Για να υπάρξει οποιαδήποτε επιτυχία στην καταστροφή των δυνατοτήτων της Hamas, το ιρανικό καθεστώς πρέπει να εξαλειφθεί, υποστηρίζουν οι αναλυτές
Το αν το Ιράν έπαιξε άμεσο ρόλο στον σχεδιασμό και την εκτέλεση της βίαιης επίθεσης της Hamas στο Ισραήλ δεν έχει πραγματικά σημασία.
Αυτό που έχει σημασία είναι ο απαραίτητος, μακροπρόθεσμος ρόλος του Ιράν στην οικοδόμηση της ικανότητας της Hamas να κάνει αυτό που έκανε.
Βραχυπρόθεσμα, το Ισραήλ θα συμβιβαστεί με τη φυσική εξάλειψη της Hamas ως στρατιωτικής, διοικητικής, οικονομικής και οργανωτικής οντότητας στη Γάζα.
Δεν μπορεί να υπάρξει επιστροφή στο status quo ante.
Αλλά για οποιαδήποτε επιτυχία στην καταστροφή των δυνατοτήτων της Hamas, το ιρανικό καθεστώς πρέπει επίσης να εξαλειφθεί, υποστηρίζουν οι Mark A. Heller, ανώτερος ερευνητής στο Ινστιτούτο Μελετών Εθνικής Ασφάλειας, και ο Sumit Ganguly, Διακεκριμένος καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης και Επισκέπτης Συνεργάτης στο Hoover Institution του Stanford University.
Η πρόκληση του Ιράν
Η Ισλαμική Δημοκρατία είναι ένα καθεστώς που συμμερίζεται την εξοντωτική ιδεολογία της Hamas.
Το απεχθάνεται μεγάλος αριθμός Ιρανών.
Η δυσαρέσκεια τους ξεσπά περιοδικά, η οποία καταστέλλεται βάναυσα με μεθόδους που θυμίζουν πολλές άλλες τυραννίες.
Αυτός ο κύκλος πιθανότατα θα επαναληφθεί στο μέλλον.
Ωστόσο, ένας άλλος γύρος διαδηλώσεων από αντιθεοκράτες που φορούν πράσινα πουκάμισα ή από γυναίκες που απορρίπτουν τα χιτζάμπ τους είναι απίθανο να έχει διαφορετικό αποτέλεσμα.
Ούτε είναι ο οικονομικός στραγγαλισμός είναι αρκετός, καθώς οι δυτικές δημοκρατίες ανησυχούν πρώτα απ' όλα (κατανοητά) για τη δική τους ενεργειακή ασφάλεια και οικονομική ευημερία και, ως εκ τούτου, δεν καταφέρνουν να επιβάλουν τις κυρώσεις που έχουν ήδη επικυρώσει.
Ούτε υπάρχει μεγάλος ενθουσιασμός για το είδος του στρατιωτικού εξαναγκασμού που τερμάτισε τελικά τα καθεστώτα στο Αφγανιστάν (προσωρινά) και στο Ιράκ.
Πώς θα απαλλαγεί ο κόσμος από την Ισλαμική Δημοκρατία
Έτσι, εάν οι αγιατολάχ στο Ιράν δεν αλλάξουν τις φιλοδοξίες τους, τι μπορεί να τους αναγκάσει να εγκαταλείψουν τη δράση τους;
Δεν υπάρχουν πολλές επιλογές, αλλά μια πιθανή ευπάθεια αξίζει προσοχής: η δημογραφική σύνθεση του Ιράν.
Μόνο το 50-60% περίπου του πληθυσμού του Ιράν αποτελείται από Σιίτες Πέρσες.
Ακόμη και σε αυτό, το κοινό που ανταποκρίνεται περισσότερο στις δημαγωγικές εκκλήσεις για το ιστορικό μεγαλείο του Ιράν, υπάρχει ευρεία δυσαρέσκεια.
Αυτός, τελικά, ήταν ο πυρήνας που παρείχε τις περισσότερες εκσυγχρονιστικές ελίτ της χώρας πριν από την Ισλαμική Επανάσταση.
Αλλά στην περιφέρεια της χώρας, υπάρχουν μεγάλες μη Περσικές και/ή μη Σιιτικές μειονότητες – Αζέροι στα βόρεια προς τον Καύκασο, Κούρδοι στα μεσοδυτικά, Άραβες στην κεφαλή του Κόλπου, Μπαλούχ στα ανατολικά, και αρκετοί άλλοι.
Πολλά από αυτά είναι αποξενωμένα από το καθεστώς, αν όχι ενεργά εχθρικά, και τα περισσότερα είναι προσβάσιμα από άλλες χώρες ή από τη θάλασσα.
Οι ξένοι παράγοντες που απειλούνται από την ιρανική συμπεριφορά μπορούν να υποστηρίξουν τα αιτήματα αυτών των πληθυσμών, αν όχι για απόσχιση ή αποσύνθεση της χώρας (που θα μπορούσε κάλλιστα να ενθαρρύνει τους Πέρσες να συσπειρωθούν γύρω από τη σημαία), τότε σίγουρα μια κυβέρνηση πιο ανεκτική και με σεβασμό στα πολιτιστικά, γλωσσικά χαρακτηριστικά και τις οικονομικές ανάγκες – δηλαδή για κάτι παρόμοιο με το αυτόνομο καθεστώς του Κουρδιστάν στο Ιράκ.
Οι δυνατότητες εδώ καταδεικνύονται από την αγανακτισμένη απάντηση στη δολοφονία της Mahsa Amini, η οποία εξαπλώθηκε σε ολόκληρη τη χώρα, αλλά ήταν πιο έντονη στο Κουρδιστάν της πατρίδας της.
Στόχος η διάβρωση
Επομένως, τα ξένα κόμματα μπορούν να αρχίσουν να διαβρώνουν τα θεμέλια του καθεστώτος, αρχικά με μη βίαια μέσα -- με τη μορφή κεφαλαίων, υλικοτεχνικής υποστήριξης και επικοινωνιών, τεχνολογίας πληροφοριών και διπλωματικής υποστήριξης.
Το καθεστώς σίγουρα θα απαντούσε (όπως έχει κάνει στο παρελθόν) με μια βάναυση καταστολή, επομένως τα ξένα κόμματα δεν θα πρέπει να ακολουθήσουν αυτόν τον δρόμο, εκτός εάν δεσμευτούν εκ των προτέρων να μην εγκαταλείψουν εκείνους που υποστηρίζουν την πολυφωνία/αποκέντρωση/εκδημοκρατισμό της χώρας όταν η κατάσταση γίνεται σκληρή ή τα βραχυπρόθεσμα συμφέροντα αλλάζουν – όπως συνέβη σε περισσότερες από μία περιπτώσεις με τους Κούρδους στο Ιράκ.
Αυτό συνεπάγεται την προθυμία κλιμάκωσης σε στρατιωτική υποστήριξη και άλλα ενεργά μέτρα, τουλάχιστον με τη μορφή οδηγιών, ατομικών όπλων και μονάδων και επιχειρησιακών πληροφοριών, αν όχι άμεσης επέμβασης.
Απαιτείται ευρεία προσπάθεια
Το Ισραήλ δεν έχει τους πόρους για να πάρει από μόνο του ένα τέτοιο γεωστρατηγικό στοίχημα.
Υπάρχουν όμως πολλοί άλλοι που επίσης απειλούνται από τις φιλοδοξίες και τις δυνατότητες του ιρανικού καθεστώτος.
Αυτοί περιλαμβάνουν τους εταίρους στις Συμφωνίες του Αβραάμ, τους υποτιθέμενους εταίρους στην τριμερή συμφωνία που προωθείται από την κυβέρνηση Biden και άλλους άτυπους συμμάχους στην περιοχή και αλλού.
Το Ισραήλ θα δυσκολευτεί να πείσει τις Ηνωμένες Πολιτείες να αναλάβουν την ηγεσία σε μια εκστρατεία για αλλαγή καθεστώτος στο Ιράν και να επηρεάσουν άλλες βασικές συνιστώσες να συμμετάσχουν.
Αλλά για να συμβεί αυτό, το Ισραήλ μπορεί κάλλιστα να χρειαστεί να υποστεί τη δική του αλλαγή καθεστώτος.
Με άλλα λόγια, όταν τελειώσει αυτό το στάδιο της αντιπαράθεσης, το Ισραήλ θα χρειαστεί να αλλάξει την τρέχουσα κυβέρνησή του, να αλλάξει τις πολιτικές του και να επιτρέψει μια αληθινή δοκιμή του επιχειρήματος των επικριτών των ισραηλινών ενεργειών στη Γάζα ότι δεν είναι όλοι οι Παλαιστίνιοι υποστηρικτές της Hamas ή συμπαθούντες.
www.bankingnews.gr
Αυτό που έχει σημασία είναι ο απαραίτητος, μακροπρόθεσμος ρόλος του Ιράν στην οικοδόμηση της ικανότητας της Hamas να κάνει αυτό που έκανε.
Βραχυπρόθεσμα, το Ισραήλ θα συμβιβαστεί με τη φυσική εξάλειψη της Hamas ως στρατιωτικής, διοικητικής, οικονομικής και οργανωτικής οντότητας στη Γάζα.
Δεν μπορεί να υπάρξει επιστροφή στο status quo ante.
Αλλά για οποιαδήποτε επιτυχία στην καταστροφή των δυνατοτήτων της Hamas, το ιρανικό καθεστώς πρέπει επίσης να εξαλειφθεί, υποστηρίζουν οι Mark A. Heller, ανώτερος ερευνητής στο Ινστιτούτο Μελετών Εθνικής Ασφάλειας, και ο Sumit Ganguly, Διακεκριμένος καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης και Επισκέπτης Συνεργάτης στο Hoover Institution του Stanford University.
Η πρόκληση του Ιράν
Η Ισλαμική Δημοκρατία είναι ένα καθεστώς που συμμερίζεται την εξοντωτική ιδεολογία της Hamas.
Το απεχθάνεται μεγάλος αριθμός Ιρανών.
Η δυσαρέσκεια τους ξεσπά περιοδικά, η οποία καταστέλλεται βάναυσα με μεθόδους που θυμίζουν πολλές άλλες τυραννίες.
Αυτός ο κύκλος πιθανότατα θα επαναληφθεί στο μέλλον.
Ωστόσο, ένας άλλος γύρος διαδηλώσεων από αντιθεοκράτες που φορούν πράσινα πουκάμισα ή από γυναίκες που απορρίπτουν τα χιτζάμπ τους είναι απίθανο να έχει διαφορετικό αποτέλεσμα.
Ούτε είναι ο οικονομικός στραγγαλισμός είναι αρκετός, καθώς οι δυτικές δημοκρατίες ανησυχούν πρώτα απ' όλα (κατανοητά) για τη δική τους ενεργειακή ασφάλεια και οικονομική ευημερία και, ως εκ τούτου, δεν καταφέρνουν να επιβάλουν τις κυρώσεις που έχουν ήδη επικυρώσει.
Ούτε υπάρχει μεγάλος ενθουσιασμός για το είδος του στρατιωτικού εξαναγκασμού που τερμάτισε τελικά τα καθεστώτα στο Αφγανιστάν (προσωρινά) και στο Ιράκ.
Πώς θα απαλλαγεί ο κόσμος από την Ισλαμική Δημοκρατία
Έτσι, εάν οι αγιατολάχ στο Ιράν δεν αλλάξουν τις φιλοδοξίες τους, τι μπορεί να τους αναγκάσει να εγκαταλείψουν τη δράση τους;
Δεν υπάρχουν πολλές επιλογές, αλλά μια πιθανή ευπάθεια αξίζει προσοχής: η δημογραφική σύνθεση του Ιράν.
Μόνο το 50-60% περίπου του πληθυσμού του Ιράν αποτελείται από Σιίτες Πέρσες.
Ακόμη και σε αυτό, το κοινό που ανταποκρίνεται περισσότερο στις δημαγωγικές εκκλήσεις για το ιστορικό μεγαλείο του Ιράν, υπάρχει ευρεία δυσαρέσκεια.
Αυτός, τελικά, ήταν ο πυρήνας που παρείχε τις περισσότερες εκσυγχρονιστικές ελίτ της χώρας πριν από την Ισλαμική Επανάσταση.
Αλλά στην περιφέρεια της χώρας, υπάρχουν μεγάλες μη Περσικές και/ή μη Σιιτικές μειονότητες – Αζέροι στα βόρεια προς τον Καύκασο, Κούρδοι στα μεσοδυτικά, Άραβες στην κεφαλή του Κόλπου, Μπαλούχ στα ανατολικά, και αρκετοί άλλοι.
Πολλά από αυτά είναι αποξενωμένα από το καθεστώς, αν όχι ενεργά εχθρικά, και τα περισσότερα είναι προσβάσιμα από άλλες χώρες ή από τη θάλασσα.
Οι ξένοι παράγοντες που απειλούνται από την ιρανική συμπεριφορά μπορούν να υποστηρίξουν τα αιτήματα αυτών των πληθυσμών, αν όχι για απόσχιση ή αποσύνθεση της χώρας (που θα μπορούσε κάλλιστα να ενθαρρύνει τους Πέρσες να συσπειρωθούν γύρω από τη σημαία), τότε σίγουρα μια κυβέρνηση πιο ανεκτική και με σεβασμό στα πολιτιστικά, γλωσσικά χαρακτηριστικά και τις οικονομικές ανάγκες – δηλαδή για κάτι παρόμοιο με το αυτόνομο καθεστώς του Κουρδιστάν στο Ιράκ.
Οι δυνατότητες εδώ καταδεικνύονται από την αγανακτισμένη απάντηση στη δολοφονία της Mahsa Amini, η οποία εξαπλώθηκε σε ολόκληρη τη χώρα, αλλά ήταν πιο έντονη στο Κουρδιστάν της πατρίδας της.
Στόχος η διάβρωση
Επομένως, τα ξένα κόμματα μπορούν να αρχίσουν να διαβρώνουν τα θεμέλια του καθεστώτος, αρχικά με μη βίαια μέσα -- με τη μορφή κεφαλαίων, υλικοτεχνικής υποστήριξης και επικοινωνιών, τεχνολογίας πληροφοριών και διπλωματικής υποστήριξης.
Το καθεστώς σίγουρα θα απαντούσε (όπως έχει κάνει στο παρελθόν) με μια βάναυση καταστολή, επομένως τα ξένα κόμματα δεν θα πρέπει να ακολουθήσουν αυτόν τον δρόμο, εκτός εάν δεσμευτούν εκ των προτέρων να μην εγκαταλείψουν εκείνους που υποστηρίζουν την πολυφωνία/αποκέντρωση/εκδημοκρατισμό της χώρας όταν η κατάσταση γίνεται σκληρή ή τα βραχυπρόθεσμα συμφέροντα αλλάζουν – όπως συνέβη σε περισσότερες από μία περιπτώσεις με τους Κούρδους στο Ιράκ.
Αυτό συνεπάγεται την προθυμία κλιμάκωσης σε στρατιωτική υποστήριξη και άλλα ενεργά μέτρα, τουλάχιστον με τη μορφή οδηγιών, ατομικών όπλων και μονάδων και επιχειρησιακών πληροφοριών, αν όχι άμεσης επέμβασης.
Απαιτείται ευρεία προσπάθεια
Το Ισραήλ δεν έχει τους πόρους για να πάρει από μόνο του ένα τέτοιο γεωστρατηγικό στοίχημα.
Υπάρχουν όμως πολλοί άλλοι που επίσης απειλούνται από τις φιλοδοξίες και τις δυνατότητες του ιρανικού καθεστώτος.
Αυτοί περιλαμβάνουν τους εταίρους στις Συμφωνίες του Αβραάμ, τους υποτιθέμενους εταίρους στην τριμερή συμφωνία που προωθείται από την κυβέρνηση Biden και άλλους άτυπους συμμάχους στην περιοχή και αλλού.
Το Ισραήλ θα δυσκολευτεί να πείσει τις Ηνωμένες Πολιτείες να αναλάβουν την ηγεσία σε μια εκστρατεία για αλλαγή καθεστώτος στο Ιράν και να επηρεάσουν άλλες βασικές συνιστώσες να συμμετάσχουν.
Αλλά για να συμβεί αυτό, το Ισραήλ μπορεί κάλλιστα να χρειαστεί να υποστεί τη δική του αλλαγή καθεστώτος.
Με άλλα λόγια, όταν τελειώσει αυτό το στάδιο της αντιπαράθεσης, το Ισραήλ θα χρειαστεί να αλλάξει την τρέχουσα κυβέρνησή του, να αλλάξει τις πολιτικές του και να επιτρέψει μια αληθινή δοκιμή του επιχειρήματος των επικριτών των ισραηλινών ενεργειών στη Γάζα ότι δεν είναι όλοι οι Παλαιστίνιοι υποστηρικτές της Hamas ή συμπαθούντες.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών