Σχετικά Άρθρα
Commerzbank: Τι περιμένουν οι αγορές για επιτόκια και QE - Για πόσο ακόμη φθηνό και εύκολο χρήμα
Έντονα αισιόδοξη για την Ελλάδα η Commerzbank - Ανάπτυξη +11,4% το 2021 και +6,4% το 2022
Commerzbank: Τραγωδία δίχως κάθαρση η κρίση στις τιμές του ρεύματος - Τα αίτια για το υψηλό κόστος ενέργειας
Καταστροφή θα ήταν για το ελληνικό αξιόχρεο και τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα της Ελλάδος η λήξη του πανδημικού προγράμματος (PEPP) της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, βάσει του οποίου τα ελληνικά ομόλογα, αν και δεν διαθέτουν επενδυτική βαθμίδα, κρίνονται επιλέξιμα για αγορά, σύμφωνα με όσα αναφέρει σε ανάλυσή της η γερμανική τράπεζα Commerzbank.
Υπενθυμίζεται πως το PEPP λήγει στις 22 Μαρτίου 2022, με τους Ευρωπαίους υπευθύνους χάραξης νομισματικής πολιτικής να πιέζονται για την εξεύρεση νέας κατεύθυνσης σε σχέση με τα τρέχοντα προγράμματα ποσοτικής χαλάρωσης, δεδομένου ότι ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη είναι σε επίπεδα ρεκόρ (4,9%) ενώ παράλληλα η νέα έξαρση κρουσμάτων κορωνοϊού αρχίζει να θολώνει εκ νέου το τοπίο στην οικονομία.
Ως εκ τούτου, η συνεδρίαση της 16ης Δεκεμβρίου έχει θεμελιώδη σημασία τόσο για την ελληνική όσο και για την ευρωπαϊκή οικονομία, αφού όπως έχει προαναγγελθεί από τον Σεπτέμβριο αναμένονται να ληφθούν αποφάσεις κεφαλαιώδους σημασίας.
Τι αναμένουμε; Η ΕΚΤ είναι πιθανό να τερματίσει τις «καθαρές» αγορές περιουσιακών στοιχείων στο πλαίσιο του προγράμματος πανδημίας (PEPP).
«Το Διοικητικό Συμβούλιο θα συνεχίσει να πραγματοποιεί τις καθαρές αγορές στο πλαίσιο του PEPP, το οποίο έχει συνολικό όγκο 1,850 δισεκατομμυρίων ευρώ, τουλάχιστον μέχρι το τέλος Μαρτίου 2022» ανέφερε η επικεφαλής της ΕΚΤ.
Ωστόσο, ενόψει της έκρηξης κρουσμάτων κορωνοϊού και των ολοένα και περισσότερων (μερικών) lockdowns, δεν θα ήταν περίεργο εάν το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσιζε τον Δεκέμβριο χρονική επέκταση του PEPP.
Μόλις την περασμένη Κυριακή, η Πρόεδρος Lagarde είπε ότι «υπέθετα υπό τις παρούσες συνθήκες ... ότι δεν θα προβούμε σε περαιτέρω αγορές ομολόγων στο πλαίσιο του PEPP από την άνοιξη και μετά».
Το μέλος του Δ.Σ. Fabio Panetta, αναφερόμενο στους κινδύνους που ενέχει η πανδημία, ήταν πιο ξεκάθαρο υπέρ μιας συνεχιζόμενης επεκτατικής νομισματικής πολιτικής.
Παρότι δεν ζήτησε παράταση στο PEPP, τόνισε ότι οι αγορές ομολόγων πρέπει να συνεχίσουν να αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της νομισματικής πολιτικής, «ακόμη και αν λήξει το πρόγραμμα αγοράς έκτακτης ανάγκης για πανδημία».
Από την άλλη, η κεντρική τράπεζα προφανώς θεωρεί ότι ο αντίκτυπος της πανδημίας στην οικονομία είναι αρκετά περιορισμένος.
Ο πρόεδρος της γαλλικής κεντρικής τράπεζας Villeroy είπε ότι η οικονομία έχει μάθει να ζει με την πανδημία και να αναπτύσσεται.
Με κάθε νέο κύμα, η οικονομία πλήττεται λιγότερο, επίσης λόγω της αύξησης στα ποσοστά εμβολιασμών.
Το μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΕΚΤ Isabel Schnabel εξήγησε ότι το πιο σημαντικό κριτήριο για τον τερματισμό των αγορών PEPP είναι ο πληθωρισμός.
Υπενθυμίζεται ότι η ΕΚΤ ανέκαθεν υποστήριζε ότι «δουλειά» του PEPP είναι να αντισταθμίσει τον αντίκτυπο της πανδημίας στις προοπτικές του πληθωρισμού.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο πρόεδρος της κεντρικής τράπεζας της Σλοβενίας Wasle τόνισε ότι είναιν πεπεισμένος ότι η άνοδος του πληθωρισμού οφείλεται σε προσωρινούς παράγοντες, ωστόσο τάχθηκε υπέρ της δραστικής σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής.
Η Schnabel εκφράζει επίσης αμφιβολίες για τη θετική επίδραση των πρόσθετων πράξεων ανοιχτής αγοράς.
Ως εκ τούτου, μακροπρόθεσμα, αναμένει στροφή σε άλλα μέσα νομισματικής πολιτικής.
Μένει λοιπόν να φανεί αν η ΕΚΤ θα αξιοποιήσει πλήρως τον συνολικό όγκο των 1.850 δισεκατομμυρίων του PEPP, λίγους μήνες μετά την προγραμματισμένη ημερομηνία λήξης του, δηλαδή την 22α Μαρτίου.
Αντικατάσταση
Στο μεταξύ, η πρόεδρος Lagarde έχει τονίσει ότι εάν λήξει το PEPP, το πρόγραμμα αγορών ομολόγων δεν θα τερματιστεί επειδή η ΕΚΤ θα αντικαταστήσει τα ομόλογα που λήγουν.
Ο πρόεδρος της αυστριακής κεντρικής τράπεζας Holzmann προχώρησε ένα βήμα παραπέρα: πρότεινε να ανασταλεί το PEPP μετά τον Μάρτιο του 2022, αντί να τελειώσει.
Αυτή η πρόταση είναι ιδιαίτερα αξιοσημείωτη επειδή ο Holzmann θεωρείται «γεράκι» της νομισματικής πολιτικής.
Σε μια συνέντευξη που δημοσιεύτηκε νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, ο αντιπρόεδρος της ΕΚΤ de Guindos αναφέρθηκε επίσης στην πιθανότητα να επαναληφθούν οι αγορές του PEPP εάν χρειαστεί.
Ως εκ τούτου είναι πιθανό η Πρόεδρος της ΕΚΤ να κάνει παρόμοια δήλωση στη συνέντευξη Τύπου στις 16 Δεκεμβρίου λόγω των υφιστάμενων αβεβαιοτήτων.
Ένα άλλο ερώτημα, ωστόσο, είναι αν θα λυθεί και επίσημα η «αναστολή» των αγορών PEPP, αν δηλαδή θα αποτυπωθεί στις «αποφάσεις νομισματικής πολιτικής» της ΕΚΤ.
Ο πρόεδρος της γαλλικής κεντρικής τράπεζας Villeroy είχε προτείνει πολλές φορές τη δημιουργία μιας «εικονικής εργαλειοθήκης».
Ο Villeroy υποστηρίζει ότι η «απλή ύπαρξη» της εργαλειοθήκης, «η θεωρητική δυνατότητα χρήσης της, σημαίνει ότι μάλλον δεν θα έπρεπε στην πραγματικότητα να τη χρησιμοποιήσουμε».
Πιο ευέλικτο APP
Σύμφωνα με την Commerzbank, η παραπάνω πρόταση του Villeroy είναι λιγότερο πιθανή, ορισμένες άλλες προτάσεις φαίνονται εύλογες.
Για παράδειγμα, αναμένεται ότι η ΕΚΤ, μαζί με το PEPP, θα εγκαταλείψει τον σταθερό μηνιαίο όγκο αγορών στο πλαίσιο του APP (20 δισεκατομμύρια ευρώ), πιθανώς από το β’ τρίμηνο του 2022.
Μάλλον, το συμβούλιο θα αποφασίζει μία φορά το τρίμηνο για τον αντίστοιχο όγκο αγορών, όπως το πράττει η Fed.
Ο Villeroy είχε υποστηρίξει ότι βασικό στοιχείο της ευελιξίας του PEPP ήταν ότι δεν υπήρχε σταθερός όγκος αγορών ανά μήνα.
«Αυτή η ευελιξία θα μπορούσε εύκολα να ισχύει και στο έτερο πρόγραμμα QE, το APP», τόνισε.
Η αύξηση των καθαρών αγορών APP με τη λήξη του PEPP είναι «μια πιθανότητα αυτή τη στιγμή, αλλά όχι ακόμη αναγκαιότητα».
Σύμφωνα με την Commerzbank, η ΕΚΤ θα αυξήσει το APP σε περίπου 40 δισεκατομμύρια το μήνα.
Αγορές ελληνικών ομολόγων πιθανότατα και μετά τις 22 Μαρτίου
Το αναμενόμενο τέλος του PEPP θα ήταν ένα δραματικό γεγονός για τα ελληνικά κρατικά ομόλογα.
Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι ενδέχεται να μην αποκτηθούν από την ΕΚΤ στο πλαίσιο του «κανονικού» προγράμματος αγορών PSPP, καθώς δεν διαθέτουν επενδυτική βαθμίδα.
Μόνο στο πλαίσιο του PEPP η ΕΚΤ, κατ’ εξαίρεση, τα έκρινε επιλέξιμα.
Εάν η ΕΚΤ αποφασίσει πράγματι τον Δεκέμβριο να συνεχίσει τις αγορές ελληνικών ομολόγων στο πλαίσιο του PSPP, θα ήταν θετικό σήμα για την ελληνική οικονομία.
Ως γνωστόν, εάν το αξιόχρεο ενός κράτους μεταπέσει από την επενδυτική περιοχή στην κερδοσκοπική περιοχή (junk bonds), οι μειώσεις τιμών στα ομόλογά του συνήθως είναι ιδιαίτερα σοβαρές, επειδή πολλοί θεσμικοί επενδυτές υποχρεούνται, σε μια τέτοια περίπτωση, να πουλήσουν…
Σε ό,τι αφορά το ζήτημα αυτό, εμπόδιο μπορεί να είναι απόφαση του Ομοσπονδιακού Δικαστηρίου της Γερμανίας για το PSPP, που θεωρεί, πλέον, αντισυνταγματικές τις αγορές ομολόγων χωρών οι οποίες δεν έχουν επενδυτική βαθμίδα…
Βέβαια, ανεξαρτήτως αυτού του νομικού κωλύματος, φαίνεται να έχει βρεθεί λύση που θα επέτρεπε στην ΕΚΤ να συνεχίσει να αγοράζει ελληνικά ομόλογα μετά το τέλος του PEPP.
Τελευταίες πληροφορίες αναφέρουν ότι εξετάζεται η αξιοποίηση της περιόδου επαναγοράς των τίτλων που λήγουν, με εισαγωγή κάποιων στοιχείων ευελιξίας, ώστε να εξυπηρετούν τις εκδοτικές ανάγκες του ελληνικού Δημοσίου, χρονικά.
Δεν είναι βέβαιο, όμως, ότι θα είναι επαρκής για να εξασφαλίσει την απαιτούμενη ροή χρηματοδότησης.
Υπολογίζεται ότι η χώρα έχει ακόμη λαμβάνειν από την ΕΚΤ 8,5 δισ. ευρώ, επιπλέον των 30 δισ. ευρώ με τα οποία έχει ήδη ενισχυθεί η ρευστότητά της.
Πάντως, λέγεται πως η ΕΚΤ θα μπορούσε να θεωρεί τα ελληνικά ομόλογα επιλέξιμα προς αγορά εφόσον η χώρα πληροί συγκεκριμένα κριτήρια και προωθεί μεταρρυθμίσεις – όπως γίνεται με την εκταμίευση ποσών από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Σύμφωνα με την Commerzbank, ωστόσο, κάτι τέτοιο μπορεί να μην έχει νομική βάση.
«Πιστεύουμε ότι υπάρχουν απλούστερες λύσεις για να αγοράζει η ΕΚΤ ελληνικά ομόλογα και το 2022.
Πρώτον, αναμένουμε να κάνει χρήση και των 1.850 δισ. ευρώ του PEPP.
Μέχρι να εξαντληθεί αυτό το ποσό πιθανόν η Ελλάδα να διαθέτει επενδυτική βαθμίδα, ώστε οι αγορές ελληνικών ομολόγων να είναι εφικτές στο πλαίσιο του PSPP.
Δεύτερον, η ΕΚΤ θα αναστείλει το PEPP, αλλά όχι τις επαναγορές στο πλαίσιο του προγράμματος.
Δεδομένου ότι η κεντρική τράπεζα μπορεί να ενεργήσει με ευελιξία, μπορεί να επενδύσει σε ελληνικά ομόλογα όταν λήγουν τίτλοι άλλων χωρών.
Ο πρόεδρος της κεντρικής τράπεζας της Σλοβενίας Vasle μίλησε πρόσφατα υπέρ μιας τέτοιας προσέγγισης.
Σε ό,τι αφορά τώρα τις τράπεζες, κατά τις εκτιμήσεις της Commerzbank, η ΕΚΤ μάλλον θα συνεχίσει να προσφέρει το εργαλείο των TLTROs – αν με λιγότερο ευνοϊκούς όρους.
Τέλος, «... όσον αφορά τη γενική κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής, υπάρχει, κατά τη γνώμη μου, ευρεία συναίνεση στο Διοικητικό μας Συμβούλιο.
Υπάρχουν δύο βήματα. Πρώτον: Πρέπει να βγούμε από την πανδημία πρώτα.
Αυτό ισχύει για το PEPP και το TLTRO.
Σε δεύτερο χρόνο, θα αρχίσουμε να προσαρμόζουμε σταδιακά τη νομισματική πολιτική πραγματοποιώντας αγορές περιουσιακών στοιχείων στο πλαίσιο του APP.
Τα βασικά επιτόκια και οι επανεπενδύσεις περιουσιακών στοιχείων αναμένεται να καθοριστούν για αργότερα.
Η κατεύθυνση και η σειρά είναι σαφής» τονίζει η Commerzbank συμφωνώντας με τον Γάλλο κεντρικό τραπεζίτη Villeroy, καταλήγοντας:
«Η μείωση των επιτοκίων θεωρείται δοκιμασμένο μέσο για την αντιμετώπιση μιας ανεπιθύμητης ενίσχυσης του ευρώ - ένας κίνδυνος που επί του παρόντος είναι σίγουρα χαμηλός.
Ούτε οι αγορές ούτε οι αναλυτές αναμένουν μείωση επιτοκίων».
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών