Σχετικά Άρθρα
Ανατροπή από την Κίνα - Κρατικές τράπεζες αγοράζουν δολάρια για να τιθασεύσουν την άνοδο του γουάν
Οι BRICS γκρεμίζουν την παγκόσμια ιεραρχία, τα 3 σενάρια - φωτιά - Τελείωσε το πάρτι του δολαρίου, ανατέλλει το γουάν
Η κυκλοφορία του Ψηφιακού Γουάν 2.0 το 2025 αλλάζει τον τρόπο λειτουργίας του χρήματος στην Ασία.
Η τεχνολογία αυτή συνδέει την People’s Bank of China απευθείας με το διασυνοριακό δίκτυο πληρωμών της ASEAN (Ένωση Χωρών της Νοτιοανατολικής Ασίας), επιταχύνοντας τις συναλλαγές σε σύγκριση με παλαιότερα συστήματα όπως το SWIFT, που απαιτούν 3 έως 5 ημέρες.
Το Πεκίνο αναπτύσσει το υπόβαθρο μιας περιφερειακής χρηματοοικονομικής υποδομής που επιταχύνει τον διακανονισμό συναλλαγών, ενώ ταυτόχρονα μειώνει την εξάρτηση από το αμερικανικό δολάριο.
Σύμφωνα με αναφορές του Yuan Adoption Tracker, όπως μεταδίδει το Modern Diplomacy, το πρώτο τρίμηνο του 2025 σημειώθηκε σημαντική αύξηση στη χρήση του Renminbi για διεθνείς εμπορικούς διακανονισμούς, ενώ το μερίδιό του στην παγκόσμια αγορά συναλλάγματος συνέχισε να αυξάνεται.
Αυτό δείχνει ότι το e-CNY δεν αποτελεί πλέον μια απλή εσωτερική δοκιμή στην Κίνα, αλλά μέρος μιας ευρύτερης κινεζικής στρατηγικής για διεθνοποίηση του νομίσματός της.
Η τάση αυτή ευθυγραμμίζεται με την παγκόσμια διαδικασία απο-δολαριοποίησης.
Η Κίνα αξιοποιεί τον ανταγωνισμό με τις ΗΠΑ για να επεκτείνει τη χρήση του e-CNY στην Ασία.
Αναλυτές επισημαίνουν ότι το 2025 αποτελεί κρίσιμη χρονιά για την ενίσχυση της ισχύος του ψηφιακού γουάν εκτός Κίνας, ειδικά στον λιανικό τομέα του Χονγκ Κονγκ και πέραν των συνόρων της ASEAN.
Το Digital Yuan δημιουργεί ένα στρατηγικό δίλημμα για την ASEAN: θα πρέπει να προτάξει την αποδοτικότητα των συναλλαγών ή τη νομισματική της κυριαρχία; Η ενσωμάτωση του e-CNY προσφέρει ταχύτητα και χαμηλό κόστος, όμως η αυξημένη κινεζική επιρροή στα συστήματα διασυνοριακών πληρωμών μπορεί να περιορίσει τις επιλογές νομισματικής πολιτικής των κεντρικών τραπεζών της περιοχής.
Η συμμετοχή της Ταϊλάνδης στο εγχείρημα m-CBDC, η πρωτοβουλία της Ινδονησίας για το Rupiah Digital και οι αυστηρότεροι κανονισμοί του Βιετνάμ για τα κρυπτονομίσματα δείχνουν ότι οι αντιδράσεις των χωρών της Νοτιοανατολικής Ασίας δεν είναι ομοιογενείς απέναντι στη διείσδυση της κινεζικής χρηματοοικονομικής τεχνολογίας.
Η στρατηγική πρόθεση της Κίνας
Από το 2020, η Κίνα δεν θεώρησε ποτέ το e-CNY ως ένα καθαρά εγχώριο τεχνολογικό επίτευγμα.
Μέσω διμερών και πολυμερών εμπορικών σχέσεων, προωθεί επιθετικά την υιοθέτηση του Digital Yuan ως μέσου διασυνοριακών πληρωμών στην ASEAN. Σύμφωνα με ανάλυση του China Crunch, οι διασυνοριακές συναλλαγές e-CNY στην ASEAN ξεπέρασαν τα 500 δισεκατομμύρια γιουάν κατά τους πρώτους εννέα μήνες του 2025, υποδηλώνοντας ότι το e-CNY εξελίσσεται σε δημοφιλές εναλλακτικό σύστημα έναντι του SWIFT.
Για το Πεκίνο, η κυριαρχία του δολαρίου συνιστά γεωπολιτικό τρωτό σημείο.
Με την προώθηση του e-CNY, επιχειρεί να χτίσει ένα παράλληλο χρηματοοικονομικό σύστημα που μειώνει την παγκόσμια εξάρτηση από το δολάριο.
Η στρατηγική αυτή βρίσκεται σε αρμονία με τις επιδιώξεις της Ρωσίας και άλλων χωρών BRICS.
Η Observer Research Foundation προβλέπει ότι το 2025 θα σηματοδοτήσει μια πιο επιθετική διεθνή επέκταση του e-CNY, ιδιαίτερα στο Χονγκ Κονγκ και εκτός ASEAN.
Πέρα από τις τεχνικές πτυχές, το Digital Yuan ενισχύει τη «μαλακή ισχύ» της Κίνας.
Εντάσσοντας την ASEAN στο οικοσύστημα του e-CNY, το Πεκίνο γίνεται ρυθμιστής κανόνων.
Οι χώρες που χρησιμοποιούν το κινεζικό ψηφιακό νόμισμα θα δυσκολευτούν να αντιταχθούν σε πολιτικές ή οικονομικές πρωτοβουλίες της Κίνας.
Παράλληλα, η Κίνα προωθεί το έργο mBridge μαζί με το Χονγκ Κονγκ, την Ταϊλάνδη και τα ΗΑΕ.
Το εγχείρημα εξετάζει την ταχύτητα και την αποδοτικότητα των διασυνοριακών συναλλαγών μέσω CBDC και ενισχύει τη χρηματοοικονομική συνοχή της περιοχής. Μέσω του mBridge, το Πεκίνο δεν προσφέρει απλώς τεχνολογία αλλά θέτει τα θεμέλια ενός νέου συστήματος πληρωμών που λειτουργεί ως εναλλακτικό προς τις δυτικές δομές.
Το δίλημμα της ASEAN
Κάθε χώρα της ASEAN αντιμετωπίζει το ζήτημα διαφορετικά.
Η Ταϊλάνδη επιδιώκει τη μείωση του κόστους των διασυνοριακών εμβασμάτων και την ενίσχυση της χρηματοοικονομικής ενοποίησης.
Η Ινδονησία επιτρέπει μόνο το Rupiah Digital ως νόμιμο μέσο ψηφιακών πληρωμών, υπογραμμίζοντας την προτεραιότητα στη διατήρηση της νομισματικής κυριαρχίας της.
Το Βιετνάμ εστιάζει στη ρύθμιση της εγχώριας αγοράς κρυπτονομισμάτων, την οποία αντιμετωπίζει περισσότερο ως επενδυτικό παρά ως συναλλακτικό εργαλείο, σύμφωνα με την PwC.
Η Σιγκαπούρη, μέσω του έργου BLOOM, αξιοποιεί tokenization και stablecoins για διασυνοριακές πληρωμές, διατηρώντας ευελιξία και αποτρέποντας την υπεροχή ενός και μόνο νομίσματος.
Η ενσωμάτωση του e-CNY ενδέχεται να περιορίσει τις επιλογές νομισματικής πολιτικής των κεντρικών τραπεζών της ASEAN. Το ΔΝΤ προειδοποιεί ότι οι διασυνοριακές ψηφιακές πληρωμές, εάν δεν ρυθμιστούν σωστά, μπορεί να προκαλέσουν φυγή κεφαλαίων και νομισματική αστάθεια. Η αυξημένη αποδοτικότητα συνεπάγεται πιθανές απώλειες στη νομισματική αυτονομία.
Η αποδοχή του e-CNY θα ενίσχυε την αποδοτικότητα του συστήματος πληρωμών αλλά θα αύξανε την εξάρτηση από την Κίνα.
Η απόρριψή του θα διασφάλιζε την κυριαρχία, αλλά ενδέχεται να έθετε την περιοχή εκτός των εξελίξεων της παγκόσμιας ψηφιακής οικονομίας.
Μακροπρόθεσμοι κίνδυνοι
Η ευρεία χρήση του ψηφιακού γουάν στο σύστημα πληρωμών της ASEAN ενδέχεται να περιπλέξει τη χάραξη νομισματικής πολιτικής.
Κεντρικές τράπεζες που μέχρι σήμερα ελέγχουν τη ρευστότητα και τα εργαλεία πολιτικής, θα αντιμετωπίσουν νέες προκλήσεις όταν σημαντικό μέρος των διασυνοριακών ροών πραγματοποιείται σε e-CNY.
Οι πιο αδύναμες οικονομίες, όπως το Ανατολικό Τιμόρ, το Λάος και η Καμπότζη, κινδυνεύουν να χάσουν περαιτέρω τη δυνατότητα άσκησης ανεξάρτητης δημοσιονομικής και νομισματικής πολιτικής, δεδομένης της υψηλής τους εξάρτησης από το κινεζικό εμπόριο.
Το Digital Yuan είναι ένα σύστημα πληρωμών βασισμένο στα δεδομένα, επιτρέποντας στις κινεζικές αρχές να καταγράφουν διασυνοριακές συναλλαγές σε πραγματικό χρόνο. Το Atlantic Council CBDC Tracker επισημαίνει ότι το e-CNY παρέχει στους ρυθμιστές εργαλεία άμεσης παρακολούθησης των ροών χρήματος.
Αυτό έχει οδηγήσει σε ανησυχίες ότι το Πεκίνο θα μπορούσε να αξιοποιήσει αυτά τα δεδομένα ως μέσο πολιτικής επιρροής.
Παρότι η απλοποίηση των συναλλαγών καθιστά το e-CNY ελκυστικό, η μαζική υιοθέτησή του ενδέχεται να οδηγήσει σε διαρθρωτική εξάρτηση.
Οι οικονομίες που θα βασιστούν υπερβολικά στο κινεζικό σύστημα πληρωμών θα δυσκολευτούν να διαφοροποιήσουν το εμπόριό τους και να διατηρήσουν την οικονομική τους ανεξαρτησία.
Η ταχεία εξάπλωση του e-CNY στο Χονγκ Κονγκ και πέραν της ASEAN υποδεικνύει την πρόθεση του Πεκίνου να καθιερώσει το Renminbi ως το κυρίαρχο νόμισμα της περιοχής.
Πολιτικές Επιπτώσεις
Η ASEAN χρειάζεται να αναπτύξει έναν Digital Payment Hub ως πλαίσιο περιφερειακής ενοποίησης.
Μια τέτοια δομή θα μειώσει τον κίνδυνο μονομερούς εξάρτησης από το e-CNY και θα ενισχύσει τη διαλειτουργικότητα των κεντρικών τραπεζών.
Ο συντονισμός στην ανάπτυξη CBDC μπορεί να αποτρέψει τη διάσπαση του παγκόσμιου συστήματος πληρωμών και να διατηρήσει τη νομισματική σταθερότητα της περιοχής.
Το Digital Yuan ενέχει κινδύνους χρηματοοικονομικής επιτήρησης. Η ASEAN πρέπει να ενισχύσει τα πλαίσια KYC, AML και CFT.
Ισχυρή ρύθμιση των fintech και των CBDC είναι κρίσιμη για την προστασία της κρατικής κυριαρχίας από υπερβολική εξωτερική επιρροή.
Η Ινδονησία, με το Rupiah Digital, και το Βιετνάμ, με την εστίασή του στη ρύθμιση των κρυπτονομισμάτων, αποτελούν παραδείγματα στρατηγικής αντιστάθμισης που διατηρεί τον χώρο πολιτικής.
Η ASEAN πρέπει να ενθαρρύνει την ανάπτυξη εγχώριων ψηφιακών νομισμάτων ως «ασπίδα» έναντι εξωτερικής κυριαρχίας.
Για τις μικρότερες χώρες, η διαμόρφωση εναλλακτικών νομισματικών εργαλείων αποτελεί κλειδί για τη διατήρηση της οικονομικής αυτονομίας.
Επιπλέον, η ASEAN οφείλει να λειτουργήσει ως ενιαίο μπλοκ σε διεθνή φόρα όπως το G20 και το ΔΝΤ για τη διαμόρφωση παγκόσμιων προτύπων για τα CBDC.
Η συλλογική διαπραγμάτευση ενισχύει τη θέση της απέναντι στις μεγάλες δυνάμεις και προστατεύει την περιφερειακή σταθερότητα.
Παγκόσμια καινοτομία
Το ψηφιακό γιουάν έχει εξελιχθεί από μια τεχνολογική καινοτομία σε ένα γεωπολιτικό εργαλείο που αμφισβητεί την παγκόσμια νομισματική αρχιτεκτονική.
Η παρουσία του στη Νοτιοανατολική Ασία θέτει την ASEAN μπροστά σε ένα δύσκολο δίλημμα: την αποδοχή της αποτελεσματικότητας που προσφέρει το Πεκίνο ή τη διαφύλαξη της νομισματικής της κυριαρχίας μέσω μιας περιφερειακής εναλλακτικής λύσης.
Οι μακροπρόθεσμοι κίνδυνοι είναι σημαντικοί.
Η ενσωμάτωση του e-CNY μπορεί να περιορίσει τον χώρο άσκησης νομισματικής πολιτικής, να ανοίξει τον δρόμο για χρηματοοικονομική επιτήρηση από το Πεκίνο και να δημιουργήσει δομικές εξαρτήσεις που υπονομεύουν την πολιτική και οικονομική αυτονομία των χωρών της ASEAN.
Η ανομοιογένεια των αντιδράσεων εντείνει την ευαλωτότητα της περιοχής απέναντι σε εξωτερικές πιέσεις.
Για τον λόγο αυτό, η ASEAN πρέπει να διαμορφώσει συλλογική στρατηγική: ένα περιφερειακό πλαίσιο CBDC, διαφοροποίηση οικονομικών εταίρων, ενίσχυση ρυθμιστικών μηχανισμών και συντονισμό σε διεθνή θεσμικά όργανα.
Χωρίς τέτοια βήματα, η Νοτιοανατολική Ασία κινδυνεύει να μετατραπεί σε πεδίο αντιπαράθεσης μεγάλων δυνάμεων, αντί για έναν αυτόνομο καθοριστή του χρηματοοικονομικού της μέλλοντος.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών