Σχετικά Άρθρα
Σε «ελεύθερη πτώση» το πετρέλαιο - Απώλειες -5% για το brent, στα 86,21 δολάρια το βαρέλι
O ΟΠΕΚ+ διατηρεί σταθερή την πολιτική για το πετρέλαιο - Σαουδική Αραβία και Ρωσία διατηρούν τις περικοπές
Πρόκειται για έναν πόλεμο λέξεων και αριθμών μεταξύ δύο σημαντικών παραγόντων της ενεργειακής βιομηχανίας -του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (International Energy Agency - ΙΕΑ) και του ΟΠΕΚ- καθώς διαπληκτίζονται για το μέλλον μιας κατάστασης ζωτικής σημασίας για την επιβίωση των παραγωγών αργού πετρελαίου: την αιχμή της ζήτησης πετρελαίου.
Η αιχμή της ζήτησης πετρελαίου αναφέρεται στο χρονικό σημείο κατά το οποίο επιτυγχάνεται το υψηλότερο επίπεδο της παγκόσμιας ζήτησης αργού πετρελαίου, το οποίο θα ακολουθηθεί αμέσως από μια μόνιμη μείωση. Αυτό θεωρητικά θα μειώσει την ανάγκη για επενδύσεις σε έργα για το αργό πετρέλαιο και θα τα καταστήσει λιγότερο οικονομικά, καθώς άλλες πηγές ενέργειας θα πάρουν τη θέση τους. Για τις πετρελαιοπαραγωγές χώρες και εταιρείες, αυτό είναι υπαρξιακό.
Γι' αυτό όταν ο επικεφαλής του ΙΕΑ, ενός διακυβερνητικού οργανισμού που υπερασπίζεται τις χώρες που καταναλώνουν πετρέλαιο, προέβλεψε ότι η κορύφωση της ζήτησης πετρελαίου θα επιτευχθεί έως το 2030 και χαιρέτισε την πτώση του αργού ως «ευπρόσδεκτο θέαμα», ο ΟΠΕΚ έγινε έξαλλος. «Τέτοιου είδους αφηγήσεις το μόνο που κάνουν είναι να προετοιμάζουν το παγκόσμιο ενεργειακό σύστημα για θεαματική αποτυχία», δήλωσε ο γενικός γραμματέας του ΟΠΕΚ, Haitham al-Ghais, σε δήλωσή του στις 14 Σεπτεμβρίου. «Θα οδηγούσε σε ενεργειακό χάος δυνητικά πρωτοφανούς κλίμακας, με τρομερές συνέπειες για τις οικονομίες και δισεκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο». Κατηγόρησε τον ΙΕΑ ότι κινδυνολογεί και διακινδυνεύει την αποσταθεροποίηση της παγκόσμιας οικονομίας.
Γενικότερα, η διαμάχη αντανακλά τη συνεχιζόμενη σύγκρουση μεταξύ των ανησυχιών για την κλιματική αλλαγή και της ανάγκης για ενεργειακή ασφάλεια. Αυτή η αντιπαράθεση ήταν σε πλήρη επίδειξη στην ADIPEC -την ετήσια συνάντηση, το όνομα της οποίας σήμαινε Διεθνές Εκθεσιακό Συνέδριο Πετρελαίου του Αμπού Ντάμπι μέχρι φέτος, όταν άλλαξε αθόρυβα σε Διεθνές Προοδευτικό Ενεργειακό Συνέδριο του Αμπού Ντάμπι.
Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα θα φιλοξενήσουν τη σύνοδο κορυφής COP28 για το κλίμα τον Νοέμβριο και προωθούν τις εκστρατείες βιωσιμότητας, ενώ παράλληλα αυξάνουν την παραγωγική τους ικανότητα σε αργό πετρέλαιο, προετοιμάζοντας την αναμενόμενη αύξηση της μελλοντικής ζήτησης. Τα ΗΑΕ είναι ο τρίτος μεγαλύτερος παραγωγός πετρελαίου του ΟΠΕΚ.
Οι διευθύνοντες σύμβουλοι των μεγάλων πετρελαϊκών εταιρειών και των κρατικών πετρελαιοπαραγωγών τόνισαν την ανάγκη για μια διπλή προσέγγιση, επιμένοντας ότι οι εταιρείες τους αποτελούν μέρος της λύσης και όχι του προβλήματος και ότι η ενεργειακή μετάβαση δεν είναι δυνατή χωρίς την ασφάλεια και την οικονομική στήριξη του τομέα των υδρογονανθράκων.
«Δεν ξέρω αν θα έχουμε κορύφωση του πετρελαίου το 2030. Αλλά είναι πολύ επικίνδυνο να λέμε ότι πρέπει να μειώσουμε τις επενδύσεις, διότι αυτό είναι ενάντια στη μετάβαση», δήλωσε τη Δευτέρα ο Claudio Descalzi, διευθύνων σύμβουλος της ιταλικής πολυεθνικής ενεργειακής εταιρείας Eni, κατά τη διάρκεια πάνελ που διοργάνωσε ο Steve Sedgwick του CNBC. Ο ίδιος προειδοποίησε ότι αν οι επενδύσεις στο πετρέλαιο -και επομένως η προσφορά- μειωθούν και δεν μπορέσουν να καλύψουν τη ζήτηση, οι τιμές θα εκτοξευθούν, παραλύοντας την οικονομία.
Ο Descalzi αναγνώρισε ότι η καύση ορυκτών καυσίμων «παράγει πολλά CO2», αλλά πρόσθεσε ότι «δεν μπορούμε να κλείσουμε τα πάντα και να βασιστούμε μόνο στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και αυτό είναι το μέλλον, όχι. Δεν είναι έτσι. Έχουμε υποδομές, έχουμε επενδύσεις που πρέπει να ανακτήσουμε και έχουμε τη ζήτηση που εξακολουθεί να υπάρχει».
Ο ΙΕΑ έγραψε στην έκθεσή του τον Αύγουστο του 2023 ότι «η παγκόσμια ζήτηση πετρελαίου κλιμακώνεται σε επίπεδα ρεκόρ» και πρόκειται να επεκταθεί φέτος, αλλά πρόσθεσε ότι η ταχύτερη υιοθέτηση των ηλεκτρικών οχημάτων και της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, καθώς και η απεξάρτηση της Δύσης από το ρωσικό φυσικό αέριο, θα επιταχύνουν την κορύφωση της ζήτησης πριν από το 2030.
«Με βάση τις τρέχουσες κυβερνητικές πολιτικές και τις τάσεις της αγοράς, η παγκόσμια ζήτηση πετρελαίου θα αυξηθεί κατά 6% μεταξύ 2022 και 2028 για να φθάσει τα 105,7 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα (mb/d)... Παρά τη σωρευτική αυτή αύξηση, η ετήσια αύξηση της ζήτησης αναμένεται να συρρικνωθεί από 2,4 mb/d φέτος σε μόλις 0,4 mb/d το 2028, θέτοντας σε ορατή θέση την κορύφωση της ζήτησης», έγραψε ο οργανισμός σε έκθεση του Ιουνίου 2023.
Ο ΙΕΑ περιέγραψε επίσης τον οδικό του χάρτη για το καθαρό μηδενισμό έως το 2050, υπολογίζοντας ότι η παγκόσμια ζήτηση πετρελαίου θα πρέπει να μειωθεί στα 77 εκατ. βαρέλια ημερησίως έως το 2030 και στα 24 εκατ. βαρέλια ημερησίως έως το 2050.
Αλλά αυτά τα νούμερα είναι συγκλονιστικά όταν τα αντιμετωπίζει κανείς με όρους πραγματικού κόσμου: κατά τη διάρκεια της πιο έντονης περιόδου παγκόσμιου αποκλεισμού της πανδημίας Covid-19, τον Μάρτιο και τον Απρίλιο του 2020, η παγκόσμια ημερήσια ζήτηση πετρελαίου μειώθηκε κατά 20% - κάτι που κατέστη δυνατό μόνο επειδή η οικονομία ήρθε σε σχεδόν πλήρη ακινησία. Ο οδικός χάρτης του ΙΕΑ προβλέπει ότι η ημερήσια ζήτηση πετρελαίου θα μειωθεί κατά 25% σε επτά χρόνια.
«Όλοι αγωνιζόμαστε για το ίδιο πράγμα»
Οι ηγέτες του ΟΠΕΚ, εν τω μεταξύ, επισημαίνουν τη συνεχιζόμενη ετήσια αύξηση της ζήτησης πετρελαίου, ιδίως από μεγάλες αναδυόμενες αγορές όπως η Κίνα και η Ινδία.
Αλλά μια τέτοια πρόκληση δεν θα πρέπει να αποσπάσει την προσοχή από την τεράστια ζημιά που θα προκληθεί αν δεν ληφθούν μέτρα, προειδοποιούν οι επιστήμονες του κλίματος. Η Διακυβερνητική Επιτροπή του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι εκπομπές ορυκτών καυσίμων πρέπει να μειωθούν κατά το ήμισυ μέσα στην επόμενη δεκαετία, εάν πρόκειται να περιοριστεί η υπερθέρμανση του πλανήτη σε 1,5 βαθμό Κελσίου πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα. Και σύμφωνα με την επιτροπή, περίπου το 90% των παγκόσμιων εκπομπών CO2 προέρχεται από τα ορυκτά καύσιμα και τη βαριά βιομηχανία.
Έτσι συνεχίζεται η διελκυστίνδα μεταξύ των υποστηρικτών της δράσης για το κλίμα και της βιομηχανίας υδρογονανθράκων, παρά τις εκκλήσεις ορισμένων τελευταίων ότι θα πρέπει να συνεργαστούν. Οι πετρελαϊκές εταιρείες έχουν επίσης κατηγορηθεί ότι τους τελευταίους μήνες, μετά τα ετήσια κέρδη-ρεκόρ, υπαναχώρησαν από τις δεσμεύσεις τους για το κλίμα.
Μιλώντας στον Dan Murphy του CNBC στο ADIPEC, ο al-Ghais του ΟΠΕΚ φάνηκε να μετριάζει την αντίδρασή του στα τελευταία στοιχεία των προβλέψεων του ΙΕΑ. «Σεβόμαστε πλήρως τον ΙΕΑ, φυσικά», δήλωσε τη Δευτέρα. «Αυτό στο οποίο πιστεύουμε είναι ότι δεν μπορούμε απλώς να αντικαταστήσουμε το ενεργειακό σύστημα που υπάρχει εδώ και τόσα χρόνια, σε μια δεκαετία ή και δύο. Και γι' αυτό συνεχίζουμε να τονίζουμε τη σημασία της επένδυσης στο πετρέλαιο, καθώς και της επένδυσης στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, στο υδρογόνο».
«Και το σημαντικό είναι οι τεχνολογίες», πρόσθεσε ο al-Ghais, «διότι τελικά, όλοι μας προσπαθούμε για το ίδιο πράγμα, που είναι η επίτευξη των στόχων της Συμφωνίας του Παρισιού», δηλαδή ο περιορισμός της αύξησης της θερμοκρασίας της Γης στον 1,5 βαθμό Κελσίου.
Αυτή η επιθυμία είναι πιθανό να δοκιμαστεί στην COP28, όταν οι παγκόσμιοι ηγέτες συγκληθούν στα ΗΑΕ τον Νοέμβριο για να δημοσιεύσουν ένα κοινό ανακοινωθέν για τη δράση για το κλίμα.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών