O COVID 19 έβαλε φρένο στην αγορά των ακινήτων αλλά όχι και στην άνοδο των τιμών

Η έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος για την αγορά ακινήτων προβλέπει προοπτική αποκατάστασης των συνθηκών από το δεύτερο εξάμηνο του 2021 καθώς τηρεί σε μεγάλο βαθμό στάση αναμονής, χωρίς ωστόσο να λείπουν και οι επενδυτικές κινήσεις, τόσο προς επαγγελματικές όσο και οικιστικές χρήσεις.
Σύμφωνα με τα στοιχεία εκτιμήσεων που συλλέγονται από τα πιστωτικά ιδρύματα της χώρας, το 2020, για τρίτη συνεχή χρονιά, στην αγορά των κατοικιών σημειώνεται αύξηση των τιμών, με τις τιμές των διαμερισμάτων (σε ονομαστικούς όρους) να καταγράφουν αύξηση κατά 4,2% σε ετήσια βάση, έναντι 7,2% το 2019 και 1,8% το 2018.
Το πρώτο τρίμηνο του 2020 πριν την εκδήλωση της πανδημίας οι τιμές των ακινήτων σε ονομαστικούς όρους σημείωναν άνοδο κατά 6,7%.
Όμως στο δεύτερο τρίμηνο υπήρξε αποκλιμάκωση του ρυθμούς αύξησης σημειώνοντας άνοδο 4,2% , για να υποχωρήσουν στο +3,5% στο τρίτο τρίμηνο και στο τελευταίο τρίμηνο η άνοδος ήταν μόλις 2,6%.
Οι τιμές των “νέων” διαμερισμάτων το 2020 αυξήθηκαν με ετήσιο ρυθμό 4,7%, σημαντικά ενισχυμένο σε σχέση με αυτόν των “παλαιών” διαμερισμάτων (3,9%).
Με διάκριση κατά γεωγραφική περιοχή, οι υψηλότεροι ετήσιοι ρυθμοί αύξησης στις τιμές διαμερισμάτων καταγράφηκαν στην Αθήνα (7,4%) και στη Θεσσαλονίκη (4,6%).
Ωστόσο, ηπιότερος ήταν ο ρυθμός αύξησης στις λοιπές ημιαστικές και αγροτικές περιοχές (1,8%), ενώ οριακή αύξηση (0,1%) σημειώθηκε στις άλλες μεγάλες πόλεις.
Η Τράπεζα της Ελλάδος κάνει λόγο για πρωτόγνωρες συνθήκες που δημιούργησε η πανδημία COVID 19 και ανέκοψε την ισχυρή δυναμική της αγοράς, η οποία βασίστηκε κυρίως στην εξωτερική επενδυτική ζήτηση και τον τουρισμό, και αναδείχθηκαν νέοι τομείς επενδυτικού ενδιαφέροντος, οι οποίοι ενδέχεται πλέον να επισκιάσουν τη ζήτηση σε τομείς και αγορές που είχαν σχεδόν μονοπωλήσει το ενδιαφέρον στο παρελθόν.

Πως κατανεμήθηκε το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών

Στην έκθεση γίνεται αναφορά για την ικανότητα των νοικοκυριών να αποπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους και διατύπωσε την εκτίμηση ότι σταδιακά θα επανέλθουν στην κανονικότητα , αλλά θεωρεί ότι είναι μια πρόκληση.
Από την έναρξη της πανδημίας έως και το γ΄ τρίμηνο του 2020, το ύψος των χρηματοοικονομικών επενδύσεων των νοικοκυριών ανήλθε σε 4,9 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 3,5 δισεκ. ευρώ αφορούσαν καταθέσεις, 1,4 δισ. Ευρώ σε λοιπούς λογαριασμούς, 628 εκατ. ευρώ μετοχές και 163 εκατ. ευρώ τεχνικά ασφαλιστικά.
Ειδικότερα, το ενδεκάμηνο του 2020 η οικοδομική δραστηριότητα κατοικιών συνεχίζει σε επίπεδο χώρας να ενισχύεται έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2019, τόσο στον αριθμό όσο και σε όρους όγκου νέων οικοδομικών αδειών (15,6% και 19,0% αντίστοιχα), ενώ οι ρυθμοί αύξησης στην Αττική ήταν υψηλότεροι (29,7% και 23,8% αντίστοιχα).
Παράλληλα, οι επενδύσεις σε κατοικίες (σε σταθερές τιμές) ενισχύονται κατά 15,6% το 2020, έναντι μικρής αύξησης κατά 0,4% το 2019, αλλά εξακολουθούν να βρίσκονται σε χαμηλό επίπεδο ως ποσοστό του ΑΕΠ (1,0%).

Τα ακίνητα υψηλών προδιαγραφών είχαν άνοδο

Σύμφωνα με τους δείκτες επαγγελματικών ακινήτων το πρώτο εξάμηνο του 2020 οι τιμές των γραφείων υψηλών προδιαγραφών παρέμειναν αμετάβλητες σε σχέση με το αμέσως προηγούμενο εξάμηνο, ενώ στα καταστήματα υψηλών προδιαγραφών καταγράφηκε αύξηση τιμών κατά 1,1%, αλλά με επιβράδυνση σε σχέση με το δεύτερο εξάμηνο του 2019 (2,0%).
Η ζήτηση και οι ρυθμοί ανάπτυξης και για τις δύο αυτές κατηγορίες διαφοροποιήθηκαν σημαντικά σε τοπικό επίπεδο, αποτυπώνοντας τη διαφορετική δυναμική των επιμέρους θέσεων και τομέων της αγοράς.
Χαρακτηριστικά, οι τιμές των γραφείων υψηλών προδιαγραφών στην Αθήνα αυξήθηκαν οριακά κατά 0,3%, ενώ την ίδια περίοδο στη Θεσσαλονίκη καταγράφηκε μικρή μείωση των τιμών κατά 0,7%.
Στον αντίποδα, οι τιμές των καταστημάτων υψηλών προδιαγραφών στην Αθήνα αυξήθηκαν με μικρότερο ρυθμό (1,4%) σε σχέση με τη Θεσσαλονίκη (2,1%), γεγονός το οποίο ενδεχομένως αποτυπώνει την περιορισμένη έκταση των υψηλής ζήτησης εμπορικών θέσεων της αγοράς της συμπρωτεύουσας, σε συνδυασμό με το συνεχιζόμενο επενδυτικό ενδιαφέρον.
Στο τέλος του πρώτου εξαμήνου του 2020, τα μισθώματα των γραφείων και των καταστημάτων κατέγραψαν μείωση 1,6% και 1,0% αντίστοιχα σε σχέση με το προηγούμενο εξάμηνο, ενώ υπάρχουν διαφοροποιήσεις μεταξύ διαφορετικών θέσεων.

Οι μισθώσεις επαγγελματικών ακινήτων κινήθηκαν καθοδικά

Τα μισθώματα γραφείων της Αθήνας κατέγραψαν σημαντική μείωση (-2,7%) σε σχέση με το τέλος του δεύτερου εξαμήνου του 2019, η οποία εν μέρει ενσωματώνει και τη διακοπή ή αναπροσαρμογή μισθώσεων από χρήστες που είτε επλήγησαν είτε τροποποίησαν τη διαχείριση των χώρων τους λόγω των συνεπειών της πανδημίας.
Αντίστοιχα, σημαντικές διορθώσεις παρατηρήθηκαν και στα μισθώματα καταστημάτων της Αθήνας (-1,5%), αλλά και της Θεσσαλονίκης (-1,9%).

Νίκος Θεοδωρόπουλος
ntheo@bankingnews.gr

www.bankingnews.gr