Το εφιαλτικό σενάριο της ταυτόχρονης ύφεσης, ενεργειακής κρίσης, επισιτιστικής και κρίσης χρέους είναι ανησυχητικά πιθανό για πάρα πολλές αναπτυσσόμενες χώρες, σημειώνει ο αναλυτής της Allianz
Σχετικά Άρθρα
El Erian: Ο στασιμοπληθωρισμός προ των πυλών - Σοκ στην παγκόσμια οικονομία από τον πόλεμο στην Ουκρανία
Lagarde (ΕΚΤ): Βαριές οι συνέπειες του πολέμου στην ευρωπαϊκή οικονομία – Πόσο πιθανός είναι ο στασιμοπληθωρισμός
Πρόβλεψη Roubini για οικονομικό vertigo: Στασιμοπληθωρισμός και κοινωνικές εκρήξεις στην Παγκοσμιοποίηση 2.0
Τα μεγάλα σοκ στην παγκόσμια οικονομία, όπως η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, είναι κατανοητό ότι απασχολούν σε μεγαλύτερο βαθμό την κοινή γνώμη, επισημαίνει ο διάσημος αναλυτής El Erian σε ανάλυσή του στο Project Syndicate το Σάββατο 14 Μαϊου .
Επισημαίνει ότι ένα νέο παγκόσμιο φαινόμενο «μικρών πυρκαγιών παντού» μπορεί να είναι εξίσου καταστροφικό για τη μακροπρόθεσμη οικονομική ευημερία.
Με την πάροδο του χρόνου, αυτές οι μικρές πυρκαγιές μπορούν να συνενωθούν σε μια που είναι εξίσου απειλητική με την αρχική μεγάλη φωτιά που λειτούργησε ως καταλύτης.
Οι άνεμοι του στασιμοπληθωρισμού
Εκτός από το να προκαλεί εκτεταμένους θανάτους και καταστροφές και να εκτοπίζει εκατομμύρια ανθρώπους, ο πόλεμος της Ουκρανίας εξακολουθεί να ενισχύει ισχυρούς στασιμοπληθωριστικούς ανέμους σε ολόκληρη την παγκόσμια οικονομία, σημειώνει ο El Erian. ‘
Η προκύπτουσα ζημιά – είτε με τη μορφή υψηλότερων τιμών των τροφίμων και της ενέργειας είτε με νέες διαταραχές της αλυσίδας εφοδιασμού – δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί εύκολα ή γρήγορα με προσαρμογές της εσωτερικής πολιτικής, σημειώνει επισημαίνοντας τη μικρή δυνατότητα δημοσιονομικών χειρισμών που έχουν τα κράτη σε αυτές της συνθήκες..
Οι συνέπειες
Για τις περισσότερες χώρες, οι άμεσες οικονομικές συνέπειες του πολέμου περιλαμβάνουν υψηλότερο πληθωρισμό (που διαβρώνει την αγοραστική δύναμη), χαμηλότερη ανάπτυξη, αυξημένη ανισότητα και ακραία χρηματοπιστωτική αστάθεια.
Το πολυμερές παγκόσμιο σύστημα, εν τω μεταξύ, αντιμετωπίζει πλέον μεγαλύτερα εμπόδια στη μορφή του διασυνοριακού συντονισμού πολιτικής που απαιτείται για την αντιμετώπιση πιεστικών παγκόσμιων προβλημάτων όπως η κλιματική αλλαγή, οι πανδημίες και η μετανάστευση εξαιτίας των γεωπολιτικών κλυδωνισμών.
Ο αναπτυσσόμενος κόσμος
Οι προκλήσεις είναι ιδιαίτερα έντονες για τους εύθραυστους εισαγωγείς εμπορευμάτων στον αναπτυσσόμενο κόσμο, ιδίως σε σύγκριση με τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι προηγμένες οικονομίες.
Είναι η διαφορά μεταξύ των δικαιολογημένων ανησυχιών για την κρίση κόστους ζωής στο Ηνωμένο Βασίλειο, για παράδειγμα, και του φόβου του λιμού σε ορισμένες αφρικανικές χώρες.
Τα υψηλότερα εμπορικά και δημοσιονομικά ελλείμματα των Ηνωμένων Πολιτειών φαίνονται πολύ λιγότερο προβληματικά από τις πιθανές χρεοκοπίες από υπερχρεωμένες χώρες χαμηλού εισοδήματος.
Και ενώ η πρόσφατη πτώση της αξίας του γιεν μπορεί να τραβήξει την προσοχή, μια άτακτη κατάρρευση των συναλλαγματικών ισοτιμιών των φτωχότερων χωρών θα μπορούσε να πυροδοτήσει εκτεταμένη χρηματοπιστωτική αστάθεια.
Η τριπλή απειλή
Σημειώνει την πρόσφατη ανάλυση του Michael Spence, ο νομπελίστας οικονομολόγος και ειδικού στα οικονομικά της ανάπτυξης, η πιθανότητα ταυτόχρονης ύφεσης, ενεργειακής κρίσης, διατροφικής κρίσης και κρίσης χρέους χρέους είναι ανησυχητικά υψηλή για πάρα πολλές αναπτυσσόμενες χώρες.
Εάν αυτό το εφιαλτικό σενάριο υλοποιηθεί, οι επιπτώσεις θα γίνουν αισθητές πολύ πέρα από μεμονωμένες αναπτυσσόμενες χώρες – και θα επεκταθούν πολύ πέρα από την οικονομία και τις συνθήκες χρηματοδότησης εντός του χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Το ιστορικό προηγούμενο
Ως εκ τούτου, είναι προς το συμφέρον των προηγμένων οικονομιών να βοηθήσουν τις φτωχότερες χώρες να μειώσουν τον αυξανόμενο κίνδυνο μικρών οικονομικών «πυρκαγιών παντού».
Ευτυχώς, υπάρχει ένα πλούσιο ιστορικό προηγούμενο, ειδικά από τις δεκαετίες του 1970 και του 1980, που μπορούμε να αξιοποιήσουμε ως προς αυτό.
Η αποτελεσματική δράση σήμερα θα απαιτήσει από τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να βελτιώσουν τις δοκιμασμένες λύσεις και να υποστηρίξουν τη διαρκή εφαρμογή τους με ισχυρή ηγεσία, συντονισμό και επιμονή.
Αναδιάρθρωση χρέους
Για αρχή, απαιτείται μια προληπτική πολυμερής πρωτοβουλία αναδιάρθρωσης και ελάφρυνσης του χρέους για να παρασχεθεί ουσιαστικός χώρος στις υπερχρεωμένες χώρες και στους πιστωτές ώστε να επιτύχουν εύρυθμα αποτελέσματα κατά περίπτωση.
Μια πολυμερής συντονισμένη προσέγγιση είναι επίσης ζωτικής σημασίας προκειμένου να μειωθεί ο αποδιοργανωτικός –και μερικές φορές παραλυτικός– κίνδυνος των free riders και να διασφαλιστεί ο δίκαιος επιμερισμός των βαρών μεταξύ των επίσημων πιστωτών (public sector), καθώς και με τους ιδιώτες δανειστές.
Η αναθεώρηση των έκτακτων συναλαλαγματικών αποθεμάτων αποθεμάτων ασφαλείας και των χρηματοδοτικών γραμμών είναι ζωτικής σημασίας προκειμένου να μειωθεί ο κίνδυνος εξεγέρσεων για τα τρόφιμα και λιμούς.
Εθνικισμός και τρόφιμα…
Τέτοια μέτρα μπορούν επίσης να διαδραματίσουν χρήσιμο ρόλο στην αντιμετώπιση της κατανοητής αλλά κοντόφθαλμης τάσης ορισμένων χωρών να απαγορεύσουν τις αγροτικές εξαγωγές ή/και να συμμετάσχουν σε αναποτελεσματική αυτοασφάλιση μέσω της δημιουργίας υπερβολικών αποθεμάτων.
Αναπτυξιακή βοήθεια και μεταρρυθμίσεις
Τέλος, οι κυβερνήσεις των πλούσιων χωρών θα χρειαστεί να παράσχουν περισσότερη επίσημη αναπτυξιακή βοήθεια για να στηρίξουν τις μεταρρυθμιστικές προσπάθειες των επιμέρους χωρών.
Η ενίσχυση αυτή θα πρέπει να επεκταθεί υπό όρους εξαιρετικά ευνοϊκούς μέσω δανείων μακράς διάρκειας, χαμηλού επιτοκίου ή οριστικών (αχρεωστήτως δοσμένων) επιχορηγήσεων.
Μετανάστευση και κλιματική αλλαγή
Ελλείψει ταχύτερης προόδου σε αυτούς τους τομείς, ο El Erian διαπιστώνει ότι το φαινόμενο «μικρές πυρκαγιές-παντού» θα πλήξει ανεπανόρθωτα την παγκόσμια ευημερία αποδυναμώνοντας περαιτέρω την ανάπτυξη, αυξάνοντας τον κίνδυνο ύφεσης και τροφοδοτώντας πρόσθετη χρηματοπιστωτική αστάθεια.
Αυτό θα προσέθετε στις τρέχουσες προκλήσεις για τις μεταναστευτικές ροές, θα παρεμπόδιζε τις προσπάθειες για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και θα καθυστερήσει την παγκόσμια προσπάθεια εμβολιασμού που είναι το κλειδί για την ασφαλέστερη ζωή με τον COVID-19.
Επιπλέον, όλα αυτά τα προβλήματα θα ενίσχυαν τη γεωπολιτική αστάθεια σε μια εποχή που το παγκόσμιο σύστημα υπόκειται ήδη σε αυξανόμενο κατακερματισμό ή αποσταθεροποιητικές πιέσεις.
Αποφασιστικότητα της Δύσης
Ο πλούσιος κόσμος έχει δείξει εντυπωσιακή ενότητα βοηθώντας την Ουκρανία να αντιμετωπίσει τη ρωσική εισβολή, σημειώνει ο γκουρού της οικονομίας.
Υποστηρίζει ό η Δύση πρέπει να επιδείξει το ίδιο επίπεδο αποφασιστικότητας για την προστασία της ευημερίας των πολιτών της και του κόσμου ενόψει των αυξανόμενων και εντεινόμενων οικονομικών και χρηματοπιστωτικών προκλήσεων.
Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής πρέπει να επιδιώξουν να διασφαλίσουν ότι οι πολλές «οικονομικές πυρκαγιές» που πυροδοτήθηκαν αλλού από τη σύγκρουση στην Ουκρανία δεν θα καταλήξουν να προκαλέσουν μια δεύτερη καταστροφική κόλαση που καταστρέφει τις ζωές ή τα μέσα διαβίωσης πολλών από τους πιο ευάλωτους ανθρώπους στον κόσμο, καταλήγει ο El Erian.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών