Φυσικά, η Ευρώπη είναι εξοργισμένη…
Αλυσιδωτές αντιδράσεις προκαλούν οι συνομιλίες για κατάπαυση του πυρός στον πόλεμο ΗΠΑ-Ρωσίας στην Ουκρανία, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν χθες στη Σαουδική Αραβία, σύμφωνα με την ολλανδική Rabobank.
Η Ρωσία δεν έκανε καμία παραχώρηση. Σύμφωνα με αναφορές του NBC News από Δυτικές μυστικές υπηρεσίες και πηγές στο Κογκρέσο, ο πρόεδρος Putin δεν ενδιαφέρεται για συμφωνία ειρήνης και αντ' αυτού επιδιώκει να αποκτήσει πλήρη έλεγχο στην Ουκρανία, καθώς «νομίζει ότι κερδίζει».
Αντίθετα, φήμες κυκλοφορούν σχετικά με το τι μπορεί να έχει παραχωρήσει η ΗΠΑ: η ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ αποσύρεται από το τραπέζι, ενώ ενδέχεται να υπάρξουν εκλογές στη χώρα, και κάποιοι φοβούνται μείωση των αμερικανικών δυνάμεων στην Ευρώπη, γεγονός που φέρνει στο προσκήνιο την ξαφνική ανησυχία για το ποιος θα την υπερασπιστεί πλέον, σημειώνει ο ολλανδικός οίκος.
Ωστόσο, όπως σημειώνεται στην αναφορά της Grand Macro Strategy, η αμερικανική real politik, κύριος εκφραστής της οποίας ήταν ο γνωστός και ως σύμμαχος του διαβόλου Kissinger, δεν είναι καινούρια.
Για παράδειγμα, στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, ο πρόεδρος F.D. Roosevelt ανάγκασε τον Βρετανό πρωθυπουργό Churchill να ανταλλάξει βρετανικές βάσεις με αποσυρμένα αμερικανικά αντιτορπιλικά της εποχής του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, έκανε τη Βρετανία να πληρώσει για αμερικανικά αγαθά μέχρι που δεν μπορούσε να συνεχίσει, και στη συνέχεια πέρασε σε συμφωνία Lend-Lease με όρους που εμπόδιζαν τη Βρετανία να αναδυθεί ξανά ως αυτοκρατορική δύναμη εξαναγκάζοντας την να καταργήσει τους δασμούς.
Φυσικά, η Ευρώπη είναι εξοργισμένη, αλλά τόσο ο Macron της Γαλλίας όσο και ο Scholz της Γερμανίας είχαν συναντήσεις με τον Putin χωρίς την παρουσία της Ουκρανίας, ακόμα και το 2022.
Εξάλλου, ήταν ο Macron που δήλωσε στο Politico στα τέλη του 2023 ότι η Ευρώπη πρέπει να αντισταθεί στην πίεση να γίνει «υποστηρικτής της Αμερικής» και ο «μεγαλύτερος κίνδυνος» που αντιμετωπίζει είναι να «συμπεριληφθεί σε κρίσεις που δεν είναι δικές μας».
Ωστόσο, με τις συνομιλίες να έχουν ολοκληρωθεί, κυκλοφόρησαν φήμες ότι η Ευρώπη θα ανακοινώσει πακέτο βοήθειας ύψους 700 δισεκατομμυρίων ευρώ για την Ουκρανία, κάτι που ενδέχεται να συμβεί σε άλλη έκτακτη σύνοδο κορυφής ΕΕ+ΗΒ που θα πραγματοποιηθεί σήμερα.
Αν συμβεί αυτό, πρόκειται για σοβαρό χρηματικό ποσό, αλλά εγείρονται εξίσου σοβαρά ερωτήματα:
• Πόσα χρόνια καλύπτει αυτό το ποσό; Η χρονική αξία του χρήματος είναι υπαρξιακή όταν η γεωπολιτική είναι τόσο έντονη.
• Πώς θα χρησιμοποιηθεί το χρήμα; Η Ουκρανία ήδη παράγει όσο περισσότερο πολεμικό υλικό μπορεί, και η Ευρώπη αρνείται να μετακινηθεί σε οικονομία πολέμου από τον Φεβρουάριο του 2022.
• Είναι τα 700 δισ. ευρώ αρκετά για να δημιουργηθεί μια αμυντική βιομηχανική βάση στην ΕΕ; Αν ναι, πού; Χρειάζονται οικονομίες κλίμακας, αλλά αυτό δεν επιτρέπει σε ολόκληρη την ΕΕ να έχει κέρδη. Και πώς θα καταφέρει η ΕΕ να μην έχει υψηλότερο πληθωρισμό, δεδομένων των φυσικών περιορισμών του κεφαλαιακού αποθέματος και του ανθρώπινου δυναμικού της;
• Είναι τα 700 δισ. ευρώ ικανά για να αγοραστούν αμερικανικά όπλα και να υποστηριχθεί το αμυντικό βιομηχανικό σύμπλεγμα των ΗΠΑ; Τα ίδια ζητήματα συμφόρησης και πληθωρισμού ανακύπτουν εκεί, καθώς και οι εμπορικές ροές και οι ροές κεφαλαίων ΕΕ-ΗΠΑ.
Αυτά είναι τεράστια ζητήματα οικονομικής στρατηγικής για την Ευρώπη (και τις ΗΠΑ).
Ωστόσο, λέει η Rabobank, η ΕΕ μπορεί σαφώς να υποστηρίξει πλήρως την Ουκρανία αν το αποφασίσει: θα χρειαστεί απλώς να αναδιοργανώσει την πολιτική οικονομία, τον στρατό και τις χρηματοπιστωτικές αγορές της.
Πράγματι, οι Financial Times κυριολεκτικά παρακαλούν τη Γηραιά Ήπειρο να κάνει ακριβώς αυτό.
Ωστόσο, αυτό συμβαίνει καθώς ο Mario Draghi πρόσφατα επέκρινε: «Λέτε όχι στο δημόσιο χρέος. Λέτε όχι στην ενιαία αγορά. Λέτε όχι στη δημιουργία ενιαίας αγοράς κεφαλαίων. Δεν μπορείτε να λέτε όχι σε όλα. Επιτέλους, κάντε κάτι.»
Τουρκία συμμαχεί με Ευρώπη
Στο μεταξύ, η Τουρκία, η δεύτερη μεγαλύτερη στρατιωτική δύναμη του ΝΑΤΟ, αν και δεν προσκλήθηκε στην Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, έχει ανακοινώσει ότι υποστηρίζει επίσης την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας.
Θα ενεργήσει πάνω σε αυτό με την Ευρώπη; Αν ναι, πώς; Και ποιο είναι το αντάλλαγμα, αν υπάρχει; Τα πράγματα περιπλέκονται, καθώς ο Πρόεδρος Trump έχει επαναλάβει ότι θα επιβάλει δασμούς 25% (ή υψηλότερους) σε αυτοκίνητα και τσιπ από 2 Απριλίου – κάτι που πλήττει ιδιαίτερα τη Γερμανία.
Η αγορά, για άλλη μια φορά, εκτιμά ότι μια εβδομάδα είναι πολύς χρόνος στην πολιτική, και ο Απρίλιος απέχει πολύ. Βέβαια, τα πράγματα θα μπορούσαν να είναι πολύ χειρότερα μέχρι τότε.
τω μεταξύ, ο ομοσπονδιακός δικαστής των ΗΠΑ έδωσε το πράσινο φως στη DOGE να συνεχίσει τις έρευνες στα συστήματα και τα βιβλία της κυβέρνησης – αν και το πόσα χρήματα τελικά εξοικονομούνται παραμένει αβέβαιο: ένας αριθμός είναι μόλις 50 δισεκατομμύρια δολάρια.
Η απόδοση των 10ετών ομολόγων της Ιαπωνίας μόλις άγγιξε το 1,44%, το υψηλότερο από το 2010.
Ένας ή δύο ακόμη αυξήσεις επιτοκίων και επιστρέφουμε στα επίπεδα πριν την οικονομική κρίση, και ίσως και στη πρώτη φάση μετά την φούσκα γύρω από το 2%. Ποια αλυσιδωτή αντίδραση μπορεί να δούμε εκεί αν αυτό συνεχιστεί; διερωτάται η Rabobank.
Ωστόσο, τόσο η RBA όσο και η RBNZ μόλις μείωσαν τα επιτόκια. Η πρώτη μείωσε το επιτόκιο της κατά 25 μονάδες βάσης στο 4,10% και ήταν επιθετική, ενώ η δεύτερη μείωσε κατά 50 μονάδες βάσης στο 3,75% και έστειλε σήματα για περισσότερη χαλάρωση, παρά την αναμενόμενη αναζωπύρωση του πληθωρισμού στο 2,7% αργότερα το 2025.
Όπως η Τράπεζα της Αγγλίας, το μήνυμα της Νέας Ζηλανδίας φαίνεται να είναι ότι μια ασθενέστερη οικονομία θα περιορίσει τελικά τον υψηλό πληθωρισμό, «επειδή οι αγορές». Εκτός αν, φυσικά, δεν το κάνει, «επειδή οι αναδυόμενες αγορές».
Και η γεωπολιτική: μην νομίζετε ότι αν η Ευρώπη λέγεται να ξοδέψει το 5% του ΑΕΠ της για άμυνα, η Αυστραλία και ακόμη και η Νέα Ζηλανδία δεν θα κληθούν να συνεισφέρουν στον αμερικανικό αμυντικό προϋπολογισμό για την περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού.
www.bankingnews.gr
Η Ρωσία δεν έκανε καμία παραχώρηση. Σύμφωνα με αναφορές του NBC News από Δυτικές μυστικές υπηρεσίες και πηγές στο Κογκρέσο, ο πρόεδρος Putin δεν ενδιαφέρεται για συμφωνία ειρήνης και αντ' αυτού επιδιώκει να αποκτήσει πλήρη έλεγχο στην Ουκρανία, καθώς «νομίζει ότι κερδίζει».
Αντίθετα, φήμες κυκλοφορούν σχετικά με το τι μπορεί να έχει παραχωρήσει η ΗΠΑ: η ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ αποσύρεται από το τραπέζι, ενώ ενδέχεται να υπάρξουν εκλογές στη χώρα, και κάποιοι φοβούνται μείωση των αμερικανικών δυνάμεων στην Ευρώπη, γεγονός που φέρνει στο προσκήνιο την ξαφνική ανησυχία για το ποιος θα την υπερασπιστεί πλέον, σημειώνει ο ολλανδικός οίκος.
Ωστόσο, όπως σημειώνεται στην αναφορά της Grand Macro Strategy, η αμερικανική real politik, κύριος εκφραστής της οποίας ήταν ο γνωστός και ως σύμμαχος του διαβόλου Kissinger, δεν είναι καινούρια.
Για παράδειγμα, στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, ο πρόεδρος F.D. Roosevelt ανάγκασε τον Βρετανό πρωθυπουργό Churchill να ανταλλάξει βρετανικές βάσεις με αποσυρμένα αμερικανικά αντιτορπιλικά της εποχής του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, έκανε τη Βρετανία να πληρώσει για αμερικανικά αγαθά μέχρι που δεν μπορούσε να συνεχίσει, και στη συνέχεια πέρασε σε συμφωνία Lend-Lease με όρους που εμπόδιζαν τη Βρετανία να αναδυθεί ξανά ως αυτοκρατορική δύναμη εξαναγκάζοντας την να καταργήσει τους δασμούς.
Φυσικά, η Ευρώπη είναι εξοργισμένη, αλλά τόσο ο Macron της Γαλλίας όσο και ο Scholz της Γερμανίας είχαν συναντήσεις με τον Putin χωρίς την παρουσία της Ουκρανίας, ακόμα και το 2022.
Εξάλλου, ήταν ο Macron που δήλωσε στο Politico στα τέλη του 2023 ότι η Ευρώπη πρέπει να αντισταθεί στην πίεση να γίνει «υποστηρικτής της Αμερικής» και ο «μεγαλύτερος κίνδυνος» που αντιμετωπίζει είναι να «συμπεριληφθεί σε κρίσεις που δεν είναι δικές μας».
Ωστόσο, με τις συνομιλίες να έχουν ολοκληρωθεί, κυκλοφόρησαν φήμες ότι η Ευρώπη θα ανακοινώσει πακέτο βοήθειας ύψους 700 δισεκατομμυρίων ευρώ για την Ουκρανία, κάτι που ενδέχεται να συμβεί σε άλλη έκτακτη σύνοδο κορυφής ΕΕ+ΗΒ που θα πραγματοποιηθεί σήμερα.
Αν συμβεί αυτό, πρόκειται για σοβαρό χρηματικό ποσό, αλλά εγείρονται εξίσου σοβαρά ερωτήματα:
• Πόσα χρόνια καλύπτει αυτό το ποσό; Η χρονική αξία του χρήματος είναι υπαρξιακή όταν η γεωπολιτική είναι τόσο έντονη.
• Πώς θα χρησιμοποιηθεί το χρήμα; Η Ουκρανία ήδη παράγει όσο περισσότερο πολεμικό υλικό μπορεί, και η Ευρώπη αρνείται να μετακινηθεί σε οικονομία πολέμου από τον Φεβρουάριο του 2022.
• Είναι τα 700 δισ. ευρώ αρκετά για να δημιουργηθεί μια αμυντική βιομηχανική βάση στην ΕΕ; Αν ναι, πού; Χρειάζονται οικονομίες κλίμακας, αλλά αυτό δεν επιτρέπει σε ολόκληρη την ΕΕ να έχει κέρδη. Και πώς θα καταφέρει η ΕΕ να μην έχει υψηλότερο πληθωρισμό, δεδομένων των φυσικών περιορισμών του κεφαλαιακού αποθέματος και του ανθρώπινου δυναμικού της;
• Είναι τα 700 δισ. ευρώ ικανά για να αγοραστούν αμερικανικά όπλα και να υποστηριχθεί το αμυντικό βιομηχανικό σύμπλεγμα των ΗΠΑ; Τα ίδια ζητήματα συμφόρησης και πληθωρισμού ανακύπτουν εκεί, καθώς και οι εμπορικές ροές και οι ροές κεφαλαίων ΕΕ-ΗΠΑ.
Αυτά είναι τεράστια ζητήματα οικονομικής στρατηγικής για την Ευρώπη (και τις ΗΠΑ).
Ωστόσο, λέει η Rabobank, η ΕΕ μπορεί σαφώς να υποστηρίξει πλήρως την Ουκρανία αν το αποφασίσει: θα χρειαστεί απλώς να αναδιοργανώσει την πολιτική οικονομία, τον στρατό και τις χρηματοπιστωτικές αγορές της.
Πράγματι, οι Financial Times κυριολεκτικά παρακαλούν τη Γηραιά Ήπειρο να κάνει ακριβώς αυτό.
Ωστόσο, αυτό συμβαίνει καθώς ο Mario Draghi πρόσφατα επέκρινε: «Λέτε όχι στο δημόσιο χρέος. Λέτε όχι στην ενιαία αγορά. Λέτε όχι στη δημιουργία ενιαίας αγοράς κεφαλαίων. Δεν μπορείτε να λέτε όχι σε όλα. Επιτέλους, κάντε κάτι.»
Τουρκία συμμαχεί με Ευρώπη
Στο μεταξύ, η Τουρκία, η δεύτερη μεγαλύτερη στρατιωτική δύναμη του ΝΑΤΟ, αν και δεν προσκλήθηκε στην Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, έχει ανακοινώσει ότι υποστηρίζει επίσης την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας.
Θα ενεργήσει πάνω σε αυτό με την Ευρώπη; Αν ναι, πώς; Και ποιο είναι το αντάλλαγμα, αν υπάρχει; Τα πράγματα περιπλέκονται, καθώς ο Πρόεδρος Trump έχει επαναλάβει ότι θα επιβάλει δασμούς 25% (ή υψηλότερους) σε αυτοκίνητα και τσιπ από 2 Απριλίου – κάτι που πλήττει ιδιαίτερα τη Γερμανία.
Η αγορά, για άλλη μια φορά, εκτιμά ότι μια εβδομάδα είναι πολύς χρόνος στην πολιτική, και ο Απρίλιος απέχει πολύ. Βέβαια, τα πράγματα θα μπορούσαν να είναι πολύ χειρότερα μέχρι τότε.
τω μεταξύ, ο ομοσπονδιακός δικαστής των ΗΠΑ έδωσε το πράσινο φως στη DOGE να συνεχίσει τις έρευνες στα συστήματα και τα βιβλία της κυβέρνησης – αν και το πόσα χρήματα τελικά εξοικονομούνται παραμένει αβέβαιο: ένας αριθμός είναι μόλις 50 δισεκατομμύρια δολάρια.
Η απόδοση των 10ετών ομολόγων της Ιαπωνίας μόλις άγγιξε το 1,44%, το υψηλότερο από το 2010.
Ένας ή δύο ακόμη αυξήσεις επιτοκίων και επιστρέφουμε στα επίπεδα πριν την οικονομική κρίση, και ίσως και στη πρώτη φάση μετά την φούσκα γύρω από το 2%. Ποια αλυσιδωτή αντίδραση μπορεί να δούμε εκεί αν αυτό συνεχιστεί; διερωτάται η Rabobank.
Ωστόσο, τόσο η RBA όσο και η RBNZ μόλις μείωσαν τα επιτόκια. Η πρώτη μείωσε το επιτόκιο της κατά 25 μονάδες βάσης στο 4,10% και ήταν επιθετική, ενώ η δεύτερη μείωσε κατά 50 μονάδες βάσης στο 3,75% και έστειλε σήματα για περισσότερη χαλάρωση, παρά την αναμενόμενη αναζωπύρωση του πληθωρισμού στο 2,7% αργότερα το 2025.
Όπως η Τράπεζα της Αγγλίας, το μήνυμα της Νέας Ζηλανδίας φαίνεται να είναι ότι μια ασθενέστερη οικονομία θα περιορίσει τελικά τον υψηλό πληθωρισμό, «επειδή οι αγορές». Εκτός αν, φυσικά, δεν το κάνει, «επειδή οι αναδυόμενες αγορές».
Και η γεωπολιτική: μην νομίζετε ότι αν η Ευρώπη λέγεται να ξοδέψει το 5% του ΑΕΠ της για άμυνα, η Αυστραλία και ακόμη και η Νέα Ζηλανδία δεν θα κληθούν να συνεισφέρουν στον αμερικανικό αμυντικό προϋπολογισμό για την περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών