Ο Πρόεδρος Trump σπρώχνει τις δύο μεγαλύτερες οικονομικές δυνάμεις του κόσμου σε μια μάχη που δεν θα αφήσει καμία από τις δύο αλώβητη
Ο κύβος ερρίφθη. Το επόμενο κεφάλαιο της αποσύνδεσης μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας έχει ξεκινήσει, και ο πόνος θα γίνει αισθητός παντού.
Με την αύξηση των δασμών εις βάρος της Κίνας —και την αναστολή τους σε δεκάδες άλλες χώρες— ο Πρόεδρος Trump σπρώχνει τις δύο μεγαλύτερες οικονομικές δυνάμεις του κόσμου σε μια μάχη που δεν θα αφήσει καμία από τις δύο αλώβητη – ενώ παράλληλα ελλοχεύει ο κίνδυνος η παγκόσμια οικονομία να καταστραφεί.
Οι δασμοί που έχουν επιβληθεί συνολικά στην Κίνα κατά τη διάρκεια της δεύτερης θητείας του Trump ανέρχονται στο 145%, δήλωσε η Ουάσινγκτον την Πέμπτη, ενώ οι συνολικοί δασμοί της Κίνας στα αμερικανικά αγαθά, μετά τον τελευταίο γύρο αντιποίνων, θα ανέλθουν στο 125%.
Τα προστατευτικά αυτά μέτρα ενδέχεται τελικά να ανατραπούν, αλλά ήδη υπάρχουν ρωγμές και σημάδια ότι ένα μέρος από τα εμπορεύματα, ύψους 582 δισεκατομμυρίων δολαρίων, που διακινούνται μεταξύ των δύο χωρών βρίσκει… τοίχο.
Τα εργοστάσια στις ΗΠΑ ακυρώνουν παραγγελίες ενώ πολλοί Κινέζοι κατασκευαστές θέτουν τους εργαζομένους τους σε προσωρινή άδεια.
Τα δεδομένα δείχνουν απότομη πτώση στις κρατήσεις πλοίων στον Ειρηνικό Ωκεανό.
Οι μετοχές στις ΗΠΑ σημείωσαν απότομη πτώση την Πέμπτη καθώς οι επενδυτές επεξεργάζονταν τις εξελίξεις.
Ο Arlen Nersesian, εισαγωγέας εξοπλισμού κουζίνας από την Καλιφόρνια, έστειλε μήνυμα στον Κινέζο αντιπρόσωπό του να κρατήσει την τελευταία αποστολή του όταν άκουσε ότι ο Trump θα αύξανε τους δασμούς — αλλά ήταν πολύ αργά.
Όπως είπε, χωρίς συμφωνία μεταξύ του Trump και του Κινέζου ηγέτη Xi Jinping, αυτή η παραγγελία από την Κίνα θα είναι η τελευταία του.
«Δεν υπάρχει τρόπος να φέρω αυτά τα προϊόντα στις ΗΠΑ», είπε.
Μπορεί να αναγκαστεί να μειώσει τον αριθμό των υπαλλήλων του, να στραφεί σε φθηνότερο λογισμικό και να σταματήσει τα ταξίδια για να διαφημίσει τα προϊόντα του, είπε.
Παρότι ο Trump λέει ότι οποιοσδήποτε πόνος στις ΗΠΑ από τους δασμούς θα αντισταθμιστεί από μακροπρόθεσμα οφέλη σε θέσεις εργασίας και επενδύσεις, η επενδυτική τράπεζα JPMorgan δήλωσε ότι η αμερικανική οικονομία θα έχει ύφεση μέσα στο 2025.
Είκοσι τρία χρόνια μετά την ένταξη της Κίνας στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου, η πρόσβαση στα φθηνά καταναλωτικά προϊόντα της έχει ενσωματωθεί στην οικονομία των ΗΠΑ που επικεντρώνεται στην κατανάλωση.
Η Κίνα αντιπροσώπευε περίπου το 13% όλων των εισαγωγών αγαθών στις ΗΠΑ το 2024.
Αποτελεί βασική πηγή μεγάλης ποικιλίας αγαθών, όπως smartphones, παιχνίδια και βιομηχανικά εξαρτήματα.
Ολόκληρες επιχειρήσεις έχουν δημιουργηθεί βάσει αυτού του μοντέλου: σχεδιασμός, μάρκετινγκ και διανομή στις ΗΠΑ, αλλά παραγωγή στην Κίνα.
Πολλές επιχειρήσεις είχαν αρχίσει να προσαρμόζονται σε μια πραγματικότητα υψηλότερων δασμών που άρχισαν κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του Trump.
Αλλά, αν οι νέοι δασμοί παραμείνουν, η απώλεια πρόσβασης στην κινεζική παραγωγή θα παγιωθεί — κάτι το οποίο θα επιφέρει βαθιές αλλαγές για τους Αμερικανούς καταναλωτές.
Για την Κίνα, εν τω μεταξύ, ένας εμπορικός πόλεμος με τις ΗΠΑ σημαίνει ότι θα αποκλειστεί από τη μεγαλύτερη καταναλωτική αγορά του κόσμου, την ώρα που η οικονομία της βασίζεται στις εξαγωγές, προκειμένου να αντισταθμίσει την επώδυνη κατάρρευση της αγοράς ακινήτων και τις αδύναμες καταναλωτικές δαπάνες.
«Για να το πούμε ευθέως, μπορούμε να κρατηθούμε μόνο όσο αντέχουμε. Αν δεν αντέξουμε άλλο, θα πρέπει να κλείσουμε το εργοστάσιο», είπε ο Hong Binbing, διευθυντής της Shenzhen Jiaoyang Industrial, κατασκευαστής λούτρινων παιχνιδιών.
Οι πωλήσεις προς τις ΗΠΑ αντιπροσωπεύουν το 70% με 80% των εσόδων της εταιρείας, είπε ο Hong, και αναμένει ότι οι παραγγελίες θα σταματήσουν λόγω των δασμών του Trump.
Ο κόσμος κατευθύνεται προς το χάος ενόψει της οικονομικής αποσύνδεσης των δύο μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου, έγραψαν οικονομολόγοι της Deutsche Bank σε σημείωμα προς τους πελάτες την Πέμπτη.
Σχέσεις γεμάτες εντάσεις
Παρά την ένταση στις σχέσεις ΗΠΑ-Κίνας, οι οικονομίες των δύο χωρών είναι βαθιά συνδεδεμένες.
Για πάνω από ένα τέταρτο του αιώνα, οι Αμερικανοί ξόδευαν μεγάλο μέρος των χρημάτων τους αγοράζοντας προϊόντα φτιαγμένα στην Κίνα.
Οι ΗΠΑ αποκτούσαν φθηνά αγαθά, ενώ η Κίνα επένδυσε στην ανάπτυξη των υποδομών της και στην αναρρίχηση της στο αναπτυξιακό σκαλοπάτι.
Αλλά η σχέση αυτή δημιούργησε τεράστιες εντάσεις, λόγω των χαμένων θέσεων εργασίας σε αμερικανικές βιομηχανικές πόλεις και του συνεχώς αυξανόμενου εμπορικού ελλείμματος.
Οι ΗΠΑ εξήγαγαν αγαθά αξίας 143,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων στην Κίνα το 2024, ενώ αγαθά αξίας 438,9 δισεκατομμυρίων δολαρίων κατευθύνθηκαν στην αντίθετη κατεύθυνση.
Ο στόχος του Trump είναι να εξαλείψει το εμπορικό έλλειμμα μια και καλή μέσω δασμών, τους οποίους ισχυρίζεται ότι θα βοηθήσουν να επιστρέψει η παραγωγή στις ΗΠΑ δημιουργώντας θέσεις εργασίας, σταματώντας τη ροή χρημάτων από τις ΗΠΑ προς την Κίνα.
«Ελπίζουμε πως στο άμεσο μέλλον η Κίνα θα συνειδητοποιήσει ότι οι μέρες που εκμεταλλευόταν τις ΗΠΑ και άλλες χώρες τελείωσαν», είπε ο Trump την Τετάρτη.
Ταυτόχρονα, έδωσε στους συμμάχους και τους εμπορικούς εταίρους μια 90ήμερη αναστολή στους «αντισταθμιστικούς» δασμούς που ανακοινώθηκαν στις 2 Απριλίου, αν και ο βασικός δασμός 10% σε σχεδόν όλες τις εισαγωγές θα παραμείνει σε ισχύ—καθιστώντας σαφές ότι το επίκεντρο του εμπορικού πολέμου του, τουλάχιστον προς το παρόν, είναι η Κίνα.
Μέχρι στιγμής, το Πεκίνο έχει αντιδράσει σε κάθε γύρο αύξησης των δασμών από τις ΗΠΑ με αύξηση των δασμών σε αμερικανικά προϊόντα.
Οι Κινέζοι αξιωματούχοι έχουν ζητήσει από τις μεγαλύτερες εταιρείες της χώρας να εγκαταλείψουν τις αμερικανικές χρηματιστηριακές αγορές ως έναν τρόπο περιορισμού της έκθεσης των εταιρειών στο δολάριο και στους γεωπολιτικούς κινδύνους.
Η Κίνα την Τετάρτη εξέδωσε προειδοποιήσεις για τους πολίτες που σκέφτονται να ταξιδέψουν ή να σπουδάσουν στις ΗΠΑ, ένδειξη ότι το Πεκίνο επιθυμεί να ασκήσει πίεση στους τομείς του τουρισμού και της εκπαίδευσης της Αμερικής.
Οι κλιμακούμενες ανταποδοτικές ενέργειες έχουν σοβαρές συνέπειες. Οι χρηματοπιστωτικές αγορές έχουν αναστατωθεί, παρουσιάζοντας μεγάλες διακυμάνσεις.
Οι οικονομολόγοι της Capital Economics δήλωσαν ότι οι υπολογισμοί τους δείχνουν ότι οι εξαγωγές προς τις ΗΠΑ ενδέχεται να μειωθούν περισσότερο από το ήμισυ τα επόμενα χρόνια, ενώ οι αναλυτές της Societe Generale είπαν ότι οι εξαγωγές της Κίνας προς τις ΗΠΑ «θα εξαλειφθούν».
Οι ημερήσιες κρατήσεις κοντέινερ στη διαδρομή εμπορίου ΗΠΑ-Κίνας μειώθηκαν κατά 25% από το τέλος Μαρτίου σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, σύμφωνα με την πλατφόρμα δεδομένων μεταφορών Sonar Container Atlas.
Οι χειριστές πλοίων δήλωσαν ότι ορισμένοι Αμερικανοί εισαγωγείς έχουν προσωρινά αναστείλει τις παραλαβές τους και άλλοι αποθηκεύουν τα προϊόντα τους σε αποθήκες τελωνείου περιμένοντας περισσότερη σαφήνεια πριν πληρώσουν τους δασμούς.
Η Amazon.com έχει ακυρώσει κάποιες παραγγελίες προμηθευτών από την Κίνα μετά την ανακοίνωση των δασμών, σύμφωνα με προμηθευτές.
Ο Jacob Rothman, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Velong Enterprises, η οποία κατασκευάζει εργαλεία για ψησταριές, είδη κουζίνας και προϊόντα για το σπίτι στην Κίνα, την Ινδία και την Καμπότζη που πωλούνται από μεγάλους λιανοπωλητές, όπως οι Walmart και Target, δήλωσε ότι έχει χάσει περίπου 10 εκατομμύρια δολάρια λόγω ακυρώσεων παραγγελιών.
Αν ο εμπορικός πόλεμος με την Κίνα συνεχιστεί, δήλωσε ο Rothman, θα μεταφέρει την παραγωγή αλλού, στην Ινδία ή την Καμπότζη.
Παράλληλα είπε ότι δεν βλέπει την εταιρεία του να κατασκευάζει στις ΗΠΑ. Οι σφιχτές μεταναστευτικές πολιτικές του Trump σημαίνουν ότι δεν θα βρει εργαζομένους, ενώ δύσκολα θα κάνει επενδύσεις ακόμα και αν οι πολιτικοί άνεμοι αλλάξουν.
«Γιατί να επενδύσουμε εκατομμύρια δολάρια σε μια πολιτική που πιθανότατα θα αποτύχει ή θα αλλάξει;» είπε.
Ο πόνος της Αμερικής
Για την αμερικανική οικονομία, η αναστάτωση αυτή δημιουργεί σοβαρά προβλήματα.
Οι δασμοί αυξάνουν τις τιμές στις εισαγωγές, περιορίζοντας τη δύναμη των επιχειρήσεων και των καταναλωτών να ξοδεύουν.
Οι δασμοί που ανακοινώθηκαν από τον Ιανουάριο ανέρχονται σε «αύξηση φόρου άνω των 300 δισεκατομμυρίων δολαρίων», έγραψε ο επικεφαλής οικονομολόγος των ΗΠΑ της JPMorgan, Michael Ferroli.
Εν τω μεταξύ, η αβεβαιότητα καθιστά δυσκολότερο για τις εταιρείες να προγραμματίσουν το μέλλον τους.
Οι αυξανόμενοι φραγμοί στις κινεζικές εισαγωγές απειλούν να καταστρέψουν την σκληρά κατακτημένη πρόοδο για τον περιορισμό του πληθωρισμού στις ΗΠΑ μετά την πιο πρόσφατη κορύφωση, το 2022.
Παρά το γεγονός ότι ο πληθωρισμός ήταν χαμηλότερος από ό,τι αναμενόταν στα τελευταία δεδομένα που δημοσιεύθηκαν την Πέμπτη, αν οι τιμές συνεχίσουν να ανεβαίνουν λόγω των δασμών και συγχρόνως συνδυαστούν με αδύναμη ανάπτυξη, το μείγμα αυτό θα εγείρει μια μεγάλη πρόκληση για τους υπεύθυνους πολιτικής της Ομοσπονδιακής Τράπεζας, δεδομένου ότι η μείωση των επιτοκίων για την τόνωση της οικονομίας κινδυνεύει να επιδεινώσει τον πληθωρισμό.
Ενώ οι θέσεις εργασίας και η οικονομική ανάπτυξη στις ΗΠΑ παραμένουν ισχυρές, οι έρευνες δείχνουν αυξανόμενη απαισιοδοξία.
Μια σημαντική έρευνα που παρακολουθεί το καταναλωτικό κλίμα στις ΗΠΑ έπεσε στο χαμηλότερο επίπεδο από το 2022 τον Μάρτιο.
Οι οικονομολόγοι λένε ότι θα είναι δύσκολο να αντιστραφεί το εμπορικό έλλειμμα με όλο και μεγαλύτερες οικονομικές ποινές για τις εισαγωγές.
Πολλά προϊόντα που εισάγουν οι ΗΠΑ από την Κίνα, όπως τα ηλεκτρονικά, είναι δύσκολο να αντικατασταθούν εγχωρίως ή με προμηθευτές σε άλλες χώρες, δήλωσε ο Christian DeRitis, αναπληρωτής επικεφαλής οικονομολόγος στην Moody’s.
«Η μεταφορά αυτής της παραγωγής απαιτεί χρόνο και ενέργεια και έχει κόστος», είπε ο Christian DeRitis.
«Απίστευτα δύσκολο»
Οι αναταραχές προκαλούν προβλήματα για τις μικρές επιχειρήσεις.
Η Darianna Bridal & Tuxedo στο Warrington της Πενσυλβανίας έχει πουλήσει 223 φορέματα τους τελευταίους τρεις ή τέσσερις μήνες, τα οποία θα υπόκεινται, όταν φτάσουν, στους νέους κινεζικούς δασμούς.
«Αυτό θα μειώσει τα περιθώρια κέρδους μας», είπε ο συνιδιοκτήτης Franko Salerno, ο οποίος δεν θα μετακυλήσει τις επιπλέον επιβαρύνσεις στις νύφες που έχουν ήδη πληρώσει για τα φορέματά τους ή έχουν καταβάλει προκαταβολή 50%. «Θα φάει τον μισθό μου».
Ο Salerno και η σύζυγός του, Wendy, πέρασαν την Τετάρτη προσαρμόζοντας το σύστημα ταμείου του καταστήματος για να εξυπηρετήσουν τους νέους δασμούς. Ελπίζει ότι οι υψηλότερες τιμές δεν θα επηρεάσουν τις πωλήσεις. «Είναι μια πολύ συναισθηματική αγορά», είπε.
«Έχουμε κάνει τα πάντα για να μην ανεβάσουμε ποτέ τις τιμές μας πάνω από την αρχική τους λιανική αξία», είπε ο Άνταμ Φαζακερλί, διευθύνων σύμβουλος και συνιδρυτής της Lay-n-Go, των οποίων οι τσάντες καλλυντικών πωλούνται από μεγάλους λιανοπωλητές, όπως οι Walmart και Target.
«Αυτό έχει γίνει απίστευτα δύσκολο να το κάνουμε». Ο Φαζακερλί ξεκίνησε την εταιρεία του στην Αλεξάνδρεια της Βιρτζίνια μαζί με τη σύζυγό του, Άμι, το 2010.
Οι νέοι δασμοί «μπορεί να είναι το τελειωτικό πλήγμα», είπε. «Αν περάσουμε το σημείο τιμής των $19,95 ή $29,95, οι πωλήσεις θα πέσουν».
Ανασχηματισμός της Κίνας
Για την Κίνα, η εύρεση νέων αγοραστών μπορεί να είναι δύσκολη. Άλλες χώρες ήδη αντιδρούν σε μια πλημμύρα κινεζικών εισαγωγών και θα είναι απρόθυμες να δεχτούν περισσότερες.
Η συσσώρευση περισσότερων αδιάθετων προϊόντων στην κορεσμένη εσωτερική αγορά της Κίνας θα προκαλέσει σοβαρές αποπληθωριστικές πιέσεις στην οικονομία της.
Οι οικονομολόγοι λένε ότι στο στοίχημα αυτού του εμπορικού πολέμου δεν είναι μόνο η βραχυπρόθεσμη οικονομική απόδοση της Κίνας, αλλά και ολόκληρο το οικονομικό της μοντέλο.
Η τύχη της Κίνας έχει χτιστεί πάνω σε μεγάλες επενδύσεις σε εργοστάσια, υποδομές και ακίνητα και έναν τεράστιο τομέα εξαγωγών, μια στρατηγική που την οδήγησε στη δεύτερη θέση στην παγκόσμια οικονομία.
Τώρα, οι οικονομολόγοι λένε ότι η Κίνα θα πρέπει να στραφεί στην ενίσχυση της κατανάλωσης, ή να δει την ανάπτυξη να παραμένει στάσιμη.
Η επαναρρύθμιση της τεράστιας οικονομίας της Κίνας προς την κατανάλωση σημαίνει την κατεύθυνση περισσότερων πόρων στα νοικοκυριά και μακριά από τα εργοστάσια.
Μακροπρόθεσμα, αυτό θα απαιτήσει εκτεταμένες και δαπανηρές μεταρρυθμίσεις για την ενίσχυση του περιορισμένου κοινωνικού δικτύου ασφαλείας της Κίνας και τη διάσωση των χρηματοδοτικά καταρρέων τοπικών κυβερνήσεων, σύμφωνα με αναλυτές.
«Το μοντέλο ανάπτυξης της Κίνας, το οποίο ήταν θεαματικά επιτυχημένο τις τελευταίες δεκαετίες, έχει φτάσει στο όριό του», είπε ο Φρεντερίκ Νόιμαν, επικεφαλής οικονομολόγος Ασίας στην HSBC στο Χονγκ Κονγκ.
Η τράπεζα προβλέπει ότι ο εμπορικός πόλεμος θα αφαιρέσει 1,5 έως 2 ποσοστιαίες μονάδες από την ανάπτυξη της Κίνας το επόμενο έτος — αν και αναμένει μια πολύ μεγαλύτερη πλήγμα αν άλλες χώρες ενωθούν με τις ΗΠΑ. Η κυβέρνηση στοχεύει σε ανάπτυξη περίπου 5% το 2025.
Η Goldman Sachs εκτιμά ότι από 10 εκατομμύρια έως 20 εκατομμύρια θέσεις εργασίας σε κινεζικά εργοστάσια εξυπηρετούν τη ζήτηση των Αμερικανών καταναλωτών για είδη οικιακής χρήσης, παιχνίδια, τα τελευταία ηλεκτρονικά gadgets και άλλα εισαγόμενα προϊόντα.
Ένας εξαγωγέας, ο Zhu Zitong, διευθύνει ένα εργοστάσιο παραγωγής πλαστικών τύμπανων στο Foshan.
Ο Zhu δήλωσε ότι τρεις Αμερικανοί πελάτες ακύρωσαν παραγγελίες τις τελευταίες δύο ημέρες.
Δύο Κινέζοι εξαγωγείς που προμηθεύονται προϊόντα από αυτόν του είπαν επίσης να κρατήσει κάποιες παραγγελίες μέχρι να βρουν άλλους αγοραστές.
Ο Zhu δεν περίμενε ότι οι εμπορικές εντάσεις θα λυθούν σύντομα. Είπε ότι η τοπική κυβέρνηση της πόλης του διεμήνυσε ότι το Πεκίνο εξετάζει πολιτικές για την υποστήριξη των κατασκευαστών.
Σχεδιάζει να σταματήσει σταδιακά την παραγωγή μέχρι το τέλος της επόμενης εβδομάδας αν δεν έρθουν νέες παραγγελίες.
Παρά την αναστάτωση, η εταιρεία παραγωγής λούτρινων παιχνιδιών Hong δήλωσε ότι το Πεκίνο δεν πρέπει να υποχωρήσει απέναντι στις ΗΠΑ.
Δεν νομίζω ότι η Κίνα πρέπει να κάνει παραχωρήσεις. Τελικά, αυτοί είναι είναι παράλογοι».
www.bankingnews.gr
Με την αύξηση των δασμών εις βάρος της Κίνας —και την αναστολή τους σε δεκάδες άλλες χώρες— ο Πρόεδρος Trump σπρώχνει τις δύο μεγαλύτερες οικονομικές δυνάμεις του κόσμου σε μια μάχη που δεν θα αφήσει καμία από τις δύο αλώβητη – ενώ παράλληλα ελλοχεύει ο κίνδυνος η παγκόσμια οικονομία να καταστραφεί.
Οι δασμοί που έχουν επιβληθεί συνολικά στην Κίνα κατά τη διάρκεια της δεύτερης θητείας του Trump ανέρχονται στο 145%, δήλωσε η Ουάσινγκτον την Πέμπτη, ενώ οι συνολικοί δασμοί της Κίνας στα αμερικανικά αγαθά, μετά τον τελευταίο γύρο αντιποίνων, θα ανέλθουν στο 125%.
Τα προστατευτικά αυτά μέτρα ενδέχεται τελικά να ανατραπούν, αλλά ήδη υπάρχουν ρωγμές και σημάδια ότι ένα μέρος από τα εμπορεύματα, ύψους 582 δισεκατομμυρίων δολαρίων, που διακινούνται μεταξύ των δύο χωρών βρίσκει… τοίχο.
Τα εργοστάσια στις ΗΠΑ ακυρώνουν παραγγελίες ενώ πολλοί Κινέζοι κατασκευαστές θέτουν τους εργαζομένους τους σε προσωρινή άδεια.
Τα δεδομένα δείχνουν απότομη πτώση στις κρατήσεις πλοίων στον Ειρηνικό Ωκεανό.
Οι μετοχές στις ΗΠΑ σημείωσαν απότομη πτώση την Πέμπτη καθώς οι επενδυτές επεξεργάζονταν τις εξελίξεις.
Ο Arlen Nersesian, εισαγωγέας εξοπλισμού κουζίνας από την Καλιφόρνια, έστειλε μήνυμα στον Κινέζο αντιπρόσωπό του να κρατήσει την τελευταία αποστολή του όταν άκουσε ότι ο Trump θα αύξανε τους δασμούς — αλλά ήταν πολύ αργά.
Όπως είπε, χωρίς συμφωνία μεταξύ του Trump και του Κινέζου ηγέτη Xi Jinping, αυτή η παραγγελία από την Κίνα θα είναι η τελευταία του.
«Δεν υπάρχει τρόπος να φέρω αυτά τα προϊόντα στις ΗΠΑ», είπε.
Μπορεί να αναγκαστεί να μειώσει τον αριθμό των υπαλλήλων του, να στραφεί σε φθηνότερο λογισμικό και να σταματήσει τα ταξίδια για να διαφημίσει τα προϊόντα του, είπε.
Παρότι ο Trump λέει ότι οποιοσδήποτε πόνος στις ΗΠΑ από τους δασμούς θα αντισταθμιστεί από μακροπρόθεσμα οφέλη σε θέσεις εργασίας και επενδύσεις, η επενδυτική τράπεζα JPMorgan δήλωσε ότι η αμερικανική οικονομία θα έχει ύφεση μέσα στο 2025.
Είκοσι τρία χρόνια μετά την ένταξη της Κίνας στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου, η πρόσβαση στα φθηνά καταναλωτικά προϊόντα της έχει ενσωματωθεί στην οικονομία των ΗΠΑ που επικεντρώνεται στην κατανάλωση.
Η Κίνα αντιπροσώπευε περίπου το 13% όλων των εισαγωγών αγαθών στις ΗΠΑ το 2024.
Αποτελεί βασική πηγή μεγάλης ποικιλίας αγαθών, όπως smartphones, παιχνίδια και βιομηχανικά εξαρτήματα.
Ολόκληρες επιχειρήσεις έχουν δημιουργηθεί βάσει αυτού του μοντέλου: σχεδιασμός, μάρκετινγκ και διανομή στις ΗΠΑ, αλλά παραγωγή στην Κίνα.
Πολλές επιχειρήσεις είχαν αρχίσει να προσαρμόζονται σε μια πραγματικότητα υψηλότερων δασμών που άρχισαν κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του Trump.
Αλλά, αν οι νέοι δασμοί παραμείνουν, η απώλεια πρόσβασης στην κινεζική παραγωγή θα παγιωθεί — κάτι το οποίο θα επιφέρει βαθιές αλλαγές για τους Αμερικανούς καταναλωτές.
Για την Κίνα, εν τω μεταξύ, ένας εμπορικός πόλεμος με τις ΗΠΑ σημαίνει ότι θα αποκλειστεί από τη μεγαλύτερη καταναλωτική αγορά του κόσμου, την ώρα που η οικονομία της βασίζεται στις εξαγωγές, προκειμένου να αντισταθμίσει την επώδυνη κατάρρευση της αγοράς ακινήτων και τις αδύναμες καταναλωτικές δαπάνες.
«Για να το πούμε ευθέως, μπορούμε να κρατηθούμε μόνο όσο αντέχουμε. Αν δεν αντέξουμε άλλο, θα πρέπει να κλείσουμε το εργοστάσιο», είπε ο Hong Binbing, διευθυντής της Shenzhen Jiaoyang Industrial, κατασκευαστής λούτρινων παιχνιδιών.
Οι πωλήσεις προς τις ΗΠΑ αντιπροσωπεύουν το 70% με 80% των εσόδων της εταιρείας, είπε ο Hong, και αναμένει ότι οι παραγγελίες θα σταματήσουν λόγω των δασμών του Trump.
Ο κόσμος κατευθύνεται προς το χάος ενόψει της οικονομικής αποσύνδεσης των δύο μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου, έγραψαν οικονομολόγοι της Deutsche Bank σε σημείωμα προς τους πελάτες την Πέμπτη.
Σχέσεις γεμάτες εντάσεις
Παρά την ένταση στις σχέσεις ΗΠΑ-Κίνας, οι οικονομίες των δύο χωρών είναι βαθιά συνδεδεμένες.
Για πάνω από ένα τέταρτο του αιώνα, οι Αμερικανοί ξόδευαν μεγάλο μέρος των χρημάτων τους αγοράζοντας προϊόντα φτιαγμένα στην Κίνα.
Οι ΗΠΑ αποκτούσαν φθηνά αγαθά, ενώ η Κίνα επένδυσε στην ανάπτυξη των υποδομών της και στην αναρρίχηση της στο αναπτυξιακό σκαλοπάτι.
Αλλά η σχέση αυτή δημιούργησε τεράστιες εντάσεις, λόγω των χαμένων θέσεων εργασίας σε αμερικανικές βιομηχανικές πόλεις και του συνεχώς αυξανόμενου εμπορικού ελλείμματος.
Οι ΗΠΑ εξήγαγαν αγαθά αξίας 143,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων στην Κίνα το 2024, ενώ αγαθά αξίας 438,9 δισεκατομμυρίων δολαρίων κατευθύνθηκαν στην αντίθετη κατεύθυνση.
Ο στόχος του Trump είναι να εξαλείψει το εμπορικό έλλειμμα μια και καλή μέσω δασμών, τους οποίους ισχυρίζεται ότι θα βοηθήσουν να επιστρέψει η παραγωγή στις ΗΠΑ δημιουργώντας θέσεις εργασίας, σταματώντας τη ροή χρημάτων από τις ΗΠΑ προς την Κίνα.
«Ελπίζουμε πως στο άμεσο μέλλον η Κίνα θα συνειδητοποιήσει ότι οι μέρες που εκμεταλλευόταν τις ΗΠΑ και άλλες χώρες τελείωσαν», είπε ο Trump την Τετάρτη.
Ταυτόχρονα, έδωσε στους συμμάχους και τους εμπορικούς εταίρους μια 90ήμερη αναστολή στους «αντισταθμιστικούς» δασμούς που ανακοινώθηκαν στις 2 Απριλίου, αν και ο βασικός δασμός 10% σε σχεδόν όλες τις εισαγωγές θα παραμείνει σε ισχύ—καθιστώντας σαφές ότι το επίκεντρο του εμπορικού πολέμου του, τουλάχιστον προς το παρόν, είναι η Κίνα.
Μέχρι στιγμής, το Πεκίνο έχει αντιδράσει σε κάθε γύρο αύξησης των δασμών από τις ΗΠΑ με αύξηση των δασμών σε αμερικανικά προϊόντα.
Οι Κινέζοι αξιωματούχοι έχουν ζητήσει από τις μεγαλύτερες εταιρείες της χώρας να εγκαταλείψουν τις αμερικανικές χρηματιστηριακές αγορές ως έναν τρόπο περιορισμού της έκθεσης των εταιρειών στο δολάριο και στους γεωπολιτικούς κινδύνους.
Η Κίνα την Τετάρτη εξέδωσε προειδοποιήσεις για τους πολίτες που σκέφτονται να ταξιδέψουν ή να σπουδάσουν στις ΗΠΑ, ένδειξη ότι το Πεκίνο επιθυμεί να ασκήσει πίεση στους τομείς του τουρισμού και της εκπαίδευσης της Αμερικής.
Οι κλιμακούμενες ανταποδοτικές ενέργειες έχουν σοβαρές συνέπειες. Οι χρηματοπιστωτικές αγορές έχουν αναστατωθεί, παρουσιάζοντας μεγάλες διακυμάνσεις.
Οι οικονομολόγοι της Capital Economics δήλωσαν ότι οι υπολογισμοί τους δείχνουν ότι οι εξαγωγές προς τις ΗΠΑ ενδέχεται να μειωθούν περισσότερο από το ήμισυ τα επόμενα χρόνια, ενώ οι αναλυτές της Societe Generale είπαν ότι οι εξαγωγές της Κίνας προς τις ΗΠΑ «θα εξαλειφθούν».
Οι ημερήσιες κρατήσεις κοντέινερ στη διαδρομή εμπορίου ΗΠΑ-Κίνας μειώθηκαν κατά 25% από το τέλος Μαρτίου σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, σύμφωνα με την πλατφόρμα δεδομένων μεταφορών Sonar Container Atlas.
Οι χειριστές πλοίων δήλωσαν ότι ορισμένοι Αμερικανοί εισαγωγείς έχουν προσωρινά αναστείλει τις παραλαβές τους και άλλοι αποθηκεύουν τα προϊόντα τους σε αποθήκες τελωνείου περιμένοντας περισσότερη σαφήνεια πριν πληρώσουν τους δασμούς.
Η Amazon.com έχει ακυρώσει κάποιες παραγγελίες προμηθευτών από την Κίνα μετά την ανακοίνωση των δασμών, σύμφωνα με προμηθευτές.
Ο Jacob Rothman, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Velong Enterprises, η οποία κατασκευάζει εργαλεία για ψησταριές, είδη κουζίνας και προϊόντα για το σπίτι στην Κίνα, την Ινδία και την Καμπότζη που πωλούνται από μεγάλους λιανοπωλητές, όπως οι Walmart και Target, δήλωσε ότι έχει χάσει περίπου 10 εκατομμύρια δολάρια λόγω ακυρώσεων παραγγελιών.
Αν ο εμπορικός πόλεμος με την Κίνα συνεχιστεί, δήλωσε ο Rothman, θα μεταφέρει την παραγωγή αλλού, στην Ινδία ή την Καμπότζη.
Παράλληλα είπε ότι δεν βλέπει την εταιρεία του να κατασκευάζει στις ΗΠΑ. Οι σφιχτές μεταναστευτικές πολιτικές του Trump σημαίνουν ότι δεν θα βρει εργαζομένους, ενώ δύσκολα θα κάνει επενδύσεις ακόμα και αν οι πολιτικοί άνεμοι αλλάξουν.
«Γιατί να επενδύσουμε εκατομμύρια δολάρια σε μια πολιτική που πιθανότατα θα αποτύχει ή θα αλλάξει;» είπε.
Ο πόνος της Αμερικής
Για την αμερικανική οικονομία, η αναστάτωση αυτή δημιουργεί σοβαρά προβλήματα.
Οι δασμοί αυξάνουν τις τιμές στις εισαγωγές, περιορίζοντας τη δύναμη των επιχειρήσεων και των καταναλωτών να ξοδεύουν.
Οι δασμοί που ανακοινώθηκαν από τον Ιανουάριο ανέρχονται σε «αύξηση φόρου άνω των 300 δισεκατομμυρίων δολαρίων», έγραψε ο επικεφαλής οικονομολόγος των ΗΠΑ της JPMorgan, Michael Ferroli.
Εν τω μεταξύ, η αβεβαιότητα καθιστά δυσκολότερο για τις εταιρείες να προγραμματίσουν το μέλλον τους.
Οι αυξανόμενοι φραγμοί στις κινεζικές εισαγωγές απειλούν να καταστρέψουν την σκληρά κατακτημένη πρόοδο για τον περιορισμό του πληθωρισμού στις ΗΠΑ μετά την πιο πρόσφατη κορύφωση, το 2022.
Παρά το γεγονός ότι ο πληθωρισμός ήταν χαμηλότερος από ό,τι αναμενόταν στα τελευταία δεδομένα που δημοσιεύθηκαν την Πέμπτη, αν οι τιμές συνεχίσουν να ανεβαίνουν λόγω των δασμών και συγχρόνως συνδυαστούν με αδύναμη ανάπτυξη, το μείγμα αυτό θα εγείρει μια μεγάλη πρόκληση για τους υπεύθυνους πολιτικής της Ομοσπονδιακής Τράπεζας, δεδομένου ότι η μείωση των επιτοκίων για την τόνωση της οικονομίας κινδυνεύει να επιδεινώσει τον πληθωρισμό.
Ενώ οι θέσεις εργασίας και η οικονομική ανάπτυξη στις ΗΠΑ παραμένουν ισχυρές, οι έρευνες δείχνουν αυξανόμενη απαισιοδοξία.
Μια σημαντική έρευνα που παρακολουθεί το καταναλωτικό κλίμα στις ΗΠΑ έπεσε στο χαμηλότερο επίπεδο από το 2022 τον Μάρτιο.
Οι οικονομολόγοι λένε ότι θα είναι δύσκολο να αντιστραφεί το εμπορικό έλλειμμα με όλο και μεγαλύτερες οικονομικές ποινές για τις εισαγωγές.
Πολλά προϊόντα που εισάγουν οι ΗΠΑ από την Κίνα, όπως τα ηλεκτρονικά, είναι δύσκολο να αντικατασταθούν εγχωρίως ή με προμηθευτές σε άλλες χώρες, δήλωσε ο Christian DeRitis, αναπληρωτής επικεφαλής οικονομολόγος στην Moody’s.
«Η μεταφορά αυτής της παραγωγής απαιτεί χρόνο και ενέργεια και έχει κόστος», είπε ο Christian DeRitis.
«Απίστευτα δύσκολο»
Οι αναταραχές προκαλούν προβλήματα για τις μικρές επιχειρήσεις.
Η Darianna Bridal & Tuxedo στο Warrington της Πενσυλβανίας έχει πουλήσει 223 φορέματα τους τελευταίους τρεις ή τέσσερις μήνες, τα οποία θα υπόκεινται, όταν φτάσουν, στους νέους κινεζικούς δασμούς.
«Αυτό θα μειώσει τα περιθώρια κέρδους μας», είπε ο συνιδιοκτήτης Franko Salerno, ο οποίος δεν θα μετακυλήσει τις επιπλέον επιβαρύνσεις στις νύφες που έχουν ήδη πληρώσει για τα φορέματά τους ή έχουν καταβάλει προκαταβολή 50%. «Θα φάει τον μισθό μου».
Ο Salerno και η σύζυγός του, Wendy, πέρασαν την Τετάρτη προσαρμόζοντας το σύστημα ταμείου του καταστήματος για να εξυπηρετήσουν τους νέους δασμούς. Ελπίζει ότι οι υψηλότερες τιμές δεν θα επηρεάσουν τις πωλήσεις. «Είναι μια πολύ συναισθηματική αγορά», είπε.
«Έχουμε κάνει τα πάντα για να μην ανεβάσουμε ποτέ τις τιμές μας πάνω από την αρχική τους λιανική αξία», είπε ο Άνταμ Φαζακερλί, διευθύνων σύμβουλος και συνιδρυτής της Lay-n-Go, των οποίων οι τσάντες καλλυντικών πωλούνται από μεγάλους λιανοπωλητές, όπως οι Walmart και Target.
«Αυτό έχει γίνει απίστευτα δύσκολο να το κάνουμε». Ο Φαζακερλί ξεκίνησε την εταιρεία του στην Αλεξάνδρεια της Βιρτζίνια μαζί με τη σύζυγό του, Άμι, το 2010.
Οι νέοι δασμοί «μπορεί να είναι το τελειωτικό πλήγμα», είπε. «Αν περάσουμε το σημείο τιμής των $19,95 ή $29,95, οι πωλήσεις θα πέσουν».
Ανασχηματισμός της Κίνας
Για την Κίνα, η εύρεση νέων αγοραστών μπορεί να είναι δύσκολη. Άλλες χώρες ήδη αντιδρούν σε μια πλημμύρα κινεζικών εισαγωγών και θα είναι απρόθυμες να δεχτούν περισσότερες.
Η συσσώρευση περισσότερων αδιάθετων προϊόντων στην κορεσμένη εσωτερική αγορά της Κίνας θα προκαλέσει σοβαρές αποπληθωριστικές πιέσεις στην οικονομία της.
Οι οικονομολόγοι λένε ότι στο στοίχημα αυτού του εμπορικού πολέμου δεν είναι μόνο η βραχυπρόθεσμη οικονομική απόδοση της Κίνας, αλλά και ολόκληρο το οικονομικό της μοντέλο.
Η τύχη της Κίνας έχει χτιστεί πάνω σε μεγάλες επενδύσεις σε εργοστάσια, υποδομές και ακίνητα και έναν τεράστιο τομέα εξαγωγών, μια στρατηγική που την οδήγησε στη δεύτερη θέση στην παγκόσμια οικονομία.
Τώρα, οι οικονομολόγοι λένε ότι η Κίνα θα πρέπει να στραφεί στην ενίσχυση της κατανάλωσης, ή να δει την ανάπτυξη να παραμένει στάσιμη.
Η επαναρρύθμιση της τεράστιας οικονομίας της Κίνας προς την κατανάλωση σημαίνει την κατεύθυνση περισσότερων πόρων στα νοικοκυριά και μακριά από τα εργοστάσια.
Μακροπρόθεσμα, αυτό θα απαιτήσει εκτεταμένες και δαπανηρές μεταρρυθμίσεις για την ενίσχυση του περιορισμένου κοινωνικού δικτύου ασφαλείας της Κίνας και τη διάσωση των χρηματοδοτικά καταρρέων τοπικών κυβερνήσεων, σύμφωνα με αναλυτές.
«Το μοντέλο ανάπτυξης της Κίνας, το οποίο ήταν θεαματικά επιτυχημένο τις τελευταίες δεκαετίες, έχει φτάσει στο όριό του», είπε ο Φρεντερίκ Νόιμαν, επικεφαλής οικονομολόγος Ασίας στην HSBC στο Χονγκ Κονγκ.
Η τράπεζα προβλέπει ότι ο εμπορικός πόλεμος θα αφαιρέσει 1,5 έως 2 ποσοστιαίες μονάδες από την ανάπτυξη της Κίνας το επόμενο έτος — αν και αναμένει μια πολύ μεγαλύτερη πλήγμα αν άλλες χώρες ενωθούν με τις ΗΠΑ. Η κυβέρνηση στοχεύει σε ανάπτυξη περίπου 5% το 2025.
Η Goldman Sachs εκτιμά ότι από 10 εκατομμύρια έως 20 εκατομμύρια θέσεις εργασίας σε κινεζικά εργοστάσια εξυπηρετούν τη ζήτηση των Αμερικανών καταναλωτών για είδη οικιακής χρήσης, παιχνίδια, τα τελευταία ηλεκτρονικά gadgets και άλλα εισαγόμενα προϊόντα.
Ένας εξαγωγέας, ο Zhu Zitong, διευθύνει ένα εργοστάσιο παραγωγής πλαστικών τύμπανων στο Foshan.
Ο Zhu δήλωσε ότι τρεις Αμερικανοί πελάτες ακύρωσαν παραγγελίες τις τελευταίες δύο ημέρες.
Δύο Κινέζοι εξαγωγείς που προμηθεύονται προϊόντα από αυτόν του είπαν επίσης να κρατήσει κάποιες παραγγελίες μέχρι να βρουν άλλους αγοραστές.
Ο Zhu δεν περίμενε ότι οι εμπορικές εντάσεις θα λυθούν σύντομα. Είπε ότι η τοπική κυβέρνηση της πόλης του διεμήνυσε ότι το Πεκίνο εξετάζει πολιτικές για την υποστήριξη των κατασκευαστών.
Σχεδιάζει να σταματήσει σταδιακά την παραγωγή μέχρι το τέλος της επόμενης εβδομάδας αν δεν έρθουν νέες παραγγελίες.
Παρά την αναστάτωση, η εταιρεία παραγωγής λούτρινων παιχνιδιών Hong δήλωσε ότι το Πεκίνο δεν πρέπει να υποχωρήσει απέναντι στις ΗΠΑ.
Δεν νομίζω ότι η Κίνα πρέπει να κάνει παραχωρήσεις. Τελικά, αυτοί είναι είναι παράλογοι».
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών