Πουθενά... η Ευρώπη - Οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες τους και την ... άμυνα τους διαμηνύουν από την κυβέρνηση Trump
Το νέο στρατιωτικό δόγμα των ΗΠΑ - όπως διατυπώνεται στο έγγραφο των 33 σελίδων της νέας στρατηγικής εθνικής ασφάλειας - καθιστά σαφές ότι οι Αμερικανοί αλλάζουν πορεία… ακολουθώντας μια πολιτική που η Ρωσία υπό τον Putin εφαρμόζει εδώ και πάνω από δύο δεκαετίες… (η Ρωσία άρχισε να υπερασπίζεται την ανεξαρτησία της εξωτερικής πολιτικής της με αυτές τις ιδέες πριν από 25 χρόνια με την έλευση στην εξουσία του Vladimir Putin).
Η κυβέρνηση Trump αλλάζει τις στρατηγικές προτεραιότητες των ΗΠΑ και από το μοντέλο του Παγκόσμιου Ηγεμόνα… περνούν στο να διαιρέσουν τον κόσμο σε σφαίρες επιρροής…
Με λίγα λόγια, θα μπορούσε να πει κανείς ότι συμμερίζονται την ιδέα της Ρωσίας και της Κίνας για το μοντέλο ενός πολυπολικού κόσμου...
Οι ΗΠΑ θα κυριαρχήσουν στο Δυτικό Ημισφαίριο, η Κίνα στην Ασία και η Ευρώπη… πουθενά.
Πρόκειται για μια στρατηγική που αναδιατάσσει τις ισορροπίες και που στοχεύει να φέρει τις ΗΠΑ πιο κοντά στην … πραγματικότητα του 21ου αιώνα.
Αναλυτές υποστηρίζουν ότι δεν πρόκειται απλώς για μια αλλαγή πορείας, αλλά για μια προειδοποίηση για τον νέο κόσμο που πρόκειται να αναδυθεί.
Δύο σημαντικά γεγονότα
Δύο σημαντικά γεγονότα συνέβησαν την περασμένη εβδομάδα που θα έχουν αντίκτυπο για πολλά χρόνια, ίσως και δεκαετίες, και θα καθορίσουν τις στρατηγικές προτεραιότητες των ΗΠΑ σε μια εποχή πολυπολικότητας και αυξανόμενων γεωπολιτικών αναταραχών.
Πρώτον, η κυβέρνηση Trump δημοσίευσε τη νέα Στρατηγική Εθνικής Ασφαλείας (National Security Strategy, NSS), την οποία οι πρόεδροι συνήθως δημοσιεύουν μία φορά κατά τη διάρκεια της θητείας τους, προσδιορίζοντας τις παγκόσμιες προτεραιότητες των ΗΠΑ υπό τη δεύτερη θητεία του Trump.
Ακολούθησε η ομιλία του Υπουργού Άμυνας Pete Hegseth στο Φόρουμ Άμυνας του Ronald Reagan, στην οποία ανέπτυξε τις στρατηγικές προτεραιότητες άμυνας των ΗΠΑ για το άμεσο μέλλον.
Ανατροπή
Παρόλο που κάθε πρόεδρος των ΗΠΑ εκδίδει μια Στρατηγική Εθνικής Ασφαλείας (ο Trump το έκανε το 2017 κατά την πρώτη του θητεία, και ο Biden το έκανε το 2022), το έγγραφο που δημοσιεύθηκε την περασμένη εβδομάδα ανατρέπει ριζικά τις παγκόσμιες προτεραιότητες των ΗΠΑ, τις γεωπολιτικές δεσμεύσεις και τη στρατηγική τους.
Όταν δημοσιεύθηκε το έγγραφο των 33 σελίδων της NSS την περασμένη εβδομάδα, αναλυτές υποστήριξαν πως η έκθεση αυτή ξεχωρίζει για την ρεαλιστική (και όχι ιδεαλιστική) ανάλυση της παγκόσμιας γεωπολιτικής κατάστασης και της θέσης/ρόλου των ΗΠΑ σε αυτήν.
Αναγνωρίζει την άνοδο της Κίνας
Η έκθεση αναγνώρισε την άνοδο της Κίνας και υπαινίχθηκε ότι οι ΗΠΑ δεν μπορούν πλέον να διατηρήσουν μια ηγεμονική θέση παγκοσμίως.
Αντίθετα, η Ουάσινγκτον θα πρέπει να επικεντρωθεί στη ενίσχυση της κυριαρχίας της στο Δυτικό Ημισφαίριο, μια παραλλαγή του Τrump για το διάσημο «Δόγμα Μονρόε» του 19ου αιώνα.
Η ομιλία του Hegseth στο ετήσιο φόρουμ άμυνας που διεξήχθη στο Simi Valley της Καλιφόρνια, εδραίωσε περαιτέρω αυτή τη θέση, προσφέροντας μια ακόμα πιο σαφή ανάλυση αυτής της άποψης.
Οι 3 βασικοί στόχοι και οι 4 γραμμές δράσης
Ουσιαστικά, η ομιλία του Hegseth μπορεί να συνοψιστεί σε τρεις βασικούς στόχους πολιτικής της κυβέρνησης Trump:
1) Αποφυγή σύγκρουσης με την Κίνα στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού, δηλαδή, η αντιμετώπιση του Πεκίνου με δύναμη αλλά όχι με σύγκρουση.
2) Η Ευρώπη πρέπει να αναλάβει μεγαλύτερη ευθύνη για τη δική της ασφάλεια.
3) Ανανεωμένη προσοχή στη διατήρηση της υπεροχής των ΗΠΑ στο Δυτικό Ημισφαίριο, που περιλαμβάνει μια πιο επιθετική στάση όχι μόνο στη Κεντρική και Λατινική Αμερική, αλλά και έναντι του Καναδά και της Γροιλανδίας.
Λαμβάνοντας υπόψη την ομιλία του Αμερικανού υπουργού Άμυνας, η νέα στρατηγική άμυνας των ΗΠΑ θέτει προτεραιότητες σε «τέσσερις βασικές γραμμές δράσης στο υπουργείο Πολέμου:
- Την υπεράσπιση της αμερικανικής ηπειρωτικής χώρας και του ημισφαιρίου της,
- Την αποτροπή της Κίνας μέσω της δύναμης και όχι της σύγκρουσης,
- Την αύξηση της κατανομής των βαρών μεταξύ των ΗΠΑ και των συμμάχων τους, και
- Την ενίσχυση της αμυντικής βιομηχανικής βάσης της Αμερικής.
Με άλλα λόγια, η πολιτική αυτή σηματοδοτεί μια ριζική απομάκρυνση από τους δηλωθέντες στόχους εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ κατά τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες.
Το τέλος της Ηγεμονίας
Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του, ο Hegseth εξαπέλυσε σφοδρή επίθεση στους στόχους εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ στη μεταψυχροπολεμική εποχή, μια εποχή γνωστή και ως «Μονοπολικός Κόσμος» ή, όπως το περιέγραψε λανθασμένα ο Αμερικανός πολιτικός επιστήμονας Francis Fukuyama στην αμφιλεγόμενη θεωρία του, το «Τέλος της Ιστορίας».
Η μεταψυχροπολεμική εποχή χαρακτηριζόταν από ένα πνεύμα Αμερικανικού «Θριάμβου», όπου η βασική αντίληψη ήταν ότι η αμερικανική ηγεμονία παγκοσμίως δεν μπορούσε πλέον να αμφισβητηθεί.
Το αμφιλεγόμενο δοκίμιο «Το Τέλος της Ιστορίας;» δημοσιεύθηκε το 1989 στο περιοδικό διεθνών σχέσεων The National Interest και αργότερα επεκτάθηκε σε βιβλίο το 1992 με τίτλο «Το Τέλος της Ιστορίας και ο Τελευταίος Άνθρωπος».
Σε αυτό, ο Fukuyama υποστήριξε ότι η διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης και η νίκη των ΗΠΑ και του Δυτικού Κόσμου στον πολύχρονο Ψυχρό Πόλεμο σήμανε «όχι απλά … την κατάργηση μιας συγκεκριμένης περιόδου της μεταπολεμικής ιστορίας, αλλά και το τέλος της ιστορίας καθαυτής: Δηλαδή, το τέλος της ιδεολογικής εξέλιξης της ανθρωπότητας και την καθολική επικράτηση της Δυτικής φιλελεύθερης δημοκρατίας ως τον τελικό τύπο διακυβέρνησης».
Παρελθόν… ο ουτοπικός ιδεαλισμός
Ο Fukuyama πίστευε ότι η δυτική φιλελεύθερη δημοκρατία συνδεδεμένη με την οικονομία της αγοράς (ή με άλλα λόγια, η κοινοβουλευτική δημοκρατία τύπου ΗΠΑ) ήταν το τέλος της ιδεολογικής εξέλιξης της ανθρωπότητας και ότι η διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης καθιστούσε αναπόφευκτη τη διάδοση των δυτικών φιλελεύθερων δημοκρατιών σε όλο τον κόσμο.
Την περασμένη εβδομάδα, τόσο η Στρατηγική Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ (NSS) όσο και η ομιλία του Hegseth δήλωσαν ότι αυτή η εποχή του αμερικανικού «ουτοπικού ιδεαλισμού» είχε τελειώσει.
«Έξω από τον ιδεαλισμό και την ουτοπία.
Μέσα στον σκληροπυρηνικό ρεαλισμό» ανέφερε χαρακτηριστικά ο Hegseth.
Επεξηγώντας περισσότερο, ο Hegseth είπε ότι οι ΗΠΑ δεν θα πρέπει να «αποσπώνται από την οικοδόμηση δημοκρατίας, την παρέμβαση, τους ακαθόριστους πολέμους, την αλλαγή καθεστώτων, την κλιματική αλλαγή, τις ηθικολογικές υποδείξεις και την αχρείαστη οικοδόμηση εθνών.
Αντ' αυτού, θα θέσουμε τα πρακτικά, συγκεκριμένα συμφέροντα του έθνους μας πρώτα».
Στην… πυρά οι ελίτ
Η έκθεση Στρατηγικής Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ ανέφερε ότι «μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, οι ελίτ της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής έπεισαν τον εαυτό τους ότι η μόνιμη αμερικανική κυριαρχία στον κόσμο ήταν προς το συμφέρον της χώρας μας»
«Ωστόσο, οι υποθέσεις των άλλων χωρών αφορούν εμάς μόνο αν οι δραστηριότητές τους απειλούν άμεσα τα συμφέροντά μας» αναφέρει η έκθεση.
«Έβαλαν τεράστια λανθασμένα και καταστροφικά στοιχήματα στο παγκοσμιοποιημένο «ελεύθερο εμπόριο» που αφαίρεσαν τη μεσαία τάξη και τη βιομηχανική βάση στις οποίες βασίζεται η οικονομική και στρατιωτική υπεροχή των ΗΠΑ."
Συνολικά, όχι μόνο οι ελίτ μας επιδίωξαν έναν θεμελιωδώς ανεπιθύμητο και αδύνατο στόχο, αλλά, κάνοντάς το, υπονόμευσαν τα ίδια τα μέσα που χρειάζονται για να επιτύχουν αυτόν τον στόχο: τον χαρακτήρα του έθνους μας πάνω στον οποίο χτίστηκαν η δύναμη, ο πλούτος και η αξιοπρέπεια του».
Τι λένε για την Κίνα
Η ομιλία του Hegseth υποδηλώνει ότι η κυβέρνηση του Donald Trump κινείται προς μια πολιτική που αναγνωρίζει τις «σφαίρες επιρροής» υπό την ηγεσία των μεγάλων δυνάμεων: η Κίνα στην Ασία, η Ευρώπη για την Ευρώπη και οι ΗΠΑ στο Δυτικό Ημισφαίριο και γενικά στην Ευρώπη.
Αναφορικά με την Κίνα, ο Hegseth δήλωσε ότι οι σχέσεις μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας είναι πιο ισχυρές από ποτέ τα τελευταία χρόνια.
«Ο Πρόεδρος Trump και η παρούσα διοίκηση επιδιώκουν μια σταθερή ειρήνη, δίκαιο εμπόριο και σεβαστές σχέσεις», είπε ο Hegseth, προσθέτοντας ότι το υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ είναι προσηλωμένο στο άνοιγμα μιας ευρύτερης γκάμας στρατιωτικών επικοινωνιών με τον στρατό της Κίνας, με σκοπό την αποφυγή συγκρούσεων και την αποκλιμάκωση.
«Αυτή η γραμμή δράσης βασίζεται στον ευέλικτο ρεαλισμό… μια προσέγγιση που στοχεύει όχι στη κυριαρχία, αλλά στην εξισορρόπηση της δύναμης… που θα επιτρέψει σε όλες τις χώρες να απολαμβάνουν μια αξιοπρεπή ειρήνη στον Ινδό-Ειρηνικό, όπου το εμπόριο κυλά ανοιχτά και δίκαια, όπου όλοι μπορούμε να ευημερούμε και όλοι οι ενδιαφερόμενοι να σέβονται τα συμφέροντά τους», είπε ο Hegseth.
«Αυτός είναι ο κόσμος που βλέπουμε στον Ινδό-Ειρηνικό, και αυτός είναι ο στόχος της προσέγγισής μας», πρόσθεσε.
Αναγνωρίζοντας τις αυξανόμενες στρατιωτικές δυνατότητες της Κίνας, ο Hegseth είπε ότι οι ΗΠΑ θα ακολουθήσουν μια πολιτική «σεβασμού της ιστορικής στρατιωτικής ανάπτυξης που αναλαμβάνει η Κίνα», και το Πεντάγωνο «διατηρεί μια καθαρή κατανόηση του πόσο γρήγορη, εντυπωσιακή και ολιστική έχει υπάρξει η στρατιωτική τους ανάπτυξη».
Η Ευρώπη να αναλάβει τις ευθύνες της
Όσον αφορά την Ευρώπη, ο Hegseth τόνισε την ανάγκη για «αύξηση της κατανομής του βάρους».
Είπε ότι πολλοί που έχουν διαμορφώσει την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ «έχουν χάσει τον προσανατολισμό» όταν πρόκειται να αντιμετωπίσουν τους συμμάχους τους ως ανίκανους να βοηθήσουν τους εαυτούς τους.
«Αυτό, φυσικά, είναι προφανώς γελοίο — και, για να το πούμε, προσβλητικό για τους συμμάχους μας», είπε ο Hegseth, προσθέτοντας ότι είναι σημαντικό για τους συμμάχους και τους εταίρους της Αμερικής να αναλάβουν τις ευθύνες τους για την κοινή άμυνα.
«Οι σύμμαχοι δεν είναι παιδιά», είπε.
«Μπορούμε και πρέπει να περιμένουμε από αυτούς να κάνουν το μέρος που τους αναλογεί».
Δικό μας το Δυτικό Ημισφαίριο
Αναφορικά με τη στρατηγική της κυβέρνησης Trump για την υπεροχή των ΗΠΑ στο Δυτικό Ημισφαίριο, ο Hegseth είπε ότι οι ΗΠΑ «οφείλουν να δώσουν προτεραιότητα στην πατρίδα και στο ημισφαίριο μας...
Οι απειλές παραμένουν σε άλλες περιοχές, και οι σύμμαχοί μας πρέπει να αναλάβουν δράση, και να το κάνουν πραγματικά».
Με άλλα λόγια, η Ευρώπη θα πρέπει να αναλάβει την άμυνά της μόνη της, καθώς οι ΗΠΑ θα παραμείνουν επικεντρωμένες στο Δυτικό Ημισφαίριο.
Η πολιτική που παρουσίασε ο Hegseth εξηγεί πολλές από τις ενέργειες της κυβέρνησης Trump τους τελευταίους 10 μήνες, όπως την αυξανόμενη στρατιωτική ανάπτυξη στην Καραϊβική, τις απειλές κατά της Βενεζουέλας και του Παναμά, την πιο επιθετική περιπολία κοντά στο Μεξικό και τις επιθετικές στάσεις απέναντι στον Καναδά και την Γροιλανδία.
Εξέφρασε επίσης την άποψη ότι ο στρατός θα εμπλακεί περισσότερο στην περιπολία των νότιων συνόρων με το Μεξικό.
«Θα ασφαλίσουμε τα σύνορα, εν μέρει, οργανώνοντας εκπαίδευση και εξοπλισμό μονάδων ειδικά για αποστολές άμυνας των συνόρων, περιλαμβανομένων των επιχειρήσεων στη ξηρά, τη θάλασσα και τον αέρα».
Έμφαση στη στρατιωτική βιομηχανία
Στην τέταρτη γραμμή προσπάθειας — τη στρατιωτική ανάπτυξη της βιομηχανίας — ο Hegseth είπε ότι η «ενίσχυση» της αμυντικής βιομηχανικής βάσης των ΗΠΑ υποστηρίζει όλες τις άλλες γραμμές δράσης.
«Ο στόχος μας είναι απλός, αλλά τεράστιος: να μετασχηματίσουμε ολόκληρο το σύστημα προμηθειών για να επιταχύνουμε γρήγορα την ανάπτυξη ικανοτήτων και να επικεντρωθούμε στα αποτελέσματα», είπε.
Η εστίαση στην αναβίωση της αμυντικής βιομηχανικής βάσης των ΗΠΑ περιλαμβάνει επενδύσεις σε πλοία, drones και συστήματα αεράμυνας, όπως το φιλόδοξο έργο Golden Dome.
Δύσκολα μπορεί να υπάρξει μια πιο σαφής αναγνώριση του γεγονότος ότι, αργά αλλά σίγουρα, οι ΗΠΑ έρχονται σε μια συνειδητοποίηση ότι δεν μπορούν πια να κυριαρχούν σε όλο τον κόσμο ή να παίζουν τον ρόλο του παγκόσμιου αστυφύλακα.
Αντ’ αυτού, η κυβέρνηση Trump κινείται προς μια πολιτική που αναγνωρίζει τις «σφαίρες επιρροής» υπό την ηγεσία των μεγάλων δυνάμεων: η Κίνα στην Ασία, οι ΗΠΑ στο Δυτικό Ημισφαίριο και η Ευρώπη γενικότερα.
Τι θα σημαίνει αυτή η πολιτική για την Ταϊβάν, ή το μέλλον της Quad, δηλαδή της στρατηγικής σημασίας των ΗΠΑ με Αυστραλία, Ιαπωνία και Ινδία, μόνο ο χρόνος θα το δείξει.
www.bankingnews.gr
Η κυβέρνηση Trump αλλάζει τις στρατηγικές προτεραιότητες των ΗΠΑ και από το μοντέλο του Παγκόσμιου Ηγεμόνα… περνούν στο να διαιρέσουν τον κόσμο σε σφαίρες επιρροής…
Με λίγα λόγια, θα μπορούσε να πει κανείς ότι συμμερίζονται την ιδέα της Ρωσίας και της Κίνας για το μοντέλο ενός πολυπολικού κόσμου...
Οι ΗΠΑ θα κυριαρχήσουν στο Δυτικό Ημισφαίριο, η Κίνα στην Ασία και η Ευρώπη… πουθενά.
Πρόκειται για μια στρατηγική που αναδιατάσσει τις ισορροπίες και που στοχεύει να φέρει τις ΗΠΑ πιο κοντά στην … πραγματικότητα του 21ου αιώνα.
Αναλυτές υποστηρίζουν ότι δεν πρόκειται απλώς για μια αλλαγή πορείας, αλλά για μια προειδοποίηση για τον νέο κόσμο που πρόκειται να αναδυθεί.
Δύο σημαντικά γεγονότα
Δύο σημαντικά γεγονότα συνέβησαν την περασμένη εβδομάδα που θα έχουν αντίκτυπο για πολλά χρόνια, ίσως και δεκαετίες, και θα καθορίσουν τις στρατηγικές προτεραιότητες των ΗΠΑ σε μια εποχή πολυπολικότητας και αυξανόμενων γεωπολιτικών αναταραχών.
Πρώτον, η κυβέρνηση Trump δημοσίευσε τη νέα Στρατηγική Εθνικής Ασφαλείας (National Security Strategy, NSS), την οποία οι πρόεδροι συνήθως δημοσιεύουν μία φορά κατά τη διάρκεια της θητείας τους, προσδιορίζοντας τις παγκόσμιες προτεραιότητες των ΗΠΑ υπό τη δεύτερη θητεία του Trump.
Ακολούθησε η ομιλία του Υπουργού Άμυνας Pete Hegseth στο Φόρουμ Άμυνας του Ronald Reagan, στην οποία ανέπτυξε τις στρατηγικές προτεραιότητες άμυνας των ΗΠΑ για το άμεσο μέλλον.
Ανατροπή
Παρόλο που κάθε πρόεδρος των ΗΠΑ εκδίδει μια Στρατηγική Εθνικής Ασφαλείας (ο Trump το έκανε το 2017 κατά την πρώτη του θητεία, και ο Biden το έκανε το 2022), το έγγραφο που δημοσιεύθηκε την περασμένη εβδομάδα ανατρέπει ριζικά τις παγκόσμιες προτεραιότητες των ΗΠΑ, τις γεωπολιτικές δεσμεύσεις και τη στρατηγική τους.
Όταν δημοσιεύθηκε το έγγραφο των 33 σελίδων της NSS την περασμένη εβδομάδα, αναλυτές υποστήριξαν πως η έκθεση αυτή ξεχωρίζει για την ρεαλιστική (και όχι ιδεαλιστική) ανάλυση της παγκόσμιας γεωπολιτικής κατάστασης και της θέσης/ρόλου των ΗΠΑ σε αυτήν.
Αναγνωρίζει την άνοδο της Κίνας
Η έκθεση αναγνώρισε την άνοδο της Κίνας και υπαινίχθηκε ότι οι ΗΠΑ δεν μπορούν πλέον να διατηρήσουν μια ηγεμονική θέση παγκοσμίως.
Αντίθετα, η Ουάσινγκτον θα πρέπει να επικεντρωθεί στη ενίσχυση της κυριαρχίας της στο Δυτικό Ημισφαίριο, μια παραλλαγή του Τrump για το διάσημο «Δόγμα Μονρόε» του 19ου αιώνα.
Η ομιλία του Hegseth στο ετήσιο φόρουμ άμυνας που διεξήχθη στο Simi Valley της Καλιφόρνια, εδραίωσε περαιτέρω αυτή τη θέση, προσφέροντας μια ακόμα πιο σαφή ανάλυση αυτής της άποψης.
Οι 3 βασικοί στόχοι και οι 4 γραμμές δράσης
Ουσιαστικά, η ομιλία του Hegseth μπορεί να συνοψιστεί σε τρεις βασικούς στόχους πολιτικής της κυβέρνησης Trump:
1) Αποφυγή σύγκρουσης με την Κίνα στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού, δηλαδή, η αντιμετώπιση του Πεκίνου με δύναμη αλλά όχι με σύγκρουση.
2) Η Ευρώπη πρέπει να αναλάβει μεγαλύτερη ευθύνη για τη δική της ασφάλεια.
3) Ανανεωμένη προσοχή στη διατήρηση της υπεροχής των ΗΠΑ στο Δυτικό Ημισφαίριο, που περιλαμβάνει μια πιο επιθετική στάση όχι μόνο στη Κεντρική και Λατινική Αμερική, αλλά και έναντι του Καναδά και της Γροιλανδίας.
Λαμβάνοντας υπόψη την ομιλία του Αμερικανού υπουργού Άμυνας, η νέα στρατηγική άμυνας των ΗΠΑ θέτει προτεραιότητες σε «τέσσερις βασικές γραμμές δράσης στο υπουργείο Πολέμου:
- Την υπεράσπιση της αμερικανικής ηπειρωτικής χώρας και του ημισφαιρίου της,
- Την αποτροπή της Κίνας μέσω της δύναμης και όχι της σύγκρουσης,
- Την αύξηση της κατανομής των βαρών μεταξύ των ΗΠΑ και των συμμάχων τους, και
- Την ενίσχυση της αμυντικής βιομηχανικής βάσης της Αμερικής.
Με άλλα λόγια, η πολιτική αυτή σηματοδοτεί μια ριζική απομάκρυνση από τους δηλωθέντες στόχους εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ κατά τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες.
Το τέλος της Ηγεμονίας
Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του, ο Hegseth εξαπέλυσε σφοδρή επίθεση στους στόχους εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ στη μεταψυχροπολεμική εποχή, μια εποχή γνωστή και ως «Μονοπολικός Κόσμος» ή, όπως το περιέγραψε λανθασμένα ο Αμερικανός πολιτικός επιστήμονας Francis Fukuyama στην αμφιλεγόμενη θεωρία του, το «Τέλος της Ιστορίας».
Η μεταψυχροπολεμική εποχή χαρακτηριζόταν από ένα πνεύμα Αμερικανικού «Θριάμβου», όπου η βασική αντίληψη ήταν ότι η αμερικανική ηγεμονία παγκοσμίως δεν μπορούσε πλέον να αμφισβητηθεί.
Το αμφιλεγόμενο δοκίμιο «Το Τέλος της Ιστορίας;» δημοσιεύθηκε το 1989 στο περιοδικό διεθνών σχέσεων The National Interest και αργότερα επεκτάθηκε σε βιβλίο το 1992 με τίτλο «Το Τέλος της Ιστορίας και ο Τελευταίος Άνθρωπος».
Σε αυτό, ο Fukuyama υποστήριξε ότι η διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης και η νίκη των ΗΠΑ και του Δυτικού Κόσμου στον πολύχρονο Ψυχρό Πόλεμο σήμανε «όχι απλά … την κατάργηση μιας συγκεκριμένης περιόδου της μεταπολεμικής ιστορίας, αλλά και το τέλος της ιστορίας καθαυτής: Δηλαδή, το τέλος της ιδεολογικής εξέλιξης της ανθρωπότητας και την καθολική επικράτηση της Δυτικής φιλελεύθερης δημοκρατίας ως τον τελικό τύπο διακυβέρνησης».
Παρελθόν… ο ουτοπικός ιδεαλισμός
Ο Fukuyama πίστευε ότι η δυτική φιλελεύθερη δημοκρατία συνδεδεμένη με την οικονομία της αγοράς (ή με άλλα λόγια, η κοινοβουλευτική δημοκρατία τύπου ΗΠΑ) ήταν το τέλος της ιδεολογικής εξέλιξης της ανθρωπότητας και ότι η διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης καθιστούσε αναπόφευκτη τη διάδοση των δυτικών φιλελεύθερων δημοκρατιών σε όλο τον κόσμο.
Την περασμένη εβδομάδα, τόσο η Στρατηγική Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ (NSS) όσο και η ομιλία του Hegseth δήλωσαν ότι αυτή η εποχή του αμερικανικού «ουτοπικού ιδεαλισμού» είχε τελειώσει.
«Έξω από τον ιδεαλισμό και την ουτοπία.
Μέσα στον σκληροπυρηνικό ρεαλισμό» ανέφερε χαρακτηριστικά ο Hegseth.
Επεξηγώντας περισσότερο, ο Hegseth είπε ότι οι ΗΠΑ δεν θα πρέπει να «αποσπώνται από την οικοδόμηση δημοκρατίας, την παρέμβαση, τους ακαθόριστους πολέμους, την αλλαγή καθεστώτων, την κλιματική αλλαγή, τις ηθικολογικές υποδείξεις και την αχρείαστη οικοδόμηση εθνών.
Αντ' αυτού, θα θέσουμε τα πρακτικά, συγκεκριμένα συμφέροντα του έθνους μας πρώτα».
Στην… πυρά οι ελίτ
Η έκθεση Στρατηγικής Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ ανέφερε ότι «μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, οι ελίτ της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής έπεισαν τον εαυτό τους ότι η μόνιμη αμερικανική κυριαρχία στον κόσμο ήταν προς το συμφέρον της χώρας μας»
«Ωστόσο, οι υποθέσεις των άλλων χωρών αφορούν εμάς μόνο αν οι δραστηριότητές τους απειλούν άμεσα τα συμφέροντά μας» αναφέρει η έκθεση.
«Έβαλαν τεράστια λανθασμένα και καταστροφικά στοιχήματα στο παγκοσμιοποιημένο «ελεύθερο εμπόριο» που αφαίρεσαν τη μεσαία τάξη και τη βιομηχανική βάση στις οποίες βασίζεται η οικονομική και στρατιωτική υπεροχή των ΗΠΑ."
Συνολικά, όχι μόνο οι ελίτ μας επιδίωξαν έναν θεμελιωδώς ανεπιθύμητο και αδύνατο στόχο, αλλά, κάνοντάς το, υπονόμευσαν τα ίδια τα μέσα που χρειάζονται για να επιτύχουν αυτόν τον στόχο: τον χαρακτήρα του έθνους μας πάνω στον οποίο χτίστηκαν η δύναμη, ο πλούτος και η αξιοπρέπεια του».
Τι λένε για την Κίνα
Η ομιλία του Hegseth υποδηλώνει ότι η κυβέρνηση του Donald Trump κινείται προς μια πολιτική που αναγνωρίζει τις «σφαίρες επιρροής» υπό την ηγεσία των μεγάλων δυνάμεων: η Κίνα στην Ασία, η Ευρώπη για την Ευρώπη και οι ΗΠΑ στο Δυτικό Ημισφαίριο και γενικά στην Ευρώπη.
Αναφορικά με την Κίνα, ο Hegseth δήλωσε ότι οι σχέσεις μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας είναι πιο ισχυρές από ποτέ τα τελευταία χρόνια.
«Ο Πρόεδρος Trump και η παρούσα διοίκηση επιδιώκουν μια σταθερή ειρήνη, δίκαιο εμπόριο και σεβαστές σχέσεις», είπε ο Hegseth, προσθέτοντας ότι το υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ είναι προσηλωμένο στο άνοιγμα μιας ευρύτερης γκάμας στρατιωτικών επικοινωνιών με τον στρατό της Κίνας, με σκοπό την αποφυγή συγκρούσεων και την αποκλιμάκωση.
«Αυτή η γραμμή δράσης βασίζεται στον ευέλικτο ρεαλισμό… μια προσέγγιση που στοχεύει όχι στη κυριαρχία, αλλά στην εξισορρόπηση της δύναμης… που θα επιτρέψει σε όλες τις χώρες να απολαμβάνουν μια αξιοπρεπή ειρήνη στον Ινδό-Ειρηνικό, όπου το εμπόριο κυλά ανοιχτά και δίκαια, όπου όλοι μπορούμε να ευημερούμε και όλοι οι ενδιαφερόμενοι να σέβονται τα συμφέροντά τους», είπε ο Hegseth.
«Αυτός είναι ο κόσμος που βλέπουμε στον Ινδό-Ειρηνικό, και αυτός είναι ο στόχος της προσέγγισής μας», πρόσθεσε.
Αναγνωρίζοντας τις αυξανόμενες στρατιωτικές δυνατότητες της Κίνας, ο Hegseth είπε ότι οι ΗΠΑ θα ακολουθήσουν μια πολιτική «σεβασμού της ιστορικής στρατιωτικής ανάπτυξης που αναλαμβάνει η Κίνα», και το Πεντάγωνο «διατηρεί μια καθαρή κατανόηση του πόσο γρήγορη, εντυπωσιακή και ολιστική έχει υπάρξει η στρατιωτική τους ανάπτυξη».
Η Ευρώπη να αναλάβει τις ευθύνες της
Όσον αφορά την Ευρώπη, ο Hegseth τόνισε την ανάγκη για «αύξηση της κατανομής του βάρους».
Είπε ότι πολλοί που έχουν διαμορφώσει την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ «έχουν χάσει τον προσανατολισμό» όταν πρόκειται να αντιμετωπίσουν τους συμμάχους τους ως ανίκανους να βοηθήσουν τους εαυτούς τους.
«Αυτό, φυσικά, είναι προφανώς γελοίο — και, για να το πούμε, προσβλητικό για τους συμμάχους μας», είπε ο Hegseth, προσθέτοντας ότι είναι σημαντικό για τους συμμάχους και τους εταίρους της Αμερικής να αναλάβουν τις ευθύνες τους για την κοινή άμυνα.
«Οι σύμμαχοι δεν είναι παιδιά», είπε.
«Μπορούμε και πρέπει να περιμένουμε από αυτούς να κάνουν το μέρος που τους αναλογεί».
Δικό μας το Δυτικό Ημισφαίριο
Αναφορικά με τη στρατηγική της κυβέρνησης Trump για την υπεροχή των ΗΠΑ στο Δυτικό Ημισφαίριο, ο Hegseth είπε ότι οι ΗΠΑ «οφείλουν να δώσουν προτεραιότητα στην πατρίδα και στο ημισφαίριο μας...
Οι απειλές παραμένουν σε άλλες περιοχές, και οι σύμμαχοί μας πρέπει να αναλάβουν δράση, και να το κάνουν πραγματικά».
Με άλλα λόγια, η Ευρώπη θα πρέπει να αναλάβει την άμυνά της μόνη της, καθώς οι ΗΠΑ θα παραμείνουν επικεντρωμένες στο Δυτικό Ημισφαίριο.
Η πολιτική που παρουσίασε ο Hegseth εξηγεί πολλές από τις ενέργειες της κυβέρνησης Trump τους τελευταίους 10 μήνες, όπως την αυξανόμενη στρατιωτική ανάπτυξη στην Καραϊβική, τις απειλές κατά της Βενεζουέλας και του Παναμά, την πιο επιθετική περιπολία κοντά στο Μεξικό και τις επιθετικές στάσεις απέναντι στον Καναδά και την Γροιλανδία.
Εξέφρασε επίσης την άποψη ότι ο στρατός θα εμπλακεί περισσότερο στην περιπολία των νότιων συνόρων με το Μεξικό.
«Θα ασφαλίσουμε τα σύνορα, εν μέρει, οργανώνοντας εκπαίδευση και εξοπλισμό μονάδων ειδικά για αποστολές άμυνας των συνόρων, περιλαμβανομένων των επιχειρήσεων στη ξηρά, τη θάλασσα και τον αέρα».
Έμφαση στη στρατιωτική βιομηχανία
Στην τέταρτη γραμμή προσπάθειας — τη στρατιωτική ανάπτυξη της βιομηχανίας — ο Hegseth είπε ότι η «ενίσχυση» της αμυντικής βιομηχανικής βάσης των ΗΠΑ υποστηρίζει όλες τις άλλες γραμμές δράσης.
«Ο στόχος μας είναι απλός, αλλά τεράστιος: να μετασχηματίσουμε ολόκληρο το σύστημα προμηθειών για να επιταχύνουμε γρήγορα την ανάπτυξη ικανοτήτων και να επικεντρωθούμε στα αποτελέσματα», είπε.
Η εστίαση στην αναβίωση της αμυντικής βιομηχανικής βάσης των ΗΠΑ περιλαμβάνει επενδύσεις σε πλοία, drones και συστήματα αεράμυνας, όπως το φιλόδοξο έργο Golden Dome.
Δύσκολα μπορεί να υπάρξει μια πιο σαφής αναγνώριση του γεγονότος ότι, αργά αλλά σίγουρα, οι ΗΠΑ έρχονται σε μια συνειδητοποίηση ότι δεν μπορούν πια να κυριαρχούν σε όλο τον κόσμο ή να παίζουν τον ρόλο του παγκόσμιου αστυφύλακα.
Αντ’ αυτού, η κυβέρνηση Trump κινείται προς μια πολιτική που αναγνωρίζει τις «σφαίρες επιρροής» υπό την ηγεσία των μεγάλων δυνάμεων: η Κίνα στην Ασία, οι ΗΠΑ στο Δυτικό Ημισφαίριο και η Ευρώπη γενικότερα.
Τι θα σημαίνει αυτή η πολιτική για την Ταϊβάν, ή το μέλλον της Quad, δηλαδή της στρατηγικής σημασίας των ΗΠΑ με Αυστραλία, Ιαπωνία και Ινδία, μόνο ο χρόνος θα το δείξει.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών