Το ΣτΕ έκρινε αντισυνταγματική την πρόνοια του νόμου Κατρουγκαλού για την 20ετή παραγραφή των αξιώσεων προς τους οφειλέτες
Νέα δεδομένα στις οφειλές ιδιωτών και επιχειρήσεων προς τον ΕΦΚΑ δημιουργεί η απόφαση που έλαβε το ΣτΕ την περασμένη Πέμπτη για παραγραφή στην δεκαετία και όχι στην εικοσαετία, με αποτέλεσμα τα χρέη να «κουρεύονται» κατά 25 δις. και τα πλέον διεκδικούμενα να κινούνται στα 10 δις. ευρώ.
Αναθεώρηση
Ηδη ο ΕΦΚΑ προχώρησε σε αναθεώρηση του πίνακα οφειλετών, καθώς το ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο έκρινε αντισυνταγματικό το άρθρο 95 παρ. 1 του ν. 4387/2016 (νόμος Κατρούγκαλου) της εικοσαετούς παραγραφής των αξιώσεων για την καταβολή εισφορών των εντασσόμενων στον Ε.Φ.Κ.Α.
Η διάταξη αυτή σύμφωνα με το ΣτΕ αντίκειται στις συνταγματικές αρχές της αναλογικότητας και της ασφάλειας δικαίου.
Η θεσπιζόμενη διάταξη παραγραφής αντίκειται στην αρχή της αναλογικότητας, καθόσον χρόνος παραγραφής είκοσι ετών δεν συνιστά εύλογη διάρκεια της οικείας προθεσμίας, η οποία απαιτείται να είναι σχετικά σύντομη, δεδομένης και της αυξανόμενης ταχύτητας και πολυπλοκότητας των σύγχρονων βιοτικών σχέσεων και συναλλαγών, που αξιώνουν, κατ’ αρχήν, ταχεία εκκαθάριση των εκάστοτε τρεχουσών υποχρεώσεων των διοικουμένων.
Το σκεπτικό
Εν σχέσει προς τους βεβαρυμένους με τις ασφαλιστικές εισφορές υποχρέους, ο χρόνος της παραγραφής απαιτείται να είναι ο αναγκαίος, ώστε, αφενός, να διασφαλίζεται το δικαίωμα άμυνας αυτών έναντι δυσχερειών απόδειξης περιστατικών αναγόμενων στο απώτερο παρελθόν, αφετέρου δε να μην οδηγούνται οι οφειλέτες σε οικονομική εξουθένωση λόγω της υποχρέωσης ταυτόχρονης καταβολής συσσωρευμένων οφειλών περισσότερων ετών, με περαιτέρω δυσμενείς επιπτώσεις στην απασχόληση και την εθνική οικονομία γενικότερα.
Τα ανωτέρω δε ισχύουν, λαμβανομένου επιπλέον υπ’ όψιν ότι η μη καταβολή ή πλημμελής καταβολή ασφαλιστικών εισφορών δεν συνδέεται αναγκαίως με πρόθεση αποφυγής τους, αλλά δύναται να οφείλεται σε δυσχέρειες κατά την ερμηνεία της ασφαλιστικής νομοθεσίας, αποτέλεσμα των συνεχών τροποποιήσεων και του κατακερματισμού των επί μέρους ρυθμίσεών της. Α
ντιθέτως, απαιτείται να εξασφαλίζεται η έγκαιρη και σε σχετικώς σύντομο χρόνο γνώση των υποχρεώσεών τους, ώστε να μην αιφνιδιάζονται, αλλά να δύνανται να προγραμματίζουν την επαγγελματική τους δραστηριότητα προς όφελος και της εθνικής οικονομίας.
Σχέση εμπιστοσύνης
Η διαμόρφωση δε της προθεσμίας παραγραφής υπό τους ανωτέρω όρους, που αποτελούν και εκδήλωση της ειρηνευτικής λειτουργίας του δικαίου, συμβάλλει στην καλλιέργεια της αναγκαίας σε ένα κράτος δικαίου σχέσης εμπιστοσύνης των διοικούμενων προς τη Διοίκηση.
Δεν δικαιολογείται δε τόσο μακρός χρόνος παραγραφής ούτε η αναδρομική εφαρμογή της από λόγους που συνδέονται με τις δυσχέρειες κατά την οργάνωση του νέου ασφαλιστικού φορέα και την ένταξη σε αυτόν του συνόλου των φορέων κοινωνικής ασφάλισης, ούτε από την έως την ίδρυση του Ε.Φ.Κ.Α. ενδεχόμενη αδράνεια των φορέων κοινωνικής ασφάλισης να μεριμνήσουν για την είσπραξη των απαιτήσεών τους.
Διάρθρωση των οφειλών
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΦΚΑ υπάρχει συγκέντρωση πλήθους οφειλετών στις χαμηλότερες κλίμακες οφειλών με 1.683.161 οφειλέτες (80,41% των οφειλετών) να έχουν οφειλή έως 15.000 ευρώ ο καθένας
- το 89,42% των οφειλετών (1.871.785 οφειλέτες) έχουν οφειλή έως 30.000 ευρώ ο καθένας
- μεγάλο μέρος του υπολοίπου οφειλών αφορά 82.909 οφειλέτες που έχουν οφειλή από
- 50.000 - 100.000 ευρώ (14,99% του τρέχοντος υπολοίπου)
Το μεγαλύτερο μέρος των οφειλών αφορά λίγους μεγαλο-οφειλέτες με οφειλές άνω του 1 εκατ. ευρώ (2.149 οφειλέτες συγκεντρώνουν το 24,23% του υπόλοιπου οφειλών
Από την ανάλυση προκύπτει ότι για τις οφειλές ύψους 38.777.206.032 ευρώ, το 25,73% (ποσό 9.977.155.569 ευρώ) του συνολικού χρέους δημιουργήθηκε από οφειλέτες που ξεκίνησαν να δημιουργούν οφειλές για πρώτη φορά από το 2010 και μετά, ενώ το 74,27% (ποσό 28.800.050.463 ευρώ) δημιουργήθηκε από οφειλέτες που ξεκίνησαν να δημιουργούν οφειλές για πρώτη φορά το 2009 ή παλαιότερα.
Αντώνης Βασιλόπουλος
antonpaper@yahoo.com
bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών