Ο υιός του αείμνηστου Ανδρέα Παπανδρέου, Νίκος Παπανδρέου, πρώτος επιλαχόντας για την ευρωβουλή με το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ εκφράζει στο Bankingnews.gr την άποψη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έκανε πολύ μεγάλα λάθη απέναντι στην Ρωσία, συγκεκριμένα με τις κυρώσεις στην αγορά πετρελαίου και με τις τραπεζικές συναλλαγές SWIFT, οι οποίες τελικά περισσότερο επιβάρυναν την ευρωπαϊκή οικονομία παρά έβλαψαν την Ρωσία.
Επίσης, τονίζει ότι είναι λάθος να αυξήσουν οι κεντρικές τράπεζες ΗΠΑ και Ευρώπη τα επιτόκια αλλά ότι η επιβολή πλαφόν στην ενέργεια έγινε στο πόδι.
Είναι σίγουρο, ότι οι απόψεις αυτές θα προκαλέσουν θόρυβο μέσα στο ΠΑΣΟΚ που έχει ταχθεί υπέρ της κοινής δράσης των ευρωπαϊκών χωρών κατά της Ρωσίας.
Ο Νίκος Παπανδρέου, όταν θα γίνουν οι εθνικές εκλογές, θα γίνει ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ και θέλει να επιστρέψει δυναμικά στο πολιτικό πεδίο.
Διαβάστε εδώ το ενδιαφέρον και ίσως ένα «αιρετικό» άρθρο του Νίκου Παπανδρέου:
Λάθος πρώτο: οι κυρώσεις στην αγορά πετρελαίου από τη Ρωσία
Οι κυρώσεις στην εξαγωγή πετρελαίου σκοπό είχαν να μειώσουν δραματικά τα έσοδα της Ρωσίας από τους φόρους που μάζευε πάνω στις εξαγωγές.
Δυστυχώς οι κυρώσεις είχαν το ανάποδο αποτέλεσμα: Αντί να τιμωρήσουν την Ρωσία, αντιθέτως, γέμισαν τα ταμεία της Ρωσικής κυβέρνησης.
Μειώσαμε με τεχνικό τρόπο την εξαγωγή Ρωσικού πετρελαίου - με κυρώσεις - με αποτέλεσμα οι τιμές να ανέβουν τόσο ψηλά ώστε και η μικρότερη ποσότητα που φτάνει στις αγορές να πουλιέται σε δυσθεώρητες τιμές.
Σημειώνω ότι τα έσοδα από το πετρέλαιο της Ρωσίας αυξήθηκαν κατά 50% φέτος, παρόλο που οι εμπορικοί περιορισμοί μετά την εισβολή στην Ουκρανία ώθησαν πολλά διυλιστήρια να αποφύγουν τις προμήθειες της.
Η Μόσχα κέρδιζε περίπου 20 δισεκατομμύρια δολάρια κάθε μήνα το 2022 από συνδυασμένες πωλήσεις αργού πετρελαίου, ήτοι 8 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα.
Τα φορολογικά έσοδα θα αυξηθούν σημαντικά, φτάνοντας πάνω από 180 δισεκατομμύρια δολάρια λόγω της εκτίναξης των τιμών του πετρελαίου. Αυτά τα φετινά έσοδα είναι 45% και 181% υψηλότερα από το 2021 και το 2020, αντίστοιχα.
Πιο έξυπνο θα ήταν να μην είχαμε κλείσει τις εξαγωγές, και να μην ακύρωνε η Γερμανία το Νordstream II.
Να παίρναμε όσο περισσότερο πετρέλαιο μπορούσαμε και να έρεε άφθονα το Ρωσικό πετρέλαιο προς ημάς.
Να γεμίζαμε τις αποθήκες μας και να αυξάναμε την προσφορά τόσο ώστε να ρίχναμε τις τιμές ώστε να εισέπραττε λιγότερο ο κόκκινος γίγαντας.
Τώρα όμως γεμίζουμε άθελά μας το κρατικό ταμείο της Ρωσικής κυβέρνησης.
Λάθος Δεύτερο: Μπλόκο στις τραπεζικές συναλλαγές (SWIFT)
Ο πόλεμος έχει διαταράξει τη συγκομιδή και την παραγωγή σιτηρών και των λιπασμάτων.
Η μείωση των εξαγωγών έχει δημιουργήσει ένα γερό οικονομικό σοκ σε όλο τον κόσμο που ίσως φτάσει σε επισιτιστική κρίση.
Δεν φταίει μόνο ο πόλεμος για την αύξηση των τιμών σίτισης.
Κάναμε ακόμη μια απερίσκεπτη «εξυπνάδα» που επιδείνωσε την κατάσταση για τους φτωχούς του πλανήτη.
Σήμερα η Ρωσία παράγει και σιτηρά και λιπάσματα.
Σημειώνω ότι δεν απαγορεύεται η εξαγωγή των δυο αυτών προϊόντων από την Ρωσία προς την Δύση.
Δεν μπορούμε όμως να τα αγοράσουμε.
Γιατί; Α ναι, κόψαμε τις τραπεζικές συναλλαγές με την Ρωσία.
Αυτή είναι η δεύτερη εξυπνάδα που χειροτέρευσε τα πράγματα.
Χωρίς τραπεζικές συναλλαγές, δεν μπορούμε να παραγγείλουμε ούτε το σιτάρι τους ούτε τα λιπάσματά τους, για τον απλούστατο λόγο ότι δεν επιτρέπεται να στείλουμε εμβάσματα προς τα εκεί.
Ακυρώσαμε τα SWIFT και δεν μπορούμε να τους πληρώσουμε.
Σημειώνω ότι η Ρωσία είναι ο κορυφαίος εξαγωγέας λιπασμάτων και σιτηρών στον κόσμο.
Τους επόμενους μήνες, ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών εκτιμά ότι οι τιμές των τροφίμων θα μπορούσαν να αυξηθούν έως κα 20%.
Σχεδόν 283 εκατομμύρια άνθρωποι σε 81 χώρες αντιμετωπίζουν επί του παρόντος οξεία επισιτιστική ανασφάλεια ή βρίσκονται σε υψηλό κίνδυνο, με 45 εκατομμύρια να βρίσκονται στα πρόθυρα του λιμού.
Η αύξηση των τιμών των τροφίμων θα μπορούσε επίσης να τροφοδοτήσει την πολιτική αστάθεια στις χώρες που εξαρτώνται από τις εισαγωγές.
Οι τιμές των τροφίμων και οι πολιτικές αναταραχές έχουν ιστορικά συσχετιστεί μεταξύ τους:
Πριν από μια δεκαετία, το αυξανόμενο κόστος των σιτηρών -που οδήγησε τις τιμές του ψωμιού και συνέβαλε στην Αραβική Άνοιξη.
Εν μέρει είναι ο πόλεμος, εν μέρει τα λάθη της Δύσης στην διαχείριση της κατάστασης πολέμου.
Λάθος τρίτο: Αύξηση επιτοκίων
Η αύξηση των επιτοκίων στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη θεωρείτε ως σοβαρό εργαλείο για την επιβράδυνση της αύξησης των τιμών.
Ποια είναι η θεωρία;
Ακριβαίνουμε τον δανεισμό και το κόστος του χρήματος και έτσι πνίγουμε την ζήτηση.
Αν πέσει η ζήτηση, τότε θα πέσουν οι τιμές.
Έτσι πάει η θεωρία.
Αλλά αυτή η πολιτική βασίζεται σε λανθασμένη θεώρηση των γεγονότων.
Η εκρηκτική αύξηση στις τιμές δεν οφείλεται μόνο στην αύξηση της ζήτησης αλλά στα προβλήματα στην αλυσίδα τροφίμων και την ξαφνική πτώση στην προσφορά βασικών προϊόντων.
Θα πρέπει να επικεντρωθούμε στην αύξηση της προσφοράς του σιταριού και του λιπάσματος – δηλαδή να κάνει η δύση μεγαλύτερες επενδύσεις σε αυτό τον τομέα, και να επενδύσει στην εφοδιαστική αλυσίδα ώστε να αυξηθεί η προσφορά και να πέσουν οι τιμές.
Επενδύσεις στην παραγωγή σιτηρών και σε βελτιώσεις στις εφοδιαστικές αλυσίδες δεν γίνονται με ακριβό χρήμα αλλά με φτηνά δάνεια.
Γι’ αυτό πιστεύω ότι η αύξηση των επιτοκίων θα επιβραδύνει τις επενδύσεις και οι τιμές θα ανέβουν και άλλο.
Τώρα με την κρίση χρειαζόμαστε φιλικές πολιτικές και όχι τιμωρητικές.
Αλλά τόσα γνωρίζουν οι θύλακες στις κεντρικές τράπεζες της Αμερικής και της Ευρώπης.
Λάθος τέταρτο: Πλαφόν στις τιμές τη ενέργειας χωρίς προετοιμασία.
Το πλαφόν στις τιμές της ενέργειας στην Ε.Ε. είναι σωστή μεν σαν πρόταση αλλά αν δεν προηγηθεί σοβαρή προετοιμασία, θα οδηγήσει σε χειρότερα!
Το πλαφόν στις τιμές θα δημιουργήσει υπέρογκη ζήτηση που δεν θα μπορέσει η αγορά να καλύψει.
Θα προκύψει μια «μαύρη αγορά» όπου οι πλουσιότερες χώρες και οι πλουσιότεροι καταναλωτές θα αγοράζουν σε τιμές πάνω από το πλαφόν.
Για να μην γίνει αυτό, θα πρέπει να μοιράσουμε το πετρέλαιο με ένα είδος «δελτίου»: τόσους τόνους η Ελλάδα στη τάδε τιμή, τόσους τόνους σε αυτή την βιομηχανία…. τόσους η τόνους στην Ισπανία, κλπ.
Αυτό χρειάζεται ένα σοβαρό κεντρικό προγραμματισμό… δηλαδή να υιοθετήσουμε πρακτικές κρατισμού για τις οποίες η ΕΕ δεν είναι καθόλου έτοιμη.
Είναι όμως «doable» που λένε, με την σωστή τεχνοκρατική στήριξη.
Τόσους οικονομολόγους έχουμε στο κάτω κάτω, ας πιάσουν χαρτί και μολύβι όπως στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν για τις ανάγκες του πολέμου, οι ΗΠΑ δημιούργησαν το War Board - με Διευθύνων των John Kenneth Galbraith.
Kαι ένα σωστό – Επιδοτήσεις με εισοδηματικά κριτήρια.
Η επιδότηση λογαριασμών ενέργειας στο σπίτι και στη αντλία έχει σκοπό φυσικά να απαλύνει το βάρος της κρίσης, που πέφτει περισσότερο στην πλάτη των φτωχότερων και στις επιχειρήσεις που είναι ενεργοβόρες.
Γι’ αυτό η υιοθέτηση επιδοτήσεων είναι σωστό μέτρο.
Οι σύγχρονες ψηφιακές μορφές πληροφόρησης δίνουν τον τρόπο να διανέμουμε τις επιδοτήσεις στους πιο αδύναμους.
Δεν θα μπορούσε να είχε στηθεί αυτό το σύστημα χωρίς την ύπαρξη του «Τάξις» και της ψηφιακής επικοινωνίας μεταξύ του κράτους και του πολίτη.
Η που έχει τα καλά του, αλλά έχει και τα στραβά του.
Κρατάει αρκετά ψηλότερα την ζήτηση για την ενέργεια από ότι θα ήταν χωρίς τα δις που χορηγούνται σήμερα.
Και που πάνε αυτά τα δις της επιδότησης;
Τελικά στους παραγωγούς ενέργειας, μεταξύ άλλων ΚΑΙ στην Ρωσία.
Με την τεχνητή συγκράτηση ζήτησης για πετρέλαιο χρηματοδοτούμε την αγορά Ρωσικής ενέργειας και εν τέλει το Ρωσικό ταμείο.
Πόσα δις από αυτά που ενέκρινε η Ευρωπαϊκή Ένωση μένει στην Δύση και πόσα δις πάνε στην Ρωσία δεν ξέρω αλλά πρέπει να μην είναι καθόλου μηδαμινό.
Οι επιδοτήσεις της ενέργειας τελικά επιδοτούν και την Ρωσία.
Τι θα μπορούσαμε να είχαμε κάνει;
Μα θα έπρεπε η επιδότηση να μην φτάνει πάλι στην Ρωσία, αφού θέλουμε να κάνουμε τους «σκληρούς.
Αν δεν είχαμε αποκλείσει την Ρωσία (λάθος πρώτο) οι τιμές θα ήταν χαμηλότερες και συνάμα και οι επιδοτήσεις.
Επειδή ο πόλεμος δεν πάει να τελειώσει, πρέπει η ΕΕ όσο πιο γρήγορα μπορεί να προωθήσει την μετάβαση σε άλλες μορφές ενέργειας.
Εν τω μεταξύ θα πρότεινα την κατάργηση των κυρώσεων για το πετρέλαιο και την άρση στην απαγόρευση στις τραπεζικές συναλλαγές.
Την προετοιμασία για κεντρικό προγραμματισμό στην ενέργεια.
Έξυπνες προτάσεις και ας πάνε αντίθετα με την πολεμική υστερία.
Πρέπει να κοιτάμε λίγο πιο μπροστά από την μύτη μας.
Σωτήρης Πίκουλας
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών