Οι κυβερνήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης μπορεί να δεσμεύονται δημόσια για μια «στοχευμένη και προσωρινή» δημοσιονομική στήριξη σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις για την τιθάσευση των υψηλών τιμών ενέργειας προκειμένου να μην υπονομευθούν οι προσπάθειες της κεντρικής τράπεζας για την καταπολέμηση του πληθωρισμού, αλλά αξιωματούχοι διεθνών οικονομικών οργανισμών προειδοποιούν ότι θα είναι πολιτικά πολύ δύσκολο αυτό να πραγματοποιηθεί - ήτοι πρόκειται για μια στυγνή κοροϊδία των γραφειοκρατών των Βρεξελλών που κινδυνεύσει να οδηγήσεις τις οικονομίες και τις κοινωνίες σε χάος, σύμφωνα με ανάλυση του Reuters το Σάββατο 15 Οκτωβρίου 2022.
Η εμμονή της Δύσης στην παράλογη αντιπαράθεση στη Ρωσία και οι… υστερικές και αυτοκτονικές κυρώσεις στον ενεργειακό τομέα της απειλούν τόσο την παραγωγική βάση της Γηραιάς Ηπείρου όσο και την κοινωνική συνοχή καθώς τα μέτρα στήριξης οδηγούν σε δημοσιονομικό εκτροχιασμό τις οικονομίες της Ήπείρου όπως δέιχνουν οι αμείλικτοι αριθμοί.
Πολιτική πίεση και δημοσιονομική σταθερότητα
Κατά τις διαβουλεύσεις στο περιθώριο των συναντήσεων του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας στην Ουάσιγκτον, ανώτεροι αξιωματούχοι της Ευρωζώνης δήλωσαν ότι η πολιτική πίεση για την προστασία των πολιτών και των θέσεων εργασίας τους ενόψει της εκτίναξης των τιμών της ενέργειας οδηγεί στην πράξη σε μεγάλη απόκλιση σε σχέση με τους μακροοικονομικούς υπολογισμούς.
«Εάν περίπου τα δύο τρίτα του πληθωρισμού προέρχονται από ένα εξωτερικό σοκ στον ενεργειακό εφοδιασμό και όχι από την υπερβολική ζήτηση, θα το λύσει η αυστηροποίηση της δημοσιονομικής πολιτικής;
Όχι», δήλωσε ανώτερος αξιωματούχος της Ευρωζώνης.
Ασυμβίβαστοι στόχοι
«Για τους πολιτικούς αυτή είναι μια πολύ δύσκολη κατάσταση, ούδείς γνωρίζει πραγματικά πώς να συμβιβάσει την πτυχή της νομισματικής και της δημοσιονομικής πολιτικής και, τελικά, όλοι κάνουν ό,τι πρέπει για να κρατήσουν τους ψηφοφόρους τους θωρακισμένους», είπε ο αξιωματούχος.
Ωστόσο, η προστασία των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων με δημόσιο χρήμα λειτουργεί αποτελεσματικά ως ένα πρόγραμμα τόνωσης της οικονομίας, που όμως κινείται ενάντια στις προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να τιθασεύσει τον υψηλό πληθωρισμό και αποδυναμώνει το σήμα των τιμών που αποσκοπεί στη μείωση της ζήτησης.
Για να αποφευχθεί η αύξηση του πληθωρισμού, οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης δεσμεύτηκαν να διατηρήσουν αυτή τη βοήθεια προσωρινή και στοχευμένη, αλλά ο Επίτροπος Οικονομικών της ΕΕ Paolo Gentiloni, πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας, δήλωσε τον Σεπτέμβριο ότι θα ήταν δύσκολο να τηρηθεί αυτός ο στόχος.
Δημοσιονομικά μέτρα κατά της ενεργειακής κρίσης
Άρση των μέτρων και στόχευση…
«Ξέρω ότι είναι πολύ δύσκολο γιατί όταν εισάγεται ένα μέτρο η τάση να διατηρηθεί είναι αναπόφευκτη και είναι δύσκολο να περιοριστεί η υποστήριξή του σε ορισμένες ομάδες», επισήμανε.
Ακόμα και οι ίδιοι οι όροι «στοχευμένο και προσωρινό» κατανοούνται διαφορετικά μεταξύ των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης, προκαλώντας μεγάλη ένταση κατά τη διάρκεια των συζητήσεων, δήλωσαν αξιωματούχοι.
«Στόχευση θα μπορούσε να σημαίνει στόχευση των φτωχότερων στην κοινωνία, αλλά θα μπορούσε επίσης να σημαίνει στόχευση στη ρίζα του προβλήματος, πράγμα που σημαίνει υψηλές τιμές ενέργειας», είπε ένας δεύτερος αξιωματούχος της Ευρωζώνης, σημειώνοντας επίσης ότι σε μια κατάσταση κρίσης ήταν δύσκολο για τους πολιτικούς να δώσουν βοήθεια σε κάποιους αλλά όχι σε άλλους.
«Το προσωρινό είναι επίσης δύσκολο να προσδιοριστεί -εάν π.χ. αυξηθούν οι κατώτατοι μισθοί ή η πρόνοια ώστε να βοηθηθούν οι τους φτωχότεροι, θα παραμείνει έτσι», επισήμανε.
Νοικοκυριά εναντίον επιχειρήσεων
Ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Τμήματος του ΔΝΤ Alfred Kammer επισήμανε ότι ένα καλό παράδειγμα στοχευμένης και προσωρινής ήταν η βοήθεια για νοικοκυριά χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος μέσω εφάπαξ εκπτώσεων στους λογαριασμούς ενέργειας.
Ωστόσο, αξιωματούχοι σημειώνουν επίσης ότι δεδομένου ότι οι τιμές της ενέργειας δεν αναμένεται να υποχωρήσουν σύντομα στα επίπεδα πριν από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, θα είναι δύσκολο να αποφασίσουμε πότε θα αποσυρθούν αυτές οι εκπτώσεις.
Τα διαφορετικά επίπεδα στήριξης που μπορούν να αντέξουν οικονομικά οι χώρες της Ευρωζώνης προκαλούν πρόσθετες εντάσεις, ειδικά αφότου η Γερμανία ανακοίνωσε ένα πρόγραμμα στήριξης για νοικοκυριά και εταιρείες ύψους έως και 200 δισ. ευρώ -ποσό που λίγες άλλες κυβερνήσεις στην Ευρώπη θα μπορούσαν να φτάσουν.
Για παράδειγμα, ενώ τα σχέδια του Βερολίνου χαιρετίστηκαν από ψηφοφόρους και αγορές, ένα τεράστιο πακέτο που ανακοινώθηκε στη Βρετανία και το οποίο περιελάμβανε πάγωμα των τιμών της ενέργειας προκάλεσε αντιδράσεις στην αγορά, δείχνοντας ότι δεν έχουν όλες οι χώρες τα ίδια περιθώρια ελιγμών στα μάτια των επενδυτών.
Ωστόσο, πολλοί αξιωματούχοι πιστεύουν ότι οι κυβερνήσεις δεν έχουν πολλές επιλογές.
Στρέβλωση του ανταγωνισμού
«Σε μια κρίση κόστους ζωής, όπως αυτή πρέπει να προστατεύσεις τον κοινωνικό ιστό», δήλωσε τρίτος ανώτερος αξιωματούχος της Ευρωζώνης.
Ενώ η βοήθεια προς τα νοικοκυριά είναι γενικά αποδεκτή από τις κυβερνήσεις της Ευρωζώνης, η μαζική υποστήριξη προς τις εταιρείες στρεβλώνει τον ανταγωνισμό στην ενιαία αγορά της ΕΕ, δίνοντας σε εταιρείες από πλουσιότερες χώρες ένα αθέμιτο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, δήλωσαν αξιωματούχοι.
«Το πραγματικό ζήτημα είναι η βοήθεια για τις επιχειρήσεις.
Τώρα η αρχή ότι ο καθένας να δρά για τον εαυτό του, δεν μπορεί να θεωρηθεί ως καλή προοπτική», είπε ο πρώτος αξιωματούχος.
Οι μεμονωμένες κυβερνήσεις μπορούν να χειριστούν τη στήριξη των νοικοκυριών, είπαν αξιωματούχοι, αλλά οποιαδήποτε βοήθεια προς τις εταιρείες θα πρέπει να συντονιστεί σε επίπεδο ΕΕ για τη διατήρηση του θεμιτού ανταγωνισμού πέρα από τα σύνορα των 27 χωρών που αποτελούν την ενιαία αγορά της ΕΕ.
Ερώτηση για την Ελλάδα – Στοχευμένες κοινωνικές μεταβιβάσεις
Σε ερώτηση για τη κατάσταση στην Ελλάδα, και τι προτείνει το ΔΝΤ για την αντιμετώπιση των υψηλών τιμών ενέργειας, ο κ. Kammer, απάντησε: «Νομίζω ότι οι συμβουλές μας προς την Ελλάδα είναι παρόμοιες με τις συμβουλές που δίνουμε σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Πράγματι, η λήψη μέτρων ευρείας βάσης για τις τιμές, τα ανώτατα όρια, η μείωση φόρων δεν είναι ο σωστός τρόπος.
Αντίθετα, υποστηρίζουμε στοχευμένες, ει δυνατόν, εφάπαξ στοχευμένες κοινωνικές μεταβιβλασεις για να αντιμετωπιστεί το αυξημένο κόστος ζωής. Θα πρέπει να είναι προσωρινές και αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για χώρες που έχουν περιορισμένο δημοσιονομικό χώρο ή που πρέπει να μειώσουν το χρέος με την πάροδο του χρόνου».
Οι εκτιμήσεις του ΔΝΤ
Το ΔΝΤ εκτιμά ότι υπό αυτές τις συνθήκες οι ευρωπαϊκές προοπτικές έχουν σκοτεινιάσει, με την ανάπτυξη να υποχωρεί και τον πληθωρισμό να παραμένει σε υψηλά επίπεδα:
Η αύξηση του ΑΕΠ στην προηγμένη Ευρώπη προβλέπεται να μειωθεί από 3,2% το 2022 σε 0,6%
Στις αναδυόμενες ευρωπαϊκές οικονομίες, η ανάπτυξη προβλέπεται επίσης να υποχωρήσει απότομα, από 4,3% το 2022 σε 1,7% το 2023—μια αναθεώρηση προς τα κάτω κατά 1 ποσοστιαία μονάδα.
Ο πληθωρισμός θα αρχίσει να μειώνεται σταθερά το επόμενο έτος, αλλά θα παραμείνει σημαντικά πάνω από τους στόχους της κεντρικής τράπεζας.
Προβλέπουν τον συνολικό πληθωρισμό σε περίπου 6% στις προηγμένες ευρωπαϊκές οικονομίες και 12% στην περιφέρεια.
Οι κίνδυνοι για την ανάπτυξη είναι καθοδικοί και οι κίνδυνοι για τον πληθωρισμό είναι ανοδικοί, όπως φαίνεται στη νέα Περιφερειακή Οικονομική Προοπτική, η οποία θα δημοσιοποιηθεί τη Δευτέρα 24 Οκτωβρίου.
Συνεργασία δημοσιονομικής και νομισματικής πολιτικής
Όσον αφορά τη δημοσιονομική πολιτική, το ΔΝΤ έχει δύο βασικά μηνύματα.
Πρώτον, η δημοσιονομική αυστηροποίηση θα πρέπει να προχωρήσει το 2023.
Γιατί; Επειδή πρέπει να συνεργαστεί με τη νομισματική πολιτική για την καταπολέμηση του πληθωρισμού και οι κυβερνήσεις πρέπει να ξαναχτίσουν τον δημοσιονομικό χώρο που έχει εξαντληθεί από την κρίση της COVID.
Δεύτερον, η δημοσιονομική πολιτική πρέπει επίσης να συνεχίσει να αντιμετωπίζει την κρίση του κόστους ζωής, αλλά πρέπει να το κάνει πιο αποτελεσματικά.
Το ΔΝΤ αναφέρει επίσης ότι τα μέτρα που έχουν λάβει οι κυβερνήσεις θα πρέπει να είναι προσωρινά και θα πρέπει να γίνουν πιο στοχευμένα για να διασφαλιστεί ότι το δημοσιονομικό τους κόστος παραμένει διαχειρίσιμο και —αυτό είναι κρίσιμο— για να διασφαλιστεί ότι οι τιμές της ενέργειας ενθαρρύνουν χαμηλότερη κατανάλωση ενέργειας.
Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις μπορούν επίσης να είναι πολύ πιο αποτελεσματικές στην υποστήριξη των επιχειρήσεων.
Η ενεργειακή ασφάλεια είναι ευρωπαϊκό πρόβλημα.
Αντιμετωπίζεται καλύτερα από κοινού, με στόχο τη διασφάλιση ίσων όρων ανταγωνισμού στην «ενιαία αγορά».
www.bankingnews.gr
Ενεργειακή κρίση: Οι κυβερνήσεις της ΕΕ κοροϊδεύουν πολίτες και επιχειρήσεις, ανεφάρμοστα τα «στοχευμένα» μέτρα στήριξης
Τι επισημαίνουν αξιωματούχοι της Ευρωζώνης, της Παγκόσμιας Τράπεζας και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου
Σχόλια αναγνωστών