Νέα νομισματική τάξη τριών πόλων – Ποιος θα είναι ο ρόλος του ευρώ ως παγκόσμιου αποθεματικού σε ανταγωνισμό με το γιουάν

Αποτελεί κοινό τόπο πλέον ότι παρότι το δολάριο είναι ο νομισματικός βασιλιάς για δεκαετίες, αλλά η διολίσθησή του από τη θέση του αποθεματικου΄νομίσματος έχει εγείρει ανησυχίες για το εάν ένα αντίπαλο νόμισμα θα το εκθρονίσει.
Όμως, σύμφωνα με τον οικονομολόγο Stephen Jen, τον Διευθύνοντα Σύμβουλο της Eurizon SLJ, ένα πιο εύλογο αποτέλεσμα θα ήταν τα πολλαπλά νομίσματα να απομειώσουν την διεθνή κυριαρχία του δολαρίου - αλλά και αυτότχρονα τη πολιτικη΄ισχύ  των ΗΠΑ.
Πρόσφατα επεσήμανε ότι το ονομαστικό μερίδιο του δολαρίου στα παγκόσμια αποθέματα μειώθηκε με δεκαπλάσιο ρυθμό σε σχέση με αυτό που παρατηρήθηκε τις τελευταίες δύο δεκαετίες, επισημαίνει σε δημοσίευμα του Insider σε δημοσίευμά του το Σάββατο 19 Απριλίου 2023.
«Η καλύτερη εικασία μας είναι ότι αυτή η τάση πιθανότατα θα συνεχιστεί, αλλά πιθανότατα όχι σε σημείο όπου ένα νόμισμα εκτός δολαρίου να κατέχει μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς από το δολάριο», επισημανε ο Jen στο Insider.
«Το πιθανότερο είναι ότι θα εξελιχθούμε από έναν κόσμο μονοπολικού αποθεματικού νομίσματος σε έναν πολυπολικό κόσμο».

Τα νομισματικά μπλοκ

Σίγουρα, ο ρόλος του στο διεθνές εμπόριο φαίνεται να παραμένει κυρίαρχος, αλλά αυτό δεν θα αποτρέψει απαραίτητα την πτώση του ως αποθεματικό νόμισμα.
Όταν ρωτήθηκε ποια νομίσματα έχουν τις περισσότερες πιθανότητες ως αμφισβητία, η Jen σημείωσε ότι όλα τα άλλα έχουν ελαττώματα, ειδικά ως διεθνή νομίσματα.
«Αλλά αν πρέπει να μαντέψω», είπε, "θα πρέπει να είναι το [ευρώ] και το [γουάν] που έχουν περίπου ίση παρουσία. Μια τέτοια «τριπολική» διαμόρφωση αποθεματικού νομίσματος θα είχε επίσης νόημα και θα ήταν περισσότερο ευθυγραμμισμένη με το οικονομικό βάρος των τριών μπλοκ».
Τα υπόλοιπα νομίσματα
Ειδικότερα για την Κίνα, ο Jen είπε ότι ο χρηματοπιστωτικός τομέας της χώρας θα πρέπει πρώτα να βελτιωθεί σε ποιότητα για να σημειώσει πρόοδο το γιουάν.
Οι ξένοι επενδυτές, εξήγησε, παραμένουν επιφυλακτικοί όσον αφορά τις αγορές σε κινεζικές μετοχές και ομόλογα.
«Χωρίς ξένη ζήτηση για κινεζικά περιουσιακά στοιχεία, οι Κινέζοι αποταμιευτές και τα νοικοκυριά δεν μπορούν να επενδύσουν στο εξωτερικό, και επομένως οι έλεγχοι κεφαλαίων θα πρέπει να παραμείνουν σε ισχύ», είπε ο οικονομολόγος.
«Με τα capital controls (σ.σ. εννοεί τον ασφυκτικό νομισματικό έλεγχο που ασκεί η κεντρική τράπεζα της Κίνας), θα ήταν δύσκολο για το [γουάν] να γίνει βιώσιμο διεθνές νόμισμα».
Και ενώ υπήρξαν ορισμένες ανακοινώσεις για διευθέτηση των διμερών εμπορικών συναλλαγών με το νόμισμα της Κίνας, αυτοί οι όγκοι είναι μικροί και δεν συγκρίνονται με όγκους που παρατηρούνται σε μεγαλύτερες χρηματοοικονομικές ροές, σύμφωνα με την Eurizon.


Η στροφή στο χρυσό

Οι συζητήσεις για αποδολαριοποίηση έχουν ενταθεί, εν μέσω αυξανόμενων ενδείξεων απομάκρυνσης από το αμερικανικό νόμισμα.
Για πρώτη φορά, το γιουάν επισκίασε το δολάριο ΗΠΑ τον περασμένο μήνα ως το πιο χρησιμοποιούμενο νόμισμα για κινεζικές διασυνοριακές συναλλαγές.
Εν τω μεταξύ, οι κεντρικές τράπεζες εγκαταλείπουν το δολάριο ΗΠΑ και στρέφονται προς τον χρυσό, δήλωσε ο πρόεδρος της Rockefeller International, Ruchir Sharma.
Οι κεντρικές τράπεζες αντιπροσωπεύουν το ρεκόρ του 33% της μηνιαίας παγκόσμιας ζήτησης για χρυσό και αγοράζουν περισσότερο χρυσό από οποιαδήποτε άλλη στιγμή από τότε που ξεκίνησαν τα στοιχεία το 1950, έγραψε στους Financial Times νωρίτερα αυτό το μήνα.
Ωστόσο, το μερίδιο του δολαρίου στις παγκόσμιες συναλλαγές νομισμάτων για τη χρηματοδότηση του εμπορίου ήταν 83,7%, σε σύγκριση με 4,5% για το γιουάν, με τους αναλυτές να λένε ότι το γιουάν ελέγχεται πολύ αυστηρά από την κινεζική κυβέρνηση.

Γεωπολιτικές αναταράξεις και νομισματική πολιτική

Μία ετήσια δημοσκόπηση σε 83 κεντρικές τράπεζες, παρουσιάζουν οι Financial Times tτη Κυριακή 23 Απριλίου 2023 οι οποίες διαχειρίζονται συνολικά 7 τρσ. δολάρια σε συναλλαγματικά απθεματικά, διαπίστωσε ότι περισσότερα από τα δύο τρίτα των ερωτηθέντων πίστευαν ότι οι συνάδελφοί τους θα αύξαναν τα αποθέματά τους σε χρυσό το 2023.
Ο χρυσός τείνει να γίνεται πιο ελκυστικός ως επενδυτικό όχημα σε περιόδους αστάθειας όπως αυτή που διανύουμε - η οποία συμπίπτει με το τέλος ενός οικονομικού κύκλου - και η ζήτηση έχει εκτιναχθεί στα ύψη τον περασμένο χρόνο (2022).
Η ποσότητα χρυσού που αγόρασαν οι κεντρικές τράπεζες αυξήθηκε κατά 152% σε ετήσια βάση το 2022 σε 1.136 τόνους, σύμφωνα με το Παγκόσμιο Συμβούλιο Χρυσού, έναν εμπορικό οργανισμό.
Οι περισσότεροι διαχειριστές αποθεματικών που συμμετείχαν στην έρευνα εκτίμησαν τον γεωπολιτικό κίνδυνο ως τη σημαντικότερη ανησυχία τους — με δεύτερο τον υψηλό πληθωρισμό — σύμφωνα με την Έρευνα Τάσεων Διαχείρισης Αποθεματικών της HSBC που δημοσιεύτηκε από τις εκδόσεις Central Banking.
Περισσότερο από το 40% των ερωτηθέντων το ταξινόμησε ως έναν από τους κορυφαίους παράγοντες κινδύνου, σε σύγκριση με το 23% στην περσινή δημοσκόπηση.
Περίπου το ένα τρίτο των ερωτηθέντων είχαν αλλάξει, ή σχεδίαζαν να αλλάξουν τα περιουσιακά στοιχεία που αγοράζουν λόγω γεωπολιτικών εντάσεων όπως το Ουκρανικό και η επιδείνωση των σχέσεων ΗΠΑ - Κίνας, σρο πλαίσιο ενός εξελίξει εμπορικού πολέμου.

Ολα άλλαξαν με το ουκρανικό

Ο Víctor Méndez-Barreira , συγγραφέας της έρευνας, είπε ότι η κρίση στην Ουκρανία δημιούργησε έναν «παράγοντα που πρέπει τώρα να υπολογίσουν οι διαχειριστές των εφεδρειών».
Η εισβολή οδήγησε τη δυτική συμμαχία των ΗΠΑ, του Ηνωμένου Βασιλείου και της ΕΕ να επιβάλει εκτεταμένες οικονομικές κυρώσεις στη Μόσχα, συμπεριλαμβανομένων μέτρων για το πάγωμα των περιουσιακών στοιχείων της ρωσικής κεντρικής τράπεζας αξίας περίπου 300 δισ. δολαρίων.
Τα αποθέματα χρυσού της κεντρικής τράπεζας δεν εμπίπτουν στο άμεσο πλαίσιο των κυρώσεων, καθώς είχαν αποθηκευτεί στη Ρωσία.
Τα στοιχεία του Παγκόσμιου Συμβουλίου Χρυσού δείχνουν ότι πολλές αγορές που έγιναν τον περασμένο χρόνο έγιναν από κεντρικές τράπεζες σε χώρες που δεν είναι ευθυγραμμισμένες με τη Δύση.

Οι αγορές από την Κίνα

Η Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας αγόρασε 62 τόνους χρυσού τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο του 2022, ανεβάζοντας τα συνολικά της αποθέματα πάνω από τους 2.000 τόνους για πρώτη φορά.
Τα επίσημα αποθέματα χρυσού της Τουρκίας αυξήθηκαν κατά 148 τόνους σε 542 τόνους το 2022.
Τα κράτη της Μέσης Ανατολής και της Κεντρικής Ασίας κατατάχθηκαν επίσης από το συμβούλιο ως «ενεργοί αγοραστές» χρυσού πέρυσι.
Ο John Reade, επικεφαλής στρατηγικής αγοράς στο Παγκόσμιο Συμβούλιο Χρυσού, δήλωσε ότι οι κυρώσεις κατά της κεντρικής τράπεζας της Ρωσίας «προκάλεσαν πολλές μη δεσμευμένες κεντρικές τράπεζες να επανεξετάσουν πού πρέπει να διατηρούν τα διεθνή τους αποθέματα».

Ο χρυσός της Ρωσίας

Και πρόσθεσε: «Οι χώρες έχουν αναγνωρίσει ότι ο χρυσός που κατέχει η Ρωσία, επειδή είναι έξω από τον έλεγχο οποιουδήποτε άλλου, είναι χρήσιμος σε καταστάσεις όπου μπορεί να μην μπορείτε να έχετε πρόσβαση σε άλλα αποθέματα».
Ενώ ο χρυσός της Ρωσίας ήταν αποθηκευμένος στο εσωτερικό, πολλές κεντρικές τράπεζες διατηρούν τα αποθέματά τους στο εξωτερικό, συμπεριλαμβανομένης της Τράπεζας της Αγγλίας και της Ομοσπονδιακής Τράπεζας της Νέας Υόρκης, αντανακλώντας τη θέση του Λονδίνου και της Νέας Υόρκης ως οι μεγαλύτερες αγορές διαπραγμάτευσης χρυσού.
Ο χρυσός θεωρήθηκε επίσης ως αποτελεσματικό μέσο αντιστάθμισης έναντι του υψηλού πληθωρισμού - η κορυφαία ανησυχία για περισσότερο για το 70% των ερωτηθέντων.
Η τιμή του χρυσού πλησιάζει τώρα το ονομαστικό υψηλό όλων των εποχών, μετά την άνοδο του πληθωρισμού κατά τη διάρκεια του 2022.
Η πλειονότητα των ερωτηθέντων επισημανε ότι το ρενμίνμπι θα κατακτήσει μεγαλύτερο μερίδιο των διεθνών αποθεμάτων κατά το υπόλοιπο αυτής της δεκαετίας.

www.bankingnews.gr