των ΗΠΑ κατά 2,5 τρισεκατομμύρια δολάρια μέχρι το 2035, αλλά ταυτόχρονα αναγνωρίζει ότι οι δασμοί θα περιορίσουν τη συνολική ανάπτυξη της αμερικανικής οικονομίας.
Παρά τις μεγάλες προσδοκίες για μείωση του εμπορικού ελλείμματος, οι συνέπειες του εμπορικού πολέμου του Trump φαίνονται αντίθετες, με το εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ να διευρύνεται αντί να μειώνεται.
Ο εμπορικός πόλεμος έχει προκαλέσει αύξηση των αμερικανικών εισαγωγών, καθώς οι εταιρείες προσπάθησαν να αποφύγουν τους δασμούς, ενώ οι εξαγωγές αυξήθηκαν μόνο ελαφρώς.
Αυτό οδήγησε σε αύξηση του εμπορικού ελλείμματος, το οποίο έφτασε το ρεκόρ των 162 δισ. δολαρίων τον Μάρτιο του 2025, πριν μειωθεί στα 86 δισ. δολάρια τον Ιούνιο.
Οι τιμές καταναλωτή στις ΗΠΑ αυξάνονται, γεγονός που οφείλεται εν μέρει στους δασμούς, με τους λιανοπωλητές να αντέχουν τα επιπλέον κόστη μέχρι τώρα, αποθηκεύοντας προϊόντα πριν από την εφαρμογή των νέων φόρων.
Οι τιμές σε διάφορες κατηγορίες αγαθών, όπως μεγάλες συσκευές, υπολογιστές, αθλητικός εξοπλισμός, βιβλία και παιχνίδια, παρουσίασαν σημαντική αύξηση τον Ιούνιο, αποδεικνύοντας ότι οι δασμοί αρχίζουν να επηρεάζουν την καθημερινή ζωή των Αμερικανών.
Ερευνητές του Pricing Lab του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ, οι οποίοι εξετάζουν τις επιπτώσεις των δασμολογικών μέτρων του 2025 σε πραγματικό χρόνο χρησιμοποιώντας διαδικτυακά δεδομένα από τέσσερις μεγάλους λιανοπωλητές των ΗΠΑ, διαπίστωσαν ότι οι τιμές των εισαγόμενων προϊόντων στις ΗΠΑ και των εγχώριων προϊόντων που επηρεάζονται από τους δασμούς αυξήθηκαν ταχύτερα το 2025 σε σύγκριση με τα εγχώρια προϊόντα που δεν επηρεάζονται από τους δασμούς.
Ο επίσημος πληθωρισμός στις ΗΠΑ έφτασε το 2,7% τον Ιούνιο του 2025, κάτι που είναι ανησυχητικό για τις αμερικανικές οικονομικές προοπτικές, καθώς οι δασμοί συνεχίζουν να επηρεάζουν τις τιμές των εισαγόμενων προϊόντων.
Οι κινεζικές εξαγωγές στις ΗΠΑ
Αξιοσημείωτη είναι η μείωση των κινεζικών εξαγωγών στις ΗΠΑ, που παρουσίασαν πτώση 11% το πρώτο εξάμηνο του 2025 σε σχέση με το 2024.
Ωστόσο, οι εξαγωγές της Κίνας σε άλλες χώρες, όπως η Ινδία και τα μέλη της ASEAN, αυξήθηκαν σημαντικά, υποδεικνύοντας ότι η Κίνα έχει βρει εναλλακτικές αγορές για τα προϊόντα της.
Η Κίνα είναι παραδοσιακά σημαντικός παγκόσμιος εισαγωγέας σόγιας από τις ΗΠΑ, την οποία χρησιμοποιεί ως ζωοτροφή για τα 440 εκατομμύρια χοίρους της.
Έχει στραφεί και σε άλλες αγορές, όπως η Βραζιλία, για την προμήθεια σόγιας, ενώ οι ΗΠΑ παρατηρούν την επιδείνωση της εμπορικής σχέσης στον τομέα αυτό.
Τον Ιούνιο του 2025, η Κίνα εισήγαγε 10,6 εκατομμύρια τόνους σόγιας από τη Βραζιλία, αλλά μόνο 1,6 εκατομμύρια τόνους από τις ΗΠΑ.
Αναφορικά με την εμπορική στρατηγική της Κίνας, παρατηρείται αυξανόμενη ανησυχία στις ΗΠΑ για πιθανές προσπάθειες παρακάμψης των δασμών μέσω τρίτων χωρών, κυρίως στην Νοτιοανατολική Ασία.
Περισσότερες εμπορικές συμφωνίες
Ορισμένες χώρες ανταποκρίθηκαν ήδη από την πρώτη στιγμή της κήρυξης του εμπορικού πολέμου του Trump επιδιώκοντας να εμβαθύνουν τις εμπορικές σχέσεις με άλλες χώρες, αντί να δημιουργήσουν δικά τους εμπόδια.
Το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ινδία υπέγραψαν μια εμπορική συμφωνία για την οποία διαπραγματεύονταν επί τρία χρόνια.
Η Νορβηγία, η Ισλανδία, η Ελβετία και το Λιχτενστάιν - που ανήκουν στην Ευρωπαϊκή Ζώνη Ελεύθερων Συναλλαγών (ΕΖΕΣ) - έχουν συνάψει μια νέα εμπορική συμφωνία με μια σειρά από χώρες της Λατινικής Αμερικής της ομάδας των Mercosur.
Η ΕΕ προωθεί μια νέα εμπορική συμφωνία με την Ινδονησία.
Ο Καναδάς διερευνά τη δυνατότητα σύναψης συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου με την ASEAN.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών