Τα CDBC είναι φαίνεται ότι θα μπουν σύντομα στη ζωή μας. Πρόκειται για ψηφιακά νομίσματα κεντρικής τράπεζας (Central Bank Digital Currency – CDBC) και αυτή τη στιγμή σχεδιάζονται πάνω από 100 τέτοια ψηφιακά νομίσματα στην υφήλιο.
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα φαίνεται να έχει στα σκαριά ένα ενιαίο ψηφιακό νόμισμα κεντρικής τράπεζας, ένα ψηφιακό ευρώ, το οποίο πιθανό να μην αργήσει να κάνει την εμφάνισή του και στην Ελλάδα.
Σε μια πρόσφατη συνομιλία-φάρσα με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ, η οποία νόμιζε ότι συζητούσε με τον πρόεδρο της Ουκρανίας, Βολοντιμίρ Ζελένσκι, αποκαλύφθηκαν τα σχέδια της ΕΚΤ για το ψηφιακό νόμισμα κεντρικής τράπεζας που θα γίνει διαθέσιμο τον προσεχή Οκτώβριο.
Πώς λειτουργούν τα CBDC;
Η διαχείριση των CBDC γίνεται από τις κεντρικές τράπεζες. Η κεντρική τράπεζα εκδίδει ένα ψηφιακό «κέρμα» (token) το οποίο αντιστοιχεί σε κανονικό νόμισμα (στη δική της χώρας μας το νόμισμα αυτό είναι το ευρώ). Τα ψηφιακά αυτά «κέρματα» χρησιμοποιούνται για συναλλαγές, χωρίς τη διαμεσολάβηση τρίτων, όπως τράπεζες ή άλλα ψηφιακά πορτοφόλια (π.χ. PayPal).
Οι κεντρικές τράπεζες έχουν πλήρη έλεγχο των ψηφιακών νομισμάτων και μπορούν να αλλάζουν τη νομισματική πολιτική τους και να την προσαρμόζουν στις ανάγκες της κοινωνίας. Γι’ αυτό, σύμφωνα με αρκετούς ειδικούς, τα CBDC ανοίγουν νέους ορίζοντες για την οικονομία των χωρών.
Υπάρχουν αρκετές χώρες που έχουν αρχίσει να χρησιμοποιούν ψηφιακά νομίσματα κεντρικής τράπεζας στην οικονομία τους. Η αρχή έγινε με τις Μπαχάμες και τη Νιγηρία, ενώ στο παιχνίδι έχει ήδη μπει και η Κίνα και η Ινδία, αν και προς το παρόν η χρήση τους είναι ακόμα περιορισμένη.
Ποια η διαφορά μεταξύ κρυπτονομισμάτων και CBDC;
Τα τελευταία χρόνια έχουμε δει την άνοδο των κρυπτονομισμάτων, με το Bitcoin να έχει την πρωτοκαθεδρία, ενώ πολλές εταιρείες τα χρησιμοποιούν για τις συναλλαγές τους, ανάμεσά τους πολυεθνικές ηλεκτρονικού εμπορίου ή ακόμα και καζίνο που δέχονται κρυπτονομίσματα. Αν και η ιδέα πίσω από τα κρυπτονομίσματα και τα CBDC είναι η ίδια και η τεχνολογία που χρησιμοποιούν είναι παρόμοια (τεχνολογία blockchain), υπάρχουν μεγάλες διαφορές ανάμεσά τους.
Η πιο σημαντική διαφορά μεταξύ τους είναι ότι τα μεν κρυπτονομίσματα είναι αποκεντρωμένα, δηλαδή δεν υπάρχει καμία ρυθμιστική αρχή που να τα ελέγχει, ενώ τα CBDC ελέγχονται πλήρως από μια κεντρική τράπεζα. Και, συνήθως, η κεντρική τράπεζα ελέγχεται από το κράτος και από τις αρμόδιες υπηρεσίες του κάθε κράτους.
Ποια είναι τα πλεονεκτήματα των CBDC;
Οι θιασώτες των ψηφιακών νομισμάτων κεντρικής τράπεζας υποστηρίζουν ότι τα CBDC θα κάνουν τις συναλλαγές πιο αποτελεσματικές, γρήγορες και εύκολες. Παράλληλα, η ασφάλεια των συναλλαγών είναι μεγαλύτερη, καθώς μειώνεται η πιθανότητα απάτης και νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες.
Δηλώνουν επίσης ότι οι πληρωμές θα γίνονται πιο γρήγορα, ειδικά στις περιπτώσεις συναλλαγών με χώρες του εξωτερικού, εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης. Υπάρχει, τέλος, και το επιχείρημα ότι θα μειωθεί η φοροδιαφυγή, καθώς θα υπάρχει άμεσος έλεγχος των εσόδων και των εξόδων, ενώ θα διευκολυνθεί και η είσπραξη της φορολογίας, τόσο για ιδιώτες όσο και για επιχειρήσεις.
Τι λένε οι επικριτές των CBDC
Υπάρχουν, ωστόσο και αντεπιχειρήματα για την εφαρμογή των ψηφιακών νομισμάτων κεντρικής τράπεζας. Και δεν είναι λίγα, ούτε είναι ήσσονος σημασίας.
Οι βασικοί επικριτές των CBDC είναι αντίθετοι με την υιοθέτησή τους καθώς ανησυχούν για την ιδιωτικότητά τους και τις παραβιάσεις που ενδέχεται να υφίστανται οι πολίτες από την ύπαρξη ενός ψηφιακού νομίσματος που θα καταγράφει τις συναλλαγές τους. Το ζήτημα των προσωπικών δεδομένων είναι ιδιαίτερα σημαντικό, καθώς ο GDPR έχει μπει για τα καλά στη ζωή μας, και ειδικά στην ψηφιακή εποχή που ζούμε, οι πολίτες θέλουν να νιώθουν ασφάλεια όσον αφορά την προστασία της ιδιωτικής τους ζωής.
Σε πρακτικό επίπεδο, η ψηφιοποίηση του χρήματος μπορεί να προκαλέσει διάφορα προβλήματα που σχετίζονται με την ίδια τη φύση του. Οι κυβερνοεπιθέσεις έχουν ήδη προκαλέσει πολλά προβλήματα τόσο σε εταιρείες όσο και σε κρατικά συστήματα, ενώ υποθέσεις κλοπής χρημάτων και δεδομένων μέσω ηλεκτρονικής απάτης είναι καθημερινό φαινόμενο. Αν και δεν έχει υπάρξει προς το παρόν κάποια μεγάλη παραβίαση των CBDC που χρησιμοποιούνται ήδη, αν αρχίσουν να χρησιμοποιούνται σε μεγαλύτερο βαθμό, θα μπουν σίγουρα στο στόχαστρο μεγάλων χάκερ.
Τέλος, ένα ακόμα μειονέκτημα των CBDC είναι πρακτικά ζητήματα όπως η έλλειψη χαρτονομισμάτων και οι συνέπειες πιθανής πτώσης του συστήματος διαχείρισής τους. Οι πολέμιοι των ψηφιακών νομισμάτων κεντρικής τράπεζας ανησυχούν για τις πιθανές συνέπειες που θα κληθούμε να αντιμετωπίσουμε αν τυπώνεται λιγότερο χρήμα και αν προκύψει κάποια πτώση του συστήματος λόγω ατυχήματος, θεομηνίας ή ακόμα και κάποιας μεγάλης έκτασης διακοπής ρεύματος.
Συμπέρασμα
Τα ψηφιακά νομίσματα κεντρικής τράπεζας είναι ήδη εδώ, με πολλές χώρες να έχουν ήδη αρχίσει να τα εφαρμόζουν πιλοτικά. Μπορούν να αποτελέσουν ένα χρήσιμο εργαλείο για την ψηφιακή εποχή. Ίσως σε μερικά χρόνια να αναρωτιόμαστε πως ήταν η ζωή μας χωρίς αυτά. Αλλά σήμερα υπάρχουν διάφορα προβλήματα που πρέπει να ξεπεράσουμε για να δούμε αν τελικά θα βοηθήσουν την κοινωνία μας να κάνει βήματα προς τα μπροστά.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών