Ο Jamie Dimon, ο θρυλικός CEO της JP Morgan, χτυπάει ξανά καμπανάκι – και αυτή τη φορά, το μήνυμα είναι πιο σκοτεινό από ποτέ...
Η προειδοποίηση έρχεται από τον άνθρωπο που γνωρίζει όσο λίγοι τους παλμούς της παγκόσμιας οικονομίας.
Ο Jamie Dimon, ο θρυλικός CEO της JP Morgan, χτυπάει ξανά καμπανάκι – και αυτή τη φορά, το μήνυμα είναι πιο σκοτεινό από ποτέ.
Μέσα σε ένα περιβάλλον οικονομικής αστάθειας, γεωπολιτικών συγκρούσεων και ιστορικών ανατροπών, ο Dimon διαμηνύει ότι η «Μητέρα όλων των Κρίσεων» δεν είναι απλώς πιθανή, αλλά αναπόφευκτη.
Την ίδια ώρα, τα σημάδια ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες χάνουν σταδιακά την παγκόσμια χρηματοοικονομική τους υπεροχή πολλαπλασιάζονται, αφήνοντας ανοιχτό το ερώτημα:
Μήπως ζούμε ήδη το τέλος της αμερικανικής κυριαρχίας;
Ένας κόσμος που αλλάζει, μια οικονομία που τρίζει και ένας κολοσσός που προειδοποιεί.
Το μέλλον ίσως να έρθει πιο απότομα απ’ όσο νομίζουμε.
Έχουν συμβεί πολλά
Φαίνεται κοινότοπο να πούμε ότι έχουν συμβεί πολλά από πέρυσι.
Παρότι το τέλος του πολέμου Ουκρανίας - Ρωσίας παραμένει άπιαστο όνειρο, η ειρηνευτική συμφωνία για την οποία διαμεσολάβησε ο Πρόεδρος Donald Trump μεταξύ Ισραήλ και Hamas δίνει ελπίδα ότι αφήνουμε πίσω τις φρικαλεότητες των τελευταίων δύο ετών.
Την ίδια στιγμή, η «συμμαχία» Κίνας και Ρωσίας που συμπήχθηκε στο Πεκίνο, όπου ο Πρόεδρος Xi προήδρευσε της στρατιωτικής του παρέλασης –μια στιγμή τύπου Γιάλτας του 21ου αιώνα– σχεδιάστηκε για να κλείσει οπτικά το κεφάλαιο της Pax Americana και να σηματοδοτήσει την άφιξη της πολυπολικής εποχής, με την Κίνα στο επίκεντρο.
Λίγο αργότερα η στάση του Προέδρου Trump έναντι του αμερικανικού πολυμερούς συστήματος αποτυπώθηκε πλήρως στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, ενώ ο Πρόεδρος Xi ανακοίνωνε στον κόσμο ότι η Κίνα θα αποτελέσει δύναμη σταθερότητας σε έναν χαοτικό πλανήτη, θα υπερασπιστεί τον πολυμερισμό και θα διαμορφώσει την παγκόσμια διακυβέρνηση για τους πολλούς, όχι για τους λίγους. Θα το δούμε.
Μέσα σε αυτήν τη δίνη και την αβεβαιότητα, η παγκόσμια οικονομία έχει αποδειχθεί αξιοσημείωτα ανθεκτική.
Αυτό οφείλεται κυρίως στο ότι οι δασμολογικές συμφωνίες που πέτυχαν οι ΗΠΑ ήταν λιγότερο επιβαρυντικές από ό,τι αναμενόταν αρχικά, αλλά και στο ότι οι επιχειρήσεις απορρόφησαν το κόστος, αντί να το μετακυλίσουν στους καταναλωτές.
Όμως αυτοί είναι προσωρινοί «απορροφητήρες κραδασμών» και τα κόστη αναπόφευκτα θα αυξηθούν με τον καιρό.
Οι αλλαγές που συντελούνται στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα θα αποδειχθούν πιο καθοριστικές από τις στρεβλώσεις που προκαλούνται σε ένα ήδη κατακερματισμένο και όλο και πιο προστατευτικό παγκόσμιο εμπορικό σύστημα.
Από την εποχή της χρηματοπιστωτικής κρίσης, το διεθνές χρηματοοικονομικό σύστημα έχει μεταμορφωθεί και οι αλληλεξαρτήσεις έχουν ενταθεί:
οι αγορές κρατικών ομολόγων βρίσκονται στο επίκεντρο, ο ρόλος των ιδιωτικών πιστωτικών αγορών και των μη τραπεζικών ιδρυμάτων αυξάνεται, ενώ η αγορά κρυπτονομισμάτων, σε μεγάλο βαθμό ανεξέλεγκτη, έχει αναδυθεί ως νέα δύναμη.
Οι κίνδυνοι για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα των ΗΠΑ έχουν αυξηθεί, καθώς κερδίζει έδαφος η άποψη ότι η αμερικανική οικονομία βρίσκεται σε μια ανησυχητική καμπή: μια χρηματοοικονομική «φούσκα» που τροφοδοτείται από την έκρηξη της Τεχνητής Νοημοσύνης, ενώ η υπόλοιπη οικονομία επιβραδύνεται, οι αγορές εργασίας και η καταναλωτική εμπιστοσύνη εξασθενούν και οι ανισότητες διευρύνονται.
Αφού «χώνεψαν» τις διακυμάνσεις της στρατηγικής «κλιμάκωση δασμών για αποκλιμάκωση» του Trump μετά την «ημέρα απελευθέρωσης», οι παγκόσμιες αγορές μετοχών εμφανίζονται εντυπωσιακά αδιάφορες απέναντι στην επίθεση στους θεσμούς και τα πολιτικά πλαίσια που στηρίζουν την ίδια τους την ύπαρξη και επιτυχία.
Φαίνεται σαν να βρίσκονται, όπως έγραψε ο Edward Luce, «υπό την επήρεια» της χρυσής εποχής του AI, της απορρύθμισης των crypto και της προοπτικής επιστροφής στο φθηνό χρήμα.
Σε αυτό προστίθενται το αμερικανικό δημόσιο χρέος, που είναι στο υψηλότερο επίπεδο από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, και το «μεγάλο, όμορφο νομοσχέδιο» που δεν περιλαμβάνει αναπτυξιακές πρωτοβουλίες, αλλά διαβρώνει τη δημοσιονομική βιωσιμότητα των ΗΠΑ.
Όλα αυτά θα έπρεπε να ηχούν σαν καμπανάκια κινδύνου για τα θεμέλια του συστήματος και για το αν κινδυνεύει από μια παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση.
Δεν είναι θέμα το «αν», αλλά το«πότε»
Για κάποιους, όπως ο ελληνικής καταγωγής CEO της JP Morgan, Jamie Dimon, δεν είναι θέμα το «αν», αλλά το«πότε».
Πώς μπορεί να εξελιχθεί αυτό;
Ο βασικός κίνδυνος είναι η έλλειψη ρευστότητας στις αγορές κρατικών ομολόγων, στην περίπτωση που σε κάποιον μελλοντικό πλειστηριασμό η ζήτηση δεν καλύψει την προσφορά.
Αυτό θα εκτινάξει τις αποδόσεις των ομολόγων, αυξάνοντας το κόστος δανεισμού για τους Αμερικανούς.
Μια τέτοια εξέλιξη θα υπονόμευε την εμπιστοσύνη στην αγορά ομολόγων του αμερικανικού Δημοσίου, προκαλώντας εκτεταμένες αναταράξεις στις παγκόσμιες χρηματαγορές, στα επιτόκια και στις συναλλαγματικές ισοτιμίες.
«Ο υπόλοιπος κόσμος έχει πλέον παγιδευτεί σε διασταυρούμενα πυρά»…
Η κατοχή αμερικανικών περιουσιακών στοιχείων δεν μπορεί πλέον να θεωρείται απολύτως ασφαλής, καθώς οι επενδυτές τιμολογούν μεγαλύτερο ρίσκο και εξετάζουν τη διαφοροποίηση, την ώρα που η εμπιστοσύνη στους θεσμούς φθίνει.
Εάν αυτή η τάση επιταχυνθεί, οι συνέπειες για τις παγκόσμιες ροές κεφαλαίων θα είναι δραματικές.
Και αξίζει να σημειωθεί: όσο αυξάνεται ο κίνδυνος μιας κρίσης, τόσο μειώνεται η παγκόσμια ικανότητα αντίδρασης.
Ένα τέτοιο γεγονός θα εκτυλισσόταν χωρίς τη διεθνή οικονομική αρχιτεκτονική συνεργασίας και συντονισμού που χρησιμοποιήθηκε για τη διαχείριση των επιπτώσεων προηγούμενων κρίσεων.
Ας θυμηθούμε ότι ήταν η πίστη στις ΗΠΑ και στους θεσμούς τους που μας οδήγησε μέσα από τη χρηματοπιστωτική κρίση της Ασίας και τη Μεγάλη Χρηματοπιστωτική Κρίση του 2008.
Αυτό οδηγεί στο σχετικό ερώτημα: μήπως βλέπουμε την αρχή του τέλους του αμερικανικού χρηματοπιστωτικού «εξαιρετισμού»;
Η θέση του δολαρίου
Αν και η θέση του δολαρίου ΗΠΑ έχει γίνει πιο ευάλωτη, είναι απίθανο να αμφισβητηθεί όσο οι αμερικανικές χρηματοπιστωτικές αγορές διατηρούν το απαράμιλλο βάθος και τη ρευστότητά τους και όσο η Κίνα διατηρεί τους κεφαλαιακούς ελέγχους της.
Όμως οι ΗΠΑ υπονομεύουν το θεσμικό πλαίσιο που στηρίζει την κυριαρχία του δολαρίου και την εμπιστοσύνη εγχώριων και ξένων επενδυτών στο χρηματοπιστωτικό σύστημα που βασίζεται στο δολάριο.
Η περαιτέρω υπονόμευση της ανεξαρτησίας της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ θα διαβρώσει την εμπιστοσύνη στην ικανότητά της να εκπληρώνει τον ρόλο της στη διασφάλιση χαμηλού πληθωρισμού και χαμηλής ανεργίας – τον βασικό παράγοντα που διαμορφώνει την εμπιστοσύνη των επενδυτών στο δολάριο.
Εάν, όπως φαίνεται πιθανό, ο επόμενος πρόεδρος της Fed ευθυγραμμιστεί με τον στόχο της κυβέρνησης για χαμηλότερα επιτόκια και φθηνότερο δολάριο με την πεποίθηση ότι αυτό θα αναζωογονήσει τη βιομηχανική παραγωγή των ΗΠΑ, θα διαπιστώσει ότι δεν θα το πετύχει.
Και θα προεδρεύσει σε μια περίοδο διάβρωσης της εξουσίας της Fed στην παγκόσμια χρηματοοικονομική σκηνή.
Οι αγορές έχουν επίσης επικεντρωθεί στην κατανόηση της μακροπρόθεσμης οικονομικής ανθεκτικότητας της Κίνας σε σχέση με τις ΗΠΑ και στο κατά πόσο οι ΗΠΑ έχουν υποτιμήσει την ικανότητα, την προσαρμοστικότητα και τη μόχλευση της Κίνας να αντέξει έναν παρατεταμένο εμπορικό πόλεμο.
Όπως έχουμε δει, η Κίνα διαθέτει μεγαλύτερη μόχλευση και περισσότερες επιλογές αντιποίνων από τις ΗΠΑ.
Περίπου τα μισά από τα κινεζικά προϊόντα που εξάγονται στις ΗΠΑ είναι αγαθά για τα οποία η Αμερική έχει περιορισμένες εναλλακτικές λύσεις.
Παρότι υστερεί σε ορισμένες βασικές τεχνολογίες, η βιομηχανική και τεχνολογική ισχύς της Κίνας τη μεταμορφώνει σε μια υπερδύναμη της παγκόσμιας οικονομίας.
Ο ΟΗΕ εκτιμά ότι μέσα σε πέντε χρόνια η Κίνα θα αντιπροσωπεύει το 45% της παγκόσμιας βιομηχανικής παραγωγής, από περίπου ένα τρίτο σήμερα.
Η Κίνα έχει δείξει την ικανότητά της για ταχεία καινοτομία, με επιδοτήσεις βιομηχανικής πολιτικής σε πρωτοφανή κλίμακα και με το βαθύ υποδομικό και πολιτικό οικοσύστημα για να υπομείνει δυσκολίες ώστε να διασφαλίσει την ανθεκτικότητά της.
Οι οικονομικές αδυναμίες και οι βαθιές διαρθρωτικές προκλήσεις που ενσωματώνονται στο μοντέλο ανάπτυξης της Κίνας, βασισμένο στην αυτάρκεια και την τεχνολογική κυριαρχία, είναι καλά γνωστές.
Αν οι ΗΠΑ μπορέσουν να αξιοποιήσουν τα οφέλη παραγωγικότητας της οικονομίας της τεχνητής νοημοσύνης και να περιορίσουν τη ζημιά στο δυναμικό οικοσύστημα καινοτομίας τους, τότε θα διατηρήσουν το προβάδισμά τους σε κρίσιμους τομείς.
Εάν συνεχίσουν να υπονομεύουν τα θεμέλια της οικονομικής τους ισχύος, όπως σημειώνει το The Economist, η επίπτωση πιθανότατα θα είναι μια σταδιακή μείωση της ανταγωνιστικότητας και η εμφάνιση ενός νέου συνόλου κατεστημένων συμφερόντων που θα εμφωλεύονται σε ολόκληρη την αμερικανική οικονομία.
Έχει γίνει επανειλημμένα φανερό ότι οι ΗΠΑ δεν φαίνεται να μπορούν να διατηρήσουν μια κλιμάκωση όταν αντιμετωπίζουν την Κίνα.
Ο Xi μπορεί, και το έχει χρησιμοποιήσει πιο αποτελεσματικά.
Επίσης γνωρίζει ότι αυτό που φοβάται περισσότερο ο Trump είναι η άνοδος του κόστους του χρήματος στην αγορά κρατικών ομολόγων.
Το τρέχον εγχειρίδιο της Ουάσιγκτον που επιδιώκει εμπορική ύφεση ευνοεί το Πεκίνο περισσότερο από τα γεωπολιτικά ζητήματα της στρατηγικής αποτροπής.
Ο υπόλοιπος κόσμος βρίσκεται τώρα παγιδευμένος σε επικίνδυνα διασταυρούμενα πυρά, καθώς και οι δύο γίγαντες αναζητούν ανατρεπτικούς τρόπους να ασκήσουν πίεση στην οικονομία του άλλου, όπως έχουμε δει στα σπάνια μέταλλα, στους ημιαγωγούς και στις ανταγωνιστικές απαιτήσεις προς ξένες εταιρείες να συμμορφώνονται με την κινεζική ή την αμερικανική νομοθεσία.
Ελλείψει δικλίδων ασφαλείας, βρισκόμαστε σε επικίνδυνη καμπή – και ιδιαίτερα αν αυτή η αντιπαράθεση επεκταθεί στη χρηματοοικονομική οπλοποίηση.
Αν και είναι απίθανο οι ΗΠΑ να το προκαλέσουν λόγω του φόβου των επιπτώσεων στις χρηματοπιστωτικές αγορές, η Κίνα έχει εντείνει την εκστρατεία της για απο-δολαριοποίηση, επιταχύνοντας τη διεθνοποίηση του νομίσματός της, όπως αποδεικνύεται από την υποχρέωση της BHP να διακανονίζει το 30% των πωλήσεών της προς την Κίνα σε γιουάν.
www.bankingnews.gr
Ο Jamie Dimon, ο θρυλικός CEO της JP Morgan, χτυπάει ξανά καμπανάκι – και αυτή τη φορά, το μήνυμα είναι πιο σκοτεινό από ποτέ.
Μέσα σε ένα περιβάλλον οικονομικής αστάθειας, γεωπολιτικών συγκρούσεων και ιστορικών ανατροπών, ο Dimon διαμηνύει ότι η «Μητέρα όλων των Κρίσεων» δεν είναι απλώς πιθανή, αλλά αναπόφευκτη.
Την ίδια ώρα, τα σημάδια ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες χάνουν σταδιακά την παγκόσμια χρηματοοικονομική τους υπεροχή πολλαπλασιάζονται, αφήνοντας ανοιχτό το ερώτημα:
Μήπως ζούμε ήδη το τέλος της αμερικανικής κυριαρχίας;
Ένας κόσμος που αλλάζει, μια οικονομία που τρίζει και ένας κολοσσός που προειδοποιεί.
Το μέλλον ίσως να έρθει πιο απότομα απ’ όσο νομίζουμε.
Έχουν συμβεί πολλά
Φαίνεται κοινότοπο να πούμε ότι έχουν συμβεί πολλά από πέρυσι.
Παρότι το τέλος του πολέμου Ουκρανίας - Ρωσίας παραμένει άπιαστο όνειρο, η ειρηνευτική συμφωνία για την οποία διαμεσολάβησε ο Πρόεδρος Donald Trump μεταξύ Ισραήλ και Hamas δίνει ελπίδα ότι αφήνουμε πίσω τις φρικαλεότητες των τελευταίων δύο ετών.
Την ίδια στιγμή, η «συμμαχία» Κίνας και Ρωσίας που συμπήχθηκε στο Πεκίνο, όπου ο Πρόεδρος Xi προήδρευσε της στρατιωτικής του παρέλασης –μια στιγμή τύπου Γιάλτας του 21ου αιώνα– σχεδιάστηκε για να κλείσει οπτικά το κεφάλαιο της Pax Americana και να σηματοδοτήσει την άφιξη της πολυπολικής εποχής, με την Κίνα στο επίκεντρο.
Λίγο αργότερα η στάση του Προέδρου Trump έναντι του αμερικανικού πολυμερούς συστήματος αποτυπώθηκε πλήρως στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, ενώ ο Πρόεδρος Xi ανακοίνωνε στον κόσμο ότι η Κίνα θα αποτελέσει δύναμη σταθερότητας σε έναν χαοτικό πλανήτη, θα υπερασπιστεί τον πολυμερισμό και θα διαμορφώσει την παγκόσμια διακυβέρνηση για τους πολλούς, όχι για τους λίγους. Θα το δούμε.
Μέσα σε αυτήν τη δίνη και την αβεβαιότητα, η παγκόσμια οικονομία έχει αποδειχθεί αξιοσημείωτα ανθεκτική.
Αυτό οφείλεται κυρίως στο ότι οι δασμολογικές συμφωνίες που πέτυχαν οι ΗΠΑ ήταν λιγότερο επιβαρυντικές από ό,τι αναμενόταν αρχικά, αλλά και στο ότι οι επιχειρήσεις απορρόφησαν το κόστος, αντί να το μετακυλίσουν στους καταναλωτές.
Όμως αυτοί είναι προσωρινοί «απορροφητήρες κραδασμών» και τα κόστη αναπόφευκτα θα αυξηθούν με τον καιρό.
Οι αλλαγές που συντελούνται στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα θα αποδειχθούν πιο καθοριστικές από τις στρεβλώσεις που προκαλούνται σε ένα ήδη κατακερματισμένο και όλο και πιο προστατευτικό παγκόσμιο εμπορικό σύστημα.
Από την εποχή της χρηματοπιστωτικής κρίσης, το διεθνές χρηματοοικονομικό σύστημα έχει μεταμορφωθεί και οι αλληλεξαρτήσεις έχουν ενταθεί:
οι αγορές κρατικών ομολόγων βρίσκονται στο επίκεντρο, ο ρόλος των ιδιωτικών πιστωτικών αγορών και των μη τραπεζικών ιδρυμάτων αυξάνεται, ενώ η αγορά κρυπτονομισμάτων, σε μεγάλο βαθμό ανεξέλεγκτη, έχει αναδυθεί ως νέα δύναμη.
Οι κίνδυνοι για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα των ΗΠΑ έχουν αυξηθεί, καθώς κερδίζει έδαφος η άποψη ότι η αμερικανική οικονομία βρίσκεται σε μια ανησυχητική καμπή: μια χρηματοοικονομική «φούσκα» που τροφοδοτείται από την έκρηξη της Τεχνητής Νοημοσύνης, ενώ η υπόλοιπη οικονομία επιβραδύνεται, οι αγορές εργασίας και η καταναλωτική εμπιστοσύνη εξασθενούν και οι ανισότητες διευρύνονται.
Αφού «χώνεψαν» τις διακυμάνσεις της στρατηγικής «κλιμάκωση δασμών για αποκλιμάκωση» του Trump μετά την «ημέρα απελευθέρωσης», οι παγκόσμιες αγορές μετοχών εμφανίζονται εντυπωσιακά αδιάφορες απέναντι στην επίθεση στους θεσμούς και τα πολιτικά πλαίσια που στηρίζουν την ίδια τους την ύπαρξη και επιτυχία.
Φαίνεται σαν να βρίσκονται, όπως έγραψε ο Edward Luce, «υπό την επήρεια» της χρυσής εποχής του AI, της απορρύθμισης των crypto και της προοπτικής επιστροφής στο φθηνό χρήμα.
Σε αυτό προστίθενται το αμερικανικό δημόσιο χρέος, που είναι στο υψηλότερο επίπεδο από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, και το «μεγάλο, όμορφο νομοσχέδιο» που δεν περιλαμβάνει αναπτυξιακές πρωτοβουλίες, αλλά διαβρώνει τη δημοσιονομική βιωσιμότητα των ΗΠΑ.
Όλα αυτά θα έπρεπε να ηχούν σαν καμπανάκια κινδύνου για τα θεμέλια του συστήματος και για το αν κινδυνεύει από μια παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση.
Δεν είναι θέμα το «αν», αλλά το«πότε»
Για κάποιους, όπως ο ελληνικής καταγωγής CEO της JP Morgan, Jamie Dimon, δεν είναι θέμα το «αν», αλλά το«πότε».
Πώς μπορεί να εξελιχθεί αυτό;
Ο βασικός κίνδυνος είναι η έλλειψη ρευστότητας στις αγορές κρατικών ομολόγων, στην περίπτωση που σε κάποιον μελλοντικό πλειστηριασμό η ζήτηση δεν καλύψει την προσφορά.
Αυτό θα εκτινάξει τις αποδόσεις των ομολόγων, αυξάνοντας το κόστος δανεισμού για τους Αμερικανούς.
Μια τέτοια εξέλιξη θα υπονόμευε την εμπιστοσύνη στην αγορά ομολόγων του αμερικανικού Δημοσίου, προκαλώντας εκτεταμένες αναταράξεις στις παγκόσμιες χρηματαγορές, στα επιτόκια και στις συναλλαγματικές ισοτιμίες.
«Ο υπόλοιπος κόσμος έχει πλέον παγιδευτεί σε διασταυρούμενα πυρά»…
Η κατοχή αμερικανικών περιουσιακών στοιχείων δεν μπορεί πλέον να θεωρείται απολύτως ασφαλής, καθώς οι επενδυτές τιμολογούν μεγαλύτερο ρίσκο και εξετάζουν τη διαφοροποίηση, την ώρα που η εμπιστοσύνη στους θεσμούς φθίνει.
Εάν αυτή η τάση επιταχυνθεί, οι συνέπειες για τις παγκόσμιες ροές κεφαλαίων θα είναι δραματικές.
Και αξίζει να σημειωθεί: όσο αυξάνεται ο κίνδυνος μιας κρίσης, τόσο μειώνεται η παγκόσμια ικανότητα αντίδρασης.
Ένα τέτοιο γεγονός θα εκτυλισσόταν χωρίς τη διεθνή οικονομική αρχιτεκτονική συνεργασίας και συντονισμού που χρησιμοποιήθηκε για τη διαχείριση των επιπτώσεων προηγούμενων κρίσεων.
Ας θυμηθούμε ότι ήταν η πίστη στις ΗΠΑ και στους θεσμούς τους που μας οδήγησε μέσα από τη χρηματοπιστωτική κρίση της Ασίας και τη Μεγάλη Χρηματοπιστωτική Κρίση του 2008.
Αυτό οδηγεί στο σχετικό ερώτημα: μήπως βλέπουμε την αρχή του τέλους του αμερικανικού χρηματοπιστωτικού «εξαιρετισμού»;
Η θέση του δολαρίου
Αν και η θέση του δολαρίου ΗΠΑ έχει γίνει πιο ευάλωτη, είναι απίθανο να αμφισβητηθεί όσο οι αμερικανικές χρηματοπιστωτικές αγορές διατηρούν το απαράμιλλο βάθος και τη ρευστότητά τους και όσο η Κίνα διατηρεί τους κεφαλαιακούς ελέγχους της.
Όμως οι ΗΠΑ υπονομεύουν το θεσμικό πλαίσιο που στηρίζει την κυριαρχία του δολαρίου και την εμπιστοσύνη εγχώριων και ξένων επενδυτών στο χρηματοπιστωτικό σύστημα που βασίζεται στο δολάριο.
Η περαιτέρω υπονόμευση της ανεξαρτησίας της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ θα διαβρώσει την εμπιστοσύνη στην ικανότητά της να εκπληρώνει τον ρόλο της στη διασφάλιση χαμηλού πληθωρισμού και χαμηλής ανεργίας – τον βασικό παράγοντα που διαμορφώνει την εμπιστοσύνη των επενδυτών στο δολάριο.
Εάν, όπως φαίνεται πιθανό, ο επόμενος πρόεδρος της Fed ευθυγραμμιστεί με τον στόχο της κυβέρνησης για χαμηλότερα επιτόκια και φθηνότερο δολάριο με την πεποίθηση ότι αυτό θα αναζωογονήσει τη βιομηχανική παραγωγή των ΗΠΑ, θα διαπιστώσει ότι δεν θα το πετύχει.
Και θα προεδρεύσει σε μια περίοδο διάβρωσης της εξουσίας της Fed στην παγκόσμια χρηματοοικονομική σκηνή.
Οι αγορές έχουν επίσης επικεντρωθεί στην κατανόηση της μακροπρόθεσμης οικονομικής ανθεκτικότητας της Κίνας σε σχέση με τις ΗΠΑ και στο κατά πόσο οι ΗΠΑ έχουν υποτιμήσει την ικανότητα, την προσαρμοστικότητα και τη μόχλευση της Κίνας να αντέξει έναν παρατεταμένο εμπορικό πόλεμο.
Όπως έχουμε δει, η Κίνα διαθέτει μεγαλύτερη μόχλευση και περισσότερες επιλογές αντιποίνων από τις ΗΠΑ.
Περίπου τα μισά από τα κινεζικά προϊόντα που εξάγονται στις ΗΠΑ είναι αγαθά για τα οποία η Αμερική έχει περιορισμένες εναλλακτικές λύσεις.
Παρότι υστερεί σε ορισμένες βασικές τεχνολογίες, η βιομηχανική και τεχνολογική ισχύς της Κίνας τη μεταμορφώνει σε μια υπερδύναμη της παγκόσμιας οικονομίας.
Ο ΟΗΕ εκτιμά ότι μέσα σε πέντε χρόνια η Κίνα θα αντιπροσωπεύει το 45% της παγκόσμιας βιομηχανικής παραγωγής, από περίπου ένα τρίτο σήμερα.
Η Κίνα έχει δείξει την ικανότητά της για ταχεία καινοτομία, με επιδοτήσεις βιομηχανικής πολιτικής σε πρωτοφανή κλίμακα και με το βαθύ υποδομικό και πολιτικό οικοσύστημα για να υπομείνει δυσκολίες ώστε να διασφαλίσει την ανθεκτικότητά της.
Οι οικονομικές αδυναμίες και οι βαθιές διαρθρωτικές προκλήσεις που ενσωματώνονται στο μοντέλο ανάπτυξης της Κίνας, βασισμένο στην αυτάρκεια και την τεχνολογική κυριαρχία, είναι καλά γνωστές.
Αν οι ΗΠΑ μπορέσουν να αξιοποιήσουν τα οφέλη παραγωγικότητας της οικονομίας της τεχνητής νοημοσύνης και να περιορίσουν τη ζημιά στο δυναμικό οικοσύστημα καινοτομίας τους, τότε θα διατηρήσουν το προβάδισμά τους σε κρίσιμους τομείς.
Εάν συνεχίσουν να υπονομεύουν τα θεμέλια της οικονομικής τους ισχύος, όπως σημειώνει το The Economist, η επίπτωση πιθανότατα θα είναι μια σταδιακή μείωση της ανταγωνιστικότητας και η εμφάνιση ενός νέου συνόλου κατεστημένων συμφερόντων που θα εμφωλεύονται σε ολόκληρη την αμερικανική οικονομία.
Έχει γίνει επανειλημμένα φανερό ότι οι ΗΠΑ δεν φαίνεται να μπορούν να διατηρήσουν μια κλιμάκωση όταν αντιμετωπίζουν την Κίνα.
Ο Xi μπορεί, και το έχει χρησιμοποιήσει πιο αποτελεσματικά.
Επίσης γνωρίζει ότι αυτό που φοβάται περισσότερο ο Trump είναι η άνοδος του κόστους του χρήματος στην αγορά κρατικών ομολόγων.
Το τρέχον εγχειρίδιο της Ουάσιγκτον που επιδιώκει εμπορική ύφεση ευνοεί το Πεκίνο περισσότερο από τα γεωπολιτικά ζητήματα της στρατηγικής αποτροπής.
Ο υπόλοιπος κόσμος βρίσκεται τώρα παγιδευμένος σε επικίνδυνα διασταυρούμενα πυρά, καθώς και οι δύο γίγαντες αναζητούν ανατρεπτικούς τρόπους να ασκήσουν πίεση στην οικονομία του άλλου, όπως έχουμε δει στα σπάνια μέταλλα, στους ημιαγωγούς και στις ανταγωνιστικές απαιτήσεις προς ξένες εταιρείες να συμμορφώνονται με την κινεζική ή την αμερικανική νομοθεσία.
Ελλείψει δικλίδων ασφαλείας, βρισκόμαστε σε επικίνδυνη καμπή – και ιδιαίτερα αν αυτή η αντιπαράθεση επεκταθεί στη χρηματοοικονομική οπλοποίηση.
Αν και είναι απίθανο οι ΗΠΑ να το προκαλέσουν λόγω του φόβου των επιπτώσεων στις χρηματοπιστωτικές αγορές, η Κίνα έχει εντείνει την εκστρατεία της για απο-δολαριοποίηση, επιταχύνοντας τη διεθνοποίηση του νομίσματός της, όπως αποδεικνύεται από την υποχρέωση της BHP να διακανονίζει το 30% των πωλήσεών της προς την Κίνα σε γιουάν.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών