Σχετικά Άρθρα
Alpha Bank: Τι λέει για τις αποπληθωριστικές πιέσεις στην οικονομία - Η προοπτική του Ταμείου Ανάκαμψης
Moody’s: Σημείο «κλειδί» για ανάπτυξη και μείωση χρέους το Ταμείο Ανάκαμψης για την Ελλάδα
Το Ταμείο Ανάκαμψης στο επίκεντρο του άτυπου υπουργικού συμβούλιου για την Πολιτική Συνοχής της ΕΕ
Το τρίτο κύμα της πανδημίας ανέδειξε συνολικότερους κινδύνους που πλήττουν τόσο σημαντικούς τομείς της οικονομίας αλλά και ευρωπαϊκές χώρες όπως η Ελλάδα και Ιταλία που είναι ήδη επιβαρυμένες από το υψηλό χρέος, σύμφωνα με την η Έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας που δημοσίευσε η ΕΚΤ για τον Μάιο του 2021.
Το τρίτο κύμα
Όπως διαπιστώνεται από τα στάχια της έκθεσης, το τρίτο κύμα της πανδημίας άφησε μεγαλύτερο αρνητικό αποτύπωμα από ό,τι είχε εκτιμηθεί κατά τα πρώτα δύο κύματα.
Αρχής γενομένης από τα τέλη του 2020 και το τρίτο κύμα της πανδημίας έλαβε χώρα μέχρι τους πρώτους μήνες του 2021, επέφερε μεγαλύτερη κόπωση στις οικονομίες, τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά.
Ως βασικός παράγοντας κόπωσης των οικονομιών ο οποίος επισημαίνεται χαμηλότερος ρυθμός υλοποίησης των προγραμμάτων εμβολιασμού στην Ε.Ε. σε σύγκριση με τις ΗΠΑ και τη Βρετανία.
Τα πλήγματα
Σύμφωνα με τα στοιχεία της κεντρική τράπεζας με τον τρόπο με τον οποίο υλοποιείται η επανεκκίνηση της οικονομίας, πολλές επιχειρήσεις, κυρίως μικρομεσαίες, κινδυνεύουν με «λουκέτα»
Την ίδια στιγμή, τα πλήγματα της πανδημίας στις οικονομίες της Ευρωζώνης εντοπίζονται στην αγορά εργασίας (με τα υψηλά επίπεδα ανεργίας), τη χαμηλή κεροδοφορία επιχειρήσεων και τραπεζών.
Επίσης επισημαίνονται και οι κίνδυνοι που συνδέονται με νέα κόκκινα δάνεια, την αύξηση των πτωχεύσεων λόγω ενός ενδεχόμενου κύματος αφερεγγυότητας, την πτώση των τιμών ακινήτων και την άνοδο των μακροπρόθεσμων επιτοκίων.
Διατήρηση νομισματικής και δημοσιονομικής στήριξης
Οι προειδοποιήσεις αυτές έρχονται τη στιγμή που σχεδόν οι αγορά προεξοφλεί το «φρένο» στο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων από την ΕΚΤ ενισχύοντας τους φόβους για άνοδο επιτοκίων, τις πληθωρθστικές πιέσεις και κινδύνου στασιμοπληθωρισμού.
Ενώ, λοιπόν, οι αγορές περιμένουν τις ανακοινώσεις της συνεδρίασης της ΕΚΤ στις 10 Ιουνίου 2021 για να ¨αποκρυπτογραφήσουν τις προθέσεις των διαμορφωτών της πολιτικής της κεντρικής τράπεζας, η έκθεση κάνει σαφές ότι η ευρωπαϊκή οικονομία έχει ανάγκη για δημοσιονομικά και νομισματικά μέτρα στήριξης, μολονότι αυτό θα έχει επίπτωση στα ελλείμματα και στο χρέος.
Συνεπώς, οι κυβερνήσεις και η ΕΚΤ θα πρέπει να γνωρίζουν ότι η στήριξη γίνεται με κόστος το οποίο θα πρέπει να ληφθεί υπόψη στο δημοσιονομικό μείγμα κάθε κράτους-μέλους.
Επιβράδυνση ανάκαμψης
Η ΕΚΤ διατυπώνει την εκτίμηση ότι το υφιστάμενο σκηνικό δημιουργεί συνθήκες για επιβράδυνσης της ανάκαμψη φέτος και ενδεχομένως και το 2022, εν όσω οι επιπρώσεις της πανδημίας εμφανίζονται να διαφέρουν από ανά χώρα και κλάδο της οικονομίας.
Ωστόσο, ένα πιο επιβαρυμένο ευρωπαϊκό περιβάλλον, σε συνδυασμό με τους πιθανούς κινδύνους που μπορεί να επιφέρει η αύξηση των επιτοκίων και του πληθωρισμού στις ΗΠΑ, αναμένεται να έχει επιπτώσεις και στην ελληνική οικονομία – καθώς βρίσκεται εν αναμονή για την ένταξη των ομολόγων της στην επενδυτική βαθμίδα.
Οι κίνδυνοι στον ελληνικό χρηματοπιστωτικό τομέα – και όχι μόνο
Κύμα αφερεγγυότητας: Υπηρεσίες και μικρομεσαίες επιχειρήσεις
Η ΕΚΤ προβλέπει αύξηση κατά 20% των πτωχεύσεων στην Ελλάδα, σε σχέση με το προ-κρίσης επίπεδα, δηλαδή με εκείνα του 2019
Οι πιο ευάλωτοι κλάδοι, δηλαδή αυτοί που επλήγησαν περισσότερο και αυτοί που εμφανίζουν τα μεγαλύτερα προβλήματα στην επανεκκίνηση είναι εκείνοι των υπηρεσιών, του εμπορίου (χονδρικό και λιανικό), μεταφορές και φιλοξενίας (ξενοδοχεία, τουρισμός, κλπ).
Η ΕΚΤ αναφέρει υψηλότερους κινδύνους για τον κλάδο των υπηρεσιών και όσοι κλάδους είναι εξαρτημένες από τους παραπάνω κλάδους.
Μάλιστα, το πρόβλημα εντοπίζεται στις μικρές επιχειρήσεις.
Αντίθετα, άλλοι κλάδοι όπως η βαριά βιομηχανία φαίνεται ότι ανακάμπτουν ταχύτερα και ευκολότερα.
Η ελληνική οικονομία επισημαίνεται εξαρτάται από τους περισσότερους ευάλωτους κλάδους που εντοπίζει η ΕΚΤ (υπηρεσίες, τουρισμός, μεταφορές, εμπόριο).
Μη εξυπηρετούμενα/ κόκκινα δάνεια
Παρά τη μεγάλη μείωση των κόκκινων δανείων που πραγματοποιήθηκε το 2020, η Ελλάδα παραμένει η χώρα με το υψηλότερο ποσοστό μη εξυπηρετούμενων δανείων στην Ε.Ε. (σχεδόν δεκαπλάσιο), ενώ την ίδια ώρα η κυβέρνηση έχει δεσμευθεί το ποσοστό να καταστεί μονοψήφιο (γύρω στο 5%).
Την ίδια στιγμή, η ΕΚΤ επισημαίνει ότι το νέο περιβάλλον ενισχύει τους κινδύνους για περισσότερα κόκκινα δάνεια από τα moratoria και νέα μη εξυπηρειύμενα δάνεια που θα προκύψουν κατά την επανεκκίνηση.
H σημασία του Ταμείου Ανάκαμψης: θα απορροφηθούν οι πόροι έως το 50% του ΑΕΠ;
Η Ελλάδα είναι μία από τις πλέον ευνοημένες χώρες σε ό,τι αφορά την αναλογία κονδυλίων από το Ταμείο Ανάκαμψης σε σχέση με το ΑΕΠ (λίγο πιο κάτω από την πλέο ευνοημένη Ιταλία).
Ο κίνδυνος συνδέεται από το αρνητικό ιστορικό της Ελλάδα όσον αγορά τα ποσοστά απορρόφησης αντίστοιχων διαρθρωτικών πακέτων.
Σύμφωνα με την ΕΚΤ, η δυνητική απορρόφηση θα πρέπει να φτάσει στο 60% του ΑΕΠ, αλλά με βάση την προϊστορία το ποσοστό αυτό είναι 30%.
Όμως, προβλέπει ότι τελικά η Ελλάδα θα καταφέρει υψηλό ποσοστό απορρόφησης που θα φτάσει ή μπορεί να ξεπεράσει το 50% του ΑΕΠ.
Συνεπώς, ένας κίνδυνος ή πρόκληση για την ελληνική οικονομία είναι η αποτελεσματική και ταχύτατη απορρόφηση και αξιοποίηση των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης.
Επιδείνωση των συνθηκών δανεισμού: Επιτόκια
Τα μέτρα ενίσχυσης της ρευστότητας από την ΕΚΤ έχουν μειώσει τα βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα επιτόκια.
Όμως, οι φόβοι για ένταση των πληθωριστικών πιέσεων και για εισαγόμενες επιπτώσεις από τυχόν υπερθέρμανση της αμερικανικής οικονομίας έχει αυξήσει τις μακροπρόθεσμες αποδόσεις.
Το θετικό είναι ότι οι κυβερνήσεις πρόλαβαν να αντλήσουν φθηνά κεφάλαια στο β’ εξάμηνο του 2020 και τους πρώτους μήνες του 2021.
Μάλιστα, η ΕΚΤ σημειώνει ότι είχαν την προνοητικότητα να δανειστούν μακροπρόθεσμα, με αποτέλεσμα να μειώνεται ο σχετικός κίνδυνός από τη σημερινή ανοδική τάση των αποδόσεων.
Ωστόσο, το αυξημένο κόστος δανεισμού, σε συνδυασμό με τις συνθήκες χαμηλότερης ανάπτυξης που διαμορφώνονται και με τα υψηλότερα δημοσιονομικά ελλείμματα λόγω μέτρων στήριξης, οι χώρες με υψηλό δημόσιο χρέος αντιμετωπίζουν υψηλότερο κίνδυνο.
Διόρθωση στην αγορά ακινήτων
Οι τιμές των κατοικιών και των εμπορικών ακινήτων εμφανίζουν μέχρι στιγμής αξιοσημείωτες αντοχές.
Ωστόσο, η ΕΚΤ εκτιμά ότι στο περιβάλλον που διαμορφώνεται το 2021-2022, αυξάνονται οι κίνδυνοι για διόρθωση σε υπερτιμημένα ακίνητα.
Στον πίνακα περιλαμβάνει και την Ελλάδα, αλλά η χώρα μας εμφανίζει τις μικρότερες, σχεδόν μηδενικές πιθανές επιπτώσεις.
Η συμπεριφορά των διεθνών αγορών
Πιθανή άνοδος των επιτοκίων και του πληθωρισμού στις ΗΠΑ αναμένεται να έχει περιορισμένη άμεση επίδραση στην Ευρωζώνη.
Όμως, θα κινητοποιήσει μετατοπίσεις κεφαλαίων από τις αναδυόμενες αγορές προς το δολάριο, γεγονός που μπορεί να δημιουργήσει αντίστοιχες χρηματοπιστωτικές κρίσεις με εκείνες της περιόδου 2008-2011.
Ποιότητα των κεφαλαίων των τραπεζών - κερδοφορία
Η μικρότερη από την αναμενόμενη ανάπτυξη στην Ευρωζώνη και οι αβεβαιότητες στα επιτόκια, τα ακίνητα και πιθανή κρίση αφερεγγυότητα, αναμένεται να επηρεάσουν αρνητικά την κερδοφορία τραπεζών και επιχειρήσεων.
Επίσης, τα νέα κόκκινα δάνεια και τα λουκέτα μπορεί να επιβαρύνουν την ποιότητα των κεφαλαίων των τραπεζών, μολονότι στην παρούσα φάση βρίσκονται σε ικανοποιητικά επίπεδα
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών