Mises Institute - Ο νομισματικός ολοκληρωτισμός των κεντρικών τραπεζών: Το πληθωριστικό χρήμα θα χάσει την αξία του και θα οδηγήσει σε ακραία φτώχεια

Η λειτουργία της οικονομίας είναι δυνατόν να περιγραφεί με αφηρημένες έννοιες μακριά από τις δυνατότητες κατανόησης του μέσου πολίτη.
Τη ίδια ώρα όμως μέσα από αλλεπάλληλες κρίσεις, από τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008/2009 , την πανδημία και την πρόσφατη κρίση του ουκρανικού η εμπειρία έχει οδηγήσει κυρίως τους πολίτες της Δύσης στο εξής πρακτικό συμπέρασμα το οποίο δεν χρειάζεται οικονομικές γνώσεις για να εξαχθεί: Το πληθωριστικό νόμισμα που τυπώνουν αφειδώς οι κεντρικές τράπεζες διαβρώνει την (πραγματική) αξία του χρήματος, παραλύει την παραγωγική λειτουργία της οικονομίας απομειώντας το αποτέλεσμα της οικονομικής παραγωγής και αναμενεται να οδηγήσει εκατομμύρια ανθρώπους στην πράξη σε καθεστώς ανυπέρβλητης φτώχειας.
Αυτό που εννοούν ως «νομισματική πολιτική» η  πολιτική και οικονομική ελίτ, στην πραγματικότητα είναι πολύ δύσκολο να κατανοηθεί – δεδομένου ότι λειτουργεί αποτελεσματικά ως πολιτικό πρόγραμμα στο συγκεχυμένο πεδίο της μακροοικονομίας.
Η νομισματική πολιτική, σε αντίθεση με το χρήμα καθεαυτό, είναι ad hoc, άκρως τεχνική δαδικασία διαχείρισης αφηρημένων οικονομικών μεγεθών, βασίζεται σε τεράστιες ποσότητες οικονομικών δεδομένων στις οποίες δεν έχει πρόσβαση ο μέσος πολίτης και υπαγορεύεται ακραιφνώς από πολιτικές σκοπιμότητες, επισημαίνεται από τον Jeff Deist πρόεδρο του Mises Institute.

Το πλέον εμπορεύσιμο αγαθό, το νόμισμα

Όσο για τα ίδια τα χρήματα, δεν υπάρχει τίποτα τόσο δύσκολο σε αυτό εννοιολογικά καθώς ο καθενας μας έχει ξεκάθαρη εμπειρία από τη χρήση του.
Εκατόν πενήντα χρόνια πριν ο Carl Menger, διάσημος οικονομολόγων της αυστριακής σχολής, εξήγησε πώς το χρήμα προέκυψε ως το πιο εμπορεύσιμο αγαθό στην αγορά, καθώς αυτό ήδη από τα Ηθικά Νικομάχεια του Αριστοτέλη έχει περιγραφεί ως συμβατικό μέσον, η αξία του οποίου καθορίζεται από την κοινή συμφωνία των συμβαλλομένων μερών  στο πλαίσιο της αγοράς.
Τα χρήματα έλυσαν τα προβλήματα όσον αφορά την αναποτελεσματικότητα του ανταλλαγών, διαμορφώνοντας την οικονομική σφαίρα όπως μας διδάσκει η Πολιτική Οικονομία.
Σαράντα χρόνια αργότερα ο Ludwig von Mises βασίστηκε στην θεωρία της υποκειμενικής οριακής χρησιμότητας του Menger προκειμένου να λύσει το πρόβλημα της εξήγησης του τρόπου με τον οποίο το χρήμα απέκτησε αξία εξαρχής, καθώς η ανθρωπότητα ξέφυγε από το πλαίσιο της ανταλλακτικής οικονομίας.
Το θεώρημα της παλινδρόμησης (regression) του Mises εισήγαγε το στοιχείο του χρόνου στη συζήτηση, εξηγώντας πώς η χρηματική αξία των εμπορευμάτων αναδύθηκε από τις προϋπάρχουσες μη νομισματικές χρήσεις τους.
Καμία κυβέρνηση ή κεντρική τράπεζα δεν ήταν απαραίτητη για την εξέλιξη αυτή, καθώς το χρήμα είναι φαινόμενο της αγοράς εξίσου πραγματικό με τα σπίτια ή το σιτάρι ή τα παπούτσια, υπαγόμενο στην αυθόρμητη διάθρωση/τάξη των αγορών όπως μας δίδαξε ο Hayek η οποία διαμορφώνεται αποκλειστικά από τις ελεύθερες επιλογές των συμμετεχόντων στην αγορά.

Η εναλλακτική λύση στον πόλεμο και τη λεηλασία

Αυτές οι δύο έννοιες μας δίνουν τη βασική εννοιολογική κατανόηση της προέλευσης και της αξίας του χρήματος.
Αλλά κάθε οξυδερκής άνθρωπους που συμμετείχε στο κύκλωμα τον εμπορικών συναλλαγών στο πέρασμα των αιώνων είχε ήδη κατανοήσει τη λειτουργία του χρήματος ενστικτωδώς.
Από την αρχαία Μεσοποταμία έως τη μεσαιωνική Ολλανδία και τον Δρόμο του Μεταξιού, τα χρήματα εξελίχθηκαν εντός της αγοράς προκειμένου να διευκολυνθεί η ανταλλαγή ως εναλλακτική λύση στον πόλεμο και τη λεηλασία.
Σήμερα οι Τούρκοι και οι καταστηματάρχες της Ζιμπάμπουε μπορούν να υπολογίσουν γρήγορα πολλαπλές (ευνοϊκές) συναλλαγματικές ισοτιμίες μεταξύ δολαρίων ΗΠΑ, ευρώ και πολλών άλλων νομισμάτων.
Πολλοί άνθρωποι κατανοούν διαισθητικά τη λειτουργία των νομισμάτων στην οικονομική δραστηριότητας.
Αυτό που δεν κατανοούν, και δικαίως, είναι η νομισματική πολιτική κυρίως με τη σημερινή μορφή της.
Η ιδέα ότι οι εξαιρετικά ευφυείς άνθρωποι στις κεντρικές τράπεζες και στη διεύθυνση των εθνικών οικονομιών πρέπει να διαμορφώνουν πολύπλοκα νομισματικά «συστήματα» είναι σίγουρα μια από τις μεγαλύτερες απάτες που έχουν διαπραχθεί ποτέ.
Ωστόσο, παραμένει ευρέως αποδεκτό σε όλο τον κόσμο, αν και λιγότερο καθημερινά, καθώς οι κεντρικοί τραπεζίτες χάνουν την εμπιστοσύνη του κοινού ενόψει του αυξανόμενου πληθωρισμού και της αδυναμίας των κεντρικών τραπαζών να τις αντμετωπίσουν. 
Και αυτό που θα μπορούσαμε να ονομάσουμε πρώιμη νομισματική πολιτική δεν είναι κάτι ιστορικά καινοφανές.
Οι Ρωμαίοι αυτοκράτορες «κούρεψαν» τα νομίσματα για να πλουτίσουν οι ίδιοι ενώ μείωναν την περιεκτικότητα σε πολύτιμα μέταλλα τέτοιων νομισμάτων.

Το μέσον και ο σκοπός

Στον πυρήνα της, η οικονομία είναι εννοιολογικά απλή: οι άνθρωποι κάνουν επιλογές σε ένα περιβάλλον σπανιότητας (σπάνεος) πόρων για να επιτύχουν συγκεκριμένους οικονομικούς στόχους.
Τα χρήματα είναι ένα μέσο για αυτούς τους σκοπούς, όχι αυτοσκοπός.
Είναι η απάντηση της αγοράς στην αναποτελεσματικότητα τους κυκλώματος της ανταλλαγής.
Όλοι έχουμε επιθυμίες. τα αγαθά και οι υπηρεσίες μάς βοηθούν να τις ικανοποιήσουμε.
Τα χρήματα είναι ο καλύτερος τρόπος για να ανταλλάξουμε αγαθά και υπηρεσίες που παράγουμε με αγαθά και υπηρεσίες που επιθυμούμε να καταναλώσουμε.
Και τα χρήματα που κρατούνται απλώς σε έναν λογαριασμό ή κάτω από ένα στρώμα αποφέρουν επίσης όφελος στον κάτοχο, παρά τα όσα λένε οι φετιχιστές της κατανάλωσης όσον αφορά την «ταχύτητα» αυτής της απόδοσης.

Το χρήμα.. έγινε πολιτικό

Σήμερα, όμως, η έννοια του χρήματος συσκοτίζεται εντελώς από την πολιτική.
Το σύγχρονο χρήμα είναι πολιτικό (fiat) -χρήμα που εκδίδουν οι κεντρικές τράπεζες-, δηλαδή εργαλείο της κυβέρνησης και όργανο της πολιτικής εξουσίας.
Το πολιτικό χρήμα είναι ριζικά διαφορετικό από το χρήμα εντός του κυκλώματος των εμπορευματικών συναλλαγών και μπορεί να γίνει κατανοητό μόνο στο πλαίσιο των της διαστροφής των οικονομικών κινήτρων τα οποία παρέχονται στην πολιτική τάξη σε μια υποτιθέμενη δημοκρατία.
Το δολάριο ΗΠΑ είναι αποδεσμευμένο από το χρυσό και δεν διαθέτει την υποστήριξη πραγματικών περιουσιακών στοιχείων.
Οι πολιτικοί δεν εξαρτώνται από καμία πειθαρχία (δηλαδή ορθολογική επιμέτρηση μέσω και σκοπών όπως διαμορφώνονται στο καθεστώς της σπάνεος) που διαμορφώνεται στο πλαίσιο της αγοράς όσον αφορά τις πραγματικές αξίες που καθορίζονται απο τη προσφορά και τη ζήτηση.. 
Όταν η δημιουργία – τύπωμα χρήματος και η έκδοση χρέους φαίνεται να καθίστανται απεριόριστες δυνατότητες, η τάση είναι πάντα η εξασφάλιση ψήφων με εκτύπωση ή δανεισμό τώρα.
Η συνετή λιτότητα μετατίθεται για το μέλλον.
Και οι κεντρικοί τραπεζίτες, σίγουρα εκείνοι στα υψηλότερα επίπεδα, όπως ο Jerome Powell και η Christine Lagarde, είναι αναμφισβήτητα πολιτικά πρόσωπα.

Το χρήμα έγινε.. πίστωση

Το πολιτικό χρήμα μετατρέπει ένα περιουσιακό στοιχείο σε μελλοντική υποχρέωση – ήτοι σε πίστωση – που καταστρέφει την πραγματική αξία του .
Ο φυσικός χρυσός, ο οποίος δεν ενέχει κίνδυνο όταν διακρατείται σωστά, αποτελεί ένα περιουσιακό στοιχείο χωρίς κίνδυνο αθέτησης υποχρεώσεων, δηλαδή χρεοκοπίας, με απλά λόγια.
Ο μόνος κίνδυνος προέρχεται αποκλειστικά από την αγορά: Ποια αγαθά και υπηρεσίες είναι δυνατόν να ανταλλαγούν με αυτόν;
Τα δολάρια και η αξία τους, αντίθετα, υπόκεινται πάντα στις πολιτικές δυνάμεις που ευνοούν την υποτίμηση της αξίας τους προκειμένου να ασκήσουν πολιτική.
Οι περισσότεροι Αμερικανοί δεν διαθέτουν τον πλούτο ώστε να διαφοροποιήσουν πραγματικά τις τα περιουσιακα τους στοιχεία σε όλα τα νομίσματα, και έτσι αφήνονται να διατηρούν δολάρια ως πιστωτές της αμερικανικής κυβέρνησης.
Όπως ξεκαθαρίζει ο Keith Weiner, οι κάτοχοι δολαρίων έχουν μόνο τρεις «ανίερες επιλογές»: να διατηρούν φυσικά μετρητά ως πιστωτής στην Federal Reserve, να διακρατούν δολάρια σε έναν εμπορικό λογαριασμό ως πιστωτής στην τράπεζα ή να αγοράσουν χρέος σε αμερικανικά ομολόγων ως πιστωτής στο Υπουργείο Οικονομικών.
EΚΤ: Ο ... λαβύρινθος των αρχών της νομισματικής πολιτικής 

Ποια η διαφορά μεταξύ πλούτου και χρήματος – Η ευημερία δεν… νομοθετείται!

Χάρη στο πολιτικό χρήμα επικρατεί σύγχυση στην κοινή γνώμη.
Ακούμε το χρήμα να περιγράφεται ως «ενέργεια» που μεγεθύνεται σε ένα κλειστό σύστημα και επομένως υπόκειται στους νόμους της θερμοδυναμικής (μιλάμε για φθόνο στη φυσική επιστήμη !)
Ακούμε το χρήμα να περιγράφεται ως «πληροφορία», αντίληψη που συγχέει την προέλευσή του με τις χρήσεις του.
Διαβάζουμε μια περιγραφή του χρήματος ως «συμφωνία για την αξία», η οποία είναι εν μέρει αληθινή αλλά κατανοητή μόνο με αναφορά στην προαναφερθείσα θεωρία του Mises.
Και κυρίως ακούμε σύγχυση μεταξύ πλούτου και χρήματος, που έχει τις ρίζες της στον πολιτικοποιημένο, μηδενιστικό για την οικονομία χαρακτήρα της νομισματικής πολιτικής.
Περισσότερα χρήματα και πίστωση δεν δημιουργούν ως δια μαγείας περισσότερα αγαθά και υπηρεσίες, περισσότερες επενδύσεις παγίων κεφαλαίων ή μια πιο παραγωγική οικονομία.
Η ευημερία δεν μπορεί να... νομοθετηθεί από πολιτικούς ούτε να... κατασκευαστεί από κεντρικούς τραπεζίτες.
Fed: Η εντολή για την άσκηση νομισματικής πολιτικής

Επιστροφή στα θεμελιώδη μεγέθη

Η καλύτερη προσέγγιση σε έναν μπερδεμένο κόσμο είναι η επιστροφή στα θεμελιώδη.
Το βιβλίο The Theory of Money and Credit του Mises είναι μία εξαιρετική εισαγωγή στο ζήτημα - όπως και το What Has Government Done to Our Money του Rothbard κα το Understanding Money Mechanics του Robert Murphy
Για τους περισσότερους απλούς αναγνώστες, οποιοδήποτε από αυτά τα βιβλία θα ήταν αρκετό για να αναιρέσει τη σημερινή μυθολογία του χρήματος.
Αυτό που χρειάζεται ο κόσμος σήμερα είναι πρωταθλητές του εμπορευματικού χρήματος, του υγιούς χρήματος, του σκληρού χρήματος με υψηλή αναλογία αποθεμάτων, όπερ σημαίνει χρήματα που διατηρούν ή αυξάνουν την αγοραστική δύναμη ακόμη και όταν διατηρούνται σε έναν απλό λογαριασμό ταμιευτηρίου.
Αυτό θα απαιτήσει από όλους αντιλαμβάνοντται την κατάσταση να πιέσουν για μια μεγάλη αφύπνιση.

www.bankingnews.gr