Eικόνες προερχόμενες από την κρίση χρέους της Ελλάδας το 2011 από διαδηλώσεις, ΜΑΤ και τους δρόμους της Αθήνας στις φλόγες θα κυριαρχήσουν ξανά στη διεθνή μνήμη
Ζοφερές είναι οι εκτιμήσεις των αναλυτών της αγοράς για το κόστος δανεισμού των ΗΠΑ, με τη βρετανική Telegraph να εκτιμά ότι ενδέχεται να φτάσουν σύντομα σε ένα επίπεδο που θα συγκρίνονται με ένα failed state όπως η Ελλάδα...
Έιδικότερα, όπως επισημαίνεται, όταν o λόγος πάει στην οικονομική απόδοση, λίγοι πρωθυπουργοί ή πρόεδροι θα καλωσόριζαν μια σύγκριση με την Ελλάδα.
Εικόνες προερχόμενες από την κρίση χρέους της χώρας το 2011 από διαδηλώσεις, ΜΑΤ και τους δρόμους της Αθήνας στις φλόγες κυριαρχούν στη διεθνή μνήμη.
Μέχρι την πανδημία, το χρέος της Ελλάδας ήταν περισσότερο από το διπλάσιο του μεγέθους της οικονομίας της.
Η χώρα βίωνε μια κατάσταση ανάλογη με κάποιες από τις φτωχότερες και πιο ταλαιπωρημένες ζώνες κρίσης στον κόσμο, όπως η Ερυθραία, το Σουδάν και η Βενεζουέλα - δεν είναι ένα «κλαμπ» στο οποίο θα ήθελε να συμμετάσχει κανείς.
Όμως, οι οικονομολόγοι προβλέπουν ότι σε δέκα χρόνια, ένα άλλο έθνος θα έχει ενταχθεί σε αυτή την αμφιλεγόμενη λίστα – οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής.
Σύμφωνα με την Telegraph, ο συνδυασμός της αξιοσημείωτης ανάκαμψης των ελληνικών προοπτικών και της αύξησης του χρέους υπό τους προέδρους Donald Trump και Joe Biden σημαίνει ότι, στις αρχές της δεκαετίας του 2030, το χρέος των ΗΠΑ, μετρούμενο σε σχέση με το μέγεθος της οικονομίας τους, προβλέπεται να ξεπεράσει αυτό της Ελληνικής Δημοκρατίας.
Σε απόλυτους αριθμούς, τα μεγέθη είναι απίστευτα. Το εθνικό χρέος της Αμερικής έχει αυξηθεί στα 36 τρισεκατομμύρια δολάρια, από 20 τρισεκατομμύρια πριν από οκτώ χρόνια. Αυτό το χρέος είναι πλέον μεγαλύτερο από την οικονομία της.
Στις αρχές της δεκαετίας του 2030, η Αμερική θα έχει χρέη που ανέρχονται στο 134% του ΑΕΠ, φτάνοντας το επίπεδο της Ιταλίας και ξεπερνώντας την Ελλάδα, της οποίας, σύμφωνα με τις προβλέψεις των οικονομολόγων της UBS, θα έχει πέσει κάτω από το 130% εκείνη την περίοδο.
Τέτοια χρέη οδηγούν σε έναν φαύλο κύκλο – το ετήσιο κόστος εξυπηρέτησης του χρέους της κυβέρνησης ήδη ξεπερνά το 1,1 τρισεκατομμύριο δολάρια.
Αυτή η συσσώρευση χρέους θα έπρεπε να μας ανησυχεί όλους.
Εκτός από τη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου, η Αμερική είναι επίσης το ασφαλές καταφύγιο του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Λειτουργεί ως αποθήκη μετρητών σε περιόδους ύφεσης και ως σημείο αναφοράς για τον καθορισμό επιτοκίων για μεγάλο μέρος του υπόλοιπου κόσμου.
Ο Richard Francis από τη Fitch, η οποία υποβάθμισε την πιστοληπτική ικανότητα των ΗΠΑ πέρυσι, αναφέρει ότι τα χρέη της χώρας είναι ήδη «εξαιρετικά υψηλά» και διπλάσια από το τυπικό επίπεδο για μια χώρα με διπλή αξιολόγηση Α.
«Το βάρος των τόκων είναι αρκετά υψηλό - είναι μακράν υψηλότερο από αυτό των περισσότερων ομοίων της και αναμένεται να παραμείνει πολύ υψηλό» λέει.
Είναι βιώσιμο το χρέος των ΗΠΑ;
Τα παραπάνω εγείρουν το ερώτημα εάν τα χρέη των ΗΠΑ είναι βιώσιμα ή αν η χώρα βρίσκεται σε πορεία αντίστοιχη αυτής της Ιταλίας και της Ελλάδας πριν από 15 χρόνια, βαίνοντας ολοταχώς προς μια κρίση.
Η Αμερική είναι προς το παρόν ασφαλής λόγω της θέσης της ως ασφαλούς καταφυγίου του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος (το μέρος στο οποίο καταφεύγουν οι παγκόσμιοι επενδυτές με την πρώτη ένδειξη προβλήματος).
«Οι ΗΠΑ έχουν μια πολύ διαφοροποιημένη, ισχυρή οικονομία, και φυσικά το δολάριο είναι το κυρίαρχο αποθεματικό νόμισμα στον κόσμο, το οποίο προσφέρει στις ΗΠΑ τεράστια ευελιξία στη χρηματοδότηση, που δεν συγκρίνεται με καμία άλλη χώρα» λέει.
Το κόστος δανεισμού έχει αυξηθεί, αλλά υπάρχουν λιγοστά σημάδια ότι οι επενδυτές είναι απρόθυμοι να χρηματοδοτήσουν το έλλειμμα.
Το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ μπορεί να δανειστεί για 10 χρόνια με επιτόκιο περίπου 4,2%.
Αυτό είναι πολύ πάνω από τα χαμηλά της πανδημίας, που ήταν κάτω από 1%, ή από το τυπικό ποσοστό μεταξύ 2% και 3% μετά την οικονομική κρίση.
Ωστόσο, είναι ένα γνώριμο επιτόκιο για όσους θυμούνται τα χρόνια πριν από την κρίση του 2008 και αντικατοπτρίζει την ισχυρή ανάπτυξη στις ΗΠΑ και τη μάχη της Ομοσπονδιακής Τράπεζας κατά του πληθωρισμού, αντί να υποδεικνύει απαραίτητα ανησυχία μεταξύ των επενδυτών.
Η Marion Amiot, οικονομολόγος στη S&P, λέει ότι αυτό είναι το «υπερβολικό προνόμιο» της Αμερικής σε δράση.
Τα υψηλά επιτόκια και η οικονομική ανάπτυξη προσελκύουν παγκόσμια κεφάλαια στις ΗΠΑ, ενώ σε περιόδους κρίσης οι διεθνείς επενδυτές το βλέπουν επίσης ως το ασφαλέστερο καταφύγιο – έτσι οι αμερικανικές αρχές μπορούν να χρηματοδοτούν τα ελλείμματά τους τόσο σε καλές όσο και σε κακές εποχές.
«Αυτό το ερώτημα της βιωσιμότητας του χρέους επανέρχεται συνεχώς, αλλά δεν υπάρχει πραγματική εναλλακτική στο δολάριο» λέει.
«Ένας φαύλος κύκλος»
Παρ’ όλα αυτά, οι αναλυτές ανησυχούν ότι ακόμη και ο Λευκός Οίκος θα ξεμείνει από περιθώρια δανεισμού αν συνεχίσει να συσσωρεύει χρέος με τον τρέχοντα ρυθμό.
Ο Olivier Blanchard, πρώην επικεφαλής οικονομολόγος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, λέει ότι η Αμερική πρόκειται να δοκιμάσει αυτά τα όρια.
«Κάποια στιγμή, πραγματικά δεν ξέρουμε πότε, οι επενδυτές θα αρχίσουν να αναρωτιούνται, "Θα μας επιστραφούν τα χρήματα;"» λέει.
Το αποτέλεσμα θα είναι υψηλότερο κόστος δανεισμού και «ένας φαύλος κύκλος που μερικές φορές οδηγεί σε χρεοκοπία».
«Αυτό έχει συμβεί σε πολλές άλλες χώρες, αλλά είναι αδιανόητο στις ΗΠΑ. Αλλά είναι πραγματικά αδιανόητο;» ρωτάει.
«Οι επενδυτές πιθανώς δεν θα τρομοκρατηθούν, αλλά υπάρξουν κάποιες ενδείξεις ανησυχίας στις αγορές ομολόγων».
Ο Paul Donovan της UBS λέει ότι το χρέος των ΗΠΑ δεν βρίσκεται σε βιώσιμη πορεία, αλλά είναι απίθανο να αποτελέσει ζήτημα κατά τη θητεία του Trump.
«Εσωτερικά, οι ΗΠΑ παραμένουν μια πλούσια χώρα και θα μπορέσουν να κινητοποιήσουν πόρους για τη χρηματοδότηση των ελλειμμάτων.
Παρόλο που πιστεύω ότι οι ανησυχίες για τη βιωσιμότητα του ελλείμματος θα αυξηθούν, θα έλεγα ότι είναι πιο πιθανό να γίνει κρίσιμο ζήτημα την επόμενη δεκαετία» επισημαίνει ο αναλυτής και προσθέτει: «Ήδη ξοδεύουμε περισσότερα για τόκους από ό,τι για την άμυνα ή το Medicare.
Το μόνο στοιχείο που είναι μεγαλύτερο είναι η κοινωνική ασφάλιση».
Trump εναντίον Federal Reserve…
Σύμφωνα με τη Telegraph, είναι πάντα πιθανό οι προβλέψεις να είναι λανθασμένες. Οι τάσεις έχουν αλλάξει στο παρελθόν.
Όπως σημειώνει ο Jim Reid της Deutsche Bank, στην αλλαγή του αιώνα το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κογκρέσου των ΗΠΑ (CBO) πίστευε ότι το Υπουργείο Οικονομικών θα μπορούσε, αν το επιθυμούσε, να χρησιμοποιήσει τα πλεονάσματά του για να εξοφλήσει πλήρως το εθνικό χρέος και στη συνέχεια να δημιουργήσει ένα τεράστιο ταμείο πλούτου.
«Το 2000, το CBO προέβλεπε ότι αν οι ΗΠΑ αποταμίευαν όλα τα πλεονάσματά τους, τότε το εθνικό χρέος –περίπου 34% του ΑΕΠ εκείνη την εποχή– θα εξοφλούνταν μέσα σε μια δεκαετία και οι ΗΠΑ θα συσσώρευαν περιουσιακά στοιχεία σχεδόν 50% του ΑΕΠ έως το 2030», λέει.
Αυτή τη φορά, ο Trump σχεδιάζει μεγάλες δαπάνες μέσω δανεισμού, αλλά υπάρχουν ενδείξεις ότι θα μπορούσε να συμβεί κάτι διαφορετικό.
Σημειωτέον, έχει δώσει στον δισεκατομμυριούχο Elon Musk ένα προτεινόμενο νέο Υπουργείο Κυβερνητικής Αποδοτικότητας, με στόχο να μειώσει τις κρατικές δαπάνες κατά 2 τρισεκατομμύρια δολάρια.
Αν επιχειρήσει εξοικονομήσεις έστω και κοντά σε αυτό το επίπεδο, ο επικεφαλής της Tesla και της SpaceX θα μειώσει σημαντικά τις προβλέψεις για το κυβερνητικό χρέος.
Προς το παρόν, ο Paul Walters από την S&P παραμένει επιφυλακτικός. «Ο Elon Musk έχει απλώς έναν συμβουλευτικό ρόλο» λέει.
«Όταν εξετάζετε τις δαπάνες και τα στοιχεία του προϋπολογισμού που είναι προστατευμένα, γίνεται πολύ, πολύ δύσκολο να δούμε ουσιαστικές περικοπές στις δαπάνες».
Την ίδια στιγμή που δανείζεται βαριά, ο Θάνος Βαμβακίδης της Bank of America φοβάται ότι οι απόψεις του νεοεκλεγέντος προέδρου για την Ομοσπονδιακή Τράπεζα θα μπορούσαν να τρομάξουν τις αγορές και να απομακρύνουν τους επενδυτές από τις ΗΠΑ, υπονομεύοντας το καθεστώς τους ως «ασφαλούς καταφυγίου».
«Πιθανός καταλύτης την επόμενη χρονιά θα είναι αν ξεκινήσουν τριβές μεταξύ της νέας αμερικανικής κυβέρνησης και της Fed» λέει.
Οι πολιτικές του Trump πιθανώς θα αυξήσουν τον πληθωρισμό, προσθέτει, αναγκάζοντας τη Fed να αυξήσει τα επιτόκια – κάτι που ο Trump έχει επικρίνει.
«Αν η νέα κυβέρνηση αρχίσει να συγκρούεται με την αυστηρή πολιτική της Fed ως απάντηση στις δημοσιονομικές πολιτικές της, αυτό θα αποτελέσει έναν τοξικό συνδυασμό» λέει ο Βαμβακίδης.
«Δεν θα το αποκαλούσα μια στιγμή τύπου Liz Truss, αλλά θα μπορούσε να μοιάζει, επειδή οι αποδόσεις θα είναι υψηλότερες και το δολάριο θα υποχωρήσει».
Μια άλλη απειλή είναι ότι άλλες χώρες μπορεί να δράσουν εναντίον των ΗΠΑ.
Ο Donovan της UBS λέει ότι υπάρχει μια πιθανότητα η Κίνα να αντεπιτεθεί στο πλαίσιο ενός εμπορικού πολέμου, προκαλώντας σοβαρό πλήγμα.
«Αν η Κίνα σταματούσε να αγοράζει αμερικανικά ομόλογα σε αντίποινα για εμπορικούς δασμούς –ειδικά αν οι δασμοί αυτοί επιβράδυναν σημαντικά την ανάπτυξη στις ΗΠΑ– το αποτέλεσμα θα μπορούσε να είναι μια διαταραγμένη αγορά και αυξανόμενη ανησυχία για τη βιωσιμότητα του χρέους» λέει.
Ο ίδιος ο Trump φαίνεται να αναγνωρίζει ότι οι ΗΠΑ κάποια μέρα θα μπορούσαν να απολέσουν το πλεονέκτημα του δολαρίου.
Ο νεοεκλεγείς πρόεδρος τουίταρε ότι θα επιβάλει τεράστιους δασμούς στις εισαγωγές από τις χώρες BRICS –Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα και Νότια Αφρική– αν επιχειρήσουν να βρουν εναλλακτικές λύσεις στο δολάριο.
«Όποιος πιστεύει οι χώρες BRICS θα απομακρυνθούν από το δολάριο και εμείς θα στεκόμαστε άπραγοι γελιέται» δήλωσε με ένταση ο Trump.
«Απαιτούμε δέσμευση από αυτές τις χώρες ότι δεν θα δημιουργήσουν νέο νόμισμα BRICS ούτε θα υποστηρίξουν άλλο νόμισμα για να αντικαταστήσουν το ισχυρό αμερικανικό δολάριο.
Αλλιώς, θα αντιμετωπίσουν δασμούς 100% και θα πρέπει να πουν αντίο στις πωλήσεις τους στην υπέροχη αμερικανική οικονομία».
Προς το παρόν, υπάρχουν λιγοστές ενδείξεις σοβαρής απειλής: στη δική τους σύνοδο κορυφής τον Οκτώβριο στο Sochi, αρκετά μακριά από τον Πόλεμο στην Ουκρανία, οι επισκέπτες κλήθηκαν να φέρουν δολάρια ή ευρώ για δαπάνες, αντί για ρούβλια, γιουάν ή ρουπίες.
Αλλά με τον δικό του συνδυασμό βαρέος δανεισμού, απειλών προς τη Fed και τους εμπορικούς εταίρους, ο Trump ίσως καταφέρει να καταστρέψει το δολάριο μόνος του» καταλήγει η Telegraph.
www.bankingnews.gr
Έιδικότερα, όπως επισημαίνεται, όταν o λόγος πάει στην οικονομική απόδοση, λίγοι πρωθυπουργοί ή πρόεδροι θα καλωσόριζαν μια σύγκριση με την Ελλάδα.
Εικόνες προερχόμενες από την κρίση χρέους της χώρας το 2011 από διαδηλώσεις, ΜΑΤ και τους δρόμους της Αθήνας στις φλόγες κυριαρχούν στη διεθνή μνήμη.
Μέχρι την πανδημία, το χρέος της Ελλάδας ήταν περισσότερο από το διπλάσιο του μεγέθους της οικονομίας της.
Η χώρα βίωνε μια κατάσταση ανάλογη με κάποιες από τις φτωχότερες και πιο ταλαιπωρημένες ζώνες κρίσης στον κόσμο, όπως η Ερυθραία, το Σουδάν και η Βενεζουέλα - δεν είναι ένα «κλαμπ» στο οποίο θα ήθελε να συμμετάσχει κανείς.
Όμως, οι οικονομολόγοι προβλέπουν ότι σε δέκα χρόνια, ένα άλλο έθνος θα έχει ενταχθεί σε αυτή την αμφιλεγόμενη λίστα – οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής.
Σύμφωνα με την Telegraph, ο συνδυασμός της αξιοσημείωτης ανάκαμψης των ελληνικών προοπτικών και της αύξησης του χρέους υπό τους προέδρους Donald Trump και Joe Biden σημαίνει ότι, στις αρχές της δεκαετίας του 2030, το χρέος των ΗΠΑ, μετρούμενο σε σχέση με το μέγεθος της οικονομίας τους, προβλέπεται να ξεπεράσει αυτό της Ελληνικής Δημοκρατίας.
Σε απόλυτους αριθμούς, τα μεγέθη είναι απίστευτα. Το εθνικό χρέος της Αμερικής έχει αυξηθεί στα 36 τρισεκατομμύρια δολάρια, από 20 τρισεκατομμύρια πριν από οκτώ χρόνια. Αυτό το χρέος είναι πλέον μεγαλύτερο από την οικονομία της.
Στις αρχές της δεκαετίας του 2030, η Αμερική θα έχει χρέη που ανέρχονται στο 134% του ΑΕΠ, φτάνοντας το επίπεδο της Ιταλίας και ξεπερνώντας την Ελλάδα, της οποίας, σύμφωνα με τις προβλέψεις των οικονομολόγων της UBS, θα έχει πέσει κάτω από το 130% εκείνη την περίοδο.
Τέτοια χρέη οδηγούν σε έναν φαύλο κύκλο – το ετήσιο κόστος εξυπηρέτησης του χρέους της κυβέρνησης ήδη ξεπερνά το 1,1 τρισεκατομμύριο δολάρια.
Αυτή η συσσώρευση χρέους θα έπρεπε να μας ανησυχεί όλους.
Εκτός από τη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου, η Αμερική είναι επίσης το ασφαλές καταφύγιο του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Λειτουργεί ως αποθήκη μετρητών σε περιόδους ύφεσης και ως σημείο αναφοράς για τον καθορισμό επιτοκίων για μεγάλο μέρος του υπόλοιπου κόσμου.
Ο Richard Francis από τη Fitch, η οποία υποβάθμισε την πιστοληπτική ικανότητα των ΗΠΑ πέρυσι, αναφέρει ότι τα χρέη της χώρας είναι ήδη «εξαιρετικά υψηλά» και διπλάσια από το τυπικό επίπεδο για μια χώρα με διπλή αξιολόγηση Α.
«Το βάρος των τόκων είναι αρκετά υψηλό - είναι μακράν υψηλότερο από αυτό των περισσότερων ομοίων της και αναμένεται να παραμείνει πολύ υψηλό» λέει.
Είναι βιώσιμο το χρέος των ΗΠΑ;
Τα παραπάνω εγείρουν το ερώτημα εάν τα χρέη των ΗΠΑ είναι βιώσιμα ή αν η χώρα βρίσκεται σε πορεία αντίστοιχη αυτής της Ιταλίας και της Ελλάδας πριν από 15 χρόνια, βαίνοντας ολοταχώς προς μια κρίση.
Η Αμερική είναι προς το παρόν ασφαλής λόγω της θέσης της ως ασφαλούς καταφυγίου του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος (το μέρος στο οποίο καταφεύγουν οι παγκόσμιοι επενδυτές με την πρώτη ένδειξη προβλήματος).
«Οι ΗΠΑ έχουν μια πολύ διαφοροποιημένη, ισχυρή οικονομία, και φυσικά το δολάριο είναι το κυρίαρχο αποθεματικό νόμισμα στον κόσμο, το οποίο προσφέρει στις ΗΠΑ τεράστια ευελιξία στη χρηματοδότηση, που δεν συγκρίνεται με καμία άλλη χώρα» λέει.
Το κόστος δανεισμού έχει αυξηθεί, αλλά υπάρχουν λιγοστά σημάδια ότι οι επενδυτές είναι απρόθυμοι να χρηματοδοτήσουν το έλλειμμα.
Το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ μπορεί να δανειστεί για 10 χρόνια με επιτόκιο περίπου 4,2%.
Αυτό είναι πολύ πάνω από τα χαμηλά της πανδημίας, που ήταν κάτω από 1%, ή από το τυπικό ποσοστό μεταξύ 2% και 3% μετά την οικονομική κρίση.
Ωστόσο, είναι ένα γνώριμο επιτόκιο για όσους θυμούνται τα χρόνια πριν από την κρίση του 2008 και αντικατοπτρίζει την ισχυρή ανάπτυξη στις ΗΠΑ και τη μάχη της Ομοσπονδιακής Τράπεζας κατά του πληθωρισμού, αντί να υποδεικνύει απαραίτητα ανησυχία μεταξύ των επενδυτών.
Η Marion Amiot, οικονομολόγος στη S&P, λέει ότι αυτό είναι το «υπερβολικό προνόμιο» της Αμερικής σε δράση.
Τα υψηλά επιτόκια και η οικονομική ανάπτυξη προσελκύουν παγκόσμια κεφάλαια στις ΗΠΑ, ενώ σε περιόδους κρίσης οι διεθνείς επενδυτές το βλέπουν επίσης ως το ασφαλέστερο καταφύγιο – έτσι οι αμερικανικές αρχές μπορούν να χρηματοδοτούν τα ελλείμματά τους τόσο σε καλές όσο και σε κακές εποχές.
«Αυτό το ερώτημα της βιωσιμότητας του χρέους επανέρχεται συνεχώς, αλλά δεν υπάρχει πραγματική εναλλακτική στο δολάριο» λέει.
«Ένας φαύλος κύκλος»
Παρ’ όλα αυτά, οι αναλυτές ανησυχούν ότι ακόμη και ο Λευκός Οίκος θα ξεμείνει από περιθώρια δανεισμού αν συνεχίσει να συσσωρεύει χρέος με τον τρέχοντα ρυθμό.
Ο Olivier Blanchard, πρώην επικεφαλής οικονομολόγος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, λέει ότι η Αμερική πρόκειται να δοκιμάσει αυτά τα όρια.
«Κάποια στιγμή, πραγματικά δεν ξέρουμε πότε, οι επενδυτές θα αρχίσουν να αναρωτιούνται, "Θα μας επιστραφούν τα χρήματα;"» λέει.
Το αποτέλεσμα θα είναι υψηλότερο κόστος δανεισμού και «ένας φαύλος κύκλος που μερικές φορές οδηγεί σε χρεοκοπία».
«Αυτό έχει συμβεί σε πολλές άλλες χώρες, αλλά είναι αδιανόητο στις ΗΠΑ. Αλλά είναι πραγματικά αδιανόητο;» ρωτάει.
«Οι επενδυτές πιθανώς δεν θα τρομοκρατηθούν, αλλά υπάρξουν κάποιες ενδείξεις ανησυχίας στις αγορές ομολόγων».
Ο Paul Donovan της UBS λέει ότι το χρέος των ΗΠΑ δεν βρίσκεται σε βιώσιμη πορεία, αλλά είναι απίθανο να αποτελέσει ζήτημα κατά τη θητεία του Trump.
«Εσωτερικά, οι ΗΠΑ παραμένουν μια πλούσια χώρα και θα μπορέσουν να κινητοποιήσουν πόρους για τη χρηματοδότηση των ελλειμμάτων.
Παρόλο που πιστεύω ότι οι ανησυχίες για τη βιωσιμότητα του ελλείμματος θα αυξηθούν, θα έλεγα ότι είναι πιο πιθανό να γίνει κρίσιμο ζήτημα την επόμενη δεκαετία» επισημαίνει ο αναλυτής και προσθέτει: «Ήδη ξοδεύουμε περισσότερα για τόκους από ό,τι για την άμυνα ή το Medicare.
Το μόνο στοιχείο που είναι μεγαλύτερο είναι η κοινωνική ασφάλιση».
Trump εναντίον Federal Reserve…
Σύμφωνα με τη Telegraph, είναι πάντα πιθανό οι προβλέψεις να είναι λανθασμένες. Οι τάσεις έχουν αλλάξει στο παρελθόν.
Όπως σημειώνει ο Jim Reid της Deutsche Bank, στην αλλαγή του αιώνα το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κογκρέσου των ΗΠΑ (CBO) πίστευε ότι το Υπουργείο Οικονομικών θα μπορούσε, αν το επιθυμούσε, να χρησιμοποιήσει τα πλεονάσματά του για να εξοφλήσει πλήρως το εθνικό χρέος και στη συνέχεια να δημιουργήσει ένα τεράστιο ταμείο πλούτου.
«Το 2000, το CBO προέβλεπε ότι αν οι ΗΠΑ αποταμίευαν όλα τα πλεονάσματά τους, τότε το εθνικό χρέος –περίπου 34% του ΑΕΠ εκείνη την εποχή– θα εξοφλούνταν μέσα σε μια δεκαετία και οι ΗΠΑ θα συσσώρευαν περιουσιακά στοιχεία σχεδόν 50% του ΑΕΠ έως το 2030», λέει.
Αυτή τη φορά, ο Trump σχεδιάζει μεγάλες δαπάνες μέσω δανεισμού, αλλά υπάρχουν ενδείξεις ότι θα μπορούσε να συμβεί κάτι διαφορετικό.
Σημειωτέον, έχει δώσει στον δισεκατομμυριούχο Elon Musk ένα προτεινόμενο νέο Υπουργείο Κυβερνητικής Αποδοτικότητας, με στόχο να μειώσει τις κρατικές δαπάνες κατά 2 τρισεκατομμύρια δολάρια.
Αν επιχειρήσει εξοικονομήσεις έστω και κοντά σε αυτό το επίπεδο, ο επικεφαλής της Tesla και της SpaceX θα μειώσει σημαντικά τις προβλέψεις για το κυβερνητικό χρέος.
Προς το παρόν, ο Paul Walters από την S&P παραμένει επιφυλακτικός. «Ο Elon Musk έχει απλώς έναν συμβουλευτικό ρόλο» λέει.
«Όταν εξετάζετε τις δαπάνες και τα στοιχεία του προϋπολογισμού που είναι προστατευμένα, γίνεται πολύ, πολύ δύσκολο να δούμε ουσιαστικές περικοπές στις δαπάνες».
Την ίδια στιγμή που δανείζεται βαριά, ο Θάνος Βαμβακίδης της Bank of America φοβάται ότι οι απόψεις του νεοεκλεγέντος προέδρου για την Ομοσπονδιακή Τράπεζα θα μπορούσαν να τρομάξουν τις αγορές και να απομακρύνουν τους επενδυτές από τις ΗΠΑ, υπονομεύοντας το καθεστώς τους ως «ασφαλούς καταφυγίου».
«Πιθανός καταλύτης την επόμενη χρονιά θα είναι αν ξεκινήσουν τριβές μεταξύ της νέας αμερικανικής κυβέρνησης και της Fed» λέει.
Οι πολιτικές του Trump πιθανώς θα αυξήσουν τον πληθωρισμό, προσθέτει, αναγκάζοντας τη Fed να αυξήσει τα επιτόκια – κάτι που ο Trump έχει επικρίνει.
«Αν η νέα κυβέρνηση αρχίσει να συγκρούεται με την αυστηρή πολιτική της Fed ως απάντηση στις δημοσιονομικές πολιτικές της, αυτό θα αποτελέσει έναν τοξικό συνδυασμό» λέει ο Βαμβακίδης.
«Δεν θα το αποκαλούσα μια στιγμή τύπου Liz Truss, αλλά θα μπορούσε να μοιάζει, επειδή οι αποδόσεις θα είναι υψηλότερες και το δολάριο θα υποχωρήσει».
Μια άλλη απειλή είναι ότι άλλες χώρες μπορεί να δράσουν εναντίον των ΗΠΑ.
Ο Donovan της UBS λέει ότι υπάρχει μια πιθανότητα η Κίνα να αντεπιτεθεί στο πλαίσιο ενός εμπορικού πολέμου, προκαλώντας σοβαρό πλήγμα.
«Αν η Κίνα σταματούσε να αγοράζει αμερικανικά ομόλογα σε αντίποινα για εμπορικούς δασμούς –ειδικά αν οι δασμοί αυτοί επιβράδυναν σημαντικά την ανάπτυξη στις ΗΠΑ– το αποτέλεσμα θα μπορούσε να είναι μια διαταραγμένη αγορά και αυξανόμενη ανησυχία για τη βιωσιμότητα του χρέους» λέει.
Ο ίδιος ο Trump φαίνεται να αναγνωρίζει ότι οι ΗΠΑ κάποια μέρα θα μπορούσαν να απολέσουν το πλεονέκτημα του δολαρίου.
Ο νεοεκλεγείς πρόεδρος τουίταρε ότι θα επιβάλει τεράστιους δασμούς στις εισαγωγές από τις χώρες BRICS –Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα και Νότια Αφρική– αν επιχειρήσουν να βρουν εναλλακτικές λύσεις στο δολάριο.
«Όποιος πιστεύει οι χώρες BRICS θα απομακρυνθούν από το δολάριο και εμείς θα στεκόμαστε άπραγοι γελιέται» δήλωσε με ένταση ο Trump.
«Απαιτούμε δέσμευση από αυτές τις χώρες ότι δεν θα δημιουργήσουν νέο νόμισμα BRICS ούτε θα υποστηρίξουν άλλο νόμισμα για να αντικαταστήσουν το ισχυρό αμερικανικό δολάριο.
Αλλιώς, θα αντιμετωπίσουν δασμούς 100% και θα πρέπει να πουν αντίο στις πωλήσεις τους στην υπέροχη αμερικανική οικονομία».
«Αυτές οι απειλές δείχνουν ότι οι ΗΠΑ κινδυνεύουν να χάσουν τη δυνατότητα να δανείζονται επ’ άπειρον.The idea that the BRICS Countries are trying to move away from the Dollar while we stand by and watch is OVER. We require a commitment from these Countries that they will neither create a new BRICS Currency, nor back any other Currency to replace the mighty U.S. Dollar or, they…
— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) November 30, 2024
Προς το παρόν, υπάρχουν λιγοστές ενδείξεις σοβαρής απειλής: στη δική τους σύνοδο κορυφής τον Οκτώβριο στο Sochi, αρκετά μακριά από τον Πόλεμο στην Ουκρανία, οι επισκέπτες κλήθηκαν να φέρουν δολάρια ή ευρώ για δαπάνες, αντί για ρούβλια, γιουάν ή ρουπίες.
Αλλά με τον δικό του συνδυασμό βαρέος δανεισμού, απειλών προς τη Fed και τους εμπορικούς εταίρους, ο Trump ίσως καταφέρει να καταστρέψει το δολάριο μόνος του» καταλήγει η Telegraph.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών