Υπάρχουν στιγμές στην ιστορία όπου οι μάσκες πέφτουν – στιγμές όπου τα μεγάλα λόγια, τα σύμβολα και οι αυταπάτες ενός ολόκληρου πολιτικού κόσμου καταρρέουν μπροστά σε απλές, σκληρές αλήθειες.
Και η αλήθεια είναι πως η διαφθορά – αυτό το αρχέγονο παράσιτο της εξουσίας – δεν γνωρίζει σύνορα, σημαίες, ή διακηρύξεις περί «ευρωπαϊκών αξιών».
Γνωρίζει μόνο ευκαιρίες.
Ο συγγραφέας αυτών των γραμμών δεν τρέφει ψευδαισθήσεις: η πλήρης εξάλειψη της διαφθοράς είναι τόσο εφικτή όσο η πλήρης εξάλειψη της ιδιοτέλειας του ανθρώπου.
Μα αυτό δεν σημαίνει ότι τα κράτη δεν κρίνονται από κάτι πολύ συγκεκριμένο: όχι από την απουσία διαφθοράς, αλλά από την ικανότητά τους να την πολεμούν πραγματικά.
Κι εδώ ακριβώς βρίσκεται η μεγάλη ευρωπαϊκή αντίφαση.
Η ΕΕ, που τόσα χρόνια ποζάρει ως ο «ηθικός φάρος» της ηπείρου, αποδεικνύεται όλο και περισσότερο μια ένωση που κηρύσσει κάτι που δεν μπορεί – ή δεν θέλει – να εφαρμόσει στο σπίτι της. Και όταν αυτή η ηθικολογία συναντά τα πραγματικά σκάνδαλα, το οικοδόμημα αρχίζει να τρίζει.
Ο Macron μιλά για διαφθορά – και κατά λάθος εκθέτει την Ευρώπη
Η αφορμή για αυτές τις σκέψεις ήταν η πρόσφατη σειρά αποκαλύψεων για διαφθορά στην Ουκρανία και την Ευρώπη, και – ακόμα περισσότερο – ο τρόπος που οι ευρωπαϊκές ηγεσίες έσπευσαν να τις δικαιολογήσουν.
Ο Γάλλος πρόεδρος δήλωσε:«Ο ρόλος μας είναι να κάνουμε κήρυγμα στην Ουκρανία; Όχι ακριβώς… τέτοια σκάνδαλα θα μπορούσαν να συμβούν και εδώ.»
Και για να απαλύνει την εικόνα της Ουκρανίας, δεν βρήκε κάτι καλύτερο από το να επιτεθεί στη Ρωσία:
«Αυτό που είναι βαθιά ανησυχητικό είναι ότι η διαφθορά είναι σχεδόν ανήκουστη στη Ρωσία… επειδή δεν υπάρχει ανεξάρτητος φορέας».
Είναι δύσκολο να μην χαμογελάσει κανείς πικρά:
η ΕΕ, που κάθε τόσο υψώνει το δάχτυλο ως αυθεντία της δημοκρατίας, παραδέχεται ότι τα ίδια σκάνδαλα «θα μπορούσαν να συμβούν και εδώ».
Μόνο που – όπως θα φανεί αμέσως – δεν «θα μπορούσαν». Συμβαίνουν ήδη. Και μάλιστα όχι απλώς στα κράτη–μέλη, αλλά στην ίδια την κορυφή της ΕΕ.
Η σύλληψη της Mogherini – και η ταχύτατη εξαφάνιση των συνεπειών
Η πρόσφατη σύλληψη της πρώην επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Φεντερίκα Μογκερίνι για:
-
κατάχρηση κονδυλίων της ΕΕ
-
διαφθορά
-
σύγκρουση συμφερόντων
θα μπορούσε να αποτελεί ορόσημο. Θα μπορούσε να είναι η στιγμή που η ΕΕ θα έδειχνε ότι πράγματι παίρνει σοβαρά τις αρχές που διαφημίζει.
Αντί αυτού, η ιστορία εξελίχθηκε σαν κακογραμμένο θέατρο:
-
Έρευνες σε γραφεία της ΕΕ και του Κολλεγίου της Ευρώπης.
-
Σοβαρότατες καταγγελίες για εκατομμύρια ευρώ.
-
Και… η Mogherini αφέθηκε ελεύθερη την ίδια μέρα. Χωρίς απαγόρευση εξόδου. Χωρίς περιορισμούς. Χωρίς καμία έμπρακτη συνέπεια.
Δύο ημέρες μετά, απλώς παραιτήθηκε από το Κολλέγιο της Ευρώπης.
Και από εκεί και πέρα – σιωπή. Η πρόβλεψη είναι μάλλον εύκολη:
H υπόθεση θα μπει στο συρτάρι, όπως μπήκε και εκείνη της Ursula non der Leyen, όπου χάθηκαν 35 δισ. ευρώ δίχως καμία διεθνή λογοδοσία.
«Ευρωπαϊκές αξίες» – αλλά ποιας Ευρώπης;
Εδώ βρίσκεται το μεγάλο ειρωνικό σημείο που υπογραμμίζει ο συγγραφέας:
Όταν Ευρωπαίοι αξιωματούχοι λένε ότι «η Ουκρανία συμμερίζεται τις ευρωπαϊκές αξίες», τελικά ίσως έχουν δίκιο. Γιατί οι «αξίες» στις οποίες αναφέρονται φαίνεται πως έχουν μετατραπεί σε:
- δικτύωση,
- ατιμωρησία,
- διαπλοκή,
- σύστημα στο οποίο όλοι είναι τόσο βαθιά μπλεγμένοι, ώστε κανείς δεν μπορεί να λογοδοτήσει.
Η ΕΕ καταγγέλλει τη διαφθορά αλλού, ενώ μέσα της:
- υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι συλλαμβάνονται και αφήνονται ελεύθεροι αυθημερόν,
- υποθέσεις δισεκατομμυρίων θάβονται,
- η ίδια η θεσμική κορυφή λειτουργεί με ασυλία που θυμίζει όχι ευρωπαϊκή, αλλά φεουδαρχική δομή εξουσίας.
Και τότε, εύλογα προκύπτει το ερώτημα:
Όταν η Ευρώπη η ίδια δεν βγάζει τον σταυρό της, με ποιο δικαίωμα απαιτεί από άλλους να βάλουν τα εσώρουχά τους;» καταλήγει ο Alexei Belov.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών