Τελευταία Νέα
Διεθνή

Η γεωπολιτική σκακιέρα της Ευρασίας άλλαξε: Η ιστορική συνάντηση Xi - Raisi εδραίωσε τον τέταρτο πυλώνα στήριξης της νέας τάξης πραγμάτων

Η γεωπολιτική σκακιέρα της Ευρασίας άλλαξε: Η ιστορική συνάντηση Xi - Raisi εδραίωσε τον τέταρτο πυλώνα στήριξης της νέας τάξης πραγμάτων
Η επισφράγιση της συνολικής στρατηγικής εταιρικής σχέσης Ιράν-Κίνας σηματοδοτεί μια βασική εξέλιξη στη σφαίρα της πολυπολικότητας: δύο κυρίαρχοι – με στρατηγικές συνεργασίες με τη Ρωσία – αποτυπώνουν στο εγχώριο κοινό τους και επίσης στον παγκόσμιο Νότο το όραμά τους για έναν πιο δίκαιο και βιώσιμο 21ο αιώνα που παρακάμπτει πλήρως ΗΠΑ και συμμάχους τους.
Η ιστορική συνάντηση Xi - Raisi εδραίωσε την αλλαγή στην γεωπολιτική σκακιέρα της Ευρασίας θέτοντας τον τέταρτο πυλώνα στήριξης της νέας τάξης πραγμάτων, η οποία ξεκινά από την Ασία και επιβεβαιώνει το δόγμα MacKinder του 1917, ότι, «Όποιος ελέγχει την Ευρασία, ελέγχει τις τύχες του κόσμου» και ρυθμιστής της αλλαγής του κόσμου σε μια κρίσιμη καμπή, με την Ρωσία παρούσα αλλά σε πόλεμο, είναι η Κίνα.
Η Ινδία είναι ο τρίτος και το Ιράν αναδεικνύεται στον τέταρτο! 
Τα συμπεράσματα είναι τρία:
1. η αλλαγή προς έναν νέο πολυπολικό κόσμο εξελίσσεται ήδη.
2. Ρωσία, Κίνα, Ινδία είναι στις BRICS όπου μεθοδεύεται η είσοδος του Ιράν, ενώ και τα τέσσερα κράτη είναι μέλη του SCO.
3. Οι ΗΠΑ παραμένει ο μεγάλος απών και χαμένος από αυτή την νέα τάξη πραγμάτων και το γνωρίζουν, γι'αυτό και ο proxy πόλεμος με την Ουκρανία, στοχεύει στο να τσακίσει τον ένα «πυλώνα» της.
Και όσο είναι απασχολημένη στο να «ξυλοκοπεί» τον πυλώνα, η άλλη πλευρά εδραιώνει τα επόμενα βήματα, μέσω σημαντικών οικονομικών - διπλωματικών συνεργασιών με αντίκτυπο σε κάθε τομέα των κρατών με πρώτο μεγάλο στόχο την αποδολλαριοποίηση του εμπορίου... .

Η ιστορική επίσκεψη Raisi - Xi

Η επίσκεψη του Raisi στο Πεκίνο, η πρώτη για έναν Ιρανό πρόεδρο εδώ και 20 χρόνια, αντιπροσωπεύει γενικά,
- ένα «Βήμα προς την Ανατολή» της Τεχεράνης, και ειδικότερα,
- την αναγνώριση από την Κίνα της κεντρικής θέσης του Ιράν στα σχέδιά των BRI...
- και μια πρωτοποριακή υπόθεση με πολλούς τρόπους, όπως επισημαίνει ο Βραζιλιάνος γεωπολιτικός αναλυτής Pepe Escobar,
- η οποία ανοίγει μια διαφωτιστική προοπτική για το γειτονικό Πακιστάν, επίσης στρατηγικό εταίρο της Κίνας.
Ο Raisi, ο πρώτος Ιρανός πρόεδρος που επισκέφτηκε επίσημα την Κίνα εδώ και 20 χρόνια, ηγήθηκε μιας εξαιρετικά υψηλού επιπέδου πολιτικής και οικονομικής αντιπροσωπείας, η οποία περιλάμβανε τον νέο διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας και τους Υπουργούς Οικονομίας, Πετρελαίου, Εξωτερικών και Εμπορίου.

Oι συμφωνίες

Το γεγονός ότι ο Raisi και ο Xi επέβλεψαν από κοινού την υπογραφή 20 διμερών συμφωνιών συνεργασίας που κυμαίνονται από τη γεωργία, το εμπόριο, τον τουρισμό και την προστασία του περιβάλλοντος έως την υγεία, την ανακούφιση από καταστροφές, τον πολιτισμό και τον αθλητισμό, δεν είναι καν το σημαντικότερο.
Η τελετουργική επισφράγιση αυτής της εβδομάδας της συνολικής στρατηγικής εταιρικής σχέσης Ιράν-Κίνας σηματοδοτεί μια βασική εξέλιξη στη σφαίρα της πολυπολικότητας: δύο κυρίαρχοι – με στρατηγικές συνεργασίες με τη Ρωσία – αποτυπώνουν στο εγχώριο κοινό τους και επίσης στον παγκόσμιο Νότο το όραμά τους για έναν πιο δίκαιο και βιώσιμο 21ο αιώνα που παρακάμπτει πλήρως τις δυτικές επιταγές.
Το Πεκίνο και η Τεχεράνη καθιέρωσαν για πρώτη φορά τη συνολική στρατηγική εταιρική τους σχέση όταν ο Xi επισκέφθηκε το Ιράν το 2016 – μόνο ένα χρόνο μετά την υπογραφή του Κοινού Συνολικού Σχεδίου Δράσης (JCPOA) ή της ιρανικής πυρηνικής συμφωνίας.
Το 2021, το Πεκίνο και η Τεχεράνη υπέγραψαν μια 25ετή συμφωνία συνεργασίας που μετέφερε τη συνολική εταιρική σχέση σε πρακτικές οικονομικές και πολιτιστικές εξελίξεις σε διάφορους τομείς, ιδίως την ενέργεια, το εμπόριο και τις υποδομές.
Μέχρι τότε, όχι μόνο το Ιράν (επί δεκαετίες) αλλά και η Κίνα ήταν στόχος μονομερών κυρώσεων των ΗΠΑ.

Τι σημαίνει για το Ιράν η συμφωνία με την Κίνα: Πρέπει να εκσυγχρονίσουμε τα πάντα

Το Πεκίνο και η Τεχεράνη συνεργάζονται ήδη ενεργά για την κατασκευή επιλεγμένων γραμμών του μετρό της Τεχεράνης, του σιδηροδρόμου υψηλής ταχύτητας Τεχεράνης-Ισφαχάν και φυσικά κοινών ενεργειακών έργων.
Ο κινεζικός τεχνολογικός γίγαντας Huawei πρόκειται να βοηθήσει την Τεχεράνη να δημιουργήσει ένα πλαίσιο για ένα δίκτυο τηλεπικοινωνιών 5G.
Ο Raisi και ο Χi, όπως ήταν αναμενόμενο, τόνισαν τον αυξημένο κοινό συντονισμό στον ΟΗΕ και τον Οργανισμό Συνεργασίας της Σαγκάης (SCO), του οποίου το Ιράν είναι το νεότερο μέλος, καθώς και μια νέα προσπάθεια κατά μήκος της Πρωτοβουλίας Belt and Road (BRI).

Αν και δεν υπήρχε ρητή αναφορά σε αυτό, πίσω από όλες αυτές τις πρωτοβουλίες βρίσκεται η αποδολαριοποίηση του εμπορίου στο πλαίσιο της SCO αλλά και της πολυπολικής ομάδας κρατών BRICS.
Το Ιράν πρόκειται να γίνει ένα από τα νέα μέλη των BRICS+, ένα τεράστιο βήμα που θα αποφασιστεί στην επικείμενη σύνοδο κορυφής τους στη Νότια Αφρική τον προσεχή Αύγουστο.
Υπάρχουν εκτιμήσεις στην Τεχεράνη ότι το ετήσιο εμπόριο Ιράν-Κίνας μπορεί να φτάσει τα 70 δισεκατομμύρια δολάρια μεσοπρόθεσμα, το οποίο θα τριπλασιαστεί από τα σημερινά στοιχεία.
Όσον αφορά την κατασκευή υποδομών, το Ιράν είναι βασικός εταίρος των BRI.

Η γεωστρατηγική πτυχή της συνεργασίας

Η γεωστρατηγική φυσικά είναι δύσκολο να ταιριάξει: μια ακτογραμμή 2.250 km που περιλαμβάνει τον Περσικό Κόλπο, το Στενό του Ορμούζ, τη Θάλασσα του Ομάν και την Κασπία Θάλασσα – και τεράστια χερσαία σύνορα με το Ιράκ, την Τουρκία, την Αρμενία, το Αζερμπαϊτζάν, το Τουρκμενιστάν, το Αφγανιστάν και το Πακιστάν. Κάθε δεξαμενή σκέψης στην Κίνα βλέπει πώς το Ιράν είναι αναντικατάστατο, όχι μόνο όσον αφορά τους χερσαίους διαδρόμους BRI, αλλά και τον θαλάσσιο δρόμο του μεταξιού.
Το λιμάνι Chabahar μπορεί να είναι μια πρωταρχική υπόθεση Ιράν-Ινδίας, ως μέρος του Διεθνούς Διαδρόμου Μεταφορών Βορρά Νότου (INSTC) – έτσι συνδέεται άμεσα με το ινδικό όραμα ενός Δρόμου του Μεταξιού, που εκτείνεται στην Κεντρική Ασία.

Αλλά οι Κινέζοι προγραμματιστές λιμένων έχουν άλλες ιδέες, εστιασμένες σε εναλλακτικά λιμάνια κατά μήκος του Περσικού Κόλπου και της Κασπίας Θάλασσας.
Αυτό θα ενισχύσει τις ναυτιλιακές συνδέσεις με την Κεντρική Ασία (Τουρκμενιστάν και Καζακστάν), τη Ρωσία και τον Καύκασο (Αζερμπαϊτζάν).
Και αυτό είναι απολύτως λογικό όταν συνδυάζει κανείς την ανάπτυξη του τερματικού σταθμού του λιμανιού με τον εκσυγχρονισμό των σιδηροδρόμων του Ιράν – μέχρι το σιδηρόδρομο υψηλής ταχύτητας.

Ένας νέος... διάδρομος για την Κίνα σε εξέλιξη

Μια ακόμη πιο επαναστατική εξέλιξη θα ήταν ο συντονισμός της Κίνας για τη σύνδεση BRI ενός ιρανικού διαδρόμου με τον ήδη σε εξέλιξη Οικονομικό Διάδρομο Κίνας-Πακιστάν (CPEC) μήκους 3.200 km, από το Kashgar στην Xinjiang έως το λιμάνι Gwadar στον Ινδικό Ωκεανό.
Αυτό φαινόταν απολύτως εύλογο όταν ο Πακιστανός πρωθυπουργός Imran Khan ήταν ακόμα στην εξουσία, πριν ανατραπεί από ένα πραξικόπημα.
Το κλειδί όλης της επιχείρησης είναι η κατασκευή υποδομών που χρειάζονται τόσο πολύ στο Μπαλουχιστάν, και στις δύο πλευρές των συνόρων.

Από την πλευρά του Πακιστάν, αυτό θα συνέτριψε πολύ τους «αντιστασιακούς» στις υποδομές του Απελευθερωτικού Στρατού του Μπαλουχιστάν που τρέφονται από τη CIA, θα απαλλαγεί από την ανεργία και θα βάλει το εμπόριο υπεύθυνο για την οικονομική ανάπτυξη.
Το Αφγανιστάν εισέρχεται φυσικά στην εξίσωση – με τη μορφή ενός διαδρόμου Κίνας-Αφγανού-Ιράν που συνδέεται με το CPEC. Από τον Σεπτέμβριο του 2021, το Πεκίνο εξήγησε στους Ταλιμπάν, λεπτομερώς, πώς μπορούν να επωφεληθούν από έναν διάδρομο υποδομής - πλήρης με σιδηρόδρομο, αυτοκινητόδρομο και αγωγό - από το Xinjiang, πέρα από τον διάδρομο Wakhan στο ανατολικό Αφγανιστάν, μέσω του Hindu Kush, σε όλη τη διαδρομή προς το Ιράν.

Ο πυρήνας της πολυπολικότητας

Το Ιράν βρίσκεται σε ιδανική θέση για μια έκρηξη κινεζικής ώθησης στον σιδηρόδρομο φορτίου υψηλής ταχύτητας, που συνδέει το Ιράν με το μεγαλύτερο μέρος της Κεντρικής Ασίας (Καζακστάν, Τουρκμενιστάν, Τατζικιστάν, Κιργιστάν).
Αυτό σημαίνει, στην πράξη, φρέσκια συνδεσιμότητα με ένα σημαντικό σύμπλεγμα logistics: την Ειδική Οικονομική Ζώνη (SEZ) του Khorgos, μόλις 330 χλμ. από το Αλμάτι στα σύνορα Καζακστάν-Κίνας και μόνο τέσσερις ώρες από την Ουρούμτσι, την πρωτεύουσα του Σιντζιάνγκ.
Εάν η Κίνα το καταφέρει αυτό, θα ήταν ένα είδος Ιερού Δισκοπότηρου BRI, που θα διασυνδέει την Κίνα και το Ιράν μέσω Καζακστάν, Τουρκμενιστάν, Αφγανιστάν και Πακιστάν.
Τίποτα λιγότερο από πολλούς διαδρόμους σε έναν.

Όλα αυτά πρόκειται να συμβούν καθώς η Ισλαμική Επανάσταση στο Ιράν γιορτάζει τα 44 χρόνια της.
Αυτό που συμβαίνει ήδη τώρα, γεωπολιτικά και πλήρως αναγνωρισμένο από την Κίνα, θα μπορούσε να οριστεί ως η πλήρης απόρριψη ενός παραλογισμού: η συλλογική Δύση να αντιμετωπίζει το Ιράν ως παρία ή στην καλύτερη περίπτωση μια υποταγμένη νεοαποικία.

Η ολοκλήρωση της Ευρασίας

Με τα διαφορετικά σκέλη της Αντίστασης που ενσωματώνονται στην Ισλαμική Επανάσταση τελικά να εδραιώνονται, φαίνεται ότι η ιστορία οδηγεί επιτέλους το Ιράν ως έναν από τους βασικούς πόλους της πιο περίπλοκης διαδικασίας στον 21ο αιώνα: της ολοκλήρωσης της Ευρασίας.
Έτσι, 44 χρόνια μετά την Ισλαμική Επανάσταση, το Ιράν απολαμβάνει στρατηγικές συνεργασίες με τους τρεις κορυφαίους BRICS: Κίνα, Ρωσία και Ινδία.
Πιθανώς να γίνει ένα από τα πρώτα νέα μέλη των BRICS+, το Ιράν είναι το πρώτο κράτος της Δυτικής Ασίας που έγινε πλήρες μέλος του SCO και συνάπτει Συμφωνία Ελεύθερου Εμπορίου (ΣΕΣ) με την Ευρασιατική Οικονομική Ένωση (EAEU).

Το Ιράν είναι ένας σημαντικός στρατηγικός εταίρος τόσο των BRI, με επικεφαλής την Κίνα, όσο και της INSTC, μαζί με τη Ρωσία και την Ινδία.
Με την JCPOA εκτός από νεκρό, και όλες τις δυτικές «υποσχέσεις» να βρίσκονται στη σκόνη, η Τεχεράνη εδραιώνει τον άξονα της πίσω στην Ανατολή με ιλιγγιώδη ταχύτητα.
Αυτό που σφράγισαν ο Raisi και ο Xi στο Πεκίνο προαναγγέλλει την κινεζική υπεροχή σε όλη τη Δυτική Ασία – το οποίο γίνεται έντονα αντιληπτό στο Πεκίνο ως φυσική συνέπεια της αναγνώρισης και της τιμής της περιφερειακής κεντρικότητας του Ιράν.

Η στρατηγική «Look East» του Ιράν

Η στρατηγική «Look East» του Ιράν δεν θα μπορούσε να είναι πιο συμβατή με τις BRI – καθώς μια σειρά έργων των BRI θα επιταχύνει την οικονομική ανάπτυξη του Ιράν και θα εδραιώσει τον αναπόδραστο ρόλο του όσον αφορά τους εμπορικούς διαδρόμους και ως παρόχου ενέργειας.
Κατά τη δεκαετία του 1980, η Τεχεράνη κυβερνήθηκε από μια στρατηγική «Ούτε Ανατολή ούτε Δύση» – πιστή στις αρχές της Ισλαμικής Επανάστασης.
Αυτό έχει πλέον εξελιχθεί, ρεαλιστικά, σε «Look East».

Η Τεχεράνη όντως προσπάθησε να «κοιτάξει δυτικά» με καλή πίστη, αλλά αυτό που έκανε η αμερικανική κυβέρνηση με το JCPOA – από τη δολοφονία της έως τη «μέγιστη πίεση» έως την αποτυχημένη ανάνηψη της – ήταν ένα αρκετά ιστορικό μάθημα.
Αυτό που μόλις έδειξαν ο Raisi και ο Xi στο Πεκίνο είναι η κυρίαρχη πορεία προς τα εμπρός.
Οι τρεις ηγέτες της ολοκλήρωσης της Ευρασίας – η Κίνα, η Ρωσία και το Ιράν – βρίσκονται γρήγορα στο δρόμο τους για να εδραιώσουν τον πυρήνα του νέου πολυπολικού κόσμου, στην νέα παγκόσμια τάξη πραγμάτων.

www.bankingnews.gr

Ρoή Ειδήσεων

Σχόλια αναγνωστών

Δείτε επίσης