Αναβλήθηκε εκ νέου το έργο του υποθαλάσσιου ηλεκτρικού καλωδίου Ισραήλ– Κύπρου – Ελλάδας, λόγω έντονης αντίδρασης της Τουρκίας…
Το έργο της τοποθέτησης του υποθαλάσσιου ηλεκτρικού καλωδίου, που είχε προγραμματιστεί να ποντιστεί μεταξύ Ισραήλ, Κύπρου και Ελλάδας, αναβλήθηκε για ακόμη μία φορά, εξαιτίας της σθεναρής αντίδρασης της Τουρκίας.
Σχολιάζοντας την εξέλιξη στη Milliyet, ο πρώην πρέσβης Uluts Ozulker δήλωσε: «Η δύναμη της Τουρκίας έχει δέσει τα χέρια της Ελλάδας», ενώ ο καθηγητής Mehmet S. Erol ανέφερε πως «η Αθήνα αναγκάστηκε να λογικευτεί».
Υπενθυμίζεται πως κατά την επίσκεψη του Έλληνα Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στο Ισραήλ στα τέλη Μαρτίου τέθηκε το ζήτημα της επανεκκίνησης του έργου κατά τη συνάντησή του με τον Ισραηλινό Πρωθυπουργό Benjamin Netanyahu.
Η ελληνική πλευρά σχεδίαζε την επανέναρξη των εργασιών στα ύδατα ανατολικά της Καρπάθου και του Καστελλορίζου, όπου προηγουμένως το έργο είχε «παγώσει».
Ωστόσο, σύμφωνα με τη Milliyet, οι περιοχές αυτές εμπίπτουν στη θαλάσσια δικαιοδοσία της Τουρκίας.
Σε πρόσφατη ανακοίνωση, πηγές του τουρκικού Υπουργείου Εθνικής Άμυνας υπογράμμισαν ότι δεν γίνεται να προχωρήσουν τα έργα στην Ανατολική Μεσόγειο, τα οποία σχεδιάζονται από την Ελλάδα, την Κύπρο και τρίτες χώρες, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η παρουσία της Τουρκίας και της «Τουρκικής Δημοκρατίας Βόρειας Κύπρου» στην περιοχή.
Τόνισαν δε ότι τέτοιου είδους πρωτοβουλίες εξυπηρετούν προκλητικούς σκοπούς και δεν διαθέτουν ούτε ρεαλιστική βάση, ούτε επαρκείς πόρους.
Μετά τις εξελίξεις αυτές, η Ελλάδα ανέβαλε εκ νέου την υλοποίηση του έργου.
Αντιδράσεις και εκτιμήσεις Τούρκων ειδικών
Ο πρώην πρέσβης Uluts Ozulker δήλωσε ότι η Τουρκία είχε προτείνει συνεργασία στον τομέα της ενέργειας, αλλά η Κύπρος απέρριψε την πρόταση.
Όπως είπε, οι ΗΠΑ παρενέβησαν για να κατευνάσουν την ένταση μεταξύ Τουρκίας και Ισραήλ, αναγνωρίζοντας πως μία σύγκρουση θα είχε καταστροφικές συνέπειες. «Δεν έχει νόημα η Ελλάδα να επιδιώκει στενή συνεργασία με το Ισραήλ.
Η ισχύς της Τουρκίας και η σταθερή στάση της έδεσαν τα χέρια της Ελλάδας», υπογράμμισε.
Ο καθηγητής και πρόεδρος του ANKASAM, Mehmet S. Erol, εκτίμησε πως η Ελλάδα επέλεξε να ευθυγραμμιστεί περισσότερο με τις θέσεις των ΗΠΑ όσον αφορά την Τουρκία, αφήνοντας κατά μέρος τον σχεδιασμό στενότερης συνεργασίας με το Ισραήλ.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η αποτυχία του Netanyahu να εξασφαλίσει την υποστήριξη των ΗΠΑ επιτάχυνε την απόφαση της Αθήνας να κινηθεί με περισσότερο ρεαλισμό, καθώς η Τουρκία καθίσταται ολοένα και πιο σημαντικός γεωπολιτικός παίκτης τόσο για τις ΗΠΑ όσο και για την Ευρώπη.
Ο Αναπληρωτής Καθηγητής του Αμερικανικού Πανεπιστημίου Γκίρνε, Sadiq Akyar, ανέφερε ότι είναι πιθανόν η Τουρκία να εμπλέκει τις ΗΠΑ στη διαδικασία αυτή, ενώ τόνισε τη σημασία της διαμεσολάβησης του Αζερμπαϊτζάν στις σχέσεις Τουρκίας-Ισραήλ.
Εξέφρασε δε επιφυλάξεις για την οικονομική βιωσιμότητα του έργου, χαρακτηρίζοντάς το δαπανηρό και επιρρεπές σε τεχνικές παρεμβάσεις.
«Χωρίς την Τουρκία, είναι δύσκολο να προχωρήσει οποιοδήποτε έργο στην Ανατολική Μεσόγειο», υπογράμμισε.
Ο Αναπληρωτής Καθηγητής του Πανεπιστημίου Hasan Kalyoncu και ερευνητής του SETA, Δρ. Murat Aslan, σημείωσε ότι, σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο, όταν ένα έργο αφορά υφαλοκρηπίδα ή ΑΟΖ άλλης χώρας, είναι υποχρεωτική η συνεργασία με το παράκτιο κράτος.
Επομένως, η συγκατάθεση της Τουρκίας είναι απαραίτητη για τη συνέχιση του έργου. Κατά την άποψή του, η Ελλάδα προτίμησε να αποφύγει περαιτέρω ένταση και το ενδεχόμενο οικονομικής ζημιάς, επιλέγοντας την αναβολή.
Εθνική ταπείνωση
Η απόφαση της κυβέρνησης Μητσοτάκη να υποχωρήσει στις πιέσεις της Άγκυρας για το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης με την Κύπρο δεν συνιστά απλώς μια διπλωματική αναδίπλωση, αλλά μια σοβαρή προσβολή της εθνικής αξιοπρέπειας και εγκατάλειψη κυριαρχικών μας δικαιωμάτων. Και το χειρότερο: η Κάσος φαίνεται πως είναι μόνο η αρχή. Τα χειρότερα έπονται…
Η αναστολή του έργου —την οποία η κυβέρνηση προσπάθησε να παρουσιάσει ως «ρύθμιση του χρονοδιαγράμματος» σύμφωνα με τη δήλωση του υπουργού Εξωτερικών, κ. Γεραπετρίτη— δεν έχει μόνο γεωπολιτικές προεκτάσεις.
Η επιλογή αυτή διαβρώνει και τον πυρήνα της ελληνικής ενεργειακής στρατηγικής, καθώς, σύμφωνα με πληροφορίες, ανοίγει τον δρόμο για νέες υποχωρήσεις σε άλλα κρίσιμα έργα ηλεκτρικής διασύνδεσης, ακόμη και εντός της ελληνικής επικράτειας.
Όπως επισημαίνουν έμπειροι διπλωμάτες, η παθητική στάση του Μεγάρου Μαξίμου δίνει πλέον στην Τουρκία το «πάτημα» να αμφισβητήσει και τη νομιμότητα δύο ακόμα έργων: αυτό της σύνδεσης των Δωδεκανήσων και εκείνο της διασύνδεσης του βορειοανατολικού Αιγαίου με την ηπειρωτική χώρα.
Η απειλή της Άγκυρας με πολεμικά μέσα στην περίπτωση της Κάσου και η απουσία οποιασδήποτε αποφασιστικής αντίδρασης από την Αθήνα δημιουργούν προηγούμενο. Είναι πολύ πιθανό ο Τούρκος Πρόεδρος να θεωρήσει ότι μπορεί να επιβάλει παρόμοιους όρους και σε επόμενα στάδια.
Διπλωματικοί κύκλοι έχουν ήδη προειδοποιήσει για την επικινδυνότητα αυτής της κλιμάκωσης, ωστόσο το πρωθυπουργικό επιτελείο μοιάζει να αδιαφορεί πλήρως.
www.bankingnews.gr
Σχολιάζοντας την εξέλιξη στη Milliyet, ο πρώην πρέσβης Uluts Ozulker δήλωσε: «Η δύναμη της Τουρκίας έχει δέσει τα χέρια της Ελλάδας», ενώ ο καθηγητής Mehmet S. Erol ανέφερε πως «η Αθήνα αναγκάστηκε να λογικευτεί».
Υπενθυμίζεται πως κατά την επίσκεψη του Έλληνα Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στο Ισραήλ στα τέλη Μαρτίου τέθηκε το ζήτημα της επανεκκίνησης του έργου κατά τη συνάντησή του με τον Ισραηλινό Πρωθυπουργό Benjamin Netanyahu.
Η ελληνική πλευρά σχεδίαζε την επανέναρξη των εργασιών στα ύδατα ανατολικά της Καρπάθου και του Καστελλορίζου, όπου προηγουμένως το έργο είχε «παγώσει».
Ωστόσο, σύμφωνα με τη Milliyet, οι περιοχές αυτές εμπίπτουν στη θαλάσσια δικαιοδοσία της Τουρκίας.
Σε πρόσφατη ανακοίνωση, πηγές του τουρκικού Υπουργείου Εθνικής Άμυνας υπογράμμισαν ότι δεν γίνεται να προχωρήσουν τα έργα στην Ανατολική Μεσόγειο, τα οποία σχεδιάζονται από την Ελλάδα, την Κύπρο και τρίτες χώρες, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η παρουσία της Τουρκίας και της «Τουρκικής Δημοκρατίας Βόρειας Κύπρου» στην περιοχή.
Τόνισαν δε ότι τέτοιου είδους πρωτοβουλίες εξυπηρετούν προκλητικούς σκοπούς και δεν διαθέτουν ούτε ρεαλιστική βάση, ούτε επαρκείς πόρους.
Μετά τις εξελίξεις αυτές, η Ελλάδα ανέβαλε εκ νέου την υλοποίηση του έργου.
Αντιδράσεις και εκτιμήσεις Τούρκων ειδικών
Ο πρώην πρέσβης Uluts Ozulker δήλωσε ότι η Τουρκία είχε προτείνει συνεργασία στον τομέα της ενέργειας, αλλά η Κύπρος απέρριψε την πρόταση.
Όπως είπε, οι ΗΠΑ παρενέβησαν για να κατευνάσουν την ένταση μεταξύ Τουρκίας και Ισραήλ, αναγνωρίζοντας πως μία σύγκρουση θα είχε καταστροφικές συνέπειες. «Δεν έχει νόημα η Ελλάδα να επιδιώκει στενή συνεργασία με το Ισραήλ.
Η ισχύς της Τουρκίας και η σταθερή στάση της έδεσαν τα χέρια της Ελλάδας», υπογράμμισε.
Ο καθηγητής και πρόεδρος του ANKASAM, Mehmet S. Erol, εκτίμησε πως η Ελλάδα επέλεξε να ευθυγραμμιστεί περισσότερο με τις θέσεις των ΗΠΑ όσον αφορά την Τουρκία, αφήνοντας κατά μέρος τον σχεδιασμό στενότερης συνεργασίας με το Ισραήλ.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η αποτυχία του Netanyahu να εξασφαλίσει την υποστήριξη των ΗΠΑ επιτάχυνε την απόφαση της Αθήνας να κινηθεί με περισσότερο ρεαλισμό, καθώς η Τουρκία καθίσταται ολοένα και πιο σημαντικός γεωπολιτικός παίκτης τόσο για τις ΗΠΑ όσο και για την Ευρώπη.
Ο Αναπληρωτής Καθηγητής του Αμερικανικού Πανεπιστημίου Γκίρνε, Sadiq Akyar, ανέφερε ότι είναι πιθανόν η Τουρκία να εμπλέκει τις ΗΠΑ στη διαδικασία αυτή, ενώ τόνισε τη σημασία της διαμεσολάβησης του Αζερμπαϊτζάν στις σχέσεις Τουρκίας-Ισραήλ.
Εξέφρασε δε επιφυλάξεις για την οικονομική βιωσιμότητα του έργου, χαρακτηρίζοντάς το δαπανηρό και επιρρεπές σε τεχνικές παρεμβάσεις.
«Χωρίς την Τουρκία, είναι δύσκολο να προχωρήσει οποιοδήποτε έργο στην Ανατολική Μεσόγειο», υπογράμμισε.
Ο Αναπληρωτής Καθηγητής του Πανεπιστημίου Hasan Kalyoncu και ερευνητής του SETA, Δρ. Murat Aslan, σημείωσε ότι, σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο, όταν ένα έργο αφορά υφαλοκρηπίδα ή ΑΟΖ άλλης χώρας, είναι υποχρεωτική η συνεργασία με το παράκτιο κράτος.
Επομένως, η συγκατάθεση της Τουρκίας είναι απαραίτητη για τη συνέχιση του έργου. Κατά την άποψή του, η Ελλάδα προτίμησε να αποφύγει περαιτέρω ένταση και το ενδεχόμενο οικονομικής ζημιάς, επιλέγοντας την αναβολή.
Εθνική ταπείνωση
Η απόφαση της κυβέρνησης Μητσοτάκη να υποχωρήσει στις πιέσεις της Άγκυρας για το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης με την Κύπρο δεν συνιστά απλώς μια διπλωματική αναδίπλωση, αλλά μια σοβαρή προσβολή της εθνικής αξιοπρέπειας και εγκατάλειψη κυριαρχικών μας δικαιωμάτων. Και το χειρότερο: η Κάσος φαίνεται πως είναι μόνο η αρχή. Τα χειρότερα έπονται…
Η αναστολή του έργου —την οποία η κυβέρνηση προσπάθησε να παρουσιάσει ως «ρύθμιση του χρονοδιαγράμματος» σύμφωνα με τη δήλωση του υπουργού Εξωτερικών, κ. Γεραπετρίτη— δεν έχει μόνο γεωπολιτικές προεκτάσεις.
Η επιλογή αυτή διαβρώνει και τον πυρήνα της ελληνικής ενεργειακής στρατηγικής, καθώς, σύμφωνα με πληροφορίες, ανοίγει τον δρόμο για νέες υποχωρήσεις σε άλλα κρίσιμα έργα ηλεκτρικής διασύνδεσης, ακόμη και εντός της ελληνικής επικράτειας.
Όπως επισημαίνουν έμπειροι διπλωμάτες, η παθητική στάση του Μεγάρου Μαξίμου δίνει πλέον στην Τουρκία το «πάτημα» να αμφισβητήσει και τη νομιμότητα δύο ακόμα έργων: αυτό της σύνδεσης των Δωδεκανήσων και εκείνο της διασύνδεσης του βορειοανατολικού Αιγαίου με την ηπειρωτική χώρα.
Η απειλή της Άγκυρας με πολεμικά μέσα στην περίπτωση της Κάσου και η απουσία οποιασδήποτε αποφασιστικής αντίδρασης από την Αθήνα δημιουργούν προηγούμενο. Είναι πολύ πιθανό ο Τούρκος Πρόεδρος να θεωρήσει ότι μπορεί να επιβάλει παρόμοιους όρους και σε επόμενα στάδια.
Διπλωματικοί κύκλοι έχουν ήδη προειδοποιήσει για την επικινδυνότητα αυτής της κλιμάκωσης, ωστόσο το πρωθυπουργικό επιτελείο μοιάζει να αδιαφορεί πλήρως.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών